Pompa ciepła - tak, ale tylko z ocieplonym stropem

– Tak jak mówiłem, gdybym nawet nie miał zbyt wiele gotówki, to... zaoszczędziłbym chociażby na materiale połaciowym. Zamiast dachówki ceramicznej ułożyłbym na przykład znacznie tańszą blachodachówkę. W każdym razie zrobiłbym bardzo dużo, aby tylko mieć pompę ciepła jako źródło ogrzewania w swoim domu. Co cenię najbardziej w tym urządzeniu? Przede wszystkim bezproblemowość obsługi.

Budynek

Dom Katarzyny i Roberta został wzniesiony na przedmieściach Bydgoszczy w 2010 roku. Właściciele od początku planowali zainstalowanie pompy ciepła, dlatego też we wszystkich pomieszczeniach ułożone jest ogrzewanie podłogowe zalane cienkowarstwową, samopoziomującą się posadzką anhydrytową. Ma ona wiele zalet, między innymi dokładnie otula rurki, w których przepływa ogrzana woda oraz bardzo dobrze przewodzi ciepło.

 

Część mieszkalna parterowego domu z poddaszem nieużytkowym ma powierzchnię blisko 130 m2. Do tego należy doliczyć jeszcze dwustanowiskowy garaż (32 m2). Ponieważ nie trzeba zapewniać w nim takiej samej temperatury, jak w pozostałych pomieszczeniach, ogrzewanie podłogowe znajduje się tylko pod połową podłogi, co w czasie mrozów pozwala osiągać temperaturę na poziomie +14°C.

 

Ściany budynku wzniesione są z materiału ceramicznego – Porotherm (24 cm) i ocieplone styropianem (15 cm). 10 cm styropianu (w dwóch warstwach) ułożono ponadto pod ogrzewaniem podłogowym oraz nad stropem (gęstożebrowym z pustaków keramzytowych). W drugim przypadku materiał termoizolacyjny zalany jest posadzką betonową.

 

Na dachu ułożona jest dachówka ceramiczna. W całym domu zamontowane są okna wyposażone w podwójne szyby o standardowym współczynniku. Ich ramy wykonane są z siedmiokomorowych profili. Tylko wielkie, nieotwieralne okno w salonie (1,9 × 2,7 m) zaopatrzone jest w szybę potrójną, aby uchronić dom przed zbyt dużymi stratami ciepła.

 

– Podczas budowy bardzo pilnowałem, aby z konstrukcji domu wyeliminować jak najwięcej mostków termicznych – stwierdza Robert. – Oczywiście nie da się tego zrobić w stu procentach, ale im bardziej się uważa, tym efekt jest lepszy.

Pompa ciepła...

Pompa ciepła Alpha-InnoTec WZ S 61 H

...Alpha-InnoTec WZ S 61 H o mocy 6 kW została uruchomiona 29 września 2010 roku. Wbudowany w urządzenie zasobnik ciepłej wody użytkowej o pojemności 190 litrów gwarantuje sprawne przygotowywanie c.w.u. o temperaturze do 47°C (bez włączania grzałek). Zbiornik wyposażony jest w anodę ochronną, która nie dopuszcza do korozji i zapewnia długą żywotność zasobnika bez konieczności konserwacji.

 

Dolnym źródłem pompy ciepła, zainstalowanej w domu Katarzyny i Roberta, są dwa odwierty o głębokości 86 metrów z sondami glikolowymi.

 

– Taka ich głębokość wymagała niestety odpowiednich pozwoleń, kilkakrotnych odwiedzin w urzędach... Słowem typowej papierologii, która trwa około miesiąca – mówi Robert. – Ponieważ nie miałem i nie mam na to czasu, zdecydowałem się na firmę instalacyjną, która wzięła na siebie załatwianie wszelkich pozwoleń i formalności. Czasami lepiej jest za coś dopłacić, niż samemu odwiedzać urzędy po kilka razy.

Koszty...

...ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody od października 2010 do połowy maja 2011 wyniosły 3 tysiące zł.

 

– Biorąc pod uwagę fakt, iż w dalszym ciągu korzystamy, z droższego prądu budowlanego, a dom podlegał w tym czasie procesowi wygrzewania, nie jest to zły wynik – stwierdza Robert. – Jeśli chodzi o koszty eksploatacyjne, to dodać należy jeszcze 150 zł rocznie za serwisowanie pompy ciepła.

 

Koszty inwestycyjne: dolne źródło (odwierty + sondy + zalanie glikolem) – 14 tys. zł (wszystkie ceny brutto), pompa ciepła – 26 tys. zł, wykonanie ogrzewania podłogowego – 12 tys. zł, prace instalacyjne – 2 tys. zł.

Pierwszy sezon grzewczy...

– ...jest już za nami – stwierdza Robert. – I powiem krótko... Jesteśmy bardzo zadowoleni! A przecież w kolejnych latach będzie jeszcze lepiej! Wiadomo, że w ścianach było jeszcze sporo tak zwanej wilgoci technologicznej i budynek dopiero się wygrzewał. Z informacji, które uzyskałem, wynika, że koszty mogą spaść nawet o 40%!

 

Wentylacja grawitacyjna w domu wykonana jest dzięki zastosowaniu rur spiro (nie budowano komina) podłączonych do dachówek z wyjściami wentylacyjnymi

Temperatura, jaką miała zapewnić pompa ciepła, ustawiona była na poziomie 22°C, ale przez kilka pierwszych miesięcy jej działania w domu trwały jeszcze prace wykończeniowe. Warto to podkreślić. Ostatnia ekipa opuściła dom w połowie grudnia 2010.

 

Rury z glikolem, które łączą dolne źródło z pompą ciepła powinny być obłożone izolacją kauczukową. Zapobiega to występowaniu rosy na ich powierzchni

– My przeprowadziliśmy się kilka dni później – wspomina Robert. – Póki trwały prace tynkarskie i malarskie, dom był intensywnie wietrzony. Co więcej... strop na strychu był nieocieplony! Wydawało mi się, że jeśli mam tak zwany ciepły, keramzytowy strop, to pompa ciepła powinna dać sobie radę. I póki nie pojawiły się naprawdę duże mrozy, rzeczywiście wszystko było OK. Urządzenie pracowało wprawdzie niemal bez przerwy, ale zapewniało odpowiednią temperaturę w pomieszczeniach.

 

Pod koniec listopada ubiegłego roku zaczęły się jednak solidne mrozy. Temperatura w domu dosyć szybko spadła do 16°C. Lekko przerażony zadzwoniłem więc do firmy instalacyjnej. Byłem przekonany, że pompa ciepła ma jakąś awarię. Ale diagnoza specjalistów była jednoznaczna – urządzenie jest w pełni sprawne, a ciepło ucieka przez jakąś nieszczelną przegrodę. Był nią oczywiście nieocieplony strop.

 

Usłyszałem wówczas, że bez termoizolacji na strychu nie ma szans na osiągnięcie właściwej temperatury w domu. Kilka dni cieplejszej pogody na przełomie listopada i grudnia wykorzystałem na ułożenie styropianu nad stropem parteru i zalanie go betonem. W ciągu czterech dni temperatura wróciła do zaprogramowanych 22°C.

Alternatywa

Dom Katarzyny i Roberta przygotowywany był do zainstalowania pompy ciepła, ale przez krótki czas małżeństwo rozważało też inny wariant. Zaproponowano im układ paneli solarnych na dachu do podgrzewania ciepłej wody, kocioł gazowy zasilany ze zbiornika zamontowanego w ogrodzie oraz awaryjne ogrzewanie w postaci kominka z płaszczem wodnym. Wycena takiej instalacji opiewała na 38 tysięcy zł.

 

– Tak byłoby taniej, ale mimo wszystko nie zdecydowaliśmy się na to rozwiązanie – mówi Robert. – Ta różnica zostanie zniwelowana już w ciągu kilku lat eksploatacji! A jeśli dodać do tego komfort użytkowania pompy ciepła... Przede wszystkim jest to rozwiązanie bezobsługowe.

 

Oboje z żoną pracujemy i zależało nam na takim źródle ciepła, którego nie trzeba bez przerwy doglądać, regulować... A w dodatku kiedy patrzę na sąsiada, który ze swojego pieca na ekogroszek wynosi co kilka dni popiół... wiem, że podjęliśmy słuszną decyzję. Nie mamy dymu, brudu i co ważne, w ogóle nie musimy interesować się działaniem naszego źródła ciepła. Jest ono na tyle „inteligentne”, że samo dostosowuje się do warunków zewnętrznych i utrzymuje zaprogramowaną temperaturę, zarówno w czasie tęgich mrozów, jak i odwilży.

Co wybrać?

– Na ogrzewaniu podłogowym w domu mamy ułożone różne materiały – podkreśla Robert. – Są więc płytki ceramiczne, odpowiednio dostosowane panele, a w sypialniach mamy nawet wykładziny. Oczywiście nie takie zwyczajne, ale z atestem dopuszczającym do stosowania na podłogówce. Przenikalność cieplna poszczególnych materiałów jest oczywiście różna. Najlepsza w przypadku płytek. Nie chcieliśmy się jednak skazywać na wykończeniową monotonię.

 

Na ogrzewaniu podłogowym mogą być ułożone różne materiały (nawet panele podłogowe i wykładziny – odpowiednio oznaczone przez producenta). Jednak licząc na korzyści ekonomiczne, należy pamiętać, że materiały inne niż ceramika i kamień gorzej przewodzą ciepło!

Dlaczego wybrałem produkt Alpha-InnoTec? Postawiłem na specjalizację. Na rynku oferta pomp ciepła jest bardzo szeroka. Urządzenia tego rodzaju proponują bardzo znane oraz cenione firmy... Część z tych marek znałem jednak jako producentów doskonałych kotłów grzewczych na gaz i olej opałowy. Tymczasem pompa ciepła ma niewiele wspólnego z tradycyjnym grzaniem. Miałem więc podstawy, aby podejrzewać, że wielcy producenci uzupełnili tylko swoją ofertę o kolejne urządzenie, ale nie bardzo czują jego specyfikę. Wolałem postawić na firmę, która wytwarza tylko pompy ciepła. Czy miałem rację? Czas pokaże.

Myśleć z wyprzedzeniem

Strych domu w każdej chwili można ocieplić i dostosować do zamieszkania. Instalacja grzewcza, której sercem jest pompa ciepła, dysponuje odpowiednim zapasem

W domu Katarzyny i Roberta na poddasze można dostać się jedynie dzięki schodom strychowym zamontowanym w garażu. Gdyby jednak rodzina miała stać się bardziej liczna, to dom może zwiększyć swój metraż.

 

– W każdej chwili można ocieplić połać dachową, ułożyć płyty gipsowe i wydzielić na poddaszu trzy pokoje oraz łazienkę – stwierdza Robert. – W stropie jest nawet przygotowane miejsce, które można bez kłopotu przebić, a następnie umieścić w nim schody. W standardowym projekcie dach miał pochylenie 30°. Przerobiliśmy go na 35° i dzięki temu istnieje teraz potencjalna możliwość wykonania na strychu pomieszczeń mieszkalnych.

 

A co najważniejsze... również pompa ciepła jest dostosowana do tego, aby obsłużyć dodatkowe pomieszczenia. Jej moc jest odpowiednia, a każdy z odwiertów jest o 15 metrów głębszy, niż wymagały tego potrzeby obecnego metrażu.

 

Wybrane parametry pompy ciepła WZ S 61 H moc grzewcza – 6 kW elektryczny pobór mocy – 1,3 kW moc chłodnicza – 4,7 kW COP – 4,7 przy temperaturze glikolu 0°C (po wliczeniu poboru mocy pomp obiegowych) przepływ w dolnym źródle przy różnicy 4 K – 1100 l/h minimalna powierzchnia wymiennika – 188 m2 przedział temperatur wody c.o. – od 20°C do 65°C przedział temperatur glikolu – od -5°C do 25°C waga urządzenia (z opakowaniem) – 300 kg zintegrowana grzałka elektryczna – 2/4/5 kW poziom głośności urządzenia w odległości 1 m – 37 dB(A) (jedna z najcichszych pomp ciepła na rynku) zasobnik c.w.u. – 190 l (z anodą ochronną) pompa ciepła Alpha-InnoTec z serii WZ S sterowana regulatorem Luxtronik 2.0, który pozwala korzystać z wielu praktycznych funkcji, takich jak: program wygrzewania jastrychu, inteligentne programy czasowe, funkcja szybkiego przygotowywania c.w.u., możliwość nadzoru przez Internet itd. pompa ciepła WZ S zajmuje powierzchnię 0,48 m2

Marek Żelkowski