Dach to jeden z najważniejszych elementów domu. Pełni nie tylko istotną rolę konstrukcyjną, ale także – odpowiednio wyeksponowany – może być jego ozdobą. Pokrycie dachowe musi być więc trwałe i szczelne, a jednocześnie dobrze pasować do wyglądu reszty budynku.
Które pokrycia bitumiczne są najczęściej wybierane?
Papy dawniej były bardzo popularne głównie z powodu dość niskiej ceny oraz łatwości wykonania pokrycia bez konieczności stosowania obróbek blacharskich i prawie bez odpadów. Ważna była również ich uniwersalność, czyli możliwość układania na dachach o kącie nachylenia połaci od 2° do 90°, niewielka masa pokrycia wynosząca 3–15 kg/m2 oraz odporność na promieniowanie UV.
Współcześnie za mankament uważa się konieczność wykonywania pełnego deskowania. Wadą jest również palność pokryć bitumicznych i stosunkowo niewielka trwałość szacowana na 10–40 lat. Jednak trzeba pamiętać, że współczesne papy asfaltowe, czy dachówki bitumiczne są ciągle udoskonalane i charakteryzują się znacznie lepszymi właściwościami oraz ładniej wyglądają.
Współczesne papy asfaltowe – są o wiele bardziej wytrzymałe, elastyczne i trwałe od tradycyjnych. Zawdzięczają to osnowie z włókien szklanych, a nie z tektury i grubej warstwie modyfikowanej masy asfaltowej. Z kolei kolorowa posypka kwarcowa sprawia, że są estetyczne. Na dachach układa się je w dwóch lub trzech warstwach. Są niezastąpione przy wykonywaniu tzw. dachów odwróconych oraz zielonych (porośniętych roślinnością). Dostępne są papy samoprzylepne, termozgrzewalne i oczywiście klejone do podłoża za pomocą lepiku asfaltowego.
Gonty bitumiczne – to pasy odpowiednio ponacinanej papy długości 1 m i szerokości około 30 cm. Dzięki różnym wzorom i barwnej posypce mogą przypominać dachówki ceramiczne, gonty drewniane, pokrycie z łupka, a nawet blachy miedzianej (pokrywa je miedziana folia). Ich niewielkie wymiary sprawiają, że doskonale nadają się do krycia dachów o skomplikowanych kształtach. Budowa gontów powoduje, że pokrycie składa się z trzech warstw papy i dlatego można je układać nawet na dachach o niewielkim kącie nachylenia (14°).
Płyty bitumiczne – powstają po nasyceniu masą asfaltową osnowy z włókien celulozowych. Mają kształt płyt falistych w kolorach niebieskim, zielonym, czerwonym, brązowym oraz czarnym. Produkowane są płyty o szerokości 95–105 cm i długości 200 cm oraz odpowiednio dopasowane kształtki kalenicowe i krawędziowe, a także elementy przezroczyste mogące pełnić rolę świetlików dachowych.
Pokrycia bezspoinowe – to odpowiednik papy wykonywanej bezpośrednio na placu budowy. Po prostu maty z włókien szklanych lub tworzyw sztucznych (poliamidu, poliestru, polipropylenu) nasącza się masą asfaltowo-kauczukową bądź poliuretanową. Także można je wykończyć kolorową posypką lub pomalować specjalnymi farbami akrylowymi. Doskonale sprawdzają się przy kryciu dachów płaskich i tarasów.
Co pod dachówki?
Dachówki mocuje się na łatach przybitych do kontrłat. Poszyciem dachu może być folia dachowa lub pełne deskowanie z papą. Przekrój łat zależy od obciążenia i odległości między krokwiami: zwykle są to przekroje 40 × 50 lub 50 × 60 mm. Łaty powinno się montować w odstępach zalecanych przez producenta dachówek i dostosowanych do kąta nachylenia połaci dachowej – pod większość dachówek jest to 30–35 cm.
Zamiast łaty okapowej lepiej przybić deskę, wtedy pierwszy rząd dachówek będzie oparty na większej powierzchni. Zmniejszy to ryzyko ich uszkodzenia pod ciężarem gromadzącego się śniegu oraz umożliwi pewniejsze zamocowanie pasa nadrynnowego. Deska okapowa powinna być o 2–3 cm wyższa od pozostałych łat, aby zmniejszyła kąt nachylenia okapu, co będzie wyhamowywać strugi wody spływającej do rynny.
Dachówki ceramiczne i cementowe powinny być układane na dachach o kącie nachylenia nie mniejszym niż 25–30°. Czasem trzeba ułożyć je na fragmencie dachu o mniejszym nachyleniu, na przykład na lukarnie. Pod takie fragmenty trzeba ułożyć pełne deskowanie pokryte papą, a do nich przybić ruszt z kontrłat i łat.
