Ściany zewnętrzne to kluczowy element tłumiący dźwięki dobiegające z zewnątrz. Mają dużą powierzchnię. Ponadto nawet bardzo przeciętna ściana zapewnia lepsze wyciszenie niż bardzo dobre okno.
W najpopularniejszym w naszym kraju wariancie, czyli ścianach dwuwarstwowych, ważna jest niemal wyłącznie warstwa konstrukcyjna. Im z cięższego materiału, tym lepiej. Zwykły beton, silikaty, pełna cegła są pod tym względem najlepsze.
Za to najpopularniejszy sposób ocieplenia styropianem lub wełną z wykończeniem tynkiem cienkowarstwowym, nie tylko nie poprawia izolacyjności akustycznej murów. Przeciwnie, pogarsza ją o 2-5 dB. Co bardzo ważne, w tej sytuacji wełna mineralna nie jest wcale lepsza od styropianu. W innych zastosowaniach już tak. W ścianach trójwarstwowych czy konstrukcjach szkieletowych wełna mineralna ma zdecydowanie lepsze właściwości dźwiękochłonne niż styropian.
Akustycznie najlepsze są zaś ściany trójwarstwowe z wełną mineralną, pustką powietrzną i ciężką warstwą elewacyjną. Mamy tu wszystko, czego potrzeba dla dobrej izolacyjności akustycznej. Ściany trójwarstwowe ocieplane styropianem im ustępują, bo w nich nie ma zwykle - kluczowej dla właściwości akustycznych - szczeliny powietrznej.
Praktyka wskazuje, że dobrym wyborem są też ściany dwuwarstwowe ocieplone metodą lekką suchą, czyli z izolacją na ruszcie i z oblicówką z drewna lub inną wentylowaną warstwą fasadową. Ale to wariant mało popularny w domach jednorodzinnych.
| Budowa ściany | Grubość warstwy nośnej [cm] | Masa warstwy nośnej [kg/m2] | Współczynnik Rw [dB] | Współczynnik RA2 [dB] |
| Cegła ceramiczna pełna | 25 | 450 | 53 | 48 |
| Pustak ceramiczny Mega-Max P+W | 24 | 190 | 45 | 42 |
| Pustak ceramiczny Mega-Max. + wełna mineralna 10 cm + szczelina powietrzna 3 cm + cegła klinkierowa 12 cm | 24 | 190 | 71 | 64 |
| Pustak ceramiczny Mega- Max + styropian 15 cm + tynk cienkowarstwowy | 24 | 190 | 43 | 40 |
| Pustak ceramiczny MAX | 19 | 180 | 46 | 43 |
| Pustak ceramiczny MAX + wełna mineralna 15 cm + tynk cienkowarstwowy | 19 | 180 | 44 | 40 |
| Pustak ceramiczny AKU | 25 | 466 | 60 | 53 |
| Beton komórkowy odmiany 700 | 24 | 160 | 46 | 43 |
| Pustak keramzytobetonowy | 24 | 244 | 48 | 45 |
| Bloczek silikatowy | 25 | 467 | 60 | 55 |
Okna są niejako dopełnieniem ścian zewnętrznych. Pamiętajmy jednak, że gorzej od nich tłumią dźwięki, dlatego od głośnej strony budynku lepiej ich unikać i ograniczyć powierzchnię. Dotyczy to także oszklenia o podwyższonych parametrach akustycznych. Takie okna mają grubsze szyby, większą ich liczbę, szersze ramki dystansowe pomiędzy taflami. Najlepiej żeby nie miały nawiewników w ramach, a jeśli to konieczne niech będą to modele specjalnie wyciszone. Chociaż jeszcze lepiej zastosować osobny nawiewnik ścienny.
Nawiewnik to po prostu mostek akustyczny. Mostkami są też niestarannie wypełnione szczeliny pomiędzy ramą i murem. Przy okazji to również mostki cieplne. Zadbajmy więc nie tylko o dobry zakup ale i bardzo staranny montaż. Inaczej wyrzucimy pieniądze w błoto.
Radykalnym rozwiązaniem problemu nawiewników może być też założenie wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej (z rekuperatorem). Wówczas nawiewniki nie są w ogóle potrzebne.
| Rodzaj oszklenia | Współczynnik Rw oszklenia [dB] | Współczynnik Rw okna [dB] | Współczynnik RA2 okna [dB] |
| 4-16-4 | 31 | 35 | 30 |
| 8-16-4 | 37 | 39 | 35 |
| 6-12-8 | 38 | 40 | 37 |
| 9-16-10 (specjalne) | 45 | 44 | 40 |
| 13-16-9 (specjalne, klejone) | 48 | 46 | 42 |
W przypadku podziału wnętrza domu przede wszystkim pamiętajmy o wspomnianej już zasadzie, żeby grupować razem pomieszczenia ciche. Od tych głośniejszych oddzielać je najlepiej ścianami konstrukcyjnymi. Są one grubsze i masywniejsze, zapewniając przez to lepsze tłumienia. Takie rozwiązanie nie zwiększa przy tym kosztów budowy i nie wymaga stosowania nietypowych rozwiązań, których przeciętny wykonawca może po prostu nie znać.
Za minimalną wartość wskaźnika RA1 dla ścian pomiędzy pokojami mieszkalnymi przyjmuje się 30 dB, pomiędzy sypialniami i łazienkami zaś 35 dB. Ale pożądane są wyższe wartości. Szczególne potraktowanie łazienek jest uzasadnione. Spuszczając wodę czy biorąc prysznic bardziej hałasujemy, co w sypialni obok może być uciążliwe.
Jeszcze lepiej powinniśmy odgrodzić się od kotłowni, pralni, pomieszczenia gospodarczego, warsztatu majsterkowicza. Pamiętajmy, że szczególnie głośnym, a przez to uciążliwym urządzeniem jest zestaw hydroforowy. Uprzykrzać życie może także pompa ciepła i, oczywiście, pralka.
Ponadto pamiętajmy, żeby umieszczać hałasujące urządzenia przy ścianach zewnętrznych, a nie wewnętrznych. Dźwięk przenikający z domu na zewnątrz nie będzie dla nikogo uciążliwy. Ponadto ściany zewnętrzne są znacznie masywniejsze od wewnętrznych i trudniej je wprawić w drgania, które mogą przenieść się na inne przegrody.
Nie zapominajmy, że dźwięki mogą przewędrować np. od jednej ścianki działowej przez strop do ściany i pomieszczenia położonego gdzieś dalej. Takie drogi przenikania dźwięków trudniej wychwycić. Dlatego właśnie unika się sztywnych, przenoszących drgania połączeń pomiędzy przegrodami. Typowe przykłady to stosowanie taśm akustycznych na krawędziach ścian działowych.
Podobną funkcję pełni też stawianie typowych ścianek działowych przynajmniej na 2 warstwach papy, a nie wprost na stropie. Ponadto konieczne ze względów konstrukcyjnych pozostawienie szczeliny pomiędzy górną krawędzią ścianki i stropem zapobiega przenoszeniu drgań i dźwięków. Pamiętajmy jednak, że ta szczelina nie może pozostać pusta lecz wypełniamy ją trwale elastycznym materiałem (wełną mineralną lub pianką). Inaczej zafundowalibyśmy sobie mostek akustyczny, eliminując dźwięki materiałowe lecz pozostawiając wolną drogę przenikania dla dźwięków powietrznych.
Jeżeli wymagamy naprawdę dobrej izolacyjności od ścian wewnętrznych polecaną opcją jest dwuwarstwowa ścianka murowana z pustką powietrzną w środku (cegła pełna 6,5 cm + szczelina powietrzna 1,5 cm + cegła pełna 6,5 cm). A jest tylko nieznacznie grubsza i cięższa od ścianki z cegły pełnej o grubości 12 cm.
Wbrew obiegowej opinii, bardzo dobre parametry mogą też mieć ścianki szkieletowe, o ile wykona się je starannie i uniknie podstawowych błędów.
Tak wykonane, w wersji z dwuwarstwowym poszyciem mają już izolacyjność taką jak ścianki z pustaków ceramicznych.
A można ją jeszcze poprawić decydując się na wersję specjalną z podwójnym rusztem konstrukcyjnym rozdzielonym warstwą wełny.
| Materiał przegrody, grubość bez tynku | Grubość bez tynku [cm] | Masa (masa z tynkiem) [kg/m²] | Współczynnik izolacyjności akustycznej RA1 [dB] |
| cegła pełna | 12 | 215 (255) | 47 |
| cegła dziurawka | 6,5 | 90 (130) | 38 |
| pustak ceramiczny | 11,5 | 120 (175) | 42 |
| bloczek silikatowy | 8 | 110 (150) | 43 |
| bloczek silikatowy | 12 | 170 (210) | 45 |
| bloczek silikatowy pełny | 18 | 300 (340) | 55 |
| beton komórkowy odmiany 600 | 12 | 70 (110) | 34 |
| cegła pełna 6,5 cm + szczelina powietrzna + cegła pełna 6,5 cm | 14,5 | 240 (280) | 56 |
| ścianka gipsowo-kartonowa poszycie jednowarstwowe | 7,5 | 26 | 36 |
| ścianka gipsowo-kartonowa poszycie dwuwarstwowe | 10 | 50 | 43 |
Większość polskich domów ma dość masywne stropy żelbetowe lub gęstożebrowe. Już sama ich konstrukcja, z racji swej masy, stanowi dość skuteczną barierę dla dźwięków powietrznych. Problem dźwięków uderzeniowych, takich jak odgłos kroków, rozwiązuje zaś wykonanie tzw. podłogi pływającej, która w nowych domach murowanych jest praktycznie standardem.
Płytę utworzoną przez jastrych trzeba koniecznie oddzielić od ścian, słupów itp. Służy do tego piankowa taśma dylatacyjna, ostatecznie paski styropianu. Gdyby nie te przerwy, mielibyśmy sztywne połączenia przenoszące dźwięk, czyli mostki akustyczne.
Takiej podłogi nie zastosujemy jednak na wielu starych stropach i w budynkach drewnianych. Jest na to zbyt ciężka i gruba. Cieńszy i lżejszy wariant to tzw. posadzka pływająca. W tej wersji wierzchnią warstwę podłogi - panele, parkiet, mozaikę drewnianą lub płytki ceramiczne oddziela od warstwy konstrukcyjnej stropu cienka warstwa izolacji akustycznej ze specjalnej pianki, miękkich płyt pilśniowych itp. W przypadku płytek ceramicznych na izolacji akustycznej spoczywa jeszcze warstwa płyt gipsowo-włóknowych, gipsowo-kartonowych lub drewnopochodnych - do niej przykleja się płytki.
Jeżeli nawet posadzka pływającą nie wchodzi w grę, pozostaje pokryć podłogę sprężystym, tłumiącym kroki materiałem. W tej roli sprawdzi się gruby dywan lub wykładzina dywanowa lub płyty z korka.
Redaktor: Jarosław Antkiewicz
fot. otwierająca: Isover
Skomentuj
