| Okna w domu muszą nie tylko zapewnić dostęp do światła dziennego, ale też wspomagać wentylację, chronić przed nadmierną utratą ciepła czy zbyt dużym hałasem. Poza tym powinny dobrze wyglądać, być bezpieczne i wygodne w użytkowaniu. Dlatego już na etapie wyboru dokumentacji domu warto się dowiedzieć, czy projekt spełnia wszystkie nasze oczekiwania w tym względzie. Projektant ma do wyboru wiele możliwości zapewnienia światła dziennego w pomieszczeniu. Począwszy od zwykłych okien w ścianach zewnętrznych, przez dość popularne okna połaciowe oraz ścianki szklane, po świetliki dachowe, lukarny, wykusze. To, które z tych rozwiązań zastosuje, zależy od wielu czynników, np. stylu budynku, jego zorientowania względem stron świata, liczby kondygnacji, rodzaju dachu, wielkości działki czy ukształtowania terenu. Jeśli do tego dodać różnorodność kształtów i możliwych powierzchni okien oraz wymagania normowe – różne w zależności od przeznaczenia pomieszczeń – okazuje się, że właściwy wybór wcale nie jest taki łatwy i oczywisty. Kryteria doboru Każde pomieszczenie w domu wymaga sposobu oświetlania zależącego od przeznaczenia. Inaczej bowiem należy oświetlić sypialnię, inaczej kuchnię, łazienkę, pralnię czy klatkę schodową. Dotyczy to zarówno wielkości powierzchni przeszklonej, jak i jej umiejscowienia. Okna mogą się przecież znajdować w ścianie zewnętrznej i wtedy zapewniają oświetlenie boczne, w dachu – górne, w ścianie wewnętrznej – pośrednie. Nie mniej istotnymi czynnikami są natężenie światła i czas jego ekspozycji. W dużej mierze zależą one od zorientowania pomieszczenia względem stron świata. Minimalna powierzchnia okien – to właściwie jedyne wymaganie, które dotyczy oświetlenia pomieszczeń i jest określone przez odpowiednie przepisy. Wynika z nich, że w pomieszczeniach przeznaczonych do przebywania ludzi, sumaryczna powierzchnia okien liczona w świetle ościeżnicy (czyli wtedy, gdy skrzydła są otwarte na oścież) powinna wynosić przynajmniej 1/8 powierzchni podłogi, a w pomieszczeniach, w których ludzie przebywają nie dłużej niż 2 godziny dziennie, stosunek tych powierzchni powinien wynosić 1/12. Maksymalna powierzchnia okien nie jest określona i dlatego mogą one zajmować nawet całą ścianę. Jednak w praktyce zaleca się, żeby powierzchnia okien była nie większa niż 1/6 powierzchni podłogi. Przy większej zbyt duże byłyby straty energii cieplnej. Jednocześnie trzeba pamiętać, że powierzchnia szyb jest sporo mniejsza od umownej powierzchni okien mierzonej w świetle ościeżnicy. A to oznacza, że po uwzględnieniu kształtu, wymiarów i budowy okien (ze słupkiem, ślemieniem, szprosami lub bez) ilość docierającego światła może być bardzo niewielka, zwłaszcza w dni pochmurne. W oknach średniej wielkości, stosowanych najczęściej, szyby stanowią zaledwie 50-60% powierzchni otworu w murze i około 80% powierzchni mierzonej w świetle ościeżnicy. Przykład 1 Dla okna o wymiarach modularnych 180×150 cm powierzchnia otworu w murze wynosi 2,70 m2, powierzchnia normowa okna, mierzona w świetle ościeżnicy 2,04 m2, zaś powierzchnia szyb 1,62 m2, jeśli okno jest ze słupkiem, oraz 1,68 m2, gdy słupka nie ma. Oznacza to, że w dość dużym oknie przeszklenia stanowią około 60% powierzchni modularnej i około 82% powierzchni normowej, mierzonej zgodnie z przepisami. Natomiast w oknie małym o wymiarach 60×90 cm powierzchnia otworu to 0,54 m2, normowa tylko 0,27 m2, a szyby zaledwie 0,20 m2. Czyli szyba stanowi tylko 37% powierzchni modularnej i 74% normowej. |
Pobierz wersję pdf: Okna z widokiem na świat
