Wybrane detale wykonania murów z ABK - mur przy otworze okiennym lub drzwiowym

Wybrane detale wykonania murów z ABK - mur przy otworze okiennym lub drzwiowym

Wykonanie murów z drobnowymiarowych elementów murowych oparte jest na zasadach, które powinny być spełnione, by mur był elementem konstrukcyjnym (dotyczy to zarówno konstrukcyjnych jak i wypełniających). Dlatego tak istotne jest trwałe połączenie elementów murowych za pomocą zaprawy, które wykonuje się w odpowiedni sposób. Aby mur był monolitem niezbędne jest właściwe przewiązanie elementów murowych oraz zachowanie innych zasad murowania.

W przypadku miejsc, jakimi są wolne krawędzie, czyli przy otworach okiennych, drzwiowych i bramowych oraz na zakończeniach murów należy zakończyć mur tak, aby był on w tym miejscu również monolitem. W tych miejscach ściany są osłabione, dodatkowo do tych krawędzi mocuje się okna, drzwi lub bramy. Tego typu elementy zamontowane w ścianach zewnętrznych obciążone są siłami horyzontalnymi od działania parcia lub ssania wiatru. Jeśli w wolne krawędzie nie montuje się okna, lub drzwi, to zazwyczaj jest ona narażona na zwiększone obciążenie wiatrem lub obciążeniem wywołanym uderzeniem przez użytkowników. Obciążenia te mają charakter dynamiczny, więc są szczególnie "uciążliwe" dla ścian. Poza tym zazwyczaj nad otworem występuje nadproże albo belka w postaci wieńca, więc w tych miejscach występują siły skupione.

Przy wykonywaniu konstrukcji murowych należy przestrzegać zasady murowania, które zawarte są w normie PN-EN 1996-1-1 (Eurokod 6 - Projektowanie konstrukcji murowych - Część 1-1: Reguły ogólne dla zbrojonych i niezbrojonych konstrukcji murowych). Reguły wykonania ścian przy krawędziach w zasadzie wynikają z reguł prawidłowego przewiązania muru. Wg normy elementy murowe w murach niezbrojonych powinny zachodzić na siebie w poszczególnych warstwach w taki sposób, aby ściana zachowywała się jak jeden element konstrukcyjny. Elementy murowe o wysokości mniejszej lub równej 250 mm powinny zachodzić na siebie na długości co najmniej 0,4 wysokości elementu murowego lub 40 mm (decyduje wartość większa). Dla elementów o wysokości większej niż 250 mm, zakład powinien być większy od 0,2 wysokości elementu lub 100 mm. Gdyby się stosowano do tego zalecenia, to minimalny wymiar elementu murowego nie powinien być mniejszy niż 9,6 cm, gdy elementy murowe są o wysokości od 20 do 25 cm oraz 10 cm, gdy elementy murowe są wyższe od 25 cm.

W literaturze poświęconej wykonywaniu murów ("Ausbildungsberuf Maurer" K. Kettler) zaleca by elementy murowe skrajne nie były mniejszej szerokości niż 11,5 cm. Mając na uwadze formaty elementów murowych, z jakich wykonuje się współczesne ściany, to powinny być to elementy nie mniejsze niż 11,5 cm - jeśli ściany są murowane z betonu komórkowego (bloczki łatwo można dociąć do dowolnego wymiaru).

W związku z powyższym, że najlepszym rozwiązaniem będzie zastosować się do korzystniejszych dla wytrzymałości muru zaleceń, czyli by elementy przy otworach nie były mniejsze niż 12 cm. Na budowie zawsze muruje się ściany działowe z bloczków grubości 12 cm, więc można do tych celów dociąć taki bloczek do grubości murowanego muru, więc 12 cm jest zasadnym wymiarem.

W ten sposób wykonana ściana zapewni odpowiednie warunki do zamontowania do jej krawędzi okna lub drzwi. Przy montażu należy jedynie zadbać o to, by elementy mocujące były zamocowane w bloczkach o większych wymiarach, które usytuowane są w co drugiej warstwie elementów murowych

Jeśli chodzi o strefę podokienną, która nie zawsze występuje przy krawędziach, to właśnie należy ona do miejsc najbardziej narażonych na pęknięcia. Mogą się one uwidaczniać już na etapie stanu surowego, a powodem ich występowania jest brak zastosowania odpowiednich wzmocnień. Aby zapobiec występowaniu pęknięć w strefie podokiennej schodkowych rozchodzących się od naroży otworu okiennego w strefach podokiennych, należy zastosować zbrojenie poziome. Zalecenie to dotyczy każdego materiału, z którego wykonuje się mury. Zabezpieczenie w strefie podokiennej najlepiej wykonać przy użyciu systemowego zbrojenia w postaci płaskiej kratowniczki Murfor lub zbrojenia w postaci siatki z prętów stalowych w oplocie z tworzywa (zbrojenie Murfor Compact). Zbrojenie to umieszcza się w najwyższej spoinie pod dolną krawędzią otworu okiennego. Zbrojenie zatapia się w rozprowadzonej na powierzchni bloczków zaprawie. Ważne, aby miało odpowiednie zakotwienie, dlatego powinno ono się kończyć 50 cm poza krawędzią otworu okiennego (patrz rysunek).

Zbrojenie umieszcza się w najwyższej spoinie pod dolną krawędzią otworu okiennego. (schemat)
Tomasz Rybarczyk
Tomasz Rybarczyk

dr inż. budownictwa, architekt. Product manager w firmie SOLBET. Rzeczoznawca budowlany, uprawniony do projektowania bez ograniczeń w specjalności architektonicznej, do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. Członek komitetów technicznych PKN. Fascynat materiałów i technologii budowlanych. Praktyk w projektowaniu i nadzorach przy realizacji obiektów budowlanych.

Komentarze

Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz