Instalacje w domu jednorodzinnym stanowią zazwyczaj 15–20% kosztów całej budowy, ale przy rozbudowanych systemach ogrzewania, wentylacji czy wyposażeniu budynku w elementy „inteligentnego domu” nakłady mogą wzrosnąć nawet kilkakrotnie.
Oczywiście część tych ponadnormatywnych wydatków wynika z chęci obniżenia kosztów eksploatacji, przy czym za ekonomicznie uzasadnione można uznać takie rozwiązania, których koszty zwrócą się w okresie nie dłuższym niż 10 lat.
Takie założenie, tj. porównanie kosztów wykonania takiego czy innego wariantu instalacji – głównie grzewczej i wentylacyjnej oraz przewidywanie efektów oszczędnościowych, może być podstawą przy dokonywaniu wyboru. Innym powodem instalowania ponad standardowych wariantów instalacji jest chęć uzyskania wyższego komfortu i bezpieczeństwa użytkowania, a także walory estetyczne, dotyczące głównie widocznych elementów instalacji wodnej, grzewczej czy elektrycznej.
Dla tego domu, przy standardowym wyposażeniu, koszty robót instalacyjnych wynoszą około 48 000 zł – bez uwzględnienia przyłączy do sieci, gdyż w zależności od położenia działki różnice w kosztach przyłączeniowych do różnych mediów mogą być znaczne. Na ile przewidywane koszty znajdą potwierdzenie przy realizacji budowy, zależy w dużym stopniu od rodzaju użytych materiałów i technologii, jak i kosztów robocizny przyjętej w danym rejonie Polski.
Oczywiście zawarte w projekcie instalacje można modyfikować – zależnie od lokalnych warunków dostępności do mediów, jak i potrzeb użytkownika. Można więc dowolnie zmieniać sposób ogrzewania, rozmieszczenie gniazd elektrycznych, zapotrzebowanie na wodę lub systemu odprowadzanych ścieków, pod warunkiem wykonania tych instalacji zgodnie z przepisami i warunkami zabudowy.
OGRZEWANIE
Instalacja grzewcza należy do najdroższych, jak też znacząco wpływa na koszty eksploatacji. Jednak warto pamiętać, że o wydatkach na ogrzewanie decyduje przede wszystkim rodzaj używanego paliwa lub innego źródła ciepła oraz ciepłochronność budynku, natomiast mniejsze choć równie ważne znaczenie ma sposób przekazywania ciepła do wnętrza pomieszczeń. W przykładowym domu instalacja ta została zaprojektowana jako centralne ogrzewanie zasilane z kotła gazowego z grzejnikami płytowymi w pokojach oraz grzejnikami rurkowymi w łazienkach. Orientacyjny koszt jej wykonania oszacowano na ok. 22 000 zł, co może stanowić bazę porównawczą dla innych rozwiązań tej instalacji.
W tym wariancie systemu ogrzewania zróżnicowanie cen materiałów i urządzeń jest stosunkowo niewielkie i główną pozycję w kosztach stanowi zakup kotła. Najtańsze kotły gazowe (mocy rzędu 10–15 kW) można już kupić w cenie poniżej 3000 zł, a za kocioł dwufunkcyjny (o mocy ok. 24 kW) trzeba zapłacić przynajmniej 3000–4000 zł. Nieco droższe będą kotły z zamkniętą komorą spalania, przydatne zwłaszcza wtedy, gdy zamierzamy zamontować je w kuchni lub łazience. Alternatywnym rozwiązaniem zwiększającym sprawność spalania, a więc i mniejsze zużycie gazu, będzie zamontowanie kotła kondensacyjnego za przynajmniej 6000–8000 zł. Kotły kondensacyjne z „górnej” półki to wydatek nawet 12 000–15 000 zł. Jednak w takiej instalacji trzeba również zwiększyć powierzchnie grzejników, aby w pełni wykorzystać walory tych kotłów, pracujących przy znacznie niższej temperaturze zasilania, lub rozważyć zastosowanie wodnego ogrzewania podłogowego. Ogrzewanie gazowe można uznać za optymalne rozwiązanie dla większości domów ze względu na stosunkowo niski koszt paliwa, jak i komfort obsługi i użytkowania.
Jednak nie wszędzie istnieje dostęp do sieci gazowej, w takiej sytuacji musimy zdecydować się na inne źródło ciepła. Identyczną instalację wewnętrzną możemy zmontować, gdy zdecydujemy się na ogrzewanie gazem płynnym, gdyż jedynie kocioł będzie wymagał prostego przerobienia na ten rodzaj paliwa. Jednak dodatkowo konieczne będzie wykonanie podłączenia do zbiornika gazu, jak i dzierżawa samego zbiornika co szacunkowo kosztuje 2000–3000 zł. Droższy jest również sam gaz płynny – tego typu rozwiązania stosuje się najczęściej w rejonach, gdzie w przyszłości będzie doprowadzony gaz ziemny. Niemal bezobsługowym źródłem ciepła może być również kocioł olejowy, który wraz ze zbiornikiem i niezbędnym wyposażeniem kosztuje przynajmniej 8000–10 000 zł.
Koszt całej kotłowni na olej opałowy dla powyższego domu oszacowano na około 23 000 zł. Dość tanie w użytkowaniu, ale kłopotliwe w obsłudze są kotły na paliwo stałe. Ich zainstalowanie wymaga też oddzielnego pomieszczenia, umożliwiającego składowanie węgla, drewna, peletu. Kotły te muszą pracować w otwartych obiegach grzewczych, co dodatkowo nieco komplikuje ich montaż. Koszt zakupu kotła z niezbędnym osprzętem, to wydatek przynajmniej 3500 zł, ale za wersje „zautomatyzowane” zapłacimy ok. 8000–10 000 zł. Najtańsza będzie instalacja ogrzewania elektrycznego – jednak koszty eksploatacyjne takiego rozwiązania będą zdecydowanie najwyższe. Znacznie większych nakładów inwestycyjnych wymagają instalacje, wykorzystujące niekonwencjonalne źródła ciepła – głównie w postaci pomp ciepła. Koszt wykonania pompy ciepła to wydatek rzędu 40 000 zł. Dodać do tego należy koszt ogrzewania podłogowego.
Ciąg dalszy artykułu w wydaniu papierowym „Dom Polski 2011”
