Izolacja nakrokwiowa. Jak ocieplić dach od zewnątrz? Poradnik
Izolacja nakrokwiowa. Jak ocieplić dach od zewnątrz? Poradnik
Izolacja nakrokwiowa sprawdzi się jako ocieplenie lub docieplenie dachu skośnego. Poznaj zalety izolacji nakrokwiowej, dowiedz się, jak ocieplić dach od zewnątrz, i jakie materiały wybrać. Sprawdź, kiedy warto zastosować izolację na krokwiach i jakie są korzyści tego rozwiązania. Praktyczny poradnik.
Janusz Werner
Data publikacji: 2024-08-01
Data aktualizacji: 2024-08-01
Napisał do nas Czytelnik: Mam dach skośny z położonym gontem bitumicznym. Czy jest możliwość docieplenia takiego dachu? Nie mam poddasza i nie chcę tego robić od środka budynku - mam ładne drewno na skosach i nie chcę go zrywać. Odpowiadając na pytanie Czytelnika - jest możliwość ułożenia termoizolacji na krokwiach. To tzw. izolacja nakrokwiowa. Wyjaśniamy, na czym polega i jak wykonać izolację nakrokwiową.
Kiedy się sprawdzi izolacja nakrokwiowa
Układając termoizolację na, a nie pod dachem, nie zmniejszamy wysokości i kubatury pomieszczeń, co ma ogromne znaczenie, gdy chcemy zagospodarować niezbyt wysoki strych. Ocieplając dach od zewnątrz mamy też możliwość wyeksponowania drewnianej więźby dachowej, na czym akurat zależy Czytelnikowi. Wszystkie prace związane z ociepleniem dachu prowadzone są na zewnątrz, bez ingerencji we wnętrza na poddaszu, co z kolei ma znaczenie wówczas, gdy jest ono mieszkalne, a dach jest tylko docieplany.
Nakrokwiowo dach można ocieplić do standardu domu pasywnego, co może być trudne przy układaniu termoizolacji pod połacią, bo jej grubość wynosi wówczas 40-50 cm.
Płyty PIR to najpopularniejszy materiał do izolacji nakrokwiowej. Mocuje się do krokwi wkrętami, wprowadzanymi przez kontrłaty (fot. BAUDER)
Generalnie, skuteczniejsza jest termoizolacja przegrody po jej zimnej stronie - tak właśnie prawie zawsze ociepla się ściany. W dodatku przez dach potencjalnie ucieka więcej ciepła, niż przez mury. Więźba osłonięta od góry termoizolacją nie przemarza i pracuje w bardziej stabilnych warunkach. Krokwie nie stają się mostkami termicznymi.
Zalety izolacji na krokwiach
Izolacja na krokwiach ma wiele zalet. Najważniejsze z nich to:
Izolacja nakrokwiowa nie zmniejsza wysokości i kubatury pomieszczeń na poddaszu, co jest szczególnie istotne w przypadku niskich strychów.
Stosując izolację na krokwiach można wyeksponować elementy więźby we wnętrzu domu.
Izolacja nakrokwiowa spełni wymagania budynku pasywnego.
Umieszczenie izolacji na krokwiach zmniejsza ryzyko powstawania mostków termicznych, co poprawia izolacyjność termiczną dachu i może prowadzić do znacznych oszczędności na kosztach ogrzewania.
Ochrona więźby dachowej przed przemarzaniem i wilgocią zwiększa jej trwałość i stabilność, zmniejszając ryzyko odkształceń drewna.
Montaż izolacji nakrokwiowej odbywa się na zewnątrz domu - prace prowadzone na zewnątrz nie zakłócają funkcjonowania domowników.
Izolacja nakrokwiowa: płyty styropianowe i z wełnym mineralnej
Wybierając materiały do izolacji nakrokwiowej, trzeba pamiętać, że są bardziej narażone na działanie czynników zewnętrznych niż popularne ocieplenie z wełny umieszczone pod dachem. Materiałem najczęściej stosowanym i najbardziej kojarzonym z izolacją nakrokwiową są płyty PIR, z twardej, zamkniętokomórkowej pianki poliizocyjanurowej. Oczywiście wraz z rozwojem rynku spora część producentów bardziej tradycyjnych materiałów ociepleniowych również zaproponowała wyroby do ocieplenia na krokwiach dachów skośnych.
Płytami PIR ociepla się dachy i ściany (fot. BALEX METAL)
Oprócz płyt PIR, mamy też płyty styropianowe przeznaczone do izolacji nakrokwiowej i płyty z wełny mineralnej o tym samym zastosowaniu. Te ostatnie są od zwykłych płyt z wełny sztywniejsze i bardziej odporne na wodę. Płyty z polistyrenu do izolacji nakrokwiowej występują w dwóch rodzajach:
do montażu bezpośrednio na krokwiach
do układania na łatach montażowych.
Nie nadają się pod pokrycia dachów z blachy płaskiej. Minimalny spadek dachu pod taką izolację nakrokwiową to 30°.
Izolacja nakrokwiowa PIR
Wróćmy jednak do płyt PIR, które są najpopularniejsze w izolacji nakrokwiowej. Ich rdzeń to poliizocyjanurowa piana PIR, łączona czasami z poliuretanową pianką PUR. Rdzeń płyty PIR powstaje w efekcie polimeryzacji dwóch składników: polioli oraz izocyjanianów z dodatkiem substancji modyfikujących. Są one tłoczone między okładziny, zbudowane np. z kilku warstw polimerów oraz folii aluminiowej. Struktura rdzenia to w 90% zamknięte komórki wypełnione gazem. Taka budowa zapewnia płytom sztywność, odporność na wodę i bardzo dobrą izolacyjność. Ich współczynnik przewodzenia ciepła λ wynosi 0,022 do 0,026 W/(m·K), co oznacza, że izolację nakrokwiową można układać stosunkowo cienką warstwą.
Płyty PIR do izolacji na krokwiach są lekkie, nienasiąkliwe, wytrzymałe mechanicznie, samogasnące (klasa reakcji na ogień E), łatwe w montażu. Ich krawędzie przeważnie profiluje się w zamek pióro-wpust, co eliminuje mostki termiczne na łączeniach. Minimalne nachylenie połaci pod izolację nakrokwiową z ich zastosowaniem wynosi 20°, ale znajdziemy na rynku płyty, które można układać przy spadku od 12°.
Montaż izolacji nakrokwiowej
Ocieplenie na krokwiach montuj się dość szybko. Sztywne płyty PIR najczęściej montuje się bezpośrednio do krokwi, nie jest wymagane deskowanie. Izolację nakrokwiową z wełny mineralnej zawsze układa się na pełnym deskowaniu, na folii dachowej lub papie termozgrzewalnej. Od góry na wełnę trzeba dać membranę wysokoparoprzepuszczalną.
Izolację nakrokwiową bez względu na rodzaj układa się od dołu, od strefy okapu. Żeby płyty nie zsuwały się w trakcie montażu, opiera się je o deskę czołową lub belkę przybitą prostopadle do krokwi. Kolejne rzędy montuje się na mijankę. Łączenia płyt PIR uszczelnia się w sposób zalecany przez producenta - taśmami lub piankami.
Izolację nakrokwiową układa się od okapu w górę (fot. BAUDER)
Do krokwi płyty PIR mocuje się długimi wkrętami przez kontrłaty, do których przybijane są łaty w rozstawie dostosowanym do rodzaju pokrycia. Wkręty wprowadza się na przemian pod dwoma kątami - 90° i 60/67°, co ma eliminować ryzyko ich ścinania w następstwie różnych obciążeń. Pod rusztem z łat i kontrłat, na płytach układa się membranę paroprzepuszczalną. Trzeba zauważyć, że montaż izolacji nakrokwiowej zmienia wysokość budynku i jego wygląd. Może też powodować np. konieczność nadbudowania komina czy innego rozwiązania rozmaitych detali architektonicznych, choćby przy okapie.
Ocieplenie na krokwiach w remontowanym dom: czym można dostać dopłatę?
Zgodnie z prawem budowlanym współczynnik przenikania ciepła U dla dachów i stropodachów nie może w nowym domu przekraczać 0,15 W/(m2·K). Żeby to osiągnąć (spełnić wymagania Warunków Technicznych 2021), w najpopularniejszym wariancie dach skośny ociepla się od spodu wełną mineralną o grubości przynajmniej 25 cm. Dach domu remontowanego można co prawda docieplić według własnego uznania, ale aby skorzystać z państwowego dofinansowania z programu Czyste Powietrze czy z ulgi termomodernizacyjnej, przegrody należy izolować zgodnie z WT 2021. Co ma sens, bo gdy budynek nieocieplony poddamy termomodernizacji i ocieplimy w standardzie WT 2021, opłaty za ogrzewanie spadną nawet o dwie trzecie.
Izolacja nakrokwiowa dachu: czy trzeba zgłosić prace?
Zgodnie z prawem, roboty budowlane polegające na odtworzeniu stanu pierwotnego (także z użyciem innych materiałów) to remont. Wymiana pokrycia dachowego, bez ingerencji w więźbę, jest remontem i nie ma potrzeby zgłaszania jej w urzędzie. Pod warunkiem, że remontowany dom można wybudować - według obowiązujących obecnie przepisów - na podstawie zgłoszenia z projektem. Obszar oddziaływania inwestycji musi się więc w całości mieścić na działce inwestora. Jeśli wykracza poza nią, a tak się dzieje, gdy np. wymieniamy dach na połówce bliźniaka, konieczne jest zgłoszenie remontu w starostwie.
Nakrokwiowe docieplenie dachu to termomodernizacja, której nie trzeba zgłaszać w urzędzie, o ile wysokość termomodernizowanego budynku nie przekracza 12 m. Przy wyższym zgłoszenie będzie potrzebne. Roboty, które zmieniają parametry techniczne lub użytkowe budynku, np. wymiana więźby, wstawienie okna dachowego, to już przebudowa. Trzeba je zgłosić, załączając projekt przygotowany przez specjalistę z uprawnieniami. Tak samo postępuje się w przypadku zmiany kubatury/obszaru oddziaływania budynku, w wyniku jego nadbudowy czy np. dobudowy lukarny.
Izolacja nakrokwiowa: podsumowanie
Izolacja nakrokwiowa to skuteczny sposób ocieplenia dachu skośnego, który nie zmniejsza przestrzeni użytkowej poddasza. Układana na krokwiach termoizolacja chroni więźbę dachową przed przemarznięciem i eliminuje mostki termiczne. Najczęściej stosowane materiały to płyty PIR, styropianowe i z wełny mineralnej, które są odporne na czynniki zewnętrzne. Montaż odbywa się bez ingerencji w wnętrza domu, co jest korzystne przy remontach. Izolacja nakrokwiowa może również spełniać wymagania budynków pasywnych.
Fot. otwierająca: Izolacja nakrokwiowa sprawdzi się w domach modernizowanych (fot. BALEX METAL)
Dziennikarz z przeszło 25-letnim doświadczeniem w mediach drukowanych i elektronicznych. W Budujemy Dom od blisko dekady. Na budowach bywa tak często, jak w redakcji. Autor tekstów poradnikowych i publicystycznych, także porad prawnych. Nadąża za zmianami w największych programach pomocowych dla inwestorów indywidualnych: w Czystym Powietrzu, Moim Prądzie, Mojej Wodzie...
Skomentuj
