Uzdatnianie wody

(fot. Global Group)

Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi powinna spełniać wymagania określone w rozporządzeniu ministra zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku. Stopnia jej zanieczyszczenia nie da się niestety ocenić samodzielnie.

 

Kontroli składu fizykochemicznego i mikrobiologicznego wody mogą dokonać stacje sanitarno-epidemiologiczne, laboratoria kontroli środowiska, itp.

Źródła

Woda wykorzystywana w gospodarstwach domowych może pochodzić z sieci wodociągowej lub z własnego ujęcia. Ta pobierana z sieci wodociągowej jest badana, m.in. przez lokalne stacje sanitarno- -epidemiologiczne. Niestety droga, jaką musi przebyć woda ze stacji do docelowego użytkownika, często prowadzi przez stare, skorodowane instalacje, które wtórnie ją zanieczyszczają.

 

Poza tym woda w stacjach uzdatniania jest chlorowana lub ozonowana w celu zabezpieczenia jej przed zakażeniem mikrobiologicznym. Wszystko to powoduje, że poprawienie właściwości wody wodociągowej w instalacji domowej polega głównie na usuwaniu zanieczyszczeń mechanicznych (wynik wtórnego zanieczyszczenia w sieci wodociągowej w czasie awarii, remontu lub na skutek odrywania się osadów pod wpływem zmian ciśnienia) oraz nieprzyjemnego zapachu i złego smaku, spowodowanych głównie zbyt dużą zawartością chloru.

 

W przypadku ujęć indywidualnych (studni) woda zawiera przeważnie więcej zanieczyszczeń, nie tylko mechanicznych, ale również bakteriologicznych i innych pochodzenia organicznego (pozostałość po nadmiernie nawożonych uprawach, przecieki z nieszczelnych szamb, itp.). Ponadto skład wody może się drastycznie zmieniać w zależności od pory roku – zdecydowanie gorsze parametry notuje się w lecie niż w zimie. Dlatego też, w większości wypadków, woda z ujęć własnych wymaga zastosowania bardziej złożonych systemów uzdatniania, które będą w stanie doprowadzić skład wody do tego wymaganego normą.

Urządzenia

W zależności od parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych wody stosuje się różne urządzenia poprawiające jej jakość. Należy zawsze pamiętać, że dobór – a w rezultacie efektywność działania urządzeń – muszą być poprzedzone badaniem składu wody, zwłaszcza gdy pobieramy wodę z własnego ujęcia. Każde urządzenie filtracyjne składa się z dwóch podstawowych elementów: obudowy i wkładu bądź złoża filtracyjnego. Kompletne urządzenia można podzielić według kilku kryteriów:

 

I. Miejsce montażu

 

1. Urządzenia montowane przy wejściu instalacji wodnej do domu, mieszkania (zaraz za wodomierzem) i innych budynków umożliwiają ochronę całej instalacji przed szkodliwym działaniem zanieczyszczeń, zawartych w wodzie. Wymagany jest przy tym dobór urządzeń o większej wydajności, a co za tym idzie – droższych.

 

2. Urządzenia montowane na rurze doprowadzającej wodę do kranu zapewniają ochronę baterii oraz eliminują niekorzystne efekty zanieczyszczenia wody tuż przed jej poborem i spożyciem.

 

3. Urządzenia montowane bezpośrednio do wylewki baterii (także odwrócone osmozy) pozwalają na uzdatnienie wody pobieranej wyłącznie do picia.

 

II. Rodzaj usuwanych zanieczyszczeń (determinuje rodzaj zastosowanego wkładu lub złoża)

 

1. Filtry mechaniczne – są urządzeniami zatrzymującymi zanieczyszczenia mechaniczne – także te bardzo małe do wielkości nawet 0,5 mikrometra, takie jak: piasek, resztki materiałów uszczelniających, rdza, żelazo Fe+3, pył węglowy, drobiny osadów i koloidy.

 

Najczęściej stosuje się w nich wkłady polipropylenowe lub sznurkowe. Dobrej jakości wkłady polipropylenowe zatrzymują powyżej 95% zanieczyszczeń. Niestety, większość dostępnych na rynku wkładów pochodzi z Chin i charakteryzuje się niską skutecznością. Ponadto po pewnym czasie wkład słabej jakości zaczyna uwalniać do oczyszczonej wody cząstki, które wcześniej zostały przez niego odfiltrowane. W efekcie woda „przefiltrowana” zawiera więcej zanieczyszczeń niż woda surowa. Podobna sytuacja jest również w przypadku wkładów sznurkowych. Bardzo dobre wkłady sznurkowe potrafią zatrzymać ok. 80% zanieczyszczeń.

 

Są zdecydowanie mniej skuteczne od wkładów polipropylenowych, co w oczach większości klientów nie jest zaletą, lecz wadą. Warto więc wiedzieć, że wkład o mniejszej skuteczności filtracyjnej pracuje dłużej, zatrzymując tylko niewielką część zanieczyszczeń, natomiast wkład o wysokiej skuteczności „zapycha” się szybciej i częściej trzeba go wymieniać. W tym momencie należy zastanowić się, czy kupujemy filtry po to, aby je mieć, czy też po to, aby właściwie uzdatniały wodę.

 

Wkłady filtracyjne, w zależności od parametrów wody wejściowej, powinny być wymienione w momencie widocznego spadku ciśnienia, ale nie później niż 6 miesięcy od daty ich zamontowania. Zazwyczaj są to 2–4 miesiące. Wydajność filtrów w zależności od wielkości waha się od 0,4 do 6 m3/h. Filtry mechaniczne powinno się stosować na początkowym odcinku instalacji wewnętrznej (za wodomierzem) lub przed innymi filtrami montowanymi w miejscach poboru wody.

 

Zawsze stosowane są jako pierwszy stopień oczyszczania wody. Mogą być instalowane pojedynczo lub – dla zwiększenia stopnia oczyszczenia wody – łączone szeregowo w zestawy filtracyjne. Wskazane jest również ich stosowanie w instalacjach c.o. na zakończeniu przewodu powrotnego w celu ochrony urządzeń.

 

Do filtrów mechanicznych zalicza się także odżelaziacze i odmanganiacze – urządzenia montowane na wejściu do budynków czy domów jednorodzinnych. Służą do usuwania jonów żelaza i manganu, które nadają wodzie charakterystyczną żółtawą lub brunatną barwę, mętność i metaliczny posmak. Urządzenia te wypełniane są piaskiem lub złożami katalitycznymi.

 

W większości przypadków razem z nimi musi być zamontowany napowietrzacz (w celu natlenienia wody) oraz hydrofor nieprzeponowy – ok. 300 litrów (w celu zapewnienia odpowiedniego czasu kontaktu wody z powietrzem i wytrącenia żelaza). Filtry odżelaziająco-odmanganiające mogą być sterowane ręcznie lub automatycznie i regenerowane przez płukanie przeciwprądowe.

 

 

Pobierz artykuł w PDF Uzdatnianie wody