Jakie inteligentne instalacje są najbardziej przydatne w domu i ile można dzięki nim zaoszczędzić? Trendy budowlane 2025

Inteligentny budynek jest wyposażony w system łączący wszystkie urządzenia i instalacje, umożliwiający automatyczne sterowanie nimi (często nazywany jest smart home). Dzięki czujnikom i odpowiedniemu oprogramowaniu urządzenia reagują na zmieniające się warunki bez udziału człowieka.

W budynkach bez takiej automatyki, każda instalacja działa niezależnie - do zarządzania ogrzewaniem, alarmem, roletami zewnętrznymi potrzebne są oddzielne sterowniki. W inteligentnym domu, wszystkie te elementy są zintegrowane, co znacząco ułatwia zarządzanie budynkiem i pozwala na tworzenie scenariuszy, takich jak automatyczne zamykanie okien w razie deszczu, zwijanie markizy w czasie intensywnego wiatru, włączanie wyższego biegu wentylacji mechanicznej w trakcie przyjęcia lub intensywnego gotowania.

Inteligentne instalacje - trendy budowlane 2025

Inteligentny dom to silny trend w budownictwie w 2025 roku, ciągle rozwijany o nowe technologie i możliwości. Inteligentne instalacje to inwestycja, która zwraca się w postaci niższych rachunków, większego bezpieczeństwa i komfortu użytkowania domu. Wyposażając dom w inteligentne instalacje, można obniżyć koszty ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji, zużycia wody do podlewania ogrodu i prądu do oświetlania i zasilania pozostałych urządzeń oraz instalacji.

Automatyka współpracująca z mobilną aplikacją umożliwia sterowanie nie tylko osłonami zewnętrznymi, ale też zasłonami, fot. SUKCES TECHNOLOGY GROUP

Ponadto jeżeli zainwestuje się w elastyczny system automatyki budynkowej, będzie można dowolnie go rozbudowywać i dostosowywać do zmieniających się wymagań i sposobu życia. Przed decyzją o montażu inteligentnych instalacji warto dokładnie przeanalizować potrzeby domowników i możliwości dostępnych systemów, aby wybrać rozwiązanie najbardziej dopasowane do oczekiwań. Omawiamy instalacje inteligentne, które są najbardziej przydatne w domu.

Zalety korzystania z inteligentnych instalacji w domu

System automatyki budynkowej (czyli wykonanie w domu inteligentnych instalacji) ma ogromny wpływ na poprawę komfortu mieszkania, ułatwienia korzystania z różnych sprzętów, pozwoli obniżyć rachunki za media, a także zwiększy bezpieczeństwo.

Najważniejsze zalety inteligentnych instalacji to:

• komfort użytkowania - system inteligentnego domu umożliwia sterowanie ogrzewaniem, oświetleniem, roletami, a nawet urządzeniami AGD za pomocą aplikacji na smartfonie. Dzięki temu można przygotować kawę przed powrotem z pracy lub ustawić odpowiednią temperaturę w domu;
• elastyczność i rozbudowa - nowoczesne systemy otwarte, takie jak KNX, umożliwiają połączenie urządzeń wielu producentów i łatwą rozbudowę inteligentnych instalacji;
• bezpieczeństwo - czujniki dymu, zalania, ruchu, zbicia szyby reagują natychmiast, uruchamiając alarmy, zamykając zawory wody, powiadamiając właściciela. Dodatkowe funkcje, takie jak symulacja obecności domowników, zwiększają ochronę przed włamaniem;
• oszczędność energii - inteligentne sterowanie pozwala ograniczyć zużycie energii nawet o 30%. System automatycznie wyłącza urządzenia, gdy nikogo nie ma w domu, dostosowuje nawadnianie ogrodu do pogody, uruchamia ogrzewanie w trybie oszczędnym podczas dłuższej nieobecności.

Jak działają inteligentne instalacje w domu i dlaczego warto je wybrać?

Najczęściej to centralny komputer zbiera dane z czujników rozmieszczonych w domu i ogrodzie, analizuje je i wysyła polecenia do urządzeń wykonawczych (aktorów). Sygnały są przesyłane kablami lub drogą radiową. W nowych domach, preferuje się instalację kablową, natomiast w domu już istniejących - bezprzewodową, aby uniknąć konieczności kucia ścian. Czujniki (ruchu, wilgotności, natężenia światła, zalania, dymu, czadu, gazu usypiającego itp.) rejestrują zmiany wewnątrz i na zewnątrz domu i przekazują je do jednostki centralnej. Informacja o każdej zmianie zachodzącej w jednym podsystemie, natychmiast dociera do pozostałych. Wszystkie podsystemy uwzględniają ją i reagują.

Na przykład jeżeli właściciele zostawią w domu otwarte okno dachowe, a system wykryje opady deszczu i silny wiatr, siłownik zamknie je i zwinie markizę tarasową. Kiedy w nocy spadnie dużo śniegu i znacznie spadnie temperatura - automatyka uruchomi instalację przeciwoblodzeniową na chodniku i podjeździe oraz podniesie temperaturę ogrzewania domu. Ponadto wracając z pracy, można smartfonem włączyć ekspres do kawy, piekarnik, pralkę.

Jaki zamontować system inteligentnego domu?

Przy rozważaniu wyposażenia domu w inteligentne instalacje, warto zapoznać się z możliwościami, jakie proponują producenci takiej elektroniki. Do wyboru są systemy zamknięte, które oferują produkty (technologie, programy, urządzenia) jednego producenta, co ogranicza potencjał rozbudowy, i systemy otwarte, które umożliwiają integrację urządzeń bardzo wielu firm, co daje większą elastyczność, np. system KNX (dawniej EIB). Wszystkie wykorzystywane w nim produkty są kompatybilne, choć produkuje je kilkadziesiąt firm.

Kolejny podział dotyczy sposobu komunikacji urządzeń. W układzie rozproszonym, łączą się ze sobą bezpośrednio, każde z każdym. Muszą zatem zawierać odpowiednie oprogramowanie, odbierające sygnały i zmieniające sposób pracy. W takim systemie trudniej się programuje całość, i jest on droższy od wersji opisanej poniżej.

W instalacji scentralizowanej, główny moduł zbiera i przetwarza informację i uruchamia działanie urządzeń wykonawczych, np. lamp, rolet, kotła grzewczego. Taki system łatwiej kontrolować, programować i zwykle jest tańszy. Niestety awaria centrali uniemożliwia działanie całości. Wówczas każde urządzenie przechodzi na ręczne sterowanie, o ile na etapie realizacji to przewidziano. Na przykład włączaniem lamp w korytarzach sterują czujniki ruchu - nie instaluje się zwykłego łącznika na ścianie.

Jak wykonać inteligentne instalacje w domu? Ważny projekt!

Wykonanie szczegółowego projektu inteligentnych instalacji jest niezbędne. Określa się w nim to, jak poprowadzić kable, gdzie umieścić czujniki, silniki napędów, sterowniki. Najlepiej jeśli projekt główny systemu inteligentnego domu zawiera kilka specyfikacji wykonawczych, dotyczących konkretnych instalacji - elektrycznej, grzewczej, alarmowej, wentylacyjnej, multimedialnej i, oczywiście, inteligentnej. Przed sporządzeniem projektu, konieczna jest wnikliwa analiza potrzeb i wymagań domowników.

W salonie z kinem domowym, warto zaprogramować nie tylko zarządzanie multimediami, ale też tworzenie scen świetlnych, idealnych do oglądania filmów, fot. FIBARO

Ponieważ w systemach domu inteligentnego komunikacja odbywa się po kablu lub drogą radiową, w projekcie należy to sprecyzować. W nowych domach, na ogół planuje się automatykę z tradycyjnym okablowaniem, którą można dowolnie poprowadzić już na wczesnym etapie budowy.

W modernizowanym domu, łatwiej jest zastosować system bezprzewodowy, choć jest droższy od kablowego, ale unika się kucia ścian i uciążliwego remontu. Coraz częściej projektuje się instalacje mieszane, w których równocześnie korzysta się z obu dróg wymiany informacji.

Kable prowadzi się pod tynkiem na początkowym etapie tworzenia systemu, łącząc jego kluczowe elementy, ewentualnie takie, w przypadku których komunikacja bezprzewodowa mogłaby działać słabo (ze względu na znaczną odległość albo rozdzielenie grubymi murami albo stropami). Od razu przewiduje się możliwość rozbudowania całości o elementy bezprzewodowe. 

Do przesyłania sygnałów może służyć dodatkowy przewód systemowy (np. w systemie KNX) lub dodatkowa żyła zwykłego przewodu elektrycznego (jak w systemie LCN - Lutron).

W drugim przypadku, układa się przewody czterożyłowe zamiast trójżyłowych. Dodatkowy przewód systemowy (tzw. magistrala) umożliwia równoczesne przesyłanie wielu sygnałów i jest współdzielony przez wszystkie urządzenia.

W przypadku bezprzewodowej komunikacji radiowej (system Xcomfort, Fibaro - standard Z-Wave), do czujników i łączników nie prowadzi się okablowania, lecz do elementów wykonawczych, takich jak siłowniki, musi zostać doprowadzone zasilanie. Układ bezprzewodowy przesyła radiowo informacje o stanie urządzenia i polecenie podjęcia działania, np. zamknięcia okna. Ale jeśli siłownik, który mógłby je domknąć, nie będzie podłączony do prądu, nie zadziała. Zaletą takiej instalacji jest łatwość montażu (również w już istniejących budynkach) oraz możliwość łatwej zmiany lokalizacji czujników i łączników.

Jakie inteligentne instalacje warto wybrać do domu?

Inteligentne instalacje - ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja

Sterowanie temperaturą i wilgotnością powietrza w inteligentnym domu opiera się o czujniki temperatury ulokowane w każdym pomieszczeniu, stację pogodową zamonowaną na zewnątrz oraz czujniki wilgotności powietrza (zewnętrzne i wewnętrzne).

Kiedy użytkownicy opuszczają dom, system obniża temperaturę, zamyka okna, obniża intensywność wentylacji i klimatyzacji. Po powrocie użytkowników (lub godzinę przed), automatyka podwyższa temperaturę we wnętrzach. Ekonomiczny tryb pracy urządzeń grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych programuje się na okres, gdy domownicy są w szkole i w pracy, w godzinach nocnych, podczas okresowych wyjazdów oraz w pomieszczeniach rzadko używanych.

Przeczytaj

Może cię zainteresować

Jak nie dopuścić do wybuchu gazu w domu? Ergonomiczny i bezpieczny dom - rozwiązania smart home System domofonowy dla budownictwa jedno- i wielorodzinnego...

Dowiedz się więcej

• Jak oszczędzać energię elektryczną? Inteligentne technologie, które dbają o nasz budżet
• Chcę mieć inteligentny dom. Od czego zacząć?
• Dlaczego i w jaki sposób dbać o bezpieczeństwo we własnym domu?
• Jak osiągnąć Idealną temperaturę w mieszkaniu z poziomu smartfona
• Bezpieczny dom z systemami kontroli dostępu - o tym warto wiedzieć!

Zobacz więcej Zobacz mniej

Inteligentne instalacje - oświetlenie

W pomieszczeniach stosuje się czujniki ruchu (np. typu PIR) i natężenia światła, które uruchamiają lampy - zapalają je lub gaszą, regulują intensywność światła (jasne lub przyciemnione). W ogrodzie, na tarasie, przy bramie wjazdowej i furtce, za sterowanie oświetleniem odpowiadają czujniki zmierzchowe.

Sceny świetlne można kreować za pomocą aplikacji mobilnej, która nie tylko włączy lampy, ale też wyreguluje intensywność oświetlenia w różnych punktach świetlnych, fot. SATEL

W domach inteligentnych, konfiguruje się sceny świetlne, aby osiągnąć indywidualny nastrój w salonie, pokoju multimedialnym. Trasy świetlne wytycza się natomiast dla uzyskania efektownego wjazdu na posesję, dojazdu do garażu i wejścia do budynku. Wykorzystuje się je też do oświetlenia dojścia do toalety (światło przyciemnione lub delikatne światło LED) oraz w sypialni małego dziecka. Jeżeli czujnik ruchu wykryje aktywność, automatycznie zapali w pokoju przygaszone światło, o intensywności zaprogramowanej np. na 10% standardowej.

Inteligentne instalacje w dom - multiroom

Do systemu inteligentnego domu podłącza się tzw. multiroom, czyli system wielostrefowego nagłośnienia oraz kina domowego. Dzięki połączeniu go z głośnikami i sterownikami, zamontowanymi w każdym pomieszczeniu, można korzystać ze sprzętu audio w całym budynku. Dźwięk podąża wówczas za domownikami poruszającymi się z pomieszczenia do pomieszczenia.

Inteligentne instalacje - sterowanie roletami, markizami, żaluzjami i bramą garażową

Latem, w momentach zbyt mocnego nasłonecznienia, zdalne sterowanie pozwala odciążyć funkcjonowanie wentylacji i klimatyzacji, poprzez samoczynne zaciągnięcie zasłon, opuszczenie żaluzji, rolet albo markiz. W zimie opuszczenie zewnętrznych rolet dodatkowo izoluje wnętrza przed mrozem i wspomaga system grzewczy.

Sterowanie pracą napędu bram umożliwia wygodne korzystanie z garażu i wjazd na posesję bez konieczności wysiadania z samochodu. W wersji najbardziej zaawansowanej, za pomocą aplikacji można wpuścić kuriera na działkę, aby zostawił przesyłkę w garażu.

Inteligentne instalacje w ogrodzie i na zewnątrz domu

W ogrodzie montuje się czujniki zmierzchu i wilgotności gruntu, dzięki którym (po przesłaniu informacji do sterowników) system uruchamia automatyczne nawadnianie. Dodatkowo w pobliżu zraszaczy instaluje się czujnik ruchu, który zabezpiecza użytkowników ogrodu przed zmoczeniem.

Pod nieobecność domowników, instalacja inteligentna - kierując się wskazaniami czujnika wilgotności gleby - uruchomi podlewanie ogrodu, fot. SATEL

Przydatne instalacje inteligentne to systemy monitorujące zapełnienie szamba i zbiorników na deszczówkę. Czujniki poziomu zapełnienia szamba, sprzężone z systemem inteligentnego domu, zabezpieczają przed wypływem nieczystości na działkę. Informują właścicieli SMS-em o konieczności wezwania wozu asenizacyjnego. Bardzo dobrze sprawdzają się również w przypadku zbiorników na deszczówkę.

Jakie inteligentne instalacje zwiększają bezpieczeństwo w domu?

Najważniejszą zaletą systemu inteligentnego domu jest możliwość wymiany informacji pomiędzy wszystkimi jej elementami. System łączy się z instalacją alarmową i monitoringu budynku. Jeżeli wewnątrz lub na zewnątrz domu dojdzie do zdarzenia potencjalnie niebezpiecznego dla domowników, natychmiast na nie zareaguje, uruchomi procedury alarmowe, zabezpieczające, odstraszające.

Inteligentne instalacje bardzo dobrze sprawdzą się też w ochronie przed zdarzeniami losowymi, takimi jak pożar, awaria pralki lub kotła, ulatniający się czad, czy wyciek gazu ziemnego.

Bezpieczeństwa domowników i domu mogą strzec rozmaite czujniki dymu i czadu, ruchu, gazu (w tym usypiającego). Zamontowany przy łóżku właściciela przycisk „panika” uruchamia szereg zdarzeń - wysyła informację do biura ochrony, może uruchomić sygnał dźwiękowy lub zapalić światła w budynku.

Kolejnym zabezpieczeniem jest kontrola dostępu - domownicy mogą posługiwać się kartą lub kluczem (rozpoznawalnym przez inteligentny system), korzystać z czytnika linii papilarnych, klawiatury kodowej albo otwierać drzwi smartfonem z aplikacją. Przydatnym udogodnieniem jest specjalny przycisk, którym wychodząc z domu, można wyłączyć wszystkie niepotrzebne podczas nieobecności mieszkańców urządzenia elektryczne (oczywiście poza lodówką, kotłem grzewczym). Dzięki temu zyskuje się stuprocentową pewność, że żelazko, piekarnik przestają działać.

O ile inteligentne instalacje pozwolą obniżyć koszty?

Prawidłowo skonfigurowana instalacja inteligentna zmniejsza zużycie energii elektrycznej, wody, gazu. W domach jednorodzinnych oszczędności na rachunkach mogą wynosić nawet 30%. System inteligentny, współpracując z czujnikami ruchu, może każdorazowo gasić światło po stwierdzeniu, że w pomieszczeniu nikt już nie przebywa. Zawsze po otwarciu okna lub drzwi tarasowych, wyłączy wentylację mechaniczną i klimatyzację. Na czas snu, pobytu w pracy i szkole, albo na dłuższy urlop, obniży temperaturę w pomieszczeniach oraz odłączy od prądu zbędne urządzenia. Zapobiegnie też marnowaniu wody, bo system automatycznego nawadniania nie włączy się, jeżeli niedawno padał deszcz. Włączy pralkę, suszarkę i zmywarkę podczas obowiązywania taryfy niższych stawek za prąd.

Inteligentne instalacje: podsumowanie

Podsumowując najbardziej przydatne inteligentne instalacje w domu pozwolą na sterowanie i kontrolowanie pracy następujących urządzeń i czynności:

• temperaturą i wilgotnością w pomieszczeniach - instalacja inteligentna samoczynnie reguluje ogrzewanie, wentylację i klimatyzację, dostosowując je do zadanego poziomu, obecności domowników i pogody.
• oświetleniem - czujniki ruchu i natężenia światła pozwalają na automatyczne włączanie i przyciemnianie lamp, tworzenie nastrojowych scen i tras świetlnych we wnętrzach i w ogrodzie.
• multimediami - system multiroom umożliwia słuchanie muzyki w dowolnym pomieszczeniu, bo dźwięk podąża za użytkownikiem.
• podlewaniem ogrodu - czujniki wilgotności gleby uruchamiają je tylko wtedy, gdy jest to potrzebne, co oszczędza wodę.
• ściekami i deszczówką - czujniki w szambach i zbiornikach na deszczówkę informują o konieczności ich opróżnienia, co zapobiega awariom.

Fot. otwierająca: Zarządzanie wentylacją i ogrzewaniem w dużym stopniu może obniżyć rachunki za eksploatację domu, np. przełączając je w ekonomiczny tryb pracy podczas nieobecności domowników, EKOKLIMAX