Myjesz elewację? Jeden błąd i zniszczysz tynk - tego nie rób!

Wyjaśniamy, jak dobrze wyczyścić elewację domu i jej nie uszkodzić. Jakich użyć środków do mycia elewacji i jak poradzić sobie z zielonymi wykwitami. Jakich farb użyć do odnowienia tynku, jeśli jego mycie nie przynosi pożądanego rezultatu. 

Kiedy trzeba odnowić stary tynk zewnętrzny? 

Szacuje się, że mycie elewacji domu w zależności od rodzaju okładziny powinno przeprowadzać się co 2-5 lat. Na powłoce osiadają nie tylko glony, kurz, pyłki i pajęczyny, ale też inne zanieczyszczenia, na przykład spaliny lub ptasie odchody. Niestety deszcz zamiast spłukiwać brud, z czasem rozciera go na powierzchni ścian i powoduje jego wchłanianie w głąb tynku. Z biegiem lat sytuacja pogarsza się, warto zatem zadbać o cykliczne odnowienie elewacji. 

Czy wystarczy tylko umyć starą elewację, żeby przywrócić jej ładny wygląd? Odnowienie elewacji pod lupą

Mając dom trzeba dobrze obserwować stan elewacji i "wyłapać" moment, kiedy wymaga ona już odświeżenia. Jeśli czyszczenie powierzchni ścian zewnętrznych przeprowadzane jest maksymalnie co 5 lat, raczej nie powinno być problemu i samo mycie wystarczy. Jeśli jednak właściciel domu zapomniał o tej czynności i przypomniał sobie po wielu, wielu latach, to może okazać się, że tynk jest już w tak złym stanie, że trzeba go pomalować lub co gorsze, wymienić. 

Symptomy wskazujące na poważną degradację tynku są widoczne gołym okiem i łatwo je zauważyć. Świadczą o tym złuszczenia i pęknięcia powłoki, wtedy samo malowanie nie pomoże i tynk najlepiej wymienić. Jeśli zmiany są fragmentaryczne, można pokusić się o punktową naprawę. 

Mycie elewacji octem i domowymi sposobami - czy to się sprawdzi? 

Mycie elewacji domowymi sposobami takimi jak woda z mydłem albo płynem do mycia naczyń, czy roztworem wody i octu sprawdzi się w przypadku lekkich i świeżych zabrudzeń miejscowych. Przyda się wtedy szczotka z miękkim włosiem lub gąbka, za których pomocą można usunąć na przykład świeże zabrudzenia, pozostawione przez błoto, pochodzące z rozbryzgów po intensywnej ulewie. Niestety w przypadku starych i wżartych już zabrudzeń oraz osadów domowe sposoby mycia elewacji nie zadziałają tak dobrze, jak profesjonalna chemia. Ponadto miejsce czyszczenia będzie jaśniejsze i będzie odznaczało się na tle brudnej ściany, warto więc wyczyścić od razu całą elewację. 

Mycie elewacji karcherem - myjka ciśnieniowa idealna na zabrudzenia elewacyjne 

Chwała temu, kto wynalazł myjkę ciśnieniową, potocznie zwaną karcherem ze względu na popularność tej właśnie marki. Sprzęt działa cuda i w kwestii domowego dbania o czystość nie ma sobie równych. Przeglądając testy w internecie, naprawdę można się zdziwić, jak skutecznie radzi sobie z brudem na elewacji. Po umyciu może okazać się, że stary tynk wygląda jak świeżo położony. 

Żeby elewacja długo zachowała ładny wygląd, co jakiś czas należy ją wyczyścić i odnowić. Wygodnie i szybko można ją umyć używając myjki ciśnieniowej, ale trzeba odpowiednio dobrać ciśnienie wody, by nie uszkodzić tynku, fot. Adobe Stock

Nie musisz jej kupować, możesz ją wypożyczyć do wykonania tej konkretnej pracy. Myjąc karcherem elewację, należy pamiętać o kilku rzeczach. Pierwszą jest optymalne ciśnienie wody, ponieważ zbyt niskie będzie nieskuteczne, a zbyt wysokie może uszkodzić okładzinę. Drugą sprawą jest metodyka pracy. Strumień wody prowadzi się pasmami, zachodzącymi na siebie. Nakładając środek myjką ciśnieniową, strumień kieruje się od dołu do góry, natomiast spłukując - odwrotnie. Niektóre modele myjek przystosowane są do wytwarzania aktywnej piany, która zadziała skuteczniej, niż zwykły strumień wody z płynem. Ważne jest też, aby dysza nie znajdowała się zbyt blisko ściany. Dla większej wygody pracy w nieco wyższych partiach można użyć lancy teleskopowej, czyli przedłużki. 

Strumień wody powinien mieć ciśnienie 100-120 barów w przypadku delikatnych tynków i niewielkich/średnich zabrudzeń. Do usunięcia mocniejszych zabrudzeń z elewacji można go nieco zwiększyć, nie przekraczając jednak ciśnienia 180 barów. Najlepiej korzystać z dyszy wachlarzowej (płaskiej). 

Czym skutecznie wyczyścić tynk na elewacji? Polecane środki do czyszczenia elewacji

Preparaty i detergenty do usuwania zabrudzeń elewacji dobiera się do rodzaju powłok. Inne środki przeznaczone są do mycia tynku cienkowarstwowego, inne z kolei do drewna, czy kamienia. Skupimy się jednak na najpowszechniejszym materiale wykończeniowym, czyli tynku na elewacji. Powłoką elewacyjną może być tynk silikonowy, silikatowy, akrylowy, mineralny albo bardzo wytrzymały - mozaikowy. Do rzadkości nie należy również tynk wapienny albo cementowo-wapienny, pomalowany farbą elewacyjną.

Preparaty mają zróżnicowany skład i najlepiej wybierać te wielofunkcyjne, czyli przeznaczone do usuwania zanieczyszczeń emisyjnych, zabrudzeń z sadzy, smarów i glonów.  Wśród płynów do mycia elewacji i marek, które zdobyły najlepsze opinie użytkowników na portalu Allegro, znalazły się: TENZI APC OUT, Karcher RM 43 ASF, Meex-Ag, TECHNUS i DRACO. Przed zakupem preparatu należy przeczytać specyfikację, aby upewnić się, dla jakich rodzajów tynku jest on przeznaczony.  

Po umyciu i zaimpregnowaniu odpowiednim preparatem, elewację można pomalować farbą, która zapobiega powstawaniu mikroorganizmów, fot. Adobe Stock

Jak usunąć zielone wykwity mchu, pleśni i grzybów z tynku na elewacji? 

Jeśli po umyciu ścian nadal widoczne są zielone naloty lub brunatne plamy, elewacja wymaga potraktowania jej w tych miejscach środkiem biobójczym, neutralizującym szkodliwe dla tynku mikroorganizmy. Grubsze skupiska można usunąć mechanicznie szpachelką, następnie na skażone miejsca należy nanieść odpowiedni środek, który zwalczy mikroorganizmy. Na rynku dostępne są preparaty, które należy spłukać wodą, ale też takie, które wymagają pozostawienia na ścianie.  

Impregnacja elewacji - lepiej zapobiegać, niż żałować 

W celu zmniejszenia ryzyka ponownego zainfekowania elewacji mikroorganizmami warto nałożyć impregnat hydrofobowy. Ograniczy on wchłanianie wody przez tynk, a co za tym idzie, osłabi ryzyko zaistnienia sprzyjającego glonom i grzybom środowiska. Przykładowo preparat Knauf Fassi tworzy na elewacji transparentną powłokę i głęboko penetrując, zabezpiecza tynk przed wilgocią i nasiąkliwością. Na podobnej zasadzie działają wszystkie preparaty impregnujące. 

Jeśli dom postawiony jest w okolicy zacienionej lub zadrzewionej, czyli obfitującej w sporą wilgoć, która jest wręcz idealna dla rozwoju glonów i pleśni, warto zastosować na elewacji tynk silikonowy albo farbę ze zwiększoną ilością biocydów w składzie.

Przeczytaj

Może cię zainteresować

Jak wybielić ściany wapnem przy użyciu agregatu?... Efekt kamienia na elewacji – poradnik krok po kroku Co to jest fasada aluminiowo-szklana?

Dowiedz się więcej

• Jak montować elewacyjne okładziny ścienne i detale architektoniczne z Verolithu?
• Jak zamontować lamele elewacyjne?
• Beton na elewacji i wokół domu - całkiem nowa odsłona
• Jak zabezpieczyć gonty drewniane?
• Co pasuje do ściany z cegły?
• Styropian Fasada GRAFIT - najlepsza propozycja na elewację
• Rustykalny dom - 7 sprawdzonych kamieni dekoracyjnych na elewację
• Ochrona elewacji przed algami, grzybami i blaknięciem: StoColor Dryonic®
• Tynk kwarcowy, czyli czym zastąpić klasyczne tynki o strukturze baranka?

Zobacz więcej Zobacz mniej

Drewniana elewacja domu - skuteczne metody czyszczenia i odnawiania 

Jeśli deski na elewacji zszarzały, pojawiły się naloty to znak, że trzeba przeprowadzić konserwację. Do wyczyszczenia elewacji drewnianej również sprawdzi się myjka ciśnieniowa ze środkiem myjącym, dedykowanym drewnianym powierzchniom zewnętrznym. Ciśnienie wody powinno wynosić 80-100 barów i dysza powinna być prowadzona w odległości 30-50 cm od ściany, ponieważ drewno jest materiałem delikatnym. Jest też materiałem szlachetnym i pięknie się starzeje, jednak należy pamiętać o tym, że niewłaściwie pielęgnowane - niszczeje. Kluczem do sukcesu jest dobry impregnat, który ochroni drewnianą elewację przed szkodnikami, grzybami, wilgocią i wysuszającym promieniowaniem UV. 

Ile kosztuje czyszczenie elewacji - cena mycia elewacji przez firmę

Cennik czyszczenia elewacji myjką ciśnieniową przez profesjonalną firmę zależy od rodzaju powłoki i zakresu prac. Przykładowo w 2025 roku za zwykłe mycie elewacji można zapłacić w zależności od regionu kraju od 20 do 35 złotych za metr kwadratowy. Użycie dodatkowych środków biobójczych podnosi tę cenę o minimum 10 zł na metrze, a zabezpieczenie powłoką hydrofobową o kolejne 10-20 zł.  

Przykład wyceny czyszczenia elewacji:

Dom z płaskim dachem ma wymiary 10x10 m2 i standardową wysokość 2,5 metra. Powierzchnia ścian zewnętrznych wyniesie zatem 100 m2. Przyjmijmy uśrednioną cenę mycia elewacji, czyli 27,50 zł. Koszt umycia elewacji domu może wynieść zatem 2750 zł. 

Renowacja elewacji w domu - kiedy wszystko inne zawiodło, trzeba pomalować

Malowanie elewacji domu nie jest końcem świata. Oczywiście generuje to dodatkowe koszty, ale efekt wart jest ceny. Wyblakła i zaplamiona fasada nie wygląda dobrze, a przecież jest ona wizytówką domu. Jeśli dysponujesz wolnym czasem, możesz samodzielnie pomalować ściany, pamiętając o zabezpieczeniu okien i drzwi. Ważne jest, aby wcześniej dokładnie umyć elewację wodą i poczekać aż wyschnie. 

Jaka farba do malowania elewacji? Silikonowa, silikatowa, czy akrylowa?

Wybór rodzaju farby do malowania elewacji zależny jest od rodzaju elewacji, a konkretnie rodzaju tynku. Najbardziej uniwersalna, bo przystosowana do praktycznie wszystkich tynków jest farba silikonowa oraz akrylowo-silikonowa. Farba silikatowa sprawdzi się natomiast w przypadku betonu i tynków mineralnych, a akrylowa nadaje się do malowania tynków akrylowych, cegły i betonu. Tynki cementowo-wapienne najlepiej pomalować farbą mineralną. Szeroki wybór farb elewacyjnych oferują markety budowlane takie jak Castorama, OBI, Leroy Merlin, czy Polskie Składy Budowlane. 

Malowanie elewacji krok po kroku

Malowanie elewacji nie jest skomplikowane. Każdy, kto malował choć raz ściany wewnątrz domu, poradzi sobie i z tym zadaniem. Jak się do tego zabrać i nie popełnić błędów? Podpowiadamy. 

1. Umyj elewację i upewnij się, że dobrze wyschła. 
2. Przygotuj elewację do malowania - zaszpachluj głębsze rysy i ewentualne ubytki. Zabezpiecz okna, drzwi i rynny. 
3. Zagruntuj ściany gruntem przeznaczonym pod konkretny rodzaj farby.
4. Pomaluj ściany pasami, zaczynając od góry. Używaj wałka elewacyjnego z długim runem (20-30 mm). Teleskopowa przedłużka znacznie ułatwia malowanie w wyższych partiach. Po odczekaniu czasu określonego w instrukcji nanieś drugą warstwę farby.

Prawda, że proste? Łatwe do wykonania samemu, a spora sumka zostanie w kieszeni. 

Czego nie robić przy czyszczeniu elewacji? Te błędy mogą Cię słono kosztować!

Jak już wspomnieliśmy na wstępie, da się źle umyć elewację. Popełnienie błędów będzie skutkowało brakiem oczekiwanego efektu, a nawet uszkodzeniem powłoki elewacyjnej i w efekcie koniecznością położenia nowej.

Podpowiadamy, jakich błędów nie popełniać podczas mycia elewacji:

• Brak wcześniejszego wykonania próby testowej na niewielkim i mało widocznym fragmencie ściany. 
• Mycie karcherem popękanej i łuszczącej się powierzchni tynku elewacyjnego.
• Dobór niewłaściwej metody czyszczenia elewacji do konkretnego podłoża.  
• Wybór nieodpowiedniego środka chemicznego. 
• Czyszczenie fasady w złych warunkach pogodowych (w czasie dużych upałów, wiatru i deszczu). 
• Brak wcześniejszego poprawnego usunięcia skupisk biologicznych (glonów i grzybów).

Mycie i czyszczenie elewacji: podsumowanie

Czasem, aby odnowić starą elewację, nie wystarczy ją wyczyścić, szczególnie wtedy, kiedy zaniedbania w tej kwestii sięgają kilkunastu lat. Jeśli zatem zależy Ci na tym, aby zainwestowane w okładzinę elewacji pieniądze nie poszły na marne, systematycznie poddawaj ją myciu i czyszczeniu z osadów biologicznych. Do samodzielnego umycia elewacji wystarczy odrobina wolnego czasu, właściwy preparat i myjka ciśnieniowa. Powodzenia!