Jak i czym ocieplić dach? Ocieplenie dachu od wewnątrz i na zewnątrz
Jak i czym ocieplić dach? Ocieplenie dachu od wewnątrz i na zewnątrz
Sposób ocieplenia dachu i użycia materiałów izolacyjnych różni się w zależności od jego konstrukcji. W artykule przedstawimy najpopularniejsze materiały izolacyjne stosowane do ocieplania dachów w domach jednorodzinnych. Omawiamy ich zalety i wady, a także przedstawiamy wskazówki dotyczące ich zastosowania.
Szacuje się, że przez dach ucieka z domu nawet 25% ciepła, dlatego tej przegrody nie można zostawić bez ocieplenia. Inaczej ociepla się konstrukcję płaską, a inaczej spadzistą! Dobrze ocieplony dom to niższe rachunki za ogrzewanie i klimatyzację i większy komfort termiczny. To także zdrowszy klimat, bo izolacja termiczna pomaga ograniczyć powstawanie kondensacji i pleśni, które mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie domowników.
Czym ocieplić dach? Ważne parametry materiałów termoizolacyjnych
Dach spadzisty ociepla się zazwyczaj za pomocą wełny mineralnej, pianki poliuretanowej lub specjalnych płyt poliizocyjanuratowych (PIR). Najczęściej stosowany jest wariant z użyciem wełny mineralnej, mocowanej od spodu dachu. W dachu płaskim do ocieplenia można użyć wełny mineralnej, polistyrenu ekstrudowanego, pianki poliuretanowej, jak i płyt z twardych odmian styropianu. Poniżej wyjaśniamy metody izolacji dachu i zalety poszczególnych materiałów termoizolacyjnych.
Zanim scharakteryzujemy różne materiały termoizolacyjne, zatrzymamy się na chwilę na terminologii, z którą zetknie się prawdopodobnie każdy inwestor porównujący cechy różnych ociepleń.
Kluczowym terminem związanym z tematyką ocieplenia jest współczynnik przewodności cieplnej (λ), który dotyczy własności termoizolacyjnych poszczególnych materiałów. Jego jednostką jest W/(m·K). Do ocieplania przegród budowlanych wykorzystuje się materiały słabo przewodzące ciepło - najlepiej nadają się do tego takie, których przewodność cieplna jest znikoma i nie przekracza 0,04.
Inny istotny parametr to współczynnik przenikalności cieplnej (U). Opisuje on właściwości termoizolacyjne konkretnej przegrody budowlanej (np. ściany wielowarstwowej czy ocieplonych połaci dachu). Informuje, jak duży jest strumień ciepła uciekającego przez przegrodę, gdy różnica temperatury pomiędzy jej stronami wynosi 1 K (1°C). Im niższy jest współczynnik, tym ciepłochronność przegrody lepsza. Jego jednostką jest W/(m2·K). Przykładowo dla ścian wymagana wartość współczynnika U wynosi obecnie 0,2.
Z kolei opór cieplny (R) określa, na ile warstwa materiału o konkretnej grubości utrudnia przenikanie ciepła. Jest odwrotnością współczynnika U (R = 1/U), dlatego im jest wyższy tym lepiej. Wylicza się go ze wzoru: R = d/λ (gdzie d to grubość materiału podana w metrach). Sumując opór cieplny poszczególnych warstw przegrody, łatwo określić jej ciepłochronność jako całości. Jego jednostką jest (m2·K)/W.
Ocieplenie dachu płaskiego
W przypadku ocieplenia dachu płaskiego wszystko zależy od tego, jak jest on wykonany. W konstrukcji niewentylowanej elementem nośnym jest żelbetowa płyta, którąociepla się układając na zewnątrz:
wełnę mineralną o dużej gęstości,
styropian odmiany dach/podłoga,
styropian oklejony papą,
polistyren ekstrudowany XPS,
twarde płyty z pianki poliuretanowej PIR.
W dachu płaskim o odwróconym układzie warstw warstwy są odwrócone - konstrukcja nośna pokryta jest izolacją przeciwwodną (przeważnie są to dwie warstwy papy termozgrzewalnej), a dopiero na niej umieszcza się ocieplenie. W tym wariancie stosuje się zazwyczaj polistyren ekstrudowany XPS bądź płyty styropianowe odmiany hydro. Wykończenie stanowi warstwa dociskowa - usypany na geowłókninie żwir lub betonowe płyty. Minimalna grubość takiej izolacji to 20 cm.
W dachu wentylowanym pomiędzy izolacją cieplną i pokryciem znajduje się wentylowana pustka powietrzna (stąd bierze się nazwa konstrukcji). Ociepleniem takiego dachu może być np.:
wełna mineralna,
pianka poliuretanowa,
wdmuchany pod ciśnieniem materiał, taki jak strzępki celulozy, wełny mineralnej itp.
Dach skośny: ocieplenie wełną mineralną
Dach spadzisty można ocieplić na kilka sposobów. Najpopularniejsze jest ocieplenie od spodu. Zazwyczaj używa się do tego wełny mineralnej, która charakteryzuje się dużą sprężystością włókien. Dzięki temu można ją idealnie wpasować pomiędzy elementy konstrukcyjne dachu - na wcisk, bez dodatkowego mocowania. Nie wolno zapomnieć o dokładnym ociepleniu murłaty - wełna powinna się tu łączyć z ociepleniem ściany domu. Pierwsza warstwa ocieplenia ma grubość ok. 15 cm, czyli tyle, ile z reguły mają krokwie dachowe. Drugą warstwę wełny, ułożoną w poprzek, umieszcza się w drewnianym lub stalowym ruszcie, który należy przymocować do krokwi. Taki sposób pozwala uniknąć ryzyka, że w miejscu drewnianych elementów konstrukcyjnych więźby powstaną mostki cieplne (drewno izoluje ok. 4 razy gorzej niż wełna mineralna).
Ocieplenie należy szczelnie osłonić od spodu folią paroizolacyjną, której zadaniem jest ochrona konstrukcji dachu przed zawilgoceniem oraz zapobieganie kondensacji pary wodnej w wełnie.
Zalety wełny mineralnej do ocieplenia dachu
Wełna charakteryzuje się bardzo dobrymi własnościami tłumienia dźwięków.
Jest też niepalna i odporna na wysoką temperaturę.
Wełna jest elastyczna i bardzo łatwo dopasowuje się do izolowanego miejsca.
Wyróżnia się też wysoką paroprzepuszczalnością.
Największym zagrożeniem dla wełny jest wilgoć - przy dłuższym kontakcie z wodą, traci swoje właściwości izolacyjne. Stosuje się ją do izolowania ścian, podłóg i dachów - zwłaszcza spadzistych o konstrukcji drewnianej.
Popularnym materiałem do ocieplania poddaszy jest wełna mineralna, układana w dwóch warstwach o łącznej grubości nawet 35 cm, URSA
Inny sposób ocieplenia dachu skośnego od spodu polega na użyciu pianki PUR. Materiał ten ma dobrą izolacyjność cieplną, a dzięki temu, że samoistnie pęcznieje po aplikacji, jeszcze dokładniej od wełny wypełnia ocieplaną przestrzeń. Piankę nakłada się metodą natryskową na spodnią powierzchnię dachu.
Pianka poliuretanowa stosowana do ocieplenia dachu zimą skutecznie ogranicza straty ciepła, a latem zapobiega nadmiernemu nagrzewaniu się wnętrz. Ponieważ pianka podczas natrysku zwiększa swoją objętość i trwale łączy się z podłożem, szczególnie dobrze nadaje się do ocieplania dachów o skomplikowanej konstrukcji.
W trakcie aplikacji pianka dociera bowiem w każde trudno dostępne miejsce i wypełnia wszystkie przestrzenie, tworzy jednolitą, szczelną warstwę izolacyjną, bez ryzyka powstawania mostków termicznych. Bardzo dobrze sprawdza się też do ocieplenia dachów znajdujących się na dużej wysokości względem pomieszczeń mieszkalnych, których izolowanie innymi materiałami jest trudne do wykonania.
Piankę wykorzystuje się także tam, gdzie oczekiwany jest niski współczynnik izolacji termicznej przy niewielkiej grubości zastosowanego materiału. I tak przy grubości pianki poliuretanowej równej 25 cm, uzyskuje się np. U = 0,15 W/(m2·K).
Zastosowanie pianki poliuretanowej do ocieplania metodą natryskową umożliwia wykonanie izolacji termicznej poddasza w kilka lub kilkanaście godzin, ULTRAPUR
Zaletą pianki jest poza tym trwałe łączenie się z podłożem i formowanie trwałej powłoki - nie przemieszcza się ona i nie osuwa podczas eksploatacji budynku i nie traci parametrów użytkowych. Nie uczula i nie pyli. Nawet jeżeli ma kontakt z wilgocią, nie rozwija się na niej pleśń. Jest to materiał do ocieplenia lekki (1 m3 waży ok. 10 kg), dzięki czemu praktycznie nie obciąża konstrukcji dachu, tylko ją usztywnia.
Piana do ocieplenia dachu: zalety i wady
Piankę aplikuje się za pomocą natrysku generowanego przez agregat. Tłoczona jest z niego specjalną rurą i nakładana na izolowaną powierzchnię przy użyciu lancy (operowanie nią wymaga wprawy). Powierzchnia, na którą aplikuje się materiał, powinna być starannie oczyszczona.
Pianka może stykać się z wysoko paroprzepuszczalną folią dachową (membraną), deskowaniem i drewnopochodnymi płytami OSB.
Przy warstwie piany o grubości 20 cm, różnice w grubości powłoki mogą wynosić 2-3 cm. Przy większych mogą powstawać mostki termiczne. Prace związane z ociepleniem dachu pianą trwają od kilku do kilkunastu godzin i nie potrzeba do nich żadnych elementów montażowych. Przytwierdzanie wełny czy styropianu na tej samej powierzchni zajmuje minimum kilka dni i konieczne jest wtedy użycie, w odpowiedniej kolejności, wielu dodatkowych elementów.
Wadą pianki jest to, że gorzej niż wełna mineralna reaguje na ogień, choć po odcięciu płomienia od powietrza samoczynnie gaśnie. Można przyjąć, że wykonanie ocieplenia z pianki poliuretanowej jest droższe o 10-15% od ocieplenia ze styropianu lub wełny mineralnej, ale na ogół szybkość prowadzenia prac rekompensuje te różnice. Poza tym w domach o skomplikowanej konstrukcji dachu - taka izolacja jest znacznie skuteczniejsza, bo szczelnie wypełnia wszystkie przestrzenie.
Jeżeli poddasze będzie ocieplone pianką PUR, to przed jej aplikacją do krokwi trzeba przykręcić metalowe wieszaki, do których już po nałożeniu pianki mocuje się stalowy ruszt, a do niego płyty gipsowo-kartonowe, RIGIPS
Pianka polietylenowa do ocieplenia stropów
Jako izolację termiczną ścian oraz stropów można wykorzystywać piankę polietylenową, dostępną w postaci profili i mat, a także płyt (powstałych w wyniku zgrzewania kilku warstw maty). Mogą one być pokryte folią (np. aluminiową) lub jednostronnie powleczone klejem. Pianka polietylenowa jest odporna na działanie substancji chemicznych i nie stanowi dogodnego środowiska dla owadów oraz gryzoni. Izolacyjność cieplna tego materiału to 0,035-0,042 W/(m·K).
Czym i jak ocieplić dach od zewnątrz? Izolacja nakrokwiowa
Dach skośny można również ocieplić nakrokwiowo. Ocieplenie nakrokwiowe polega na ociepleniu dachu od zewnątrz za pomocą specjalnych płyt poliizocyjanuratowych (PIR), które mocuje się na krokwiach. Do izolacji nakrokwiowej wykorzystuje się następujące materiały ociepleniowe:
płyty PIR,
styropian,
twardą odmianę wełny mineralnej.
Do ocieplenia dachu nakrokwiowego bardzo dobrze nadają się twarde płyty poliuretanowe, BAUDER
Elementy izolacyjne układa się na deskowaniu (jego rolę mogą przejąć płyty - o ile krokwie rozstawione są wystarczająco gęsto) i membranie dachowej. Do nich mocuje się łaty i kontrłaty, które stanowią oparcie dla pokrycia dachowego.
Metoda ocieplenia dachu od zewnątrz jest mniej popularna od ocieplenia dachu od spodu, ale ma sporo zalet. Zapewnia na ostatniej kondygnacji bardzo dobre parametry termiczne i pozwala uniknąć mostków cieplnych. Niektóre elementy więźby dachowej mogą zostać wyeksponowane na poddaszu, a brak pomiędzy nimi wełny oznacza, że na poddaszu jest nieco więcej przestrzeni.
Fot. otwierająca: Wełna mineralna do ocieplenia poddasza, URSA
FAQ Pytania i odpowiedzi
Dlaczego ważne jest dobre ocieplenie dachu?
Ocieplenie dachu pozwala zmniejszyć straty ciepła nawet o 25%, co obniża koszty ogrzewania zimą i klimatyzacji latem. Zapewnia również komfort termiczny i chroni przed kondensacją pary wodnej, ograniczając ryzyko powstawania pleśni.
Jakie materiały są najlepsze do ocieplenia dachu skośnego?
Najpopularniejsze materiały to:
1. Wełna mineralna - elastyczna, niepalna i dobrze tłumi dźwięki.
2. Pianka poliuretanowa (PUR) - tworzy jednolitą warstwę bez mostków cieplnych.
3. Płyty PIR - stosowane do izolacji nakrokwiowej.
Jakie materiały stosuje się do ocieplenia dachu płaskiego?
Do ocieplenia dachów płaskich używa się m.in.:
1. Wełny mineralnej,
2. Styropianu dach/podłoga,
3. Polistyrenu ekstrudowanego (XPS),
4. Płyt PIR.
Co oznacza współczynnik przewodności cieplnej (λ)?
To parametr określający zdolność materiału do przewodzenia ciepła. Im niższa wartość λ (np. poniżej 0,04 W/(m·K)), tym lepsze właściwości izolacyjne.
Czym jest izolacja nakrokwiowa?
Izolacja nakrokwiowa to metoda ocieplania dachu od zewnątrz za pomocą płyt PIR, styropianu lub twardej wełny mineralnej. Pozwala na wyeksponowanie więźby dachowej wewnątrz poddasza.
Jak ocieplenie pianką PUR różni się od wełny mineralnej?
Pianka PUR zapewnia doskonałą szczelność i jest odporna na wilgoć, ale ma niższą odporność na ogień niż wełna. Z kolei wełna mineralna jest tańsza i ma lepsze właściwości akustyczne, ale jest bardziej podatna na wilgoć.
Jaka powinna być grubość ocieplenia dachu?
Standardowa grubość izolacji to około 25-35 cm, w zależności od materiału i wymagań energetycznych budynku.
Jakie są najczęstsze błędy przy ocieplaniu dachu?
1. Zbyt cienka warstwa izolacji,
2. Niedokładne uszczelnienie miejsc styku,
3. Brak paroizolacji przy wełnie mineralnej,
4. Niewłaściwe materiały do danego rodzaju dachu.
Czy są dostępne dotacje na ocieplenie dachu?
Tak, w ramach programów takich jak "Czyste Powietrze" można uzyskać dofinansowanie na termomodernizację, w tym na ocieplenie dachu. Sprawdź aktualne warunki programu w swoim regionie.
Z mediami jestem związany od 20 lat. Bardzo lubię pisać i redagować, starając się dopasować przekaz do konkretnej grupy odbiorców. W AVT Korporacja pracuję od dekady. Początkowo zajmowałem się infrastrukturą sportową, potem budownictwem - w miesięczniku „Budujemy Dom” i w tematycznych dodatkach specjalnych.
Moją największą pasją jest zwiedzanie bliższych i dalszych miejsc, o których piszę na swoim blogu podróżniczym. Poza tym interesuję się tematyką międzynarodową i geografią polityczną. W wolnych chwilach jeżdżę na rowerze, pływam i gram w koszykówkę.
Skomentuj
