| W naszym krajobrazie dominują dachy strome. Ich kształty i wielkość bywają bardzo różne. Dzięki dużej ofercie pokryć naprawdę jest na co popatrzeć. Ale gdy czeka nas budowa własnego domu, trzeba oderwać się od wrażeń estetycznych i poznać to, co „siedzi” pod pokryciem. Spotykana najczęściej w domach jednorodzinnych więźba drewniana pozwala ukształtować każdy, nawet najbardziej skomplikowany dach. O dachach płaskich piszemy na str. 86, w artykule „Płasko na dachu”. Jednak znacznie więcej buduje się dachów stromych. Ich więźba jest bardziej skomplikowana, są też droższe od dachów płaskich. Dachy wysokie, szczególnie te o sporym kącie nachylenia, umożliwiają szybkie odprowadzenie wody i nie gromadzi się na nich śnieg. Pod skośnymi połaciami można urządzić funkcjonalne pomieszczenia mieszkalne. Co komu w duszy gra Rzeźbę dachu stromego można niemal dowolnie kształtować, tworząc konstrukcje wielopołaciowe o zróżnicowanych kątach nachylenia i wysokościach szczytów, umieszczając w nim lukarny i wieżyczki. Wybierając kształt dachu naszego domu sprawdźmy, czy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie narzuca tu ograniczeń. Dach jednospadowy spotykany jest stosunkowo rzadko. Jest najprostszy, ale nieefektowny, dlatego wieńczy przede wszystkim domy dostawione do wyższych budynków. Najłatwiejszy do wykonania jest dach dwuspadowy. Łatwo jest wykończyć go dowolnym rodzajem pokrycia, nie ma na nim miejsc, w których mogą zalegać liście czy śnieg. Na szczycie takiego dachu można zaprojektować naczółki – dekoracyjne załamania połaci, które jednak w pewnym stopniu komplikują jego wykonanie. Dachy kopertowe są też bardzo popularne, ale ta forma zmniejsza znacznie powierzchnię użytkową poddasza; trzeba się również liczyć z wyższymi kosztami pokrycia. Dachy mansardowe są rzadziej spotykane. Dolna połać pełni w nich funkcję lekko tylko pochylonej ściany, w której można umieścić zwykłe okna; we wnętrzu pod takim dachem unikamy niewygodnych skosów. Szkielet dachu O trwałości dachu, a więc częściowo i o naszym bezpieczeństwie, decyduje więźba, czyli jego szkielet konstrukcyjny. Musi być zaprojektowana przez uprawnionego projektanta. O rodzaju więźby decyduje jej rozpiętość – odległość między ścianami zewnętrznymi – oraz kąt nachylenia planowanego dachu. O stopniu skomplikowania konstrukcji przesądzają zaś również załamania połaci dachowych, ich wzajemne przenikanie, lukarny oraz obejścia kominów. Więźba składa się z elementów drewnianych o tak dobranych przekrojach, aby przeniosły obciążenie pokryciem dachowym, śniegiem i wiatrem. Uwaga! Jeśli chcemy zmienić rodzaj pokrycia dachowego z lekkiego na znacznie cięższe, np. z gontu bitumicznego na dachówkę cementową, konieczne będzie przeprojektowanie więźby z uwzględnieniem zwiększonego obciążenia. Przyjmuje się, że im lżejsze pokrycie, tym więźba może być delikatniejsza. Ale warto pamiętać, że maksymalne obciążenie wiatrem i śniegiem może osiągać ponad 100 kg/m2. Jeśli więc pokrycie waży tylko kilka kilogramów na 1 m2, to konstrukcja i tak musi wytrzymać wielokrotnie większe obciążenia. Połączenia elementów więźby muszą zapewniać dostateczną sztywność całej konstrukcji. Stosowane dawniej połączenia ciesielskie (na wręby) w nowoczesnych konstrukcjach są zastępowane złączami konstrukcyjnymi. Są to perforowane profile z ocynkowanej blachy stalowej, które przytwierdza się do drewna karbowanymi gwoździami. Dzięki zastosowaniu złącz, elementy drewniane są łączone na styk, co pozwala zmniejszyć zużycie materiału i przyspiesza prace. Takie połączenia są też znacznie mniej podatne na odkształcenia. opracowanie: Anna Grocholska Ciąg dalszy artykułu w formacie pdf: |
Pobierz wersję pdf: Drewniany szkielet dachu
