Parametr prawdę ci powie

Parametr prawdę ci powie
Duża powierzchnia okien to potencjalnie słaby punkt w naszym bilansie strat ciepła, dlatego ważna jest ich dobra termoizolacyjność (fot. Tarkett).Okno nie tylko musi być ładne i funkcjonalne, musi też być odpowiednim buforem dla ciepła, hałasu i... intruza. O tym, czy wybrane przez nas okno spełnia te wymagania, zadecyduje kilka jego istotnych właściwości. Okno jest bowiem specyficzną...
Duża powierzchnia okien to potencjalnie słaby punkt w naszym bilansie strat ciepła, dlatego ważna jest ich dobra termoizolacyjność (fot. Tarkett).

Okno nie tylko musi być ładne i funkcjonalne, musi też być odpowiednim buforem dla ciepła, hałasu i... intruza. O tym, czy wybrane przez nas okno spełnia te wymagania, zadecyduje kilka jego istotnych właściwości.

Okno jest bowiem specyficzną przegrodą budowlaną, a takie przegrody charakteryzowane są przez techniczne parametry. W przypadku okna najważniejsze dotyczą jego izolacyjności cieplnej, akustycznej, szczelności oraz zabezpieczenia antywłamaniowego.

 

Oczywiście, przepisy nie narzucają standardów, chociaż określają wartości graniczne – maksymalne – którymi mogą się charakteryzować okna. Wiadomo, że im będą one niższe, tym okno będzie „wypuszczało” z domu mniej ciepła. Jednak poznanie i zaakceptowanie technicznych parametrów okien nie jest jednoznaczne z podjęciem dobrej decyzji. Na nią bowiem także powinny rzutować warunki klimatyczne, w jakich te okna będą „pracowały”. Polska normowo została podzielona na pięć stref, zróżnicowanych średnią najniższą występującą tam temperaturą i intensywnością wiatrów. Inne będą też wymagania, szczególnie izolacyjności akustycznej, dla okien w domu miejskim, inne na wsi.

 

Z tych właśnie powodów uczulamy inwestorów budujących domy na podstawie projektów gotowych, w których parametry okien są najczęściej uśrednione i nie uwzględniają specyfiki konkretnej lokalizacji budynku. Dlatego warto przemyśleć ten problem wcześniej i za zgodą uprawnionych osób dokonać w projekcie niezbędnych zmian w określeniu parametrów okien. A teraz przeanalizujmy, o jakie to magiczne parametry nam chodzi.

 

Izolacyjność cieplna

 

Jest ona określana współczynnikiem przenikania ciepła – U. Im współczynnik ten będzie niższy, tym okna i drzwi balkonowe będą lepiej zabezpieczały przed stratami ciepła i energii. Okna zajmują dość dużą powierzchnię i nie można bagatelizować strat ciepła dokonujących się w takich przegrodach – od tego zależą przecież wydatki na ogrzewanie.

 

Większość dostępnych na rynku okien ma parametry zdecydowanie lepsze od uznanych za dopuszczalne (i – Granice U) i zwykle współczynnik przenikania ciepła ma wartość U=1,4-1,7 W/(m2K). Dla przykładu porównajmy, że ścianie warstwowej stawia się zdecydowanie ostrzejsze wymagania – jej współczynnik UŁ0,3 W/(m2K). Zapewne ta spora różnica jest wyzwaniem dla producentów okien, by ją w przyszłości, i to niedalekiej, zmniejszyć 2. Zresztą już dzisiaj dostępne są wyroby z U=0,5-0,7 W/(m2K), a nawet U=0,3 W/(m2K). Okno z tym najniższym parametrem ma między szybami warstwę przezroczystej folii ze specjalnego materiału termoizolacyjnego a przestrzeń między szybami wypełniona jest argonem lub kryptonem. Dla poprawy izolacyjności okna natryskuje się również na szybę cienką warstwę tlenków metali szlachetnych, które tworzą specyficzną tzw. powłokę niskoemisyjną. Zatem pomysły na zmniejszenie parametru U w oknie już są, ale koszt wykonania takich zabezpieczeń jest jeszcze na tyle wysoki, że rozwiązania te nie nadają się do wprowadzenia w powszechnej produkcji.

 

Izolacyjność akustyczna

 

Jest oczywiste, że okna będą miały również niższą od ścian zewnętrznych zdolność tłumienia dźwięków dochodzących do wnętrza domu. Tak jak w przypadku izolacji termicznej, parametru izolacyjności akustycznej też nie powinniśmy bagatelizować. Różne bowiem może być nasze sąsiedztwo. Nawet jeżeli dzisiaj otoczenie nie jest zbyt hałaśliwe, to w przyszłości, – kiedy np. obok powstanie droga szybkiego ruchu, supermarket czy gdzieś dalej lotnisko, wystarczy też niewielka działalność gospodarcza (np. warsztat) u sąsiada – dźwięki docierające z zewnątrz mogą stać się dokuczliwe. A wcale nie muszą być one zbyt głośne, żeby stały się utrapieniem. Normalna rozmowa ma intensywność około 55 dB, pracująca kosiarka 80 dB, a przelatujący w pobliżu samolot odrzutowy – 140 dB (w tabeli na następnej stronie podajemy więcej przykładów). Dlatego trzeba zadbać o łączną akustyczną izolacyjność ścian zewnętrznych oraz okieni.

 

Okna i drzwi balkonowe o dobrej izolacyjności akustycznej tłumią hałas zewnętrzny o ok. 30 dB, a kiepskie tylko o nieco więcej niż 20 dB. Ściana zewnętrzna i okno lub drzwi balkonowe powinny mieć zbliżoną izolacyjność akustyczną. Różnica wynosząca 10 dB jest uznawana za maksymalną. Trzeba też pamiętać, że zarówno rozszczelnienie okien (tzw. mikrowentylacja), jak i zastosowanie nawiewników, w istotnym stopniu obniżają izolacyjność akustyczną. Kupując okna warto przede wszystkim wybierać takie, które mają jedną szybę grubszą, potem wziąć pod uwagę ramę – najlepiej drewniana lub z wielokomorowego profilu PVC – i dopiero na końcu sprawdzać, czy przestrzeń międzyszybowa jest wypełniona gazem 3. Parametrem, który jest dla nas ważny w tym rozdziale to Rw – współczynnik izolacyjności akustycznej. W przypadku okien określa on zdolność do tłumienia dźwięków zewnętrznych, a cecha ta jest warunkowana m.in. przez kombinację grubości szyb, odległości między szybami, rodzaj szkła oraz obecność gazu w zestawie szybowym.

Monika Czechowska

Ciąg dalszy artykułu w formacie pdf:


Pobierz wersję pdf: Parametr prawdę ci powie
Pozostałe artykuły z tego numeru
Budujemy schody wewnętrzne
Schody to ważny element domu. Muszą być wygodne i bezpieczne, bo korzystamy z nich przynajmniej kilka razy dziennie. Trzeba je bardzo dokładnie zaprojektować i wykonać. Kiedy najlepiej wykonać schody na poddasze? Schody betonowe związane są konstrukcyjnie ze stropem i podciągiem poprzez zakotwienie w nim zbrojenia i oparcie płyty schodowej. Na dole schody spoczywają na...
Budujemy schody wewnętrzne
Ścianki szczytowe i kolankowe
Jaką wysokość może mieć ścianka kolankowa? Wysokość ścianki kolankowej zależy przede wszystkim od przeznaczenia poddasza, wpływa bowiem na wysokość pomieszczeń na poddaszu. Projektant musi też uwzględnić szerokość budynku, rodzaj konstrukcji dachu i kąt nachylenia połaci dachowej. Poddasze nieużytkowe przeznaczamy zazwyczaj na rzadziej wykorzystywane pomieszczenia gospodarcze, dlatego wysokość ścianki kolankowej zwykle nie...
Ścianki szczytowe i kolankowe
Strop nad parterem
Przechadzka pod gotowym stropem działa na wyobraźnię i już widzimy wykończone wnętrze parteru. Jednak tylko wtedy będziemy czuć się bezpiecznie, gdy przenoszący duże obciążenia strop będzie dobrze zaprojektowany i wykonany. Jak wykonać strop na belkach stalowych? Główne elementy stropu to dwuteowe belki stalowe, najczęściej wysokości 14-20 cm. Są ciężkie - metr bieżący...
Strop nad parterem
Praktyczna "wyprawka"
Żaluzja wewnątrz szyby zespolonej (fot. Fakro) Żaluzje poziome mogą być dokładnie wpasowa ne w szybę; na zdjęciu żaluzja drewniana (fot. Vox Industrie) Wertikale mogą być istotnym elementem wystroju wnętrza (fot. Adams)Wszyscy kochamy słońce, również wtedy, gdy zagląda radośnie do naszego domu. Jednak nadmiar jego promieni i płynącego z nimi światła...
Praktyczna "wyprawka"
Dach na tip-top
Akcesoria dachowe estetycznie wykańczają dach i są niezwykle użyteczne (fot. Klöber) Wentylowane wykończenie kalenicy sprzyja przewietrzaniu powierzchni pod pokryciem (fot. Lafarge Dachy (Braas)Nie wystarczy położyć na dachu pokrycie. Trzeba go jeszcze wykończyć. I to tak, żeby uszczelnić wszelkie połączenia i zapewnić tej konstrukcji jak najbardziej estetyczny wygląd. Warto też pomy-śleć o elementach umożliwiających...
Dach na tip-top
Przetrwa(ły)ją wieki
Dachówki mogą mieć nie tylko różne kolory – mogą też być cieniowane (fot. FCB). Przygotowanie dachu pod dachówki (fot. Paroc Polska).Zaczęło się od karpiówki, potem były holenderki, marsylki, romańskie... To nie nazwy odmian rogacizny czy też cukierków – to tylko najstarsze typy dachówek ceramicznych. I nie był to chyba zły wynalazek – karpiówkę szacuje się...
Przetrwa(ły)ją wieki
Wanna czy prysznic?
Wanna narożna może być wpuszczona w podłogę (fot. Ravak). Wanna wolno stojąca wymaga odpowiedniej baterii (fot. Armatura Kraków). W tej kabinie tafle szkła hartowanego są mocowane punktowo (fot. Hüppe). Ta luksusowa kabina ma w wyposażeniu m.in. GSM, radio i oświetlenie (fot. Pamos).Pytanie Czytelnika Gdy architekt zadał nam pytanie, jak ma być wyposażona łazienka naszego przyszłego domu – nasza...
Wanna czy prysznic?
Olej to paliwo!
Kiedy do sieci gazowej daleko, a warunki zabudowy wykluczają ogrzewanie domu przy pomocy paliwa stałego, można zamontować kocioł na olej opałowy. Kotły olejowe są wygodne i czyste w eksploatacji, a wytwarzane przez nie spaliny mają niską zawartość siarki, co oznacza dłuższą żywotność urządzeń. Dzięki dodawanym do oleju uszlachetniaczom poprawia się jakość paliwa oraz...
Olej to paliwo!
Prosto ze słońca
Paliwo do kolektorów to jedna z niewielu rzeczy, którą możemy dostać za darmo. Płatność obowiązuje nas tylko raz – podczas zakupu i montażu urządzenia. Kolektory słoneczne używane są najczęściej do podgrzewania c.w.u – rzadziej do wspomagania centralnego ogrzewania. W polskiej strefie klimatycznej oparcie systemu grzewczego jedynie na takim rozwiązaniu jest niewystarczające, ponieważ nie pozwala pokryć...
Prosto ze słońca
Rynny metalowe czy z PVC?
Rynny miedziane są trwałe, ale nie powinno się ich łączyć z innym metalami (fot. Lindab). Wykonywane na budowie rynny charakteryzuje mocowanie niewidoczne z dołu (fot. DTC). Kolor orynnowania warto dopasować do koloru pokrycia dachowego, a nawet do elementów elewacji (fot. Gamrat).Pytanie Czytelnika Jestem na etapie studiowania ofert cenowych rynien z PVC i metalowych – projekt pozostawia bowiem dowolność...
Rynny metalowe czy z PVC?
Taras
Warstwy betonowego tarasu naziemnego Dylatacja tarasu: a) ocieplonego Dylatacja tarasu: b) nieocieplonegoTrudności związane z prawidłowym wybudowaniem tarasu często są bagatelizowane, co sprawia, że już po kilku latach może nadawać się on do remontu. Najczęściej wykonywane są tarasy betonowe, ale też ich uszkodzenia są najpoważniejsze. Mamy szczęście, jeśli reperacja może ograniczyć się do usunięcia miejscowych...
Taras
Zielony salon
Duże przeszklenia łączą oranżerię z ogrodem (fot. Kwadrum) Zaleca się, aby wysokość ogrodu zimowego nie sięgała wyżej niż do drugiej kondygnacji (fot. Solarlux)Ogród zimowy najczęściej jest traktowany jako „zielony salon”. Budując go możemy jednak nie tylko powiększyć swoją przestrzeń życiową, ale też docieplić dom. Ogród zimowy można dobudować niemal do każdego domu....
Zielony salon
Kąpiel przez cały rok
W tym basenie da się popływać (fot. Basen Pool Świta). Nawet basen z elementów stalowych może mieć ładny kształt (fot. Stefpol). Z basenu trzeba wyjść – schody są ładniejsze od drabinek (fot. Instal Basen).Możliwość zażywania kąpieli we własnym ogrodzie i to przez cały rok to nie lada atrakcja. Czy jest to możliwe? Oczywiście! Musimy tylko wybrać odpowiednie rozwiązanie... Tradycyjny basen, nawet...
Kąpiel przez cały rok
Odzyskujemy ciepło
Zasada działania systemu wentylacji z odzyskiem ciepła Budowa centrali z odzyskiem ciepła z wymiennikiem krzyżowym (fot. Elektra)Analizując problem wentylacji stajemy często przed wyborem: albo dobrej jakości powietrze i wysokie koszty ogrzewania, albo niższe koszty ogrzewania i mniej świeżego powietrza w domu. A przecież można mieć i jedno i drugie. Trzeba tylko zastosować wentylację z...
Odzyskujemy ciepło
Garażu - otwórz się!
Zamykanie i otwieranie nie wymaga siły, ale jeszcze wygodniejsza jest brama z napędem (fot. Firma WIŚNIOWSKI). Gdy są nierozsunięte do końca, powstają drzwi serwisowe (fot.Siebau).O wyborze bramy garażowej mogą przesądzić przeznaczone na nią fundusze. Być może decyzję zdeterminują określone warunki jej funkcjonowania lub architektura domu, albo najważniejsza okaże się po prostu wygoda użytkowania… Producenci oferują rozwiązania od tanich...
Garażu - otwórz się!
Energooszczędna i sprawna
Przepływ powietrza w wentylacji grawitacyjnej w domu jednorodzinnym Zasada działania wentylacji grawitacyjnej. Nawiewnik zapewnia wentylację pomieszczenia (fot. Brevis) Higrosterowany nawiewnik i kratka wywiewna (www.aereco.com.pl)Głównym celem wentylacji jest wymiana zużytego powietrza na świeże. Proces wentylacji to również konieczność ciągłego podgrzewania powietrza w pomieszczeniach. A to oznacza duże koszty. Czy można pogodzić potrzebę wentylowania pomieszczeń z ideą energooszczędności? Do czego potrzebna w...
Energooszczędna i sprawna
A gdzie odkurzacz?
W mieszkaniu widoczny jest tylko wąż ssący i gniazda (fot. Beam). Nawet do wyczyszczenia klawiatury komputerowej dobierzemy odpowiednią końcówkę (fot. Aertecnica).Dzięki centralnemu odkurzaczowi domownicy zyskują spokój, zaś alergicy – mniejsze zagrożenie alergenami. Dlaczego? Przeczytajcie. Sprzątanie jest ciche, a pod nogami nie plącze się żadne urządzenie. Cały kurz i zużyte podczas sprzątania powietrze są usuwane na zewnątrz budynku....
A gdzie odkurzacz?
Dwa w jednym
Niezbyt urodziwe „tyły kominka” można zupełnie ukryć i zamaskować płaską ścianą (fot. Austroflamm). Kominek w prawie tradycyjnym klimacie (fot. Jotul).W kominku możemy rozpalić dla przyjemności i delektować się ciepłem bijącym bezpośrednio od płomienia. Niestety, większość ciepła, bo aż 80-90% ucieka przez komin! To podstawowa wada kominków tradycyjnych, czyli z otwartą komorą spalania. Kominek jest tanim źródłem ciepła, ponieważ można palić...
Dwa w jednym
Poddasze z oknami
Szpaleta nie ogranicza strumienia światła (fot. Roto) Okno obrotowe jest bardzo popularne; w tym miejscu "wchodzenie" skrzydła do pomieszczenia nie przeszkadza (fot. Velux) Okno wysokoosiowe (Roto) Otwierany na bok wyłaz dachowy ma okucia, które muszą utrzymać okno w pełnym otwaciu (fot. Roto Frank) Wyżej umieszczone okna otwiera się drążkiem (fot. Velux) Świetlik rurowy doprowadza światło...
Poddasze z oknami
Dom będzie "oddychał"
Gonty (fot. Roof Reed) Wióry (fot. Spinpol)Jeszcze do niedawna dachy kryte gontami czy strzechą uchodziły za symbol ubóstwa. Dzisiaj naturalne materiały to szczyt elegancji i modny powrót do tradycyjnych rozwiązań. A eksperci od tworzenia standardów tzw. sztuki budowlanej sprawili, że są one dodatkowo trwałe, chociaż wymagają szczególnych środków bezpieczeństwa. Zapewne obawa przez łatwopalnością w pewnym momencie spowodowała zdecydowane odejście od naturalnych...
Dom będzie "oddychał"
Cicho jak w domu
Dźwięki powietrzne najskuteczniej izoluje się układając materiał tłumiący na ścianach i sufitach pomieszczeń, w których są wytwarzane. Lekkie ściany szkieletowe to dobre rozwiązanie do wydzielenia pomieszczeń na piętrach (rys. Ursa). Schemat ściany gipsowo kartonowej o dobrej izolacyjności akustycznej.W domu tzw. cichym hałas powstający wewnątrz budynku słyszy się wyraźniej niż w blokach stojących w pobliżu ruchliwych...
Cicho jak w domu
Na płaskim wygrają z dachówką
Rozgrzewanie papy zgrzewalnej (fot. Bauder) Wielowarstwowa budowa współczesnej papy Papy wcale nie muszą być czarne (fot. Icopal)Lekkie, nieskomplikowane w układaniu, łatwe w transporcie, na każdy dach, odporne na warunki atmosferyczne oraz upływ czasu i na dodatek w przystępnej cenie. To nie litania dobrych życzeń, to tylko skrócona charakterystyka nowoczesnych materiałów bitumicznych przeznaczonych...
Na płaskim wygrają z dachówką
Dachy z blachy
Dachy pokryte ocynkowaną blachą mają jednolitą kolorystykę (fot. Lindab) Można sobie "wybrać dach" niemal w dowolnym kolorze (fot. Huta Mikołaj) Produkcja arkuszy blachy powlekanej imitującej tłoczeniem dachówki ceramiczne (fot. Huta Mikołaj) Producenci dachówek metalowych z posypką ceramiczną często zalecają układanie ich od góry (fot. AHI Roofing)Współczesne pokrycia dachowe z blachy są znakomitym przykładem wykorzystania nowoczesnych...
Dachy z blachy
Ścieki dobrze oczyszczone
Typowo ułożony drenaż rozsączający (fot. Nevexpol). Schemat oczyszczalni ze złożem biologicznym: z lewej – osadnik gnilny, z prawej – zloże biolo- giczne (fot. Ekofinn-Pol).Na terenach, gdzie nie ma kanalizacji zbiorczej, właściciele domów jednorodzinnych muszą samodzielnie rozwiązać problem utylizacji ścieków. Chociaż szamba są nadal powszechnie stosowane, coraz większą popularność zyskują przydomowe oczyszczalnie. Zanim zdecydujesz, jaka... W...
Ścieki dobrze oczyszczone
Oczyszczalnia czy szambo?
Instalacja kanalizacyjna rozdzielna. Szambo z nadstawką o pojemności 3m3 wykonane z polietylenu (fot. Wobet-Hydret).Ponieważ wciąż większość terenów w Polsce jest nieskanalizowana, często trudnym problemem do rozstrzygnięcia przez inwestorów jest sposób usuwania ścieków z domu i posesji. Żeby dobrze „ugryźć” ten temat, trzeba pamiętać, że w pojęciu „ścieki” mieszczą się: woda zużyta lub...
Oczyszczalnia czy szambo?
Sztuka składania
Okna z aluminiową ramą są uważane za nie- zwykle eleganckie (fot. Stolbud Włoszczowa). Szybę antywłamaniową nie tak łatwo rozbić nawet łomem (fot. Warsfoll).Do wytworzenia poszczególnych elementów okna potrzeba dzisiaj nowoczesnych maszyn i technologii. Niewiele firm specjalizuje się w takiej produkcji, jednak jest mnóstwo wytwórców okien, którzy posługują się tymi elementami. A cała tajemnica jakości okna tkwi...
Sztuka składania
W stronę światła
Duży pokój dziecinny dobrze doświetlą okna umieszczone na dwóch ścianach (fot. Stolbud Włoszczowa). Znawcy tematu zalecają sytuowanie sypialni od wschodu, gdyż poranne słońce „daje” pozytywną energię na cały dzień (fot. Komandor). Jeżeli przy kuchni znajduje się jadalnia, dobrze całość będzie się prezentowała w świetle okien narożnych (fot. Quick-Step). W kuchni konieczne jest światło, które oświetli blat roboczy (fot. IKEA). Przestrzeń i „dobry kontakt”...
W stronę światła
W stronę światła
Duży pokój dziecinny dobrze doświetlą okna umieszczone na dwóch ścianach (fot. Stolbud Włoszczowa). Znawcy tematu zalecają sytuowanie sypialni od wschodu, gdyż poranne słońce „daje” pozytywną energię na cały dzień (fot. Komandor). Jeżeli przy kuchni znajduje się jadalnia, dobrze całość będzie się prezentowała w świetle okien narożnych (fot. Quick-Step). W kuchni konieczne jest światło, które oświetli blat roboczy (fot. IKEA). Przestrzeń i „dobry kontakt”...
W stronę światła
Najnowsze wydanie