Prawidłowo założony i pielęgnowany trawnik to wizytówka ogrodu. Jednocześnie, wbrew pozorom, wymaga sporych nakładów pracy i nie jest tani. Koszty można zmniejszyć przez samodzielne wykonywanie prac, lecz trzeba pamiętać że wszelkie niedopatrzenia mogą zniwelować pożądany efekt. Niezbędna jest tu więc fachowa wiedza, skrupulatność i rozeznanie w ofercie rynkowej.
Data publikacji: 2021-03-30
Data aktualizacji: 2024-10-15
Założenie trawnika wymaga fachowej wiedzy i staranności, a wybór między trawnikiem z siewu a z rolki zależy od budżetu i oczekiwań. Trawnik z siewu jest tańszy, oferuje większy wybór mieszanek nasion, ale wymaga więcej czasu na wzrost. Z kolei trawnik z rolki daje niemal natychmiastowy efekt, lecz jest droższy i bardziej podatny na przesuszenie. Najlepszym terminem na siew jest wiosna i jesień, a trawnik z rolki najlepiej układać jesienią. Do założenia trawnika potrzebny jest sprzęt, taki jak siewnik, grabie, glebogryzarka i wał ogrodowy, które można wypożyczyć. Ważne są również dodatkowe elementy, jak obrzeża wyznaczające granice trawnika, siatka przeciw kretom oraz system automatycznego nawadniania, który ułatwia pielęgnację i zmniejsza zużycie wody. Aby uzyskać równomierną, zdrową murawę, należy odpowiednio przygotować teren, wybrać właściwą mieszankę nasion i przestrzegać kolejności prac. Po założeniu trawnika istotna jest regularna pielęgnacja, w tym nawadnianie, koszenie i nawożenie.
Ideą zakładania murawy jest uzyskanie otwartej, zielonej powierzchni z wyraźnymi granicami, która może pełnić funkcje dekoracyjne i użytkowe. Niestety, wbrew częstej opinii, trawa nie rośnie sama. Wymaga odpowiednio przygotowanej gleby, systematycznego podlewania i nawożenia. Optymalna pora na założenie trawnika to kwiecień i maj oraz wrzesień i październik.
Zakładanie trawnika - przed wykonaniem prac
Przed podjęciem działań warto zorientować się w możliwościach, jakie daje rynek. Najważniejszy dylemat dotyczy metody zakładania trawnika - z siewu czy z rolki.
Za pierwszym sposobem przemawia cena (nawet kilkakrotnie niższy koszt) i większy wybór mieszanek nasion odmian i gatunków. Poza tym siać można samodzielnie - wiosną lub jesienią.
Trawnik z rolki jest droższy, bardziej podatny na przesuszenie, ale uzyskuje się niemal natychmiastowy efekt. Darń ukorzenia się w ciągu kilku- lub kilkunastu dni po położeniu. Najlepszy termin na to przypada jesienią.
Taka murawa jest odporna na przymrozki, a prace można wykonywać jeszcze w listopadzie. Latem należy unikać tej metody, gdyż w tej postaci darń szybko wysycha i jest trudna do utrzymania w dobrej kondycji. Ten wariant jest polecany na skarpy, gdyż wysiewanie nasion na stromych stanowiskach może wiązać się z ich stratą (np. przez wymywanie).
Trawnik z rolki vs trawnik z siewu - co wybrać?
Trawa z rolki - zwykle kosztuje 20-45 zł/m² (plus ewentualna opłata za transport). Cena zależy od rejonu, punktu sprzedaży, wielkości zamówienia, a także rodzaju mieszanki. Najtańsza jest ta uniwersalna. W miejscach intensywnie użytkowanych lepiej się sprawdzi tzw. trawa sportowa - zestaw roślin o szybszej regeneracji i większej odporności. Poza tym darń może być z folii (szybciej ukorzenia się i jest droższa) lub z gruntu (ma podcinane korzenie i aklimatyzuje się dłużej, gdyż przed ułożeniem jest oddzielana od podłoża).
Trawa z siewu - za 1m² murawy trzeba zapłacić 8-20 zł. Na cenę wpływają podobne czynniki jak powyżej, wybór gatunków i odmian jest jednak znacznie większy. Oprócz mieszanki uniwersalnej i sportowej wyróżnia się produkty na tereny suche, zacienione oraz trawę z mikrokoniczyną bądź z kwiatami. Planując zakup mieszanki dobrze jest przeanalizować położenie trawnika i dobrać ją do warunków panujących na działce oraz jakości podłoża.
Sprzęt potrzebny do założenia trawnika
Potrzebny będzie siewnik, grabie, glebogryzarka i wał ogrodowy, a w przypadku bardzo dużej powierzchni przeznaczonej na trawnik również koparka. Drobne sprzęty przydadzą się także do innych prac. Jeśli nie chcemy inwestować w sprzęt - można go wypożyczyć.
Glebogryzarka znacznie ułatwi i przyspieszy przygotowanie podłoża pod trawnik. (fot. Honda)
Firmy ogrodnicze przy zakładaniu dużych trawników korzystają niekiedy z koparki. (fot. Barton Gardens)
Obrzeża - to często zaniedbywany element, tymczasem trawnik bez wyraźnie wyznaczonych granic (np. przerastający rabaty) traci swoje walory. Wybór tych produktów jest bardzo duży. Można dobrać je do stylu urządzania ogrodu.
Najtańsze (ale i mało wytrzymałe) są obrzeża z tworzywa sztucznego (3-10 zł/m). Mogą mieć formę palisady lub taśmy. Droższe są obrzeża z betonu, drewna albo kamienia. Te przy utwardzonych ścieżkach układa się razem z ich nawierzchnią, wykorzystując elementy pasujące do wybranego materiału (kostki brukowej, kamienia). Obrzeża oddzielające trawnik od rabat osadza się wyznaczając jego granice.
Obrzeża powinny wyznaczać granice trawnika. (fot. Barton Gardens)
Siatka przeciw kretom - jest często niedoceniana, a może ochronić murawę przed zniszczeniem. Za siatkę oferowaną w rolce na trawnik o powietrzni 100 m² trzeba zapłacić 90-100 zł.
System automatycznego nawadniania - wyraźnie ułatwia i usprawnia nawadnianie roślin, a przy okazji zmniejsza zużycie wody (w porównaniu z podlewaniem przy wykorzystywaniu węża ogrodowego). Założenie takiej instalacji należy zlecić profesjonalistom.
Niestety, wiąże się ze znacznymi wydatkami. W zależności od producenta i wielkości trawnika, 1 m² systemu nawadniającego to koszt 10-30 zł (500-1000 m²) lub 15-30 zł (mały obszar). W przypadku zatrudnienia specjalistów warto poprosić kilka firm o kosztorys i porównać proponowane rozwiązania.
Zakładanie trawnika krok po kroku
Przygotowanie terenu i inne prace
Teren przeznaczony na zieloną nawierzchnię należy oczyścić, zdjąć darń i zabrać kamienie. Trzeba go też przekopać, np. przy użyciu glebogryzarki. Trawa wymaga żyznej, lekkiej, próchniczej gleby o pH w graniach 5,5-6,0 (lekko kwaśna). Zbyt kwaśne podłoże uzdatnia się przez wymieszanie z kredą lub dolomitem, zbyt zwięzłe - dodając piasek i kompost. Częstym działaniem jest zamawianie żyznej przesianej ziemi.
Koszt zakupu tony takiego podłoża to 100-200 zł. Po wysypaniu ziemię należy ponownie przekopać, potem wyrównać (grabiami i wałem ogrodowym). Optymalnie byłoby odczekać 2-3 tygodnie aż grunt osiądzie. Na tym etapie można wykonać instalację nawadniającą i ułożyć siatkę przeciw kretom (powinna znajdować się na głębokości 7-10 cm).
Siew
Nasiona najlepiej umieścić w siewniku i dosypać piasku, wtedy siew będzie bardziej równomierny i efektywniejszy. Stosuje się metodę "na krzyż" - jeżdżąc po działce wzdłuż i wszerz. Następnie powinno się przykryć nasiona cienką warstwą gleby, używając odwrotnej strony grabi. Obrzeża (jeżeli nie zostały ułożone przy wykonywaniu nawierzchni na ścieżki) można osadzić teraz lub później. Teren należy po raz kolejny zwałować. Warto go także nawodnić (rozproszonym strumieniem wody).
Darń powinno się układać w niedługim czasie po przywiezieniu, aby ograniczyć ryzyko jej wysychania. Folię, jeśli jest w nią zawinięta, należy zdjąć. Najważniejsze zasady - darń musi ściśle przylegać do podłoża oraz bokami do sąsiednich pasów. Dlatego poszczególne płaty delikatnie dociska się grabiami lub ubijakiem drewnianym. Kolejne warstwy nanosi się na przemian - jak mur z cegły.
Najlepiej zaczynać od najdłuższego boku trawnika albo miejsca, w którym przylega on do ściany czy ogrodzenia. Brzegi darni docina się nożem, aby nie wychodziły poza wyznaczony obszar. Powinno się je zasypać ziemią (by nie wysychały). Na tym etapie można również osadzić obrzeża. Po gotowej nawierzchni trzeba przejechać wałem i obficie ją podlać. Jeśli pojawią się prześwity - uzupełnia się je klinami (z niewykorzystanych fragmentów pasów).
Trawa przeznaczona do sprzedaży w rolkach rośnie co najmniej półtora roku na dużej plantacji. Następnie wycinana jest maszynowo z gruntu. (fot. Dreamstime)
Układanie rolek powinno się wykonywać jak najszybciej po zakupie i pilnować by wszystkie pasy do siebie przylegały. Po 2–3 tygodniach, potrzebnych ukorzenienie, można korzystać z murawy. (fot. www.sorted.waw.pl)
Pielęgnacja trawnika
Najważniejszy zabieg pielęgnacyjny w początkowym okresie akomodacji darni to regularne nawadnianie. Podłoże nie powinno mocno wysychać, jednocześnie nie wolno go zalać.
Trawnik z siewu przez pierwsze trzy tygodnie najlepiej podlewać ręcznie delikatnym strumieniem. Nasiona kiełkują po 10-14 dniach. Z takiej murawy można intensywnie korzystać dopiero po kilku tygodniach. Trawie z rolki warto dać przynajmniej 2-3 tygodnie na dobre ukorzenienie.
Pierwsze koszenie przeprowadza się, gdy źdźbła osiągną wysokość 10 cm (po 2-3 tygodniach). Skraca się je o 1/3 długości). W późniejszych koszeniach możemy stopniowo obniżać wysokość noża, pamiętając o tym, że jednorazowo nie ścina się więcej niż połowę rośliny. Po 2-3 murawa powinna być już w pełni zagęszczona.
Nawożenie trawnika z siewu najlepiej wykonać wiosną (w przypadku murawy zakładanej jesienią) i latem (zakładanej wiosną). Wersji z rolki w pierwszym sezonie raczej się nie nawozi, gdyż rośliny korzystają z nawozów zaaplikowanych jeszcze przez producenta. Do wyboru są nawozy mineralne (w postaci proszku, granulatu lub płynu) oraz organiczne (kompost, dobrze przekompostowany obornik, torf ogrodniczy).
Pierwsze koszenie trawnika można wykonać gdy źdźbła osiągną wysokość 10 cm. (fot. Makita)
W przypadku trawnika o dużej powierzchni warto kupić kosiarkę z koszem. (fot. Kärcher)
Staranne przygotowanie podłoża, dobranie mieszanki dopasowanej do warunków, a także utrzymanie kolejności prac pozwoli uzyskać równomierny, żywozielony trawnik, który w przyszłości nie będzie sprawiał kłopotów. Dlatego warto zainwestować swój czas oraz środki na początku, dzięki czemu osiągnie się pewne oszczędności już na etapie pielęgnacji.
Późniejsze dbanie o murawę ma ogromny wpływ na jej wygląd i zdrowy wzrost. Najważniejsze jest systematyczne podlewanie. Najlepsze efekty daje rzadkie ale obfite podlewanie, np. raz w tygodniu, a w okresie suszy co 3-4 dni.
Istotne jest również koszenie. Zaczynamy je wiosną - w marcu lub kwietniu, kiedy ziemia jest odpowiednio sucha, a trawa zaczyna szybko rosnąć. Powtarzamy je systematycznie, najczęściej raz w tygodniu, aż do połowy października, kiedy to kosimy po raz ostatni przed zimą.
Redaktor: Michał Mazik fot. otwierająca: Barton Gardens
FAQ Pytania i odpowiedzi
Jakie są metody zakładania trawnika?
Można wybrać między siewem trawy a trawnikiem z rolki. Siew jest tańszy, ale wymaga więcej czasu, natomiast trawnik z rolki daje natychmiastowy efekt, lecz jest droższy.
Kiedy najlepiej zakładać trawnik?
Optymalnymi terminami na zakładanie trawnika są kwiecień, maj oraz wrzesień i październik. Rolki trawy najlepiej układać jesienią, kiedy darń lepiej się ukorzenia.
Jaki sprzęt jest potrzebny do założenia trawnika?
Potrzebny jest siewnik, grabie, glebogryzarka i wał ogrodowy. Na dużych powierzchniach może być także użyteczna koparka.
Jakie są zalety trawnika z siewu w porównaniu do trawnika z rolki?
Trawnik z siewu jest tańszy i oferuje większy wybór mieszanek nasion, natomiast trawnik z rolki zapewnia szybki efekt, ale wymaga bardziej intensywnej pielęgnacji.
Jakie dodatki mogą poprawić trwałość trawnika?
Obrzeża wyznaczają granice trawnika, siatka przeciw kretom chroni przed zniszczeniem, a system automatycznego nawadniania ułatwia pielęgnację trawnika.
w swoim życiu wybudowałem dwa domy więc dwa zagospodarowania ogrodu. w pierwszym zastosowałem sianie i niestety był to katastroficzny błąd, bo dzieci zamiast bawić sie na zielonym trawniku musialy czekać na wykiełkowanie a później jeszcze na jego zageszczenie i ukorzenienie. trwało ...
Gość Konrados
16-04-2020 09:23
Trawa z rolki jest piękna od razu po ułożeniu. Tylko potem trzeba o nią dbać żeby taka została. Moją trawę już 2 razy zamawiałem.
2
