Podstawowa przyczyna wymiany bramy garażowej, w garażu znajdującym się w bryle domu, jest dziś taka sama, jak przy wymianie okien i drzwi. To chęć ograniczenia ucieczki ciepła z budynku. Znaczenie mają też estetyka, ponieważ brama ma pasować do reszty stolarki, i wygoda - obsługa wersji z napędem jest dużo bardziej komfortowa.
Janusz Werner
Data publikacji: 2023-05-05
Data aktualizacji: 2024-06-14
Do niedawna, typową wymianą bramy garażowej było zastąpienie starej, skrzydłowej albo uchylnej, nowszym modelem tej ostatniej, albo wersją segmentową, najlepiej z napędem. Teraz wymieniane są już także najstarsze bramy segmentowe - zużyte, albo zbyt zimne, jak na współczesne standardy.
Gdy chodzi o estetykę, sprawa jest prosta - stare zamknięcie garażu, o sporej przecież powierzchni, może szpecić ładnie wyremontowany budynek. Często nie pasuje do reszty stolarki, np. znajdujących się obok drzwi wejściowych. A według aktualnych trendów brama nie tylko powinna się z nimi dobrze komponować, lecz wręcz pochodzić z tej samej linii stylistycznej!
Po ociepleniu budynku, stare zamknięcie (często obłożone jedynie cienką warstwą styropianu) staje się wielkim mostkiem termicznym. Przez który ciepło, a wraz z nim pieniądze wydawane na ogrzewanie, uciekają dużo intensywniej. Tymczasem przepisy stanowią, że współczynnik przenikania ciepła U nowych bram, zamykających ogrzewany garaż, nie może przekraczać 1,3 W/(m²·K). Dlatego standardem są bramy zbudowane z paneli wypełnionych pianką poliuretanową o grubości przynajmniej 40 mm. Producenci oferują także modele grubsze: 60, 67 mm. Większą uwagę zwracają również na uszczelnienie połączeń między segmentami oraz skrzydłem i ościeżnicą.
Inwestorzy stają się z kolei coraz wygodniejsi - każdy woli otworzyć bramę pilotem, bez wysiadania z samochodu, od szarpania się z ciężkim skrzydłem, szczególnie na mrozie czy w deszczu.
Brama garażowa ma być stylistycznie spójna z resztą stolarki. (fot. Krispol)
Nr 1, czyli bramy segmentowe
Najpopularniejsze są bramy segmentowe. Ich łamane skrzydło to panele połączone zawiasami, uszczelnione na połączeniach i obwodzie płaszcza. Produkuje się je z blachy stalowej lub aluminiowej. Izolację termiczną stanowi pianka poliuretanowa.
Bramy segmentowe występują jako górne - gdy otwierają się do góry - oraz boczne, kiedy otwierają się na bok, na ścianę garażu. To rozwiązanie nie jest jednak w Polsce zbyt popularne.
Bramy boczne przeznaczone są do pomieszczeń niskich i szerokich. Segmenty ustawione są tu pionowo, prowadnice montowane nie po bokach, lecz na suficie i w podłodze. Takie rozwiązanie ma zaletę - żeby wyjść czy wystawić rower, bramę otwiera się tylko częściowo, trochę tak jak drzwi. I wadę - w dolnej prowadnicy mogą się zbierać zanieczyszczenia, np. piasek.
Brama segmentowa podczas otwierania nie zajmuje przestrzeni na podjeździe, później chowa się pod stropem lub przy ścianie. Można ją założyć za każdym otworem, także wtedy, gdy jest on zwieńczony łukiem. Modele górne najłatwiej obsadzić w pomieszczeniach, w których nadproże ma więcej niż 15 cm wysokości, a węgarki (ścianki po bokach) więcej niż 10 cm szerokości. Pod sufitem potrzebna jest wolna przestrzeń o głębokości równej wysokości bramy.
Co, jeśli nie segmentowa?
Modele segmentowe odbierają rynek prostszym uchylnym, których skrzydło się nie łamie. Ta brama przy otwieraniu zatacza łuk i w charakterystyczny sposób zachodzi na podjazd, żeby później schować się pod sufitem. Na ten ruch przed garażem niezbędne jest około 1 m pustej przestrzeni - i jest to wada tego rozwiązania. Zaletą jest natomiast niższa cena.
Skrzydło bramy uchylnej to stalowa rama, pokryta blachą lub drewnem, od wewnątrz niekiedy panelami PVC. Ociepleniem jest styropian albo pianka poliuretanowa. Ten typ bramy dostępny jest też z tzw. mechanizmem nożycowym - wtedy nie ma prowadnic sufitowych, jedynie składające się ramiona boczne. Przy montażu bramy uchylnej wymagania odnośnie wysokości nadproża są mniejsze - może mieć poniżej 10 cm. Gdy chodzi o węgarki, to jeśli chcemy ją obsadzić wewnątrz garażu, potrzeba 10 cm szerokości. Modele uchylne można wyposażyć w napęd.
Kiedy w garażu nie da się założyć bramy segmentowej (ponieważ jest zbyt wąski na boczną, a miejsce pod sufitem zajmują rury lub podciąg), a podjazd jest za krótki na uchylną, można wybrać model rolowany, który przypomina rolety zewnętrzne. Pancerz z profili z aluminium, wypełnionych pianką poliuretanową jest nawijany na wał w kasecie. Tę umieszcza się za nadprożem, które musi mieć przynajmniej 30 cm wysokości. Kasetę można zamontować również po stronie zewnętrznej, wtedy wysokość nadproża nie jest ograniczeniem. Inwestorzy indywidualni wybierają to rozwiązanie bardzo rzadko.
Przygotowanie otworu dla nowej bramy garażowej
Najważniejsze pomiary, które trzeba wykonać przed zakupem bramy: szerokość i wysokość otworu wjazdowego (B i H); szerokość ścianek bocznych - odległość między ścianą boczną, a otworem wjazdowym (b1 i b2); wysokość nadproża (h); głębokość garażu - wolna przestrzeń pod sufitem (L).
W starych bramach rozwiernych drewniane skrzydła wiszą na drewnianej ramie. Po ich zdjęciu, ramę przecina się w dwóch miejscach na każdym boku. Łapką ciesielską wyrywa odcięty fragment, potem usuwa resztę. Wyrwę należy wypełnić zaprawą. Jeżeli ściana ma poważniejsze uszkodzenia, naprawia się je przez przemurowanie lub wykonanie opaski z pełnej cegły.
Przy demontażu bramy metalowej, zawiasy i inne niepotrzebne elementy odcina się piłą albo szlifierką kątową. Można też wyciąć całą ramę, o ile nie stanowi części nadproża.
Nową bramę montuje się w wykończonym (otynkowanym!) wnętrzu i na gotowej posadzce. Otwór wjazdowy musi zachowywać piony i poziomy. Krzywizny (także podłogi) mogą utrudnić, a nawet uniemożliwić jej obsadzenie.
Bramy segmentowe obsadza się w wykończonym wnętrzu i na gotowej posadzce. Bez niej nie da się zaprogramować położeń krańcowych bramy i po zrobieniu podłogi będzie potrzebna wizyta serwisanta. (fot. Hörmann)
Bramy segmentowe zakłada się przeważnie za otworem wjazdowym. W przypadku montażu w świetle otworu (tak obsadza się zwykle modele uchylne), ma on być o 2-3 cm większy od wymiarów ramy. Luzy pozwalają na korektę ustawienia i wprowadzenie pianki uszczelniającej. Gdy otwór jest dużo większy, szczeliny zakrywa się maskownicami. Bramę można też zamocować na dodatkowych uchwytach, a otwór zwęzić styropianem, który później wykańcza się jak elewację.
Gdy nadproża lub węgarków nie ma, albo gdy są zbyt wąskie, wykorzystuje się specjalne profile/ramy montażowe. To osłony z takiego materiału, jak brama (tak samo ocieplone), które mocuje się na ościeżnicach bocznych i/lub nadprożowej. Bramę da się obsadzić, lecz kosztem zmniejszenia szerokości i/lub wysokości otworu wjazdowego.
Rama montażowa umożliwia osadzenie bramy w otworze bez nadproża i węgarków. (fot. Krispol)
Stara brama uchylna z wypełnieniem z drewnianych paneli (fot. po lewej) i nowa segmentowa (fot. po prawej), która ją zastąpiła. (fot. Novoferm)
Usuwanie starej ościeżnicy i mocowanie nowej
Usuwanie niepotrzebnych elementów starej ościeżnicy. (fot. Novoferm)
Ościeżnice bram segmentowych montuje się wewnątrz otworu wjazdowego. (fot. Novoferm)
W tym przypadku nową ościeżnicę przytwierdzono do starej, stalowej. (fot. Novoferm)
Standardowo ościeżnicę mocuje się do ściany za pomocą łączników. (fot. Hörmann)
Zobacz, jak przygotować garaż do montażu bramy segmentowej
Montaż bramy garażowej
Starą, solidnie osadzoną ramę metalową można też pozostawić w murze. Po usunięciu zbędnych elementów przytwierdza się do niej - pilnując pionu i poziomu - nową ościeżnicę. Jeśli rama została zdemontowana, prowadnice mocuje się do ścian za pomocą kątowników montażowych, a szczeliny między ościeżnicą i murem wypełnia pianką.
Prowadnice górne, występujące w modelach segmentowych górnych i większości uchylnych, przykręca się do sufitu, prostopadle do płaszczyzny bramy, sprawdzając, czy trzymają poziom. Profil progowy, usztywniający ramę w bramach uchylnych, w segmentowych się nie pojawia. Mamy tu za to szynę końcową, która na czas montażu staje się progiem, a po zamocowaniu ościeży trafia na swoje miejsce na końcu prowadnic podsufitowych.
Przy bramie segmentowej, kolejnym etapem prac jest wsunięcie w prowadnice paneli i połączenie ich zawiasami. W przypadku wersji uchylnej, jest to założenie skrzydła. Tu rolki mocuje się do skrzydła, w modelach segmentowych do każdego panelu. Gdy skrzydło przesuwa się lekko i o nic nie zaczepia, pozostaje wyregulowanie sprężyn przez odpowiednie naciągnięcie stalowych linek. Na końcu zakłada się wyposażenie dodatkowe: rygle antywłamaniowe, napęd. Jeżeli go planujemy, wcześniej należy doprowadzić instalację elektryczną do siłownika.
Jak montować bramę garażową? Krok po kroku
Prowadnice górne przykręca się do sufitu, pilnując, żeby trzymały poziom. (fot. Novoferm)
Panele bramy segmentowej wkłada się w prowadnice od dołu i łączy zawiasami. (fot. Novoferm)
Po założeniu sprężyn (fot. po lewej), trzeba je wyregulować, naciągając stalowe linki (fot. po prawej). (fot. Hörmann)
Montowana na dolnym panelu uszczelka ma zapewnić dobre przyleganie bramy do posadzki i zapobiegać przenikaniu wody. (fot. Hörmann)
Jeśli linki naciągnięto prawidłowo, brama otwarta do połowy zatrzyma się. (fot. Hörmann)
Wymiana bramy garażowej - kiedy wystarczy serwis?
Wymiana bramy to ostateczność. Jeśli chcemy, żeby służyła nam jak najdłużej, powinniśmy ją regularnie serwisować. Jak radzić sobie z najczęstszymi niedomaganiami? Kiedy skrzydło hałasuje, smaruje się smarem do bram garażowych prowadnice, zawiasy, łożyska rolek, sprężyny, ewentualnie łańcuch. Po jego nałożeniu bramę kilka razy zamyka się i otwiera, aby ułatwić penetrację preparatu i sprawdzić, czy hałas ustąpił. Jeżeli nie - należy skontrolować rolki toczne. Jeśli chwieją się podczas ruchu skrzydła, trzeba je dokręcić. Zużyte wymienić na nowe, najlepiej nylonowe. Skorodowane, metalowe elementy bramy warto przy okazji wyczyścić i zakonserwować.
Przyczyną blokowania się bramy i jej ciężkiej pracy mogą być błędy popełnione przy mocowaniu górnych prowadnic. Jeżeli nie są one dobrze wypoziomowane, albo się obluzowały, konieczne jest zamontowanie ich od nowa. Blokowanie skrzydła może też wynikać ze zużycia koła pasowego, które jest elementem systemu sprężyn naciągowych w bramie segmentowej. W tym przypadku także wystarczy wymiana tej części.
W modelach segmentowych rolki mocuje się do każdego panelu. (fot. Novoferm)
Automatyka i bezpieczeństwo w bramach garażowych
Wygoda obsługi bramy pilotem ma dla inwestorów coraz większe znaczenie, więc wyposażenie jej w automatykę, to już w zasadzie standard.
Przy wyborze napędu najlepiej zdać się na fachowca. W zależności od wielkości bramy, jej ciężaru, miejsca pod sufitem lub jego braku, dobierze model o optymalnej mocy i szybkości otwierania/zamykania.
Siłowniki zamykają i otwierają skrzydła z prędkością około 15 cm/s, mogą mieć funkcję automatycznego zamknięcia, częściowego otwarcia do przewietrzenia garażu, możliwość podłączenia fotokomórek, blokadę przypadkowego otwarcia... Można nimi sterować z urządzeń mobilnych, np. smartfona. Dodatkową zaletą tego rozwiązania jest to, że bramę z napędem trudniej podważyć.
Zautomatyzowane bramy można otwierać nie tylko pilotem, ale również ze smartfona. (fot. Somfy)
Gdy chodzi o bezpieczeństwo, mówimy o nim w kontekście zabezpieczeń antywłamaniowych oraz rozwiązań chroniących nieostrożnego użytkownika przed kontaktem z poruszającym się skrzydłem.
Najczęściej stosowane zabezpieczenia antywłamaniowe to wzmocnienia profili i obrotowe klamki z ryglem. Bramy garażowe, tak jak okna i drzwi, mogą mieć przyznaną klasę odporności na włamanie, od RC1 do RC6. Im wyższa klasa, tym trudniej je sforsować. W praktyce, na rynku nie ma produktów w klasie powyżej RC3.
Żeby zamykające się skrzydło nie zrobiło nikomu krzywdy, producenci wprowadzają układy zabezpieczające. I tak zabezpieczenie przeciążeniowe zatrzyma je i cofnie, gdy podczas zamykania natrafi na przeszkodę. Blokada w przypadku zerwania sprężyny uchroni przed opadnięciem bramy w momencie awarii tego elementu. Fotokomórka sprawi, że brama stanie, gdy emitowane przez nią wiązki podczerwieni zostaną przerwane.
Napęd nie tylko podnosi i opuszcza bramę, zabezpiecza ją również przed podważeniem. (fot. Hörmann)
Wymiana bramy garażowej z dopłatą?
Przy wymianie bramy garażowej w garażu znajdującym się w bryle domu można skorzystać z dopłaty z programu Czyste Powietrze. Pod warunkiem, że budynek ogrzewa źródło ciepła inne niż na paliwo stałe, albo kocioł na paliwo stałe co najmniej 5 klasy. Stolarka, której montaż wspiera państwo, musi spełniać Warunki Techniczne 2021. W przeciwieństwie do poprzednich edycji programu nie ograniczono wartości dopłaty do 1 m2 okna czy bramy garażowej, jedynie łączną kwotę.
Jeśli inwestor uprawniony do wsparcia na poziomie podstawowym zdecyduje się tylko na wymianę stolarki (bez znaczenia, czy wymieni tylko okna, czy doda do nich bramę garażową, albo drzwi wejściowe), maksymalna dopłata do tego przedsięwzięcia wyniesie do 13 tys. zł i nie więcej niż 40% poniesionych kosztów. Na poziomie podwyższonym to do 25 tys. zł i maksymalnie 70% nakładów. Na najwyższym do 40 tys. zł i 100% poniesionych kosztów.
Jak dbać o bramę garażową?
Przede wszystkim należy utrzymywać ją w czystości. Brud i piasek, gromadzące się w prowadnicach, powodują głośną pracę i mogą niszczyć rolki. Usuwa się je stamtąd miękką szczotką, suchą ścierką lub wydmuchując.
Producenci zalecają mycie paneli ciepłą wodą z dodatkiem nieagresywnego środka myjącego, nie płynu do mycia podłóg czy mleczka do szorowania umywalek! Do paneli lakierowanych można stosować szampon samochodowy bez wosku, do powlekanych folią drewnopodobną płyny do mycia okien z PVC. Segmenty myje się miękką ścierką lub gąbką, po czym spłukuje czystą wodą.
Uszczelki warto nawilżyć silikonem, np. takim do konserwacji uszczelek samochodowych. Odświeża się je w ten sposób również przed zimą, co zapobiega przymarzaniu. Smarem (np. penetrującym półstałym) lekko smaruje się zawiasy i trzpienie rolek (ale nie prowadnice i bieżnie!). Zastosowanie odpowiedniego środka (producenci rekomendują spray’e) wyeliminuje skrzypiące dźwięki. Jego nadmiar wyciera się papierowym ręcznikiem. Nie zaleca się smarowania elementów napędu wykonanych z tworzyw sztucznych.
Redaktor: Janusz Werner
FAQ Pytania i odpowiedzi
Kiedy wymiana bramy garażowej jest konieczna?
Wymiana bramy garażowej jest konieczna, gdy stara brama jest zużyta, zbyt zimna według współczesnych standardów, niepasująca estetycznie do reszty budynku lub stanowi mostek termiczny po ociepleniu budynku.
Co oferuje rynek bram garażowych?
Najpopularniejsze są bramy segmentowe, które mogą być górne (otwierane do góry) lub boczne (otwierane na bok). Istnieją również modele uchylne oraz rolowane, wybierane w specyficznych warunkach konstrukcyjnych garażu.
Na czym polegają przygotowania pod montaż nowej bramy?
Przygotowania obejmują dokładne pomiary otworu wjazdowego, usunięcie starej bramy i ościeżnicy, naprawę ścian w razie potrzeby oraz upewnienie się, że otwór wjazdowy jest wykończony i gotowy na montaż nowej bramy.
Czy warto wyposażyć bramę garażową w automatykę?
Tak, wyposażenie bramy w automatykę znacząco zwiększa wygodę użytkowania, pozwala na zdalne sterowanie oraz zwiększa bezpieczeństwo dzięki zabezpieczeniom przeciwwłamaniowym i przeciwko przypadkowemu zranieniu użytkownika.
Czy istnieją dopłaty do wymiany bramy garażowej?
Tak, możliwe jest skorzystanie z dopłat z programu Czyste Powietrze, jeśli budynek spełnia określone warunki dotyczące źródła ciepła oraz jeśli wymieniana stolarka spełnia Warunki Techniczne 2021. Maksymalna dopłata zależy od poziomu wsparcia, na który kwalifikuje się inwestor.
Dziennikarz z przeszło 25-letnim doświadczeniem w mediach drukowanych i elektronicznych. W Budujemy Dom od blisko dekady. Na budowach bywa tak często, jak w redakcji. Autor tekstów poradnikowych i publicystycznych, także porad prawnych. Nadąża za zmianami w największych programach pomocowych dla inwestorów indywidualnych: w Czystym Powietrzu, Moim Prądzie, Mojej Wodzie...
Skomentuj
