Pytanie Czytelnika
Stoję przed koniecznością wyboru rynien do mojego domu. Właściwie rozważam dwie możliwości: rynny z tworzywa, ponieważ nie skorodują (jednak boję się, że po zimie mogą być kruche) lub rynny stalowe ocynkowane - te raczej z czasem mogą skorodować, ale za to są tanie. I są u nas stosowane od lat, więc chyba każdy wykonawca wie, jak je dobrać i montować. Co powinienem wybrać?
Sprawne odprowadzenie z powierzchni dachu wody deszczowej, a także pochodzącej z topniejącego śniegu znacząco wpływa na trwałość pokrycia, chroni również elewację, zapobiegając powstawaniu zacieków na ścianach budynku. Zapewnić je może jedynie dobrze zaprojektowane i prawidłowo zamontowane orynnowanie. Wśród obecnie produkowanych systemów odwodnienia dachu najczęściej stosowane są te wykonane z blachy stalowej bądź tworzywa sztucznego.
Redakcja
Charakterystyka
Orynnowanie stalowe nie różni się w zasadzie wyglądem zewnętrznym od wykonanego z tworzywa sztucznego - z obu materiałów produkowane są klasyczne rynny o przekroju półokrągłym, owalnym, prostokątnym, kwadratowym lub trapezowym. Równie bogata w obydwu przypadkach jest także paleta dostępnych kolorów.Zasadniczo o zastosowaniu określonego systemu rynnowego powinny decydować warunki, w jakich będzie eksploatowany. Tworzywa sztuczne charakteryzuje nieco ograniczona odporność na działanie wysokiej temperatury, dlatego też na dachach silnie nasłonecznionych rynny z PVC z czasem mogą się odkształcać i zmieniać barwę; efekt ten wzmaga dodatkowo ciemna kolorystyka elementów.
Do ich produkcji wykorzystywany jest nieplastyfikowany polichlorek winylu barwiony w masie na różne kolory, dzięki czemu wszelkie, nawet głębokie zarysowania nie odróżniają się barwą od powierzchni nieuszkodzonej. Rynny z tworzywa sztucznego nie wymagają żadnej konserwacji. Powstałe przy montażu lub podczas eksploatacji głębsze, widoczne rysy pokrywa się pastą renowacyjną.
Tworzywo sztuczne wykorzystywane do wytwarzania rynien cechuje wysokoudarowość, co oznacza, że wykazuje ono dużą odporność na uderzenia. Wytwarzane z niego elementy systemów odwodnienia są odlewane bądź wytłaczane, a następnie pokrywane tlenkiem tytanu lub akrylem, co zwiększa ich odporność na działanie czynników atmosferycznych, zwłaszcza promieniowania UV i kwaśnych oraz słonych deszczy. Ze względu na tę ostatnią właściwość rynny z PVC bywają zalecane jako najwłaściwsze rozwiązanie w rejonach nadmorskich o ostrym, surowym klimacie.
Istotną zaletą orynnowania z PVC jest jego wysoka, ok. 50-letnia trwałość przy stosunkowo niskich kosztach zakupu i wykonania. Rynny i rury spustowe są lekkie, a ich montaż na nieskomplikowanym dachu na tyle prosty, że łatwo wykonać go samodzielnie, nie korzystając z usług wyspecjalizowanej ekipy.
Poszczególne elementy orynnowania łączy się ze sobą za pomocą łączników zaciskowych z uszczelkami lub metodą klejenia. Ze względu na dużą rozszerzalność cieplną PVC, konieczne jest stosowanie elementów kompensacyjnych (złączek przesuwnych), zapobiegających odkształceniu się rynien pod wpływem wysokiej temperatury.
Rynny z ocynkowanej blachy stalowej produkowane są metodą wytłaczania. Kolor oraz trwałość zapewnia im zewnętrzna powłoka dekoracyjno-ochronna. Cechuje je wysoka stabilność wymiarowa w zmiennych warunkach atmosferycznych. Są one jednak mniej odporne na uszkodzenia mechaniczne, w związku z czym nie powinno się ich instalować na budynkach sąsiadujących z wysokimi drzewami. Podczas silnego wiatru ich konary mogą ocierać się o orynnowanie, niszcząc jego zewnętrzną powłokę; uszkodzić ją mogą również spadające szyszki lub odłamane kawałki gałęzi, a także - nieostrożny i niefachowy montaż. Trwałość systemów odwodnienia dachu wykonanych ze stali szacuje się na 30-50 lat, jednak w dużym stopniu zależy ona od zanieczyszczenia powietrza oraz warunków atmosferycznych w danym regionie.
Łączenie poszczególnych elementów orynnowania stalowego odbywa się – podobnie jak w przypadku rynien z PCW - za pośrednictwem zacisków. Pełen system rynnowy ze stali można również zamontować bez użycia łączników, wykonując go w jednym kawałku bezpośrednio na budowie.
Alternatywę dla najpopularniejszych na naszym rynku rozwiązań stanowią rynny miedziane i tytanowo-cynkowe. Są to produkty bardzo kosztowne, dlatego wykorzystuje się je głównie do wykańczania budynków ekskluzywnych lub renowacji obiektów zabytkowych. Odznaczają się szczególnie wysoką trwałością – w przypadku miedzi nawet do 150 lat. Ich powierzchnia może być fabrycznie patynowana.
Warto pamiętać o tym, że blacha miedziana na skutek utleniania pokrywa się z biegiem czasu charakterystyczną zielonkawą patyną. Stosując orynnowanie z tego materiału, należy unikać jego bezpośredniego kontaktu z blachą stalową i aluminiową. Rynny z miedzi najlepiej sprawdzają się na dachach krytych blachą miedzianą bądź dachówka ceramiczną.
Pobierz wersję pdf: Rynny stalowe czy PVC?
