W domach jednorodzinnych najczęściej stosowane są stropy gęstożebrowe i żelbetowe wylewane na mokro na budowie, a także prefabrykowane i półprefabrykowane przygotowywane w fabryce. Niestety, ryzyko błędów wykonawczych nie zależy od technologii ich wykonania, a od sumienności i doświadczenia ekipy stawiającej dom.
Tomasz Rybarczyk
Data publikacji: 2019-02-13
Data aktualizacji: 2023-01-11
Podczas budowy domu, wykonanie stropów jest jednym z kluczowych etapów, który często wiąże się z różnymi błędami. Pierwszym z nich jest niewłaściwe przygotowanie projektu stropu, które może prowadzić do problemów strukturalnych w przyszłości. Kolejnym błędem jest nieuwzględnienie ciężaru stropu w projektowaniu domu, co może prowadzić do przeciążenia konstrukcji. Zbyt małe przekroje belek stropowych, niewłaściwe rozłożenie obciążeń oraz brak wzmocnień w newralgicznych miejscach, to kolejne powszechne błędy. Nieodpowiednie wykonanie otworów technologicznych, zaniedbanie ochrony przeciwwilgociowej, jak również niewłaściwe zabezpieczenie stropu przed utratą ciepła, to kolejne problemy, które mogą wystąpić. Błędy te mogą prowadzić do poważnych problemów, takich jak pęknięcia, deformacje, a nawet zawalenie stropu. Dlatego też, aby uniknąć tych problemów, kluczowe jest staranne wykonanie stropu, zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i zaleceniami producenta materiałów.
Wykonanie stropów żelbetowych, gęstożebrowych, i niekiedy również półprefabrykowanych, wiąże się z robotami szalunkowymi, zbrojarskimi, zalewaniem mieszanką betonową zazbrojonych szalunków, pielęgnacją świeżo wylanych stropów oraz ich rozszalowaniem. Prace te wymagają od wykonawców szczególnej wiedzy i doświadczenia, a od kierownika budowy skrupulatnej kontroli na każdym etapie prac.
1) Zbyt mała długość zakładu i zakotwienia zbrojenia w stropie
Powszechnym błędem jest za mała długość zakładu zbrojenia. Wykonuje się je w miejscach, które wymagają zachowania ciągłości prętów zbrojeniowych. Ze względu na możliwość transportu, na ogół mają one do 12 metrów długości. Nie zawsze da się ułożyć zbrojenie w całości z jednego pręta. Niekiedy nawet nie jest to możliwe z powodu trudności z przeniesieniem wiotkiego elementu o tak znacznej długości. Rozwiązaniem tego problemu jest zachowanie ciągłości zbrojenia przez utworzenie odpowiedniego zakładu, czyli ułożenia prętów tak, by zachodziły na siebie na określonej długości, zwanej długością zakładu.
Ważnym elementem jest też długość zakotwienia prętów w betonie gwarantująca ich trwałe połączenie ze stropem.
Częstym błędem, wynikającym z niewłaściwego zakotwienia i zakładu prętów, jest brak ciągłości zbrojenia. Dotyczy ono elementów, które powinny stanowić całość, a wskutek nieprawidłowego ułożenia zbrojenia - jej nie tworzą. W przypadku stropu dotyczy to narożników wieńców, których ciągłość należy zachować przez właściwe ułożenie zbrojenia w narożach.
Długości zakotwienia i zakładu zależą od wielu czynników, między innymi od miejsca zakotwienia w konstrukcji - czy jest to strefa ściskana, czy rozciągana, kształtu i średnicy prętów oraz klasy betonu. Błędy na etapie prac zbrojeniowych mogą być poważne i doprowadzić nawet do uszkodzenia konstrukcji stropu.
Niepoprawne ułożenie zbrojenia - brak ciągłości wieńca w narożu.
2) Brak zbrojenia
Niezazbrojenie elementów żelbetowych lub wykonanie zbrojenia, którego przekrój jest za mały (np. na skutek zastosowania prętów o mniejszej średnicy, ułożenia ich niedostatecznej liczby i w zbyt dużej odległości od siebie), to błędy wynikające na ogół z niewiedzy, niedbalstwa i braku odpowiedzialności wykonawców. Są to bardzo niebezpieczne, bo mogą doprowadzić do poważnej awarii i uszkodzenia konstrukcji budynku. Dlatego tak istotne jest sprawdzenie robót podlegających zakryciu przez kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego.
Zbyt małe odległości pomiędzy prętami.
3) Źle usytuowane zbrojenie w szalunku
Układając zbrojenie w szalunku należy zadbać o to, by znajdowało się ono we właściwym miejscu. Zbrojenie dolne przygotowuje się na spodzie stopu, a górne w wierzchniej strefie. Ważne przy tym jest zachowanie odpowiedniej otuliny prętów, zbyt mała może powodować korozję zbrojenia i zmniejszenie przyczepności pomiędzy zbrojeniem a betonem, zbyt duża natomiast - uniemożliwi ulokowanie zbrojenia tam, gdzie projektant przewidział przejmowanie sił przez to zbrojenie. Dystanse oraz ich liczba powinna być dobrze dobrane. Ponadto ważne jest zabezpieczenie zbrojenia przed przesunięciem w szalunkach.
Błąd przygotowania szalunków - ściany działowe mają tworzyć szalunek dla stropu - tu powodują zmianę jego układu konstrukcyjnego.
Niewłaściwe rozmieszczenie zbrojenia - zbrojenie górne leży na dolnym.
Zbyt mała otulina, złe zagęszczenie betonu i brak antyadhezyjnego zabezpieczenia szalunków.
4) Niezabezpieczenie zbrojenia przed przesunięciem w szalunku
Układając zbrojenie, trzeba je poprawnie zabezpieczyć, wiążąc pręty między sobą drutem wiązałkowym. Niewłaściwe wykonanie tych robót skutkuje tym, że zbrojenie już w trakcie układania się przemieszcza. Podczas betonowania również może ono zostać przesunięte, a na tym etapie prac na skorygowanie błędów jest już za późno.
Właściwe wykonanie zbrojenia wymaga prawidłowego dobrania grubości prętów, rozlokowania ich i połączenia drutem wiązałkowym, zabezpieczającym pręty przed przesuwaniem się.
5) Brak żeber rozdzielczych
Niektóre stropy żelbetowe wymagają dodatkowych wzmocnień. Tak jest np. w przypadku najpopularniejszego stropu gęstożebrowego Teriva. Gdy rozpiętość stropu jest większa niż 4 m, w środkowej części stropu poprzecznie do belek nośnych należy wykonać żebro rozdzielcze. Jego szerokość powinna wynosić 7-10 cm, a wysokość być równa wysokości stropu. Żebro rozdzielcze powinno być zazbrojone dwoma prętami o średnicy minimum 10 mm (jeden na górze, drugi na dole), połączonymi strzemionami o średnicy 4,5 mm, rozstawionymi co 60 cm. Brak żeber rozdzielczych powoduje uginanie się stropu i może skutkować powstaniem rys na suficie.
Strop Teriva przed wykonaniem żeber rozdzielczych...
...i po ich wykonaniu.
6) Brak wzmocnień stropów
W miejscach oparcia ścian działowych stropy gęstożebrowe wymagają dozbrojenia pasm lub ułożenia podwójnych (lub więcej) belek stropowych. Ważne jest także wzmocnienie stropu w miejscach przebić (np. pod kominy). Zasada jest taka, że przy otworach powinno być ułożone zbrojenie w liczbie nie mniejszej niż liczba prętów wycięta przez ten otwór. Strefy przypodporowe dla odmiany wymagają zbrojenia górą, by w ten sposób ograniczyć ugięcie się stropu gęstożebrowego.
Wzmocnienie stropu przy otworze.
7) Zbyt duża liczba prętów
O ile oczywistym błędem jest za mała, niezgodna z projektem liczba prętów w przekroju stropu, to również niewłaściwa jest ich za duża liczba. Zbyt duża koncentracja prętów albo za małe odległości pomiędzy nimi powodują niedostateczne ich otulenie. W ten sposób połączenie zbrojenia z betonem nie jest skuteczne.
Zbyt duża koncentracja prętów to też poważny błąd.
8) Za płytkie oparcie elementów stropu na murze
Dla stropów półprefabrykowanych oraz prefabrykowanych, w których używa się belek stropowych lub płyt żelbetowych, istotnym elementem jest oparcie ich na ścianach. Ważne, by długość podparcia nie była zbyt mała, ponieważ decyduje ona o bezpieczeństwie systemu stropowego i możliwości przenoszenia obciążeń na podpory.
Właściwe podparcie stropu prefabrykowanego na ścianach.
9) Niewłaściwie zawibrowanie mieszanki betonowej
W przypadku stropów, w których wykorzystuje się mieszankę betonową, należy zadbać o właściwe jej zagęszczenie. Na etapie zalewania szalunków stosuje się więc wibrowanie. W ten sposób mieszankę się odpowietrza i zagęszcza. Niewłaściwe zagęszczenie może spowodować powstanie pustych przestrzeni, tzw. raków i kawern, które z kolei prowadzą do korozji zbrojenia i miejscowego osłabienia stropu.
Po zawibrowaniu strop trzeba pielęgnować, polewając go wodą, by w trakcie wiązania betonu za szybko nie wysychał i nie powstawały w nim rysy skurczowe.
Źle ułożony beton - widać nierówności płyty stropowej.
Szczególnej ostrożności przy zalewaniu jej betonem wymaga krawędź stropu.
10) Za wczesne rozszalowanie
Wylany beton uzyskuje swoją pełną wytrzymałość po 28 dniach. Przez ten czas nie wolno usuwać podpór montażowych. Zbyt wczesne ich zdjęcie może skutkować zwiększonym ugięciem i/lub zarysowaniem stropu.
Podpory montażowe można usunąć dopiero po 28 dniach od zalania stropu betonem.
11) Zmiana wysokości stropu
Strop powinien mieć wysokość (grubość) taką, jaka określona jest w projekcie. Zwiększenie tego wymiaru powiększy masę stropu i za bardzo go obciąży, zmniejszając dopuszczalne obciążenie użytkowe. Z kolei pocienienie obniży jego wysokość statyczną i wytrzymałość. Właściwą grubość nadbetonu (stropu) można uzyskać, układając listwy kontrolne grubości 3-4 cm, po których prowadzi się łatę wyrównującą. Zmiana grubości płyty stropowej bądź nadbetonu to poważny błąd.
Rodzaj i grubość stropu określona jest w projekcie i nie można tego zmieniać bez konsultacji z konstruktorem (fot. Wienerberger).
tekst i zdjęcia Tomasz Rybarczyk
FAQ Pytania i odpowiedzi
Jakie są najczęstsze błędy popełniane przy wykonywaniu stropów?
Najczęstsze błędy to nieprawidłowe przygotowanie projektu, niezastosowanie odpowiednich materiałów, niewłaściwe zabezpieczenie konstrukcji, nieprawidłowe wykonanie izolacji oraz błędy w montażu.
Czy istotne jest przygotowanie projektu stropu?
Tak, przygotowanie projektu stropu jest bardzo ważne. Nieprawidłowe przygotowanie może prowadzić do poważnych problemów, takich jak niewłaściwe obciążenie konstrukcji czy błędy w montażu.
Jakie są konsekwencje niewłaściwego zabezpieczenia konstrukcji stropu?
Niewłaściwe zabezpieczenie konstrukcji stropu może prowadzić do pęknięć, deformacji czy nawet zawalenia się stropu.
Czy błędy w montażu stropu są poważne?
Tak, błędy w montażu stropu są poważne. Mogą prowadzić do niewłaściwego obciążenia konstrukcji, pęknięć czy nawet zawalenia się stropu.
Czy ważne jest zastosowanie odpowiednich materiałów przy budowie stropu?
Tak, zastosowanie odpowiednich materiałów jest kluczowe dla trwałości i bezpieczeństwa stropu. Nieodpowiednie materiały mogą prowadzić do pęknięć, deformacji czy nawet zawalenia się stropu.
Mgr inż. architekt, mgr inż. budownictwa. Product manager w firmie SOLBET. Rzeczoznawca budowlany, uprawniony do projektowania bez ograniczeń w specjalności architektonicznej, do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. Doktorant na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Członek komitetów technicznych PKN. Praktyk w projektowaniu i realizacji obiektów budowlanych.
22 minuty temu, Gość inżynier budownictwa napisał:
Najlepsze w tym wszystkim jest to, że na budownictwie znają się wszyscy. Takich bzdur to już dawno nie czytałem.
Cieszę się, że wreszcie znalazł się znafca, który wszystkich przebił swoją niedościgłą ...
Gość inżynier budownictwa
28-10-2021 10:17
Najlepsze w tym wszystkim jest to, że na budownictwie znają się wszyscy. Takich bzdur to już dawno nie czytałem.
Gość DD
24-08-2019 12:29
W artykule krytykujemy 11 błędów przy wykonywaniu stropów, zaś w filmie poziomość stropu jest sprawdzana na pręcie zbrojeniowym... Słabo coś z tym podejściem do wykonania!!!
16
