PYTANIE CZYTELNIKA Na budowie naszego domu wkrótce rozpocznie się układanie pokrycia dachu. Czas zatem podjąć decyzję co do orynnowania, tymczasem jedni znajomi polecają mi plastikowe – bo tanie i odporne na korozję, inni zaś radzą metalowe, bo tradycyjne i wytrzymałe na zmiany temperatury. Nie wiem, kogo mamy posłuchać?
(fot. Galeco)
ODPOWIEDŹ REDAKCJI: Najpopularniejsze obecnie orynnowania z PVC oraz stalowe mają porównywalną trwałość.
Wybór materiału nie ma zatem większego znaczenia, ważne jest natomiast, by orynnowanie skutecznie odprowadzało wodę z połaci dachowych i dzięki temu dobrze ochraniało ściany przed zamakaniem oraz odprowadzało zebraną wodę z dala od fundamentów.
Jak z tego wynika, ważniejsze od wyboru jednego z tych materiałów są: dobranie systemu rynnowego do konkretnego dachu oraz poprawne jego zamontowanie.
Orynnowania z obydwu materiałów dostępne są w kompletnych systemach, na które składają się:
poziome rynny i ich zamknięcia (inaczej denka lub zaślepki), wewnętrzne i zewnętrzne narożniki, którymi zmienia się kierunek biegu rynien, haki rynnowe, łączniki oraz odpływy przelotowe (leje spustowe),
pionowe rury spustowe i kolanka, obejmy, mufy, trójniki i wylewki,
akcesoria dodatkowe, takie jak siatki, czyszczaki, rewizje i wpusty.
Zarówno metalowe, jak i plastikowe orynnowania dobiera się do efektywnej powierzchni dachu (EPD), którą powinien obliczyć architekt, projektant, dekarz lub doradca techniczny z firmy dystrybuującej orynnowanie. Po ustaleniu EPD, dobiera się odpowiednią średnicę rur spustowych oraz przekrój rynien.
Przykładowo: skuteczne odwodnienie dachu o powierzchni:
do 60 m2 zapewnią rynny o średnicy 100 mm i rury spustowe 70 mm,
około 100 m2 – odpowiednio rynny 125 mm i rury spustowe 100 mm.
Dobór przekroju rynien określa się w ten sposób: 1 m2 rzutu poziomego odwodnionej połaci wymaga 0,8–1 cm2 przekroju rynny. Jeśli dachy nie mają koszy, czyli miejsc połączenia dwóch połaci dachowych, liczbę tę można zmniejszyć do 0,5 cm2 na 1 m2 rzutu połaci.
Przekroje rynien i rur spustowych można też określić według specjalnych tabel, opracowanych przez producentów systemów odwodnień.
Choć orynnowania metalowe i z PVC mają podobne właściwości, zachowują się nieco odmiennie w różnych warunkach.
Dach silnie nasłoneczniony
W takich warunkach sprawdza się orynnowanie metalowe, ponieważ bardzo dobrze znosi różnice temperatury. Dotyczy to zwłaszcza stali i miedzi, które zachowują swoje właściwości od –40 do +100oC. Aluminium jest odporne na temperaturę w zakresie od –30 do +100oC, a tytanocynk od –30 do +90.
PVC zachowuje swoje właściwości w temperaturze od –30 do +60oC; pod wpływem ciepła nieznacznie się rozszerza. Orynnowanie z PVC łączy się zatem tak, by mogło się swobodnie rozszerzać: w tym celu stosuje się specjalne uszczelki z EPDM, czyli tworzywa odpornego na warunki atmosferyczne (wilgoć i zmiany temperatury). Uszczelki te umożliwiają swobodne ruchy wszystkich elementów i jednocześnie dobrze uszczelniają cały system rynnowy.
Uwaga! Na dach silnie nasłoneczniony lepiej wybrać orynnowanie w jasnym kolorze, np. jasnobeżowym lub popielatym, ponieważ ciemniejsze rynny pod wpływem słońca szybciej płowieją.
