W ogrodzie warto zawczasu zaplanować wyposażenie sprzyjające wypoczynkowi. Oprócz ławek oraz innych siedzisk, przydadzą się rozmaite przesłony i zadaszenia, chroniące przed deszczem, silnym słońcem, wiatrem, wzrokiem przechodniów czy kurzem z ulicy.
W wypoczynkowej części ogrodu na ogół stawiamy altanę bądź jej oszczędniejszą formę - pawilon. Czasem wystarczą wygodne ławki lub inne siedziska zadaszone pergolą. Oprócz tego na działce potrzebny bywa domek na narzędzia, drewutnia bądź wiata, a także różnego typu przesłony, jak trejaże i murki. Dla dzieci kupujemy zjeżdżalnię, huśtawkę bądź piaskownicę. Cała rodzina skorzysta natomiast z minibasenu.
Warto dobrze przemyśleć, jakie wyposażenie jest nam najbardziej potrzebne i zawczasu zaplanować stylistykę oraz wielkość obiektów. Powinny być one skrojone na miarę naszego ogrodu oraz potrzeb. Odpowiednio rozmieszczone i zaprojektowane mogą nadawać posesji charakteru i zmienić przeciętną działkę w bardzo atrakcyjne miejsce. Nie powinno być ich jednak za dużo, bo będą wyglądać przytłaczająco (w końcu najważniejsza jest zieleń).
Żeby idealnie pasowały zarówno do siebie nawzajem, jak i do charakteru ogrodu czy elewacji domu, warto uwzględnić je w projekcie zagospodarowania działki i powierzyć ich dobór architektowi krajobrazu.
Ogród to nie tylko zieleń. Jeśli ma sprzyjać relaksowi, oprócz roślin powinno się w nim znaleźć miejsce, gdzie można przysiąść i odpocząć. Jednym z materiałów najczęściej wykorzystywanych wokół domu jest drewno. Pamiętajmy jednak, że wymaga ono regularnych zabiegów pielęgnacyjnych. (fot. Sadolin)
Ogrodowe ławki
Najprostszym sposobem na urządzenia kącika wypoczynkowego jest ustawienie w zacisznym miejscu, wśród zieleni, ogrodowych ławek. Na dużym terenie można dodatkowo zaplanować pojedyncze siedziska w kilku miejscach, np. przy alejkach. W sprzedaży są produkty z drewna krajowego lub egzotycznego, stali, żeliwa oraz z aluminium. Dobrze jeśli siedzisko jest wykonane z drewna, bo takie zapewni ciepło i wygodę.
Jeśli chodzi o konstrukcję mebla, najlepiej sprawdzi się metalowa - nóżki z drewna w kontakcie z gruntem szybko uległyby zniszczeniu. Ogrodowe ławki nie muszą być przytwierdzone do podłoża, tak jak parkowe, choć niektóre przystosowane są do wkopania w grunt czy zabetonowania. Produkty żeliwne są ciężkie, ale stoją bardzo stabilnie.
Meble, siedziska
W wielu ogrodach to taras jest miejscem, gdzie domownicy wypoczywają po pracy. Wraz z nastaniem ładnej pogody staje się on także jadalnią i miejscem spotkań towarzyskich. Nie powinno na nim więc zabraknąć zestawu mebli, huśtawki czy hamaka. Na rynku znajdziemy wiele nowoczesnych wyrobów z metalu i tworzywa sztucznego. Materiały te wymagają najmniej pielęgnacji. Popularne jest łączenie surowców, np. plastiku z aluminium, które jest nie tylko lekkie, ale i trwałe. Miłośnicy naturalności mogą wybrać drewno, wiklinę bądź rattan.
Nie zapominajmy o dopasowaniu stylistycznym - do budynku o nowoczesnej bryle nie do końca będzie pasować wiklina i drewno o charakterze rustykalnym. Najbezpieczniej jest unikać różnorodności stylów i krzykliwych kolorów. Producenci oferują dziś meble zewnętrzne, które są jednocześnie trwałe, efektowne i wygodne, jak te do salonu. Na rynku znajdziemy zarówno małe, jak i duże zestawy. W komplecie, oprócz krzeseł z regulowanymi oparciami, foteli czy stolika, można nabyć dodatkowe akcesoria, jak szezlong, huśtawka czy pojemna skrzynia z funkcją siedziska.
Miejsce wypoczynku możemy urządzić nawet w cieniu drzewa na trawniku, przenosząc tam zestaw mebli tarasowych. Dużą popularnością cieszą się te drewniane, ponieważ są ciepłe i przyjemne w dotyku, a ponadto nie parzą, gdy się mocno nagrzeją. (fot. Castorama)
Metalowe konstrukcje są znacznie trwalsze od tych z naturalnych materiałów. Zadaszenia i tekstylia przeznaczone do użytku na zewnątrz produkuje się z nieprzemakalnych tkanin. (fot. SM LINE)
Najistotniejsze, by obiekty takie miały niezbędne atesty i nie stanowiły dla dzieci zagrożenia. Jeśli chodzi o ich stylistykę, często oferowane są w jaskrawych kolorach, jednak w ogrodzie najlepiej będą prezentować się te w odcieniach brązów, beżów, zieleni i szarości, wykonane z drewna. Pamiętajmy jednak, że konstrukcje drewniane są dość masywne i wymagają okresowej impregnacji oraz odnawiania powierzchni. Jeśli nie chcemy, by ogrodowy plac zabaw rzucał się w oczy, warto ustawić wszystkie obiekty w jednej strefie na trawniku i przesłonić np. roślinnością.
Zjeżdżalnie i huśtawki produkuje się z drewna, plastiku i metalu. W sprzedaży są zarówno produkty, które ustawia się w ogrodzie na stałe, oraz takie, które można demontować, składać i przenosić. Oprócz urządzeń pełniących jedną funkcję, znajdziemy także różnego typu moduły, będące połączeniem np. zjeżdżalni, huśtawki i domku dla dzieci. Rozwiązanie takie zwykle wychodzi taniej, niż zakup kilku odrębnych obiektów. Pozwala też zaoszczędzić przestrzeń. Piaskownice, z drewna lub plastiku, często montowane są na stałe. Niektóre można zaś przenosić - przed nastaniem zimy warto je opróżnić, umyć i schować do pomieszczenia gospodarczego.
Producenci oferują wyroby w różnych kształtach, część z nich może pełnić także funkcję minibasenu. Najlepiej sprawdzają się piaskownice zamykane lub osłaniane pokrowcem oraz te z daszkiem, który chroni dziecko podczas zabawy przed słońcem.
Najmłodszym użytkownikom ogrodu warto urządzić w nim miejsce ze zjeżdżalnią, domkiem czy małą ścianką wspinaczkową. (fot. z lewej: 4IQ, fot. z prawej: Progress Eco)
Altany
Niektórzy stawiają ją przy tarasie (żeby uniknąć wędrówek z talerzami po ogrodzie), inni wolą ukryć ogrodowy domek wśród zieleni, w miejscu oddalonym od budynku. W pierwszej kolejności zastanówmy się więc, jak chcemy użytkować altanę oraz kiedy będziemy z niej korzystać - od wiosny do jesieni czy przez cały rok. Te przeznaczone do użytkowania również w chłodnych miesiącach powinny mieć lite, ocieplone ściany oraz klasyczne okna i drzwi wejściowe. Domek stawia się na fundamencie. Ażurowe lekkie konstrukcje nie wymagają takiego posadowienia.
Styl budowli i rodzaj budulca najbezpieczniej zgrać z innymi elementami w ogrodzie, z wyglądem ogrodzenia czy wykończenia tarasu. Elegancko prezentują się altany ze stali kutej lub giętych prętów. Ażurowa metalowa konstrukcja opleciona pnączami i pędami róż, będzie nawiązywać do ogrodów w stylu romantycznym. W japońskich zaś nie może zabraknąć altany z charakterystycznie wywiniętym do góry daszkiem. Największym zainteresowaniem cieszą się drewniane domki, które zależnie od stylu i wykończenia mogą mieć charakter nowoczesny lub tradycyjny.
Zamawiając altanę u stolarza specjalizującego się w wykonywaniu tego typu konstrukcji, sami możemy zaplanować jej dokładną wielkość, wysokość, umiejscowienie wejścia, rodzaj ścianek (to, które mają być pełne, a które ażurowe). Dach budowli można pokryć blachą, gontem bitumicznym lub drewnianym, a także dachówką bądź trzciną. Najłatwiej układa się blachę, przybijając odpowiednio przycięte arkusze do łat. Gont bitumiczny i zwykłą papę (najtańsza opcja) mocuje się na pełnym deskowaniu. Podłogę układa się z desek, kostki brukowej albo płyt ogrodowych na podbudowie z utwardzonych mechanicznie warstw kruszywa.
Najtańszą opcją jest zakup gotowej altany, np. w centrum ogrodniczym. Znajdziemy tam szeroki asortyment domków cztero-, sześcio- lub ośmiokątnych, mniej lub bardziej zabudowanych (niektóre mogą pełnić rolę domku na narzędzia), wykonanych z drewna impregnowanego ciśnieniowo.
Drewniane domki mogą urozmaicić wygląd ogrodu. Przydają się też do przechowywania narzędzi i wielu innych akcesoriów potrzebnych na działce. (fot. Altax)
Pawilony ogrodowe
Na okres wiosny i lata, albo z okazji plenerowych spotkań towarzyskich, w ogrodzie często rozstawia się tzw. pawilon - rodzaj przenośnej altany, o mniej solidnej konstrukcji, przypominającej namiot czy też baldachim. Nieprzemakalne poliestrowe zadaszenie rozkłada się na aluminiowym stelażu lub drewnianych kratownicach. Najpraktyczniejszym rozwiązaniem są zadaszenia zdejmowane, przypinane na zatrzaski.
Montaż i demontaż pawilonu jest dość szybki, bo nie przytwierdza się go na stałe do podłoża. Podłogę zastępuje trawnik, nawierzchnia utwardzona kostką brukową lub przenośne drewniane podesty.
W okresie wiosennym i letnim to w altanie wyposażonej w stół i siedziska (z lewej), bądź w ogrodowym pawilonie (z prawej) często skupia się życie rodzinne i towarzyskie. (fot. z lewej: Jedynka, fot. z prawej: Jysk)
Ażurowe ścianki i zadaszenia
Funkcję płaskiej przeziernej przegrody (osłaniającej taras bądź odgradzającej gospodarczą część posesji z drewutnią i śmietnikiem) może pełnić drewniana lub metalowa kratownica pod pnącza lub trejaż w postaci kilku słupów połączonych u góry belką. Elementy takie dobrze sprawdzają się na małych działkach, gdzie nie ma miejsca na rozrośnięty żywopłot albo inną barierę z krzewów.
Ażurowe ścianki, po rozrośnięciu się na nich roślin, stanowią szczelną barierę, chroniącą przed silnym słońcem czy hałasem. (fot. L. Jampolska)
Podobną konstrukcję do trejażu ma pergola, czyli jak gdyby tunel powstający ze słupów połączonych na szczycie belkami lub kratami, tworzącymi pewien rodzaj ażurowego zadaszenia. Jeżeli na szczycie rozłożymy specjalną nieprzemakalną tkaninę, uzyskamy szczelne zadaszenie, chroniące przed opadami. Dużą pergolę można zbudować nad tarasem. Mniejsze często pełnią rolę ozdobnych bramek obrośniętych pnączami i montowanymi nad ścieżkami. Pergola zwykle stanowi odrębną konstrukcję, ale bywa też wsparta o mur, np. o ścianę domu. W każdym wypadku liczy się jej wytrzymałość. Najczęściej wykonywana jest w całości z drewna bądź metalu. Konstrukcję dużych pergoli często powstają z masywnych słupów murowanych bądź drewnianych, osadzanych na stopach fundamentowych.
Niewielka ozdobna pergola w kształcie bramki, stanowiąca jednocześnie podporę pod pnącza. (fot. Jedynka)
Omawiane konstrukcje obsadza się jednorocznymi bądź wieloletnimi pnączami, dzięki którym z czasem mogą przeobrazić się w dobrze izolujące przegrody. Rozpostarte w ten sposób rośliny są doskonale doświetlone (przez co jeszcze lepiej rosną) i wyeksponowane. Bardzo istotne jest jednak uwzględnienie szybkości wzrostu i masywności wybranych gatunków pnączy. Przykładowo, obficie kwitnąca glicynia, róża pnąca, milin czy złotokap, wymagają solidnych podpór, ponieważ osiągają znaczne rozmiary i zwłaszcza po deszczu robią się ciężkie.
Murki
Mała architektura ogrodowa to także rozmaite murki, które mogą w określony sposób dzielić przestrzeń ogrodu, umacniać skarpy lub służyć do eksponowania roślin, poprzez sadzenie ich piętrowo - na różnych poziomach. Tradycyjne ścianki buduje się z cegieł klinkierowych, bloków kamiennych (np. z jasnego piaskowca), kamieni polnych czy bloczków prefabrykowanych. Te niższe (do 60 cm wysokości) nie wymagają fundamentu.
Bloczki prefabrykowane pozwalają na szybkie zbudowanie zarówno niskiej przegrody, jak i ogrodzenia posesji. Umożliwiają postawienie tzw. suchego muru. Mają wyprofilowane zamki, więc elementy ustawia się bez zaprawy (następnie zbroi prętami stalowymi i wypełnia betonem). Zewnętrzna powierzchnia bloczków dobrze imituje kamień. Elementy dostępne są w wielu kolorach i fakturach.
Murki i palisady z betonowych elementów o powierzchni przypominającej kamień - świetnie komponują się z roślinnością. (fot. Joniec)
Nowocześniejszy charakter mają murki z gabionów, czyli drucianych koszy wypełnianych praktycznie dowolnym materiałem - otoczakami, piaskowcem, kostką brukową, korą drzew czy nawet szkłem z recyklingu. Wielkość oczek kosza musi być dostosowana do rodzaju planowanego wypełnienia. Pamiętajmy, że przegroda taka ma dość surowy, nowoczesny charakter i nie wszędzie będzie pasować. Dzięki temu, że jest masywna i szczelna, dobrze izoluje.
Bardzo istotne jest poprawne skręcenie koszy i wypełnianie ich w delikatny sposób, nie powodujący uszkodzenia ocynkowanego drutu ani deformacji całej konstrukcji.
Ciekawym elementem architektonicznym są murki z gabionów. Kosze mogą mieć różną wielkość i właściwie dowolny rodzaj wypełnienia. (fot. z lewej: Betafence, fot. z prawej: Progress Eco)
Autorka artykułów związanych m.in. z wykańczaniem i urządzaniem ogrodów oraz wnętrz. Zwolenniczka koncepcji slow design w urządzaniu wnętrz, mającej na uwadze świadomy dobór produktów i indywidualne dopasowywanie rozwiązań. Prywatnie zajmuje się malarstwem, które jest jej największą pasją.
Skomentuj
