Szkło budowlane

Artykuł na: 9-16 minut

Stan surowy zamknięty

Szkło otrzymuje się przez stopienie, a następnie ochłodzenie piasku kwarcowego z sodą, wapieniem i pięciotlenkiem fosforu. Z otrzymanej w ten sposób masy szklanej formuje się wyroby przez ciągnienie, walcowanie, prasowanie. Podczas ogrzewania szkło mięknie i może być formowane. Stosując odpowiednie dodatki uzyskuje się szkło o specjalnych własnościach.

Szkło okienne

Szkło płaskie wytwarza się jedną z trzech technologii: ciągnienia, wylewania, walcowania

Szkło płaskie ciągnione jest produkowane metodą maszynowego ciągnienia masy szklanej; jest najtańsze, ale może zawierać pęcherze i odpryski, a wskutek minimalnych różnic grubości powstają zniekształcenia obrazu. Szkło płaskie stosuje się do szklenia okien, drzwi, szklarni i wszędzie tam, gdzie niewielkie zniekształcenia optyczne nie mają istotnego znaczenia.

Szkło płaskie typu FLOAT otrzymuje się przez wylewanie masy szklanej na powierzchni cyny. Tak otrzymana tafla charakteryzuje się bezfalistością i gładkością powierzchni. Ma jednolitą grubość i bardzo dobrą przejrzystość. Szkło dostępne w kilku kolorach: brązowym, grafitowym, różowym, niebieskim. Stosuje się je do: produkcji szyb zespolonych, szklenia okien i drzwi, ścian osłonowych budynków, ścianek działowych – wszędzie tam, gdzie stawiane są wysokie wymagania dotyczące przepuszczalności światła i wyglądu szklonej powierzchni. Szkło typu FLOAT można wyginać, hartować, laminować.

Szkło lane walcowane surowe i wzorzyste otrzymuje się przez walcowanie masy szklanej, a następnie pocięcie jej na płyty. Charakteryzuje się zmniejszoną przejrzystością i rozpraszaniem światła na nieregularnie gładkiej powierzchni. Szkło wzorzyste ma na jednej płaszczyźnie wytłoczony wzór (np. ornamentowy). Szkło walcowane stosuje się do szklenia okien i drzwi w przypadku potrzeby ograniczenia przejrzystości oraz do szklenia ścianek działowych (dekoracyjne rozdzielanie pomieszczeń). Nadaje się do wyginania i hartowania.

Szkło walcowane zbrojone siatką drucianą zabezpiecza szybę po stłuczeniu przed rozpryśnięciem się na kawałki. Stosuje się do szklenia okien dachowych, świetlików, piwnic, drzwi wejściowych w budynkach mieszkalnych, balustrad balkonowych, szybów wind, okien i drzwi w halach fabrycznych.

Szkło przeciwsłoneczne i termoizolacyjne

Szkło przeciwsłoneczne refleksyjne (stopsol) produkuje się metodą napylania na szkło tlenków metali (szyby mają wówczas lekko metaliczny połysk) lub metali szlachetnych. Powłoka refleksyjna odbija część promieniowania słonecznego (promieniowanie podczerwone – cieplne), dzięki czemu w lecie zapobiega się przegrzewaniu powierzchni. W zestawach kilku szyb szyby ze szkła refleksyjnego są stosowane jako zewnętrzne.

Szkło przeciwsłoneczne absorpcyjne (antisol) jest to szkło barwione w masie przez dodanie tlenków metali; tłumi promieniowanie słoneczne dzięki zwiększonej absorpcji (głównie promieniowania podczerwonego). Szyby antisol ograniczają nasłonecznienie pomieszczeń, zapobiegając ich przegrzaniu. Szkło antisol można też hartować i kleić.

Szkło termoizolacyjne z powłoką niskoemisyjną (termofloat) przepuszcza promieniowanie słoneczne widzialne i podczerwone o krótkich falach (wysokotemperaturowe) do wnętrza budynku, a zatrzymuje wydostające się na zewnątrz promieniowanie cieplne niskotemperaturowe (o większej długości fali). Promieniowanie podczerwone niskotemperaturowe pochodzi z grzejników, żarówek oraz ścian i mebli, w których zachodzi transformacja promieniowania podczerwonego wysokotemperaturowego w promieniowanie podczerwone niskotemperaturowe.

Szkło bezpieczne

Przy rozbiciu lub pękaniu nie rozpada się albo rozpada się na małe kawałki o zaokrąglonych krawędziach.

Rozróżnia się szkło bezpieczne:

zbrojone – z wtopioną siatką metalową zapobiegającą wypadaniu kawałków,
hartowane – o zwiększonej wytrzymałości mechanicznej uzyskanej w wyniku poddania obróbce cieplnej,
wielowarstwowe nie rozpryskujące się – złożone: a) z jednej warstwy szkła z naklejoną folią, b) dwóch lub więcej warstw szkła sklejonych substancją o dużej przepuszczalności światła (żywicą syntetyczną lub folią PVB); do produkcji szyb klejonych wykorzystuje się szyby o grubości 4, 5, 6, 8, 10 mm.

KLASA SZYBY	RODZAJ ZABEZPIECZENIA	ZASTOSOWANIE
01, 02, P1	–ochrona przed zranieniem przy rozbiciu szyby –utrudnienie rozbicia szyby przy gwałtownym zamknięciu okna lub drzwi	Mieszkania, szkoły, biura, zakłady produkcyjne: –drzwi wewnętrzne –okna na parterze –okna na piętrach
P1, P2	–ochrona przed zranieniem przy rozbiciu szyby –czasowa ochrona przy próbie włamania podjętej bez przygotowania	Domy wolno stojące, bloki mieszkalne, kioski, hotele, biura, obiekty handlowe o małej wartości, hale sportowe
P3, P4	–utrudnienie włamania –szyby zastępują kraty o oczkach 15 cm z drutu stalowego o średnicy 10 mm	Wille, biura, hotele, obiekty handlowe o znacznej wartości chronionej, apteki
P5, P6	–zwiększona odporność na włamanie –szyby zastępują kraty z prętów stalowych o średnicy 12 mm	Ekskluzywne wille, obiekty handlowe o dużej wartości chronionej, muzea, galerie sztuki, kantory, sale operacyjne banków
P7, P8	–wysoka odporność na włamanie –szyby zastępują kraty z prętów stalowych o średnicy 16 mm	Banki, obiekty specjalne, wystawy obiektów handlowych o dużej wartości chronionej, zakłady i sklepy jubilerskie

Szyby (podstawowe informacje o szybach zawiera rozdział Okna)

Szyby antywłamaniowe produkuje się ze szkła hartowanego i szkła z wprasowaną folią. Zależnie od klasy oznaczone są symbolami O1, O2, P1-P8.

Szybę wzmocnioną umieszcza się od wewnątrz pomieszczenia; w przeciwnym wypadku podczas włamania zarówno szyba zewnętrzna, jak też wewnętrzna ulegają zniszczeniu i mogą pokaleczyć ludzi. Trzeba pamiętać, że szyba antywłamaniowa nie zapewni wystarczającej ochrony, jeżeli nie zostaną jednocześnie zastosowane odpowiednie ramy, okucia i sposób osadzenia okna.

Alternatywą dla szyb bezpiecznych i przeciwsłonecznych są znacznie tańsze folie okienne. Taką folię (dostępną w arkuszach o maks. szer. do 2 m) można przykleić samodzielnie, ponieważ jest ona (niezależnie od właściwości ochronnych) fabrycznie wyposażona w warstwę kleju.

Montaż sprowadza się do kilku prostych czynności: zdjęcie warstwy ochronnej, spryskanie folii specjalnym płynem umożliwiającym odpowiednie dopasowanie do tafli szyby, dociśnięcie gumową dociskarką w celu usunięcia pęcherzyków powietrza i wyrównania powierzchni. Klej z opóźnionym krzepnięciem pozwala na odpowiednią korektę w przypadku błędów w montażu. Wybór folii należy dostosować do funkcji ochronnej, którą ma pełnić: przeciwsłoneczna, termoizolacyjna, antywłamaniowa itd. Jest to produkt niepalny i odporny na czynniki atmosferyczne. W przypadku większych uszkodzeń, folię można usunąć i zastąpić ją nowym arkuszem.

Szkło okładzinowe i elewacyjne

Marblit jest to szkło płaskie walcowane, barwione w masie (najczęściej na kolor biały lub czarny), o niewielkiej przepuszczalności światła, nieprzezroczyste, produkowane w postaci płyt lub płytek o powierzchni zewnętrznej gładkiej, a wewnętrznej rowkowanej. Stosuje się do wyrobu okładzin ściennych ochronnych i dekoracyjnych.

Szkło elewacyjne hartowane powstaje w procesie termicznej obróbki szkła płaskiego; jest trudnotłukące (w przypadku rozbicia rozpada się na drobne kawałki o tępych krawędziach), ma wysoką wytrzymałość mechaniczną na zginanie i uderzenie (3-6 razy większą niż szkło zwykłe) i wysoką odporność na naprężenia termiczne. Stosuje się je na elewacje budynków oraz do szklenia ścian i drzwi, wypełniania balustrad i balkonów, szklenia dachów, świetlików i ogrodów zimowych.

Szkło emaliowane jest to szkło pokryte warstwą emalii ceramicznej, a następnie hartowane; jest trudnotłukące (w przypadku rozbicia rozpada się na drobne kawałki o tępych krawędziach), odporne na naprężenia termiczne. Nanoszona emalia ma różne kolory.

Szkło silikonowane jest to szkło zahartowane, a następnie pokryte powłoką silikonową. Dostępne jest w kilku kolorach.

Kształtki szklane

Luksfery są to kształtki szklane pełne, przepuszczające nie mniej niż 60% światła. Stosowane są jako element wypełniający i do budowy ścianek działowych.

Pustaki szklane są to kształtki z pustką powietrzną w środku, wykonane z dwóch identycznych elementów połączonych trwale w procesie termicznego spawania. Mają znacznie lepsze niż luksfery właściwości cieplne i akustyczne. Dostępne są pustaki bezbarwne i barwne. Wykorzystuje się je głównie do budowy ścianek działowych, których rolą jest doświetlenie pomieszczeń. Potocznie pustaki szklane nazywane są również luksferami.