Pompa ciepła - split czy monoblok, a może gruntowa?

Pompa ciepła - split czy monoblok, a może gruntowa?

Transformacja energetyczna w naszym kraju i w Europie przyspieszyła, a w świetle tegorocznych wydarzeń możemy spodziewać się wręcz rewolucji, której kierunkiem niewątpliwie będzie przejście z rosyjskiego gazu na rozproszone źródła odnawialne, a więc pompy ciepła ogrzewające nasze domy, budynki, zakłady przemysłowe w połączeniu z rekuperacją, magazynami energii i fotowoltaiką oraz autami elektrycznymi. Jeszcze rok temu mówiliśmy o tym w czasie przyszłym, podczas gdy teraz stało się to teraźniejszością. Coraz więcej domów jest ogrzewanych pompami ciepła. Wiedząc że niedługo każdy z nas będzie miał pompę ciepła, warto zastanowić się na jej rodzajem.

Jaka jest różnica w budowie splita i monobloka?

Monoblok jak sama nazwa sugeruje to kompletna pompa ciepła, której komponenty zawarte są w jednej obudowie np. popularna pompa NIBE F2040 i pompa premium NIBE S2125, a split to pompa rozdzielona na dwie jednostki: zewnętrzną NIBE AMS i wewnętrzną NIBE HBS w której zawarty jest skraplacz i jest jedna z najtańszych pomp ciepła na rynku. Konsekwencją tego są różnice w sposobie wykonania instalacji urządzenia, a co za tym idzie wymogów prawnych dotyczących instalatora, serwisanta i użytkownika.

W przypadku splita konieczne jest połączenie obu jednostek rurami chłodniczymi wypełnionymi gorącymi parami czynnika chłodniczego, do czego niezbędne są uprawnienia F-gazowe, a użytkownik zobowiązany jest do rejestracji urządzenia i przeglądów szczelności w Centralnym Rejestrze Operatorów (tzw. CRO), o ile urządzenie zawiera taką ilość czynnika chłodniczego, którego ekwiwalent CO2 przekracza 5 ton.

Przy montażu monobloka, instalator bezpośrednio nie ma do czynienia z czynnikiem chłodniczym, więc niepotrzebne są uprawnienia F-gazowe, a z pompy ciepła do centrali wewnętrznej lub zasobnika prowadzi się instalację rurową wypełnioną gorącą wodą. W przypadku gdy pompa hermetycznie zamknięta nie zawiera dużej ilości czynnika chłodniczego (przewyższającej 10 ton ekwiwalentu CO2), użytkownik nie jest zobowiązany do prowadzenia rejestru w CRO. Jeżeli pompa typu monoblok zasilana jest powietrzem zewnętrznym instalacja rurowa wymaga zastosowania izolacji termicznej.

NIBE S2125 typu monoblok
NIBE S2125 typu monoblok
NIBE SPLIT
NIBE SPLIT

Która pompa ciepła jest lepsza, a która tańsza?

Zarówno pompy ciepła typu split jak i monoblok pracują w oparciu o tą samą zasadę działania, stąd ich parametry techniczne, osiągana sprawność czy poziom hałasu, mogą być identyczne, czego przykładem jest pompa NIBE AMS typu split i NIBE F2040 typu monoblok. Oba rodzaje pomp ciepła zapewniają realizację tych samych funkcji, czyli zazwyczaj ogrzewania, chłodzenia i produkcji ciepłej wody użytkowej, i są wyposażone w inwerterowo sterowaną sprężarkę, a co się z tym wiąże mają modulowaną moc grzewczą i wysoką klasę efektywności.

Komfort użytkowania i sterowania obu typów urządzeń jest taki sam, jednak w rejonach w których często są dłuższe przerwy w dostawie energii elektrycznej częściej wybór pada na pompę typu NIBE SPLIT, w której jest mniejsze ryzyko zamarznięcia zewnętrznej instalacji rurowej. Monobloki z kolei minimalizują ryzyko wycieków czynnika chłodniczego, związanych najczęściej z możliwością popełnienia błędów w połączeniu chłodniczym.

Koszt urządzeń (po zsumowaniu cen obu jednostek splita), może być również zbliżony, jednak u większości producentów split zazwyczaj jest nieznacznie tańszy. Należy jednak pamiętać, że montaż splita wymaga wykonania połączenia chłodniczego, a zdobycie uprawnień przez instalatora czy serwisanta to dodatkowa inwestycja w sprzęt i szkolenia co może się odbić w kosztach serwisowania. Pompy ciepła typu split są łatwiejsze do montażu dla firm specjalizujących się również w klimatyzacji, a pompy typu monoblok są "bliższe" instalatorom zajmujących się przede wszystkim technologią grzewczą i hydrauliką. Może z tego wynikać też pewna tendencja większej popularności splitów w krajach o cieplejszym klimacie i większych (szczególnie w ostatnich latach) wzrostów segmentu monobloków w krajach klimatu umiarkowanego i chłodnego takich jak Polska.

Która pompa ciepła jest najlepsza?

Najlepszymi pompami ciepła pod względem osiąganych parametrów pracy, wśród których najważniejsze wg. mnie to efektywność i hałas, są pompy gruntowe takie jak NIBE F1245 czy S1255 (na zdjęciu otwierającym artykuł) i pompy powietrzne klasy premium takie jak NIBE S2125, pracujące na nowym naturalnym czynniku R290, który pozwala na osiągnięcie jeszcze lepszych parametrów pracy (A+++) i pracę w wysokotemperaturowych systemach grzewczych.

Obie pompy ciepła zostały wielokrotnie nagrodzone złotymi medalami i osiągają rekordowe sprawności na poziomie SCOP>5, co oznacza że rachunki są pięciokrotnie niższe niż przy ogrzewaniu kotłem elektrycznym i (co jest rzadkością u innych producentów) są na podobnym poziomie dla pompy powietrznej i gruntowej. Poziom ciśnienia akustycznego pomp gruntowych wynosi 21-32 dB a pomp powietrznych 38 dB w odległości 1-2 m, co sprawia że ich praca nie przeszkadza w codziennym życiu naszym i sąsiadów.

Pompa gruntowa oprócz niższego hałasu będzie charakteryzowała się wyższą żywotnością. Wg EHPA żywotność pomp gruntowych to zakres 20-25 lat, pomp powietrze-woda 15-18 lat, a pomp powietrze-powietrze ok 8-10 lat. Według mojego doświadczenia w pracy (>15 lat) i w użytkowaniu pompy ciepła (>10 lat), pompy gruntowe rzadziej ulegają awariom, ponieważ zainstalowane są wewnątrz budynku, mają mniej elementów mechanicznych i nie podlegają wpływowi zmiennych warunków otoczenia i klimatu.

Autor: dr inż. Małgorzata Smuczyńska. Business Unit Manager NIBE
www.nibe.pl

Komentarze

Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz