Drewniany szkielet dachu

Drewniany szkielet dachu
Z drewna można przygotować więźbę nawet bardzo skomplikowanego dachu (fot. MTM Styl) Taki dach z lukarnami i wieloma połaciami jest dość skomplikowany Złącza konstrukcyjne ułatwiają budowę konstrukcji z drewna (fot. Simpson Strong-Tie)W naszym krajobrazie dominują dachy strome. Ich kształty i wielkość bywają bardzo różne. Dzięki dużej ofercie pokryć naprawdę jest na co popatrzeć....
Z drewna można przygotować więźbę nawet bardzo skomplikowanego dachu (fot. MTM Styl)
Taki dach z lukarnami i wieloma połaciami jest dość skomplikowany
Złącza konstrukcyjne ułatwiają budowę konstrukcji z drewna (fot. Simpson Strong-Tie)

W naszym krajobrazie dominują dachy strome. Ich kształty i wielkość bywają bardzo różne. Dzięki dużej ofercie pokryć naprawdę jest na co popatrzeć. Ale gdy czeka nas budowa własnego domu, trzeba oderwać się od wrażeń estetycznych i poznać to, co „siedzi” pod pokryciem.

Spotykana najczęściej w domach jednorodzinnych więźba drewniana pozwala ukształtować każdy, nawet najbardziej skomplikowany dach.

 

O dachach płaskich piszemy na str. 86, w artykule „Płasko na dachu”. Jednak znacznie więcej buduje się dachów stromych. Ich więźba jest bardziej skomplikowana, są też droższe od dachów płaskich. Dachy wysokie, szczególnie te o sporym kącie nachylenia, umożliwiają szybkie odprowadzenie wody i nie gromadzi się na nich śnieg. Pod skośnymi połaciami można urządzić funkcjonalne pomieszczenia mieszkalne.

 

Co komu w duszy gra

 

Rzeźbę dachu stromego można niemal dowolnie kształtować, tworząc konstrukcje wielopołaciowe o zróżnicowanych kątach nachylenia i wysokościach szczytów, umieszczając w nim lukarny i wieżyczki. Wybierając kształt dachu naszego domu sprawdźmy, czy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie narzuca tu ograniczeń.

 

Dach jednospadowy spotykany jest stosunkowo rzadko. Jest najprostszy, ale nieefektowny, dlatego wieńczy przede wszystkim domy dostawione do wyższych budynków. Najłatwiejszy do wykonania jest dach dwuspadowy. Łatwo jest wykończyć go dowolnym rodzajem pokrycia, nie ma na nim miejsc, w których mogą zalegać liście czy śnieg. Na szczycie takiego dachu można zaprojektować naczółki – dekoracyjne załamania połaci, które jednak w pewnym stopniu komplikują jego wykonanie.

 

Dachy kopertowe są też bardzo popularne, ale ta forma zmniejsza znacznie powierzchnię użytkową poddasza; trzeba się również liczyć z wyższymi kosztami pokrycia.

 

Dachy mansardowe są rzadziej spotykane. Dolna połać pełni w nich funkcję lekko tylko pochylonej ściany, w której można umieścić zwykłe okna; we wnętrzu pod takim dachem unikamy niewygodnych skosów.

 

Szkielet dachu

 

O trwałości dachu, a więc częściowo i o naszym bezpieczeństwie, decyduje więźba, czyli jego szkielet konstrukcyjny. Musi być zaprojektowana przez uprawnionego projektanta.

 

O rodzaju więźby decyduje jej rozpiętość – odległość między ścianami zewnętrznymi – oraz kąt nachylenia planowanego dachu. O stopniu skomplikowania konstrukcji przesądzają zaś również załamania połaci dachowych, ich wzajemne przenikanie, lukarny oraz obejścia kominów.

 

Więźba składa się z elementów drewnianych o tak dobranych przekrojach, aby przeniosły obciążenie pokryciem dachowym, śniegiem i wiatrem.

 

Uwaga! Jeśli chcemy zmienić rodzaj pokrycia dachowego z lekkiego na znacznie cięższe, np. z gontu bitumicznego na dachówkę cementową, konieczne będzie przeprojektowanie więźby z uwzględnieniem zwiększonego obciążenia.

 

Przyjmuje się, że im lżejsze pokrycie, tym więźba może być delikatniejsza. Ale warto pamiętać, że maksymalne obciążenie wiatrem i śniegiem może osiągać ponad 100 kg/m2. Jeśli więc pokrycie waży tylko kilka kilogramów na 1 m2, to konstrukcja i tak musi wytrzymać wielokrotnie większe obciążenia.

 

Połączenia elementów więźby muszą zapewniać dostateczną sztywność całej konstrukcji. Stosowane dawniej połączenia ciesielskie (na wręby) w nowoczesnych konstrukcjach są zastępowane złączami konstrukcyjnymi. Są to perforowane profile z ocynkowanej blachy stalowej, które przytwierdza się do drewna karbowanymi gwoździami. Dzięki zastosowaniu złącz, elementy drewniane są łączone na styk, co pozwala zmniejszyć zużycie materiału i przyspiesza prace. Takie połączenia są też znacznie mniej podatne na odkształcenia.

opracowanie: Anna Grocholska

Ciąg dalszy artykułu w formacie pdf:


Pobierz wersję pdf: Drewniany szkielet dachu
Pozostałe artykuły z tego numeru
Dom w mgnieniu oka
Ściana kanadyjczyka ma budowę warstwową. Jedno z rozwiązań bali prefabrykowanych (rys. wg Magnus)Większości z nas wydaje się, że domy w innych technologiach niż tradycyjne murowane – np. kanadyjczyki czy domy z bali – są mniej trwałe i mniej ciepłe. Nie jest to prawdą, oczywiście pod warunkiem, że są prawidłowo wykonane i ocieplone....
Dom w mgnieniu oka
Ważne informacje o budowie piwnicy - jak wykonać ściany?
Wielu projektantów odradza budowanie piwnic, gdyż zwiększa to koszty budowy całego domu. Jeśli zaistnieje taka potrzeba, możemy mieć piwnicę tylko pod częścią domu. A są przecież sytuacje, w których piwnica okazuje się niezbędna.
Ważne informacje o budowie piwnicy - jak wykonać ściany?
Gdy dom na poprawnym cokole stoi
Część cokołowa ścian zewnętrznych pełni bardzo istotną rolę. Za jej pośrednictwem można skorygować krzywe fundamenty i narożniki budynku. Można też "dopasować" rozstaw ścian do planowanej rozpiętości stropu, jesli już w trakcie budowy zauważyliśmy błąd. Co to jest cokół? Cokół najczęściej jest postrzegany jako zewnętrzna warstwa dolnej części ścian. Osłania ona elewację przed...
Gdy dom na poprawnym cokole stoi
Ściany zewnętrzne
Od ścian zewnętrznych w dużej mierze zależy, czy dom będzie solidny, ciepły i wystarczy na pokolenia. A przecież takie właśnie są oczekiwania większości inwestorów. Ściany muszą więc być zbudowane z odpowiednich materiałów oraz włąściwie izolowane - i to nie tylko termicznie. Jak obliczyć izolacyjność ściany jednowarstwowej? Ciepłochroność ściany jednowarstwowej zależy od grubości...
Ściany zewnętrzne
Pomyśl o kominie
Kominy są najczęściej wielokanałowe; o takiej konstrukcji świadczą m.in. widoczne w górnej części komina otwory (fot. Stema). W jednym kominie znajduje się kilka kanałów. Giętkie przewody wpuszcza się w komin od góry (fot. Poujoulat).Do niedawna kominy murowano z cegieł. Dziś często montuje się wkłady z kamionki lub stali szlachetnej, odporne na wilgoć i kwasy....
Pomyśl o kominie
Skrzydła z plastiku
Komory liczymy w linii prostej od zewnętrznej do wewnętrznej strony profilu (rys. MS Pomorska Fabryka Okien). fot. DrutexTanie, praktyczne i kolorowe – to najczęstsze powody dla których decydujemy się na okna z tworzyw sztucznych. Ale stolarka z PVC ma też wiele wad. Jak kupić plastiki, żeby potem nie żałować? Jednym z powodów, dla których...
Skrzydła z plastiku
Kotły stałopalne - reaktywacja
Ekologiczny, opłacalny, prosty w użytkowaniu – jeszcze kilka lat temu nikt nie opisałby w ten sposób kotła na paliwo stałe. Dziś może być on tak nowoczesny, jak gazowy, chociaż nadal wymaga oddzielnej kotłowni i uzupełniania paliwa co kilka dni. Na początku był kocioł na węgiel, drewno, trociny. Użytkowanie go, dostarczanie i...
Kotły stałopalne - reaktywacja
Drzwi z klasą
fot. DormetDom oprze się włamywaczom tylko wtedy, gdy zabezpieczymy jego wszystkie słabe miejsca. Kombinacje mogą być różne – od krat w oknach, poprzez system alarmów, do firmy ochrony mienia. Jednego nie unikniemy na pewno – montażu drzwi antywłamaniowych. Drzwi antywłamaniowe mają swoich zwolenników i przeciwników. Pierwsi twierdzą, że w dzisiejszym świecie...
Drzwi z klasą
Czym ocieplić ściany zewnętrzne?
Pytanie CzytelnikaPytałem znajomych, mających domy jednorodzinne. Jednak nie potrafili mi jednoznacznie podpowiedzieć, czy skuteczniejszym ociepleniem jest styropian czy wełna mineralna. A jest to dla mnie bardzo ważne, ponieważ w tej chwili mogę nawet zmienić technologię ścian. Dom dopiero jest w sferze pomysłu! Podpowiedzcie, co wybrać. Do ocieplania wszystkich elementów budynku, a nie...
Czym ocieplić ściany zewnętrzne?
Oszczędność i wygoda
W skład domu inteligentnego mogą wchodzić m.in.: 1 – sterowanie oświetleniem, 2 – sceny świetlne, 3 – przyciski alarmowe, 4 – sterowanie roletami i markizami, 5 – sterowanie instalacjami ogrodowymi, 6 – stero- wanie wyposażeniem garażu (rys. Peha) Dzięki palmtopowi steruje się pracą inteligentnego domu z każdego miejsca poza nim (fot. Merten)I nie może...
Oszczędność i wygoda
Ścianki działowe szkieletowe czy murowane?
Ścianki działowe muszą wytrzymać obciążenie ciężkimi przedmiotami (fot. Knauf) Ścianki działowe najszybciej wykańcza się płytami gipsowo-kartonowymi (fot. Sparky)Pytanie CzytelnikaZastanawiam się, z czego wybudować ścianki działowe. Czy istotny jest tylko materiał, czy może coś jeszcze? Czy są jakieś przepisy, dotyczące pochłaniania przez ściany dźwięków z sąsiadujących pomieszczeń? Na co jeszcze trzeba zwrócić...
Ścianki działowe szkieletowe czy murowane?
Dom pod kontrolą
System ochrony posesji składa się z kilku strefNiektórzy właściciele otwarcie mówią o tym, że w pewnym sensie stali się niewolnikami własnego, chociaż wymarzonego domu. Strach wyjść na dłużej, podczas wakacji trzeba szukać lokatorów zastępczych, w nocy ciarki przechodzą na podejrzane odgłosy z domu. Nie warto przechodzić takiej gehenny. Dom wyposażony w system alarmowy będzie czuwał za nas, a...
Dom pod kontrolą
Poskromienie pioruna
Schemat tradycyjnej instalacji odgromowej Instalacja odgromowa poprowadzona wzdłuż kalenicy (fot. Cerabud)Burza jest zjawiskiem dobrze znanym, nie zawsze jednak zdajemy sobie sprawę z zagrożenia, jakie ze sobą niesie. Niebezpieczne jest bowiem nie tylko bezpośrednie uderzenie pioruna, ale także wyładowanie z większej odległości. Wyładowania elektryczne powstają wówczas, gdy w chmurach burzowych (cumulonimbus) nagromadzą się ładunki...
Poskromienie  pioruna
Urok drewna
Drewno jest cenione ze względu na wygląd (fot. Profi-Parkiet) Podłoga z twardego drewna liściastego jest bardzo trwała (fot. Parkiety Kaźmierczak)Wiele osób lubi wygląd drewna, dlatego w domach chce mieć posadzki drewniane lub z łatwych w ułożeniu paneli tak łudząco podobnych do tego materiału. Drewno, z racji, że jest materiałem naturalnym, ma licznych zwolenników. Najpopularniejsze...
Urok drewna
Wiem, kto idzie
Domofony do domu jednorodzinnego (fot. Laskomex) Schemat prostej instalacji domofonowej do domu jednorodzinnego Zewnętrzne kasety wideofonu mogą być wykonane w tradycyjnej obudowie lub w wersji wzmocnionej – wandaloodpornej (fot. Volta)Furtka to symboliczny łącznik ze światem zewnętrznym. Kontrola wejść na naszą posesję jest integralną częścią struktury bezpiecznego domu. Wygodne komunikowanie się z osobami stojącymi u naszych wrót umożliwia cała...
Wiem, kto idzie
Twarde jak...
Wszyscy producenci materiałów podłogowych, w tym także gresu, chętnie sięgają po wzór drewna (fot. Ceramika Paradyż) Płytki ceramiczne mają największy wybór kolorów i wzorów (fot. Ceramika Tubądzin)Posadzki, które można nazwać umownie twardymi, mają coraz więcej zwolenników. Architekci wnętrz wprowadzają je nawet do salonów. Posadzki z ceramiki i naturalnego kamienia są odporne na zabrudzenia...
Twarde jak...
Woda w górę
Budowa pompy głębinowej (fot. Grundfos) Zestaw hydroforowy ze sterownikiem (fot. KSB Pompy i Armatura)Wykopanie studni to dopiero początek drogi do posiadania własnego ujęcia wody. Trzeba wodę wyprowadzić na powierzchnię. Nie ma z tym dzisiaj problemu, niezależnie od tego, z jakiej głębokości będziemy tę wodę ciągnąć. Wodę z poziomu niższego na wyższy podniesie...
Woda w górę
Wiosna bez kałuż
Beton porowaty z daleka niczym nie różni się od zwykłego (fot. EHL) Z kostki betonowej można układać także wzory koliste (fot. Rouwdach) Granitowa kostka rustykalna ma sfazowane krawędzie (fot. Rustykal Granit)Kostka brukowa jest materiałem powszechnie używanym do budowy ścieżek i podjazdów dla samochodów. Efektowną ścieżkę możemy ułożyć też z płyt chodnikowych, a nawet... wylać...
Wiosna  bez kałuż
Zajrzyj pod posadzkę
Podłoga składa się z kilku warstw Izolacja przeciwwilgociowa na stropie i w ścianach powinna być na tym samym poziomieZwykle nie zastanawiamy się nad tym, co znajduje się pod posadzką. Tymczasem jest ona tylko wierzchnią warstwą podłogi – jednego z istotnych elementów konstrukcyjnych domu. W budownictwie terminem podłoga określa się układ kilku warstw...
Zajrzyj pod posadzkę
Pasowanie drzwi... na mebel i do ościeżnicy
Kolor drzwi może wpływać na stylizacje wnętrza (fot. Masonite). Kolor drzwi może wpływać na stylizacje wnętrza (fot. Masonite). Drzwi lustrzane powiększają pomieszczenie (fot. Estima). Ciekawe połączenie drewna i szkła (fot. Technidoor).Drzwi wewnętrzne są integralną częścią wnętrza. Spójrzmy na nie jak na element aranżacyjny, a może raczej jak na mebel... I wcale nie jest...
Pasowanie drzwi... na mebel i do ościeżnicy
Ciągle pada...
Elementy orynnowania Miedziany rzygacz będzie ozdobą dachu (fot. Perez) Powlekane rynny stalowe mają bogatą gamę kolorystyczną (fot. Lindab) Rynny miedziane są chyba najtrwalsze – wytrzymają nawet 100 lat (fot. Perez) Rynny z blachy cynkowo-tytanowej wytrzymają 80 lat bez konserwacji (fot. Rheinzink)Dach może nie mieć rynien, jeśli okap jest odpowiednio daleko wysunięty poza ściany. W większości domów...
Ciągle pada...
Płasko na dachu
W niskie, trudno dostępne przestrzenie wdmuchuje się materiały izolacyjne w postaci włókien lub granulatów (fot. Eco Service) Taka jest budowa stropodachu wentylowanego Dach płaski niewentylowanyPłaskie dachy źle nam się kojarzą, chociaż w innych krajach są popularnym zwieńczeniem nowoczesnego domu. Może warto więc zmienić swoje nastawienie, gdyż mają one kilka istotnych zalet. Dachy płaskie, czyli stropodachy, w przeciwieństwie do użytkowych...
Płasko na dachu
Dach ciepły i suchy
Wełna mineralna musi być wkładana między krokwie na wcisk (fot. Rockwool) Wysokoparoprzepuszczalna folia ułożona bezpośrednio na wełnie mineralnej; potrzebna jest jedna szczelina wentylacyjna Niskoparoprzepuszczalna folia umieszczona między dwiema szczelinami wentylacyjnymi; nie powinna dotykać do wełny mineralnej Grubość ocieplenia można zwiększyć, mocując drugą warstwę wełny mineralnej do spodu krokwi Folia paroprzepuszczalna umożliwia odparowanie wilgoci z...
Dach ciepły i suchy
Ciepłe i mocne
Ściany fundamentowe w technologii szalunku traconego mogą być zbrojone Wykonanie niskiej ściany fundamentowej w deskowaniu nie jest trudneŚciany fundamentowe i piwniczne to konstrukcyjne elementy domu, przekazujące obciążenia ze ścian, stropów i dachu na ławy oraz stopy fundamentowe. Od ich wytrzymałości i trwałości zależy bezpieczeństwo całej budowli. Muszą być nie tylko poprawnie zaprojektowane, ale...
Ciepłe i mocne
Ciepłe i mocne
Ściany fundamentowe w technologii szalunku traconego mogą być zbrojone Wykonanie niskiej ściany fundamentowej w deskowaniu nie jest trudneŚciany fundamentowe i piwniczne to konstrukcyjne elementy domu, przekazujące obciążenia ze ścian, stropów i dachu na ławy oraz stopy fundamentowe. Od ich wytrzymałości i trwałości zależy bezpieczeństwo całej budowli. Muszą być nie tylko poprawnie zaprojektowane, ale...
Ciepłe i mocne
Jaka ściana, taki dom
Dzięki żłobieniom na bocznych powierzchniach, do cegły kratówki lepiej przylega zaprawa (fot. Hadykówka) Dzięki dużym wymiarom, ściany z pustaków drążonych wznosi się szybko i łatwo (fot. Cerpol Kozłowice) Elewacja z klinkieru jest trwała i efektowna (fot. EkoKLINKIER) Z klinkieru produkowane są również cegły drążone (fot. Wienerberger) Ten pustak służy do wznoszenia ścian zewnętrznych, bez...
Jaka ściana, taki dom
Betonowe i drewniane
Stropy gęstożebrowe najczęściej wypełnia się elementami ceramicznymi: wyżej – pustak Ackermana, poniżej – pustak Ceram (fot. Cerpol Kozłowice) Strop Teriva Strop Fert Strop typu Ceram Strop Porotherm (rys. Wienerberger) Strop AckermanaStrop to jeden z najważniejszych elementów budynku. Przenosi obciążenia na ściany nośne, a z nich na fundamenty, musi więc być odpowiednio wytrzymały. Nie może się uginać, a...
Betonowe i drewniane
Najnowsze wydanie
Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz