Sauna – broń do walki z przeziębieniami. Kąpiele w saunie hartują organizm – wzmacniają układ immunologiczny, przynoszą ulgę w bólach głowy i wielu dolegliwościach układu oddechowego.
(fot. Megiw)
Aby efektywnie korzystać z dobrodziejstw sauny, niezbędna jest systematyczność w zażywaniu kąpieli. Trudno jednak spełnić ten warunek, gdy sauny nie mamy na miejscu i musimy korzystać z publicznej, np. w klubie fitness.
Warto więc, najlepiej przy okazji remontu lub budowy domu, przewidzieć miejsce na saunę. Jej wymiary i rodzaje można dostosować do indywidualnych potrzeb, nadając im dowolne kształty.
Także formę kąpieli możemy dobrać do własnych preferencji.
Sauna sucha – szwedzka. W jej komorze panuje temperatura od 90oC do 110oC, a wilgotność mieści się w zakresie 5–20%. Kąpiel w takiej saunie odbywa się w suchym powietrzu (dla porównania – wilgotność w pomieszczeniach mieszkalnych wynosi 30–55%), chyba że piec ma parownik lub też będziemy często polewać wodą kamienie: wtedy wilgotność możemy zwiększyć nawet do 50%.
Sauna mokra – fińska. Temperatura w takiej saunie utrzymywana jest w granicach 70–90oC, a wilgotność – na poziomie 25–40%. Pomieszczenia wypełnia gorąca para wodna powstająca w czasie polewania kamieni wodą.
Sauna (inaczej łaźnia) parowa – turecka. Różni się od poprzedniej niższą temperaturą, od 40 do 55oC, i wyższą wilgotnością: kąpiel odbywa się w powietrzu o wilgotności 80–100%. Ściany kabin murowanych wykańcza się płytkami ceramicznymi lub kamiennymi, kabiny wolno stojące zaś wykonuje się z hartowanego szkła, aluminium lub tworzywa sztucznego.
Do mniej znanych rodzajów saun zalicza się:
Sauna ruska, zwana beczką, czyli łaźnia sucha szafkowa. Budową przypomina beczkę, w której ciało nagrzewa się od szyi w dół. Powietrze ogrzewane jest do temperatury 60–80oC. Czas zabiegu – 15–20 min.
Kabina infrared. Jej źródło ciepła stanowią promienniki na podczerwień. Emitowane przez nie ciepło wnika bezpośrednio w głąb ciała (do 4 cm). Polecana użytkownikom dysponującym małą powierzchnią pomieszczeń. Wystarczą wymiary zewnętrzne 1,2 × 1,2 × 2,8 m. Kabina infrared jest dwukrotnie tańsza od konwencjonalnych i trzykrotnie tańsza w użytkowaniu.
Projektanci saun obliczyli, że najbardziej komfortowe warunki w saunie są wówczas, gdy suma wartości temperatury i wilgotności jest równa 110, np. temperatura wynosi 85°C, a wilgotność – 25%. Warunki w saunach różnego rodzaju podano w tabeli 1.
Najlepsze miejsce na saunę
Nie jest niezbędne, by na saunę decydować się podczas projektowania domu, chociaż tak jest oczywiście najlepiej, bo wtedy łatwo doprowadzić w jej pobliże odpowiednie instalacje – elektryczną, wodną oraz wentylacyjną.
W takich sytuacjach warto pomyśleć o miejscu, które pomieści nie tylko saunę, ale także prysznic lub wannę do schładzania ciała oraz fotele lub leżankę do przepisowego odpoczynku. Jeżeli saunę planujemy zainstalować w starym, już wyposażonym domu – dobrze jest wygospodarować do tego celu oddzielny pokój.
Nie w każdym domu uda się poświęcić na saunę jeden z pokoi. Można wtedy spróbować wydzielić na nią miejsce w łazience. Wybór rozwiązań będzie oczywiście ograniczony wielkością tego pomieszczenia (tab. 2), ale właściwe rozplanowanie przestrzeni sprawi, że nawet na niewielkiej powierzchni będzie można wygodnie korzystać z sauny.
W krajach skandynawskich, a coraz częściej także u nas, spotyka się sauny urządzone w niewielkich budynkach wolno stojących w ogrodach.
Taki domek-sauna zbudowany jest z drewna sosnowego na planie sześcioboku lub ośmioboku i wyposażony w termoizolacyjne okno oraz w przeszklone drzwi. Elementy drewniane narażone na działanie czynników atmosferycznych zabezpieczone są bezbarwnym impregnatem, a drewnianą konstrukcję dachu pokrywa zwykle dachówka bitumiczna.
Domek-sauna nie wymaga pozwolenia na budowę i nie potrzebuje fundamentów – wystarczy jedynie utwardzić grunt. W każdej chwili domek-saunę można zdemontować i przenieść w inne miejsce. Niektóre sauny-domki są powiększone o dodatkowe miejsca do leżenia oraz przedsionek-przebieralnię.