Instalacje elektryczne sprzed kilkudziesięciu lat nie spełniają wymogów bezpieczeństwa i nie
radzą sobie z zasilaniem sprzętów, w które wyposażony jest współczesny dom – na wymianę instalacji najczęściej
decydujemy się, gdy
zaczyna brakować gniazd, a przeciążenia utrudniają użytkowanie nowych urządzeń.
(fot. Philips)
Większość instalacji elektrycznych z lat 80. i starszych wymaga wymiany lub modernizacji – głównie dlatego, że rozprowadzano je na tzw. jednym kablu, używano zbyt cienkich aluminiowych przewodów, które murowano w bruzdach bez peszli, a przydział mocy ograniczano prawem.
Zakres modernizacji zależny
od instalacji...
Przestarzałą instalację najlepiej zmodernizować w całości, jednak oznacza to znaczne koszty i sporą ilość pracy, wszak wymiana instalacji obejmuje cały dom – gniazda i źródła światła są przecież w każdym pomieszczeniu. W niektórych przypadkach możliwa jest modernizacja częściowa – zakres prac zależy wtedy od tego, na ile instalacja odbiega od obecnych standardów.
...Z trójżyłowych przewodów miedzianych
Instalacje te są stosunkowo nowe, więc zakres zmian podczas modernizacji jest w nich niewielki. Elektryk powinien przede wszystkim sprawdzić stan przewodów, zwłaszcza w miejscach połączeń, zamontować nowe urządzenia zabezpieczające w rozdzielnicy (może być konieczna jej wymiana na większą), wymienić gniazda i łączniki oświetleniowe jeśli są uszkodzone lub nie odpowiadają nam pod względem estetycznym. Oprócz tego, jeśli to możliwe, należy rozbudować istniejące obwody o nowe gniazda; ewentualnie wyprowadzić z tablicy rozdzielczej nowe obwody, lub też stare obwody (obejmujące np. gniazda na całej kondygnacji) rozdzielić na kilka mniejszych.
...Z dwużyłowych przewodów miedzianych
Jeśli stare przewody dwużyłowe są w dobrym stanie i nie potrzebujemy wielu nowych gniazd, można ewentualnie pozostawić je w sypialni i salonie. W łazience, kuchni, pralni czy garażu – czyli w pomieszczeniach o większym zagrożeniu porażeniem, trzeba ułożyć odrębne od starej instalacji nowe obwody z miedzianych przewodów trójżyłowych, i koniecznie zabezpieczyć je wyłącznikiem różnicowoprądowym (lub kilkoma). Także stare, pozostawione obwody z dwużyłowymi przewodami i gniazdami bez styku ochronnego (bolca) warto zabezpieczyć wyłącznikami różnicowoprądowymi – rozwiązanie to zwiększy bezpieczeństwo korzystania z instalacji (wyłączniki będzie można też wykorzystać w przyszłości, gdy zdecydujemy się na pełną modernizację instalacji).
Jeśli konieczne jest dodanie wielu nowych gniazd, najlepiej od razu zdecydować się na całkowitą wymianę okablowania i rozprowadzenie obwodów na nowo.
...Z dwużyłowych przewodów aluminiowych
Dawniej przewody aluminiowe były powszechnie stosowane ze względów oszczędnościowych. Stare aluminiowe przewody są zazwyczaj w złym stanie i powinny zostać wymienione na trójżyłowe przewody miedziane. Tym bardziej, jeśli niezbędne są liczne nowe gniazda i nowy podział instalacji na obwody. Jeśli bardzo zależy nam na ograniczeniu zakresu prac, przewody można tymczasowo pozostawić, zabezpieczając je wyłącznikami różnicowoprądowymi.
Decydując się na ułożenie nowych przewodów, nie trzeba usuwać starych, lecz jedynie odciąć od nich zasilanie.
Lokalizację gniazd zaplanujmy od początku, uwzględniając potrzeby domowników. Warto też przewidzieć dodatkowe gniazda lub choćby zamontować zaślepione puszki na gniazda – przydadzą się w przypadku zakupu dodatkowych urządzeń elektrycznych.
Małgorzata Kolmus
Ciąg dalszy artykułu w wydaniu papierowym miesięcznika Budujemy Dom 11-12/2011