Izolację wyprowadza się na wysokość około 50 cm powyżej poziomu, do którego jej zastosowanie jest konieczne ze względu na poziom wody zawieszonej. Dopiero wyżej można ułożyć izolację jak w przypadku 1. Przy możliwości długotrwałego działania wody zawieszonej pod ciśnieniem izolację tego typu można stosować tylko pod warunkiem wykonania skutecznego drenażu.
Jeżeli występuje wysoki poziom wód gruntowych lub możliwość długotrwałego działania wody zawieszonej pod ciśnieniem, wykonuje się izolację typu ciężkiego:
Izolację wyprowadza się na wysokość około 50 cm powyżej najwyższego spodziewanego poziomu wody gruntowej (a najlepiej ponad powierzchnię terenu). Nad nią stosuje się kolejno izolacje opisane dla przypadków 1 i 2.
Drenaż stosuje się w celu ujęcia i odprowadzenia wód gruntowych z sąsiedztwa ław i ścian fundamentowych budynków posadowionych na gruntach nieprzepuszczalnych i słabo przepuszczalnych.
Odprowadzenie wody odbywa się (z prędkością większą niż prędkość ruchu filtracyjnego w otaczającym gruncie) do określonego miejsca, skąd jest kierowana poza obszar odwadniany np.:
- do rowów melioracyjnych lub rzeki,
- do kanalizacji deszczowej,
- do przepuszczalnych warstw gruntu za pośrednictwem studni chłonnej.
W przypadku odwadniania budynków stale zagrożonych wysokim poziomem wody gruntowej (np. położonych nad rzeką) może istnieć konieczność zainstalowania w studzience zbiorczej pompy, która odprowadzi nadmiar wody instalacją ciśnieniową na bezpieczną odległość.
Konieczność wykonania drenażu i jego rodzaj powinny być ustalone już we wstępnej fazie projektu (drenaż ma wpływ na projekt fundamentów).
W zależności od kierunku odpływu wody rozróżniamy drenaż poziomy lub pionowy.
Drenaż poziomy może być:
- opaskowy,
- powierzchniowy.
Drenaż opaskowy składa się z systemu rur okalających budynek, które zbierają gromadzącą się wodę (oraz ewentualnie wodę z drenażu powierzchniowego) i odprowadzają ją do zbieraczy. Drenaż powinien być ułożony ze stałym spadkiem (od 0,5% do 2%).Drenaż ten umieszcza się poniżej poziomu górnej powierzchni ławy fundamentowej. Prawidłowo zaprojektowany drenaż opaskowy musi obejmować wszystkie zagrożone elementy budynku, łącznie z występami i wnękami.
Drenaż powierzchniowy wykonuje się w przypadku, gdy możliwy jest dopływ wody od spodu budynku (podłogi lub płyty fundamentowej). Może mieć postać drenażu rurowego lub warstwy filtracyjnej ze żwiru lub tłucznia ceglanego (jeżeli pod warstwą filtracyjną znajduje się grunt nieprzepuszczalny, w warstwie filtracyjnej także umieszcza się rury, które odprowadzają wodę do drenażu opaskowego).
Drenaż pionowy
Drenaż pionowy odprowadza wodę zbierającą się w wykopie do drenażu opaskowego. Warstwy pionowe drenażu wykonuje się ze żwiru, luźno ułożonych przy ścianie elementów betonowych, cegieł, płyt z tworzywa sztucznego. Ułożenie drenażu najlepiej powierzyć wyspecjalizowanej firmie.
Osuszanie murów:
Odpadający tynk, plamy, osłabiona struktura muru to skutki zawilgocenia budynku. W takich warunkach również z łatwością rozwijają się grzyby i pleśnie bardzo szkodliwe dla zdrowia użytkowników. Najczęstszą przyczyną powstawania tego rodzaju zjawisk jest brak izolacji przeciwwilgociowych lub ich naturalne zużycie. Osuszanie budynku jest stosowane w sytuacji ostatecznej, gdy odbudowa izolacji poziomej nie jest możliwa bez ogromnej (często destrukcyjnej) ingerencji w konstrukcję budynku i okalający go teren (odkrycie fundamentu). Metody osuszania budynków są często stosowane w celu „ratowania” obiektów zabytkowych.
- Wytworzenie w murze przeciwkapilarnej bariery powietrznej
W murze wierci się otwory, w które zakłada się sączki drenarskie (wyloty sączków zabezpiecza się siatką), czasami zakłada się też grzałki elektryczne, jest to jednak zabieg dość kłopotliwy i kosztowny.
- Odcinkowe podcinanie muru
Wykuwa się odcinkami fragmenty muru znajdującego się bezpośrednio nad starą izolacją poziomą, usuwa się starą izolację i zakłada nową. Metoda jest skuteczna, ale wymaga dużego nakładu pracy i znacznych kosztów.
Metoda elektroosmozy - polega na osuszaniu ścian budynku za pomocą prądu stałego, który przepływa między umieszczonymi w murze elektrodami. W wyniku takiego działania wilgoć przemieszcza się z górnej części ściany w dolną, a następnie do gruntu. Po osuszeniu wprowadza się do otworów w ścianie środek hydrofobowy w celu zabezpieczenia przed ponownym zawilgoceniem.
Metoda termoiniekcji - osuszanie przeprowadza się przy pomocy urządzeń termowentylacyjnych, rozmieszczonych w nawierconych otworach. Środkiem hydrofobowym są żywice silikonowe.
Metoda iniekcji krystalicznej - polega na wprowadzeniu substancji uszczelniającej do wcześniej nawierconych otworów w ścianach. Substancję uszczelniającą stanowi wodny roztwór cementu portlandzkiego i mineralnego środka aktywacyjnego (który krystalizuje w ciągu tygodnia i stanowi trwałą warstwę izolacyjną). Proporcje składników zależą od składu chemicznego soli zawartych w zawilgoconej ścianie. Na przystąpienie do robót wykończeniowych trzeba czekać około dwóch miesięcy. Konieczne jest również zapewnienie wentylacji osuszanych pomieszczeń.
Papy hydroizolacyjne
Papy hydroizolacyjne stosuje się jako dolną warstwę przy izolacji dachów i stropodachów i do wielowarstwowych izolacji przeciwwilgociowych i przeciwwodnych ścian. Jest to wyrób, którego warstwę nośną stanowi osnowa nasycona materiałem bitumicznym (szczegółowe informacje dotyczące pap znajdują się w rozdziale Pokrycia dachowe).
Folie hydroizolacyjne
Folia - arkusz z metalu lub tworzywa sztucznego o równomiernej, zwykle niewielkiej grubości.
Folie z tworzyw sztucznych (polietylenu, poliestru, poliamidu, polipropylenu) mogą zawierać plastyfikatory, barwniki lub wypełniacze, a ich własności fizyczne zmieniają się w szerokim zakresie.
Folie hydroizolacyjne stosuje się do: izolacji przeciwwilgociowej poziomej fundamentów, ścian i podłóg oraz izolacji przeciwwilgociowej i zabezpieczania izolacji przeciwwodnej pionowej ścian piwnic i fundamentów w budynkach jednorodzinnych i wielorodzinnych. Są płaskie albo wytłaczane (wysokość profilu wynosi zwykle 8-20 mm), wykonane z polietylenu, polietylenu o wysokiej gęstości (HDPE) albo polichlorku winylu (PVC) - mogą być dodatkowo zbrojone tkaniną poliestrową lub polipropylenową.
Tworzywa sztuczne - substancje zawierające polimer oraz dodatki (wypełniacze, plastyfikatory, stabilizatory, pigmenty). Do tworzyw sztucznych zaliczamy: poliamid, polietylen, poliester, polipropylen, poliuretan.
Włókna syntetyczne - włókna wytwarzane z materiałów produkowanych syntetycznie, głównie z polimerów. Do włókien syntetycznych zaliczamy włókna: poliamidowe, poliestrowe, poliwinylowe, poliuretanowe, poliwęglanowe.
Polimery - związki, których cząsteczki składają się z bardzo wielu mniejszych, powtarzających się ugrupowań atomowych.
Ze względu na ogólną strukturę i warunki przetwarzania polimery dzielimy na:
- termoplasty: polimery łańcuchowe, które topią się w wyższych temperaturach i są rozpuszczalne w odpowiednich rozpuszczalnikach,
- duroplasty: polimery termo- lub chemoutwardzalne, które pod wpływem odpowiednio wysokiej temperatury albo odczynników chemicznych stają się nietopliwe i nierozpuszczalne.
Dlaczego warto stosować folie hydroizolacyjne?
- Obecnie możemy zaplanować izolację naszego budynku, wykorzystując folie o różnych grubościach i parametrach izolacyjnych. Oferty producentów nie ograniczają naszego wyboru tylko do kilku produktów. Mamy szeroki dostęp zarówno do folii jak i do materiałów mocujących, co raczej eliminuje możliwość błędnego montażu.
- Jeżeli odpowiednio dobierzemy folię i właściwie zamocujemy, mamy gwarancję, że dom będzie zabezpieczony przed wilgocią.
Na co warto zwrócić uwagę wybierając folie hydroizolacyjne?
- Należy zwrócić uwagę na podłoże, które powinno być odpowiednio oczyszczone, zagruntowane lub nawet uzupełnione.
- Do układania folii i łączenia kolejnych warstw izolacji należy stosować środki zalecane przez producenta folii (najlepiej jednego).
- Wybór folii należy ściśle uzależnić od funkcji jaką ma pełnić (izolacja pionowa, pozioma; typ lekki lub ciężki) i nie uciekać się do półśrodków licząc na (pozorne przecież) oszczędności.
Folie paroszczelne i paroprzepuszczalne
Paroprzepuszczalność folii - to zdolność do przepuszczania pary wodnej mierzona w gramach na metr kwadratowy folii w ciągu doby - [g/(m2 24 h)]. Paroprzepuszczalność folii bada się w określonych warunkach laboratoryjnych (temperatura, ciśnienie i wilgotność powietrza). Jednak ze względu na różne metodyki badań podawane wartości dla wyrobów różnych producentów nie zawsze są porównywalne. Obiektywnym współczynnikiem paroprzepuszczalności jest parametr Sd, określający równoważną grubość warstwy powietrza o takiej samej paroprzepuszczalności. Wskaźnik ten dla folii paroprzepuszczlnych nie powinien być wyższy niż Sd = 0,2 m natomiast dla folii wysokoparoprzepyszczalnych Sd mniejsze niż 0,05 m.
- Folie paroprzepuszczalne to takie, których zdolność przepuszczania pary wodnej wynosi od 300 do 3000 g/(m2 24 h).
- Folie wysokoparoprzepuszczalne to takie, których zdolność przepuszczania pary wodnej jest większa od 1300 g/(m2 24 h).
- Folie niskoparoprzepuszczalne mają paroprzepuszczalność 10-40 g/(m2 24h).
- Folie paroszczelne mają paroprzepuszczalność < 0,5 g/(m224h).
Folie paroprzepuszczalne i paroszczelne stosuje się do izolacji przeciwwilgociowej dachów spadzistych wentylowanych i niewentylowanych, ocieplanych i nieocieplanych oraz ścian zewnętrznych w budynkach jednorodzinnych i wielorodzinnych.
Folie paroszczelne chronią izolację termiczną przed zawilgoceniem parą wodną przenikającą przez przegrody (ściany i dachy) oddzielające pomieszczenia o różnej temperaturze i wilgotności; umieszcza się je po wewnętrznej stronie izolacji termicznej. Są jedno- lub kilkuwarstwowe, najczęściej z polietylenu - mogą być dodatkowo zbrojone siatką z polietylenu o wysokiej gęstości (HDPE), poliestru lub polipropylenu, czasami mają też dodatkową warstwę folii aluminiowej.
Folie paroprzepuszczalne chronią izolację termiczną dachu lub ściany szkieletowej przed zawilgoceniem wodami opadowymi, a przepuszczając parę wodną pochodzącą z wnętrza budynku pozwalają „oddychać” ścianie; umieszcza się je po zewnętrznej stronie izolacji termicznej. Są jedno- lub kilkuwarstwowe. Najczęściej spotyka się folie z włókniny polipropylenowej; mogą być z perforacją lub naklejoną profilowaną matą z poliamidu. Bywają też folie paroprzepuszczalne z polietylenu, mogą być dodatkowo zbrojone siatką z polipropylenu, z perforacją lub bez. Zależnie od miejsca ułożenia i pełnionej funkcji nazywane są również wiatroizolacją lub folią wstępnego krycia (FWK)
Dlaczego warto stosować folie dachowe?
- Zastępują deskowanie dachu i krycie go papą pod ostateczne pokrycie dachowe. Są proste do ułożenia, znacznie tańsze i lżejsze niż tradycyjny podkład.
- Dzięki odpowiedniej paroprzepuszczalności nadmiar wilgoci jest odparowywany co zwiększa żywotność więźby dachowej.
- Z uwagi na wodoszczelność materiału, prace montażowe mogą być wykonywane w każdych warunkach atmosferycznych; folia stanowi również doraźne zabezpieczenie poddasza przed deszczem i wilgocią w przypadku uszkodzeń pokrycia dachowego.
- Zwiększona odporność na działanie promieni UV powoduje, że przykrycie dachowe może być wykonane z opóźnieniem nawet do kilku miesięcy.
- Odporność na działanie wysokich i niskich temperatur gwarantuje elastyczność w wymaganych warunkach pogodowych podczas montażu (rozpiętość temperaturowa od -40°C do +80°C).
- Dzięki odpowiednim dodatkom folie dachowe są produktami nie rozprzestrzeniającymi ognia w przypadku pożaru.
Materiały bitumiczne, płynne i plastyczne
Roztwory asfaltowe (asfalty rozpuszczone w szybkoschnącym rozpuszczalniku organicznym) stosowane są do gruntowania podłoży betonowych lub cementowych (suche i oczyszczone) przed położeniem warstwy izolacji (roztwory mogą też stanowić samodzielną warstwę izolacji).
Lepiki asfaltowe stosowane na gorąco i na zimno to mieszanki asfaltów przemysłowych, rozpuszczalników, wypełniaczy i substancji uszlachetniających, zwiększających zdolność klejenia i przyczepność. Stosuje się je głównie do przyklejania pap asfaltowych do podłoża betonowego oraz do sklejania warstw papy w wielowarstwowych izolacjach wodochronnych, a także do wykonywania izolacji przeciwwilgociowych typu lekkiego oraz do renowacji pokryć dachowych z pap asfaltowych.
Masy asfaltowo-kauczukowe to mieszaniny asfaltów, kauczuków i rozpuszczalników naftopochodnych z ewentualnym dodatkiem wypełniaczy i substancji uszlachetniających. Mogą być zbrojone włóknami syntetycznymi lub szklanymi. Stosuje się je do konserwacji i renowacji pokryć dachowych z papy asfaltowej oraz do trwałego zabezpieczania fundamentów, ścian zewnętrznych, murów oporowych i innych konstrukcji zasypanych ziemią. Stosowane są również do przyklejania płyt styropianowych gdyż nie zawierają rozpuszczalników. Są wodorozcieńczalne i można je nakładać na wilgotne podłoże.
Masy asfaltowo-aluminiowe to mieszaniny asfaltów, kauczuków i rozpuszczalników naftopochodnych z dodatkiem pigmentu aluminiowego. Mogą być zbrojone włóknami syntetycznymi lub szklanymi. Stosuje się je do wykonywania powłok izolacyjno-dekoracyjnych, (szczególnie przy renowacji) na asfaltowych izolacjach przeciwwilgociowych pokryciach z papy asfaltowej i blachy ocynkowanej.
Emulsja asfaltowo-anionowa jest to mieszanka wody i asfaltu z dodatkiem emulgatora anionowego, zapewniającego trwałość; może też zawierać dodatki uplastyczniające i modyfikujące. Stosuje się ją do gruntowania podłoża, wykonywania bezspoinowych powłok izolacyjnych. Anionowe emulsje wolno wiążące stosowane są do gruntowania podłoży porowatych.
Szybko wiążące izolacje kationowe stosowane są natomiast do wykonywania izolacji na podłożu wilgotnym w niskiej temperaturze otoczenia (pora wiosenna i jesienna).
Emulsje bitumiczne to wyroby w postaci płynnej gęstej masy, modyfikowane tworzywami sztucznymi (o zawartości ok. 60%). Są stosowane do gruntowania suchych i wilgotnych podłoży mineralnych przed naniesieniem warstwy izolacji bitumicznej, jak również do wykonywania lekkich izolacji przeciwwilgociowych. Emulsje bitumiczne mogą stanowić domieszkę uszczelniającą do zapraw cementowych. Nadają się do stosowania na następujących podłożach: beton, mur, stal, materiały włóknisto-cementowe, płyty termoizolacyjne (także materiały nieodporne na rozpuszczalniki jak płyty styropianowe itp.).
Pasty emulsyjne to mieszanina wody, asfaltu, gliny bentonitowej oraz dodatków modyfikujących. Stosowane są do gruntowania podłoża przed położeniem hydroizolacji, wykonywania lekkich powłok przeciwwilgociowych, przyklejania materiałów termoizolacyjnych oraz konserwacji pokryć dachowych.
Zaprawy uszczelniające wytwarza się na bazie cementu, z dodatkiem wypełniaczy mineralnych i środków uelastyczniających (akrylowych, polimerowych); mogą być jedno- lub dwuskładnikowe. Stosuje się je do izolacji basenów, tarasów, balkonów, pomieszczeń wilgotnych.
Betony wodoszczelne stosowane wszędzie tam, gdzie na beton działa jednostronnie woda pod ciśnieniem (budowle wodne, obudowa zbiorników wodnych, dno basenów itp.) stałym lub okresowym. Wodoszczelność wynika z odpowiednio dobranego kruszywa (nie może być nasiąkliwe i nie może zawierać pyłów o określonych frakcjach), spoiwa (cement hydrotechniczny) i domieszek (domieszki uplastyczniające, uszczelniające i napowietrzające).
Dodatki do zapraw cementowych są przeznaczone do wykonywania cementowych powłok uszczelniających beton; miesza się je na sucho z cementem i nanosi na powierzchnię betonu.
Bentonit sodowy, stosowany w produkcji materiałów hydroizolacyjnych, może pochłaniać wodę w ilościach 9-krotnie przewyższających jego masę i aż 12-krotnie zwiększyć swoją objętość (tworząc przy tym żel). Może być uwadniany i suszony, jak również zamrażany i rozmrażany wiele razy, nie tracąc zdolności pęcznienia. Jest to skała osadowa, której głównym składnikiem jest montmorylonit - uwodniony krzemian glinu. W ostatnich latach bentonit stał się niezmiernie popularny jako materiał uszczelniający. W budownictwie stosowany jest do izolacji części podziemnych budynku i do izolacji dachów odwróconych. Izolacje z bentonitu wymagają przykrycia warstwą dociskową co zapobiega jego wymywaniu i gwarantuje szczelność.
Wykorzystywany jest m.in. w produkcji wykładzin bentonitowych, które wykonuje się z warstwy tkaniny i włókniny, między którymi umieszczony jest granulowany bentonit sodowy, odpowiednio spreparowany w celu zwiększenia odporności na działanie zanieczyszczeń i skażeń chemicznych (nie przepuszczają metali ciężkich w głąb ziemi i w ten sposób chronią wody gruntowe przed skażeniem).
Granulat bentonitowy jest luźną formą bentonitu; po zmieszaniu z gruntem tworzy warstwę uszczelniającą o niskiej przepuszczalności. Przed zastosowaniem należy każdorazowo przeprowadzić badania gruntu i mieszanki gruntowo-bentonitowej w niezależnym laboratorium.