Zestaw filtrów mechanicznych z różnymi
wkładami. (fot. FORMASTER)Zmysły wzroku i węchu mogą nie wystarczyć, by stwierdzić, iż woda, którą pijemy lub używamy do mycia i prania jest
Zanieczyszczona - szkodliwe dla zdrowia związki oraz pierwiastki są zazwyczaj niewidoczne. Kontakt z nimi może powodować silne alergie, a ich nagromadzenie w organizmie wywołać...
Zestaw filtrów mechanicznych z różnymi
wkładami. (fot. FORMASTER)
Zmysły wzroku i węchu mogą nie wystarczyć, by stwierdzić, iż woda, którą pijemy lub używamy do mycia i prania jest
Zanieczyszczona - szkodliwe dla zdrowia związki oraz pierwiastki są zazwyczaj niewidoczne. Kontakt z nimi może powodować silne alergie, a ich nagromadzenie w organizmie wywołać groźne choroby.
Aby woda, niezależnie czy pobieramy ją z sieci wodociągowej, czy z własnego ujęcia, była smaczna i zdrowa, potrzebne będą filtry oraz urządzenia uzdatniające. Co prawda woda z sieci jest już uzdatniona (mechanicznie i chemicznie), ale zanim trafi do naszego kranu ulega zanieczyszczeniu. Poza tym niektórzy mogą być uczuleni na środki odkażające (np. na chlor). Z kolei woda studzienna może być „wzbogacona” o szkodliwe (szczególnie, gdy występują w dużym stężeniu) dla zdrowia związki i pierwiastki.
Jakość wody określają normy stężenia różnych substancji, dlatego sposób jej uzdatniania należy ustalić dopiero po wykonaniu odpowiednich badań. Nie ma bowiem potrzeby wyposażać domowego wodociągu we wszystkie dostępne urządzenia i filtry, a zbyt sterylna woda musi w końcowym etapie uzdatniania zostać „naładowana” potrzebnymi związkami mineralnymi.
Kiedy woda jest zła
Za jakość wody wodociągowej odpowiadają przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne właściwe dla danego regionu. Zakładamy, że spełnia ona normowe wymagania higieniczno-zdrowotne, szczególnie w zakresie bakteriologicznym. Jednak wszyscy to podkreślają, że zanim woda dopłynie do naszego kranu, może ulec zanieczyszczeniu, którego źródłem będą stare bądź uszkodzone instalacje wodociągowe. Nie bez winy może okazać się również domowa instalacja. Zazwyczaj jest najwięcej zastrzeżeń do zapachu i smaku wody z sieci („jedzie” chlorem lub innymi środkami odkażającymi) oraz jej przejrzystości (nie zawsze można ją nazwać krystalicznie czystą). Woda ta może również zawierać, mimo uzdatniania, substancje szkodliwe dla zdrowia, w tym również rakotwórcze (np. niektóre związki chloropochodne). Niektórzy uważają, że woda z własnej studni jest zdrowa. Na pewno jest ona pozbawiona chemii używanej do odkażania, ale może zawierać taką, której nadmiar jest szkodliwy dla zdrowia człowieka lub domowych urządzeń AGD, a także mogą w niej być różne bakterie. Te zanieczyszczenia trzeba usunąć we własnym zakresie, używając odpowiednich – zamontowanych we właściwych miejscach – urządzeń i filtrów.
Przyjrzyjmy się, co mogą powodować niektóre pierwiastki lub związki chemiczne. Na przykład zbyt duże stężenie azotanów jest niekorzystne zwłaszcza dla małych dzieci. Mogą powodować choroby niedokrwienne oraz nowotworowe. Chlor nadaje wodzie specyficzny zapach i smak, na które jest wrażliwych (niekoniecznie w sensie alergicznym) większość ludzi. Poza tym związki chloru mogą być rakotwórcze. Mangan odkłada się w wątrobie, trzustce, nerkach i jelitach. W zbyt dużym stężeniu może działać drażniąco na spojówki, górne drogi oddechowe oraz skórę. Powoduje też tworzenie się brunatnych plam na przyborach sanitarnych i praniu. Długotrwałe picie wody o podwyższonej zawartości żelaza może objawiać się przebarwieniami skóry, uszkodzeniami trzustki, marskością wątroby, nadciśnieniem krwi oraz nowotworami. Żelazo nadaje wodzie metaliczny posmak, powoduje zabrudzenie białego prania i rdzawy osad przy gotowaniu wody.
Żelazo, mangan oraz wapń (w zależności od proporcji) odpowiadają za twardość wody – twarda jest zdrowsza dla człowieka i smaczniejsza niż miękka. Za to w miękkiej można zmywać naczynia bez używania detergentów, herbata będzie mocniejsza i jest korzystniejsza dla urządzeń grzewczych.
Powszechnie uważa się, że woda z własnego ujęcia jest bardziej czysta od wodociągowej. Ale prawdę o jakości wody powiedzą dopiero odpowiednie badania.
Poprawiamy jakość
Analiza wody określi konieczny sposób uzdatniania wody i rodzaje filtrów, które powinny być użyte. Jeżeli badania nie wykazały przekroczenia norm, a jednak nie akceptujemy jest smaku, zapachu czy mętności, również możemy zlikwidować te mankamenty. To najczęściej dotyczy wody wodociągowej, którą oczyszcza się wówczas punktowo (np. w kuchni, a filtry mogą być instalowane na kranie lub pod zlewozmywakiem). Większość filtrów jest przystosowana do uzdatniania wody zimnej, ale są też i takie, które ją oczyszczają, gdy ma temperaturę nawet 90°C. Przy własnym ujęciu, zazwyczaj uzdatnia się całą doprowadzaną wodę, dlatego urządzenia oczyszczające umieszcza się na początku instalacji.