Ułożenie paneli to doskonały sposób na szybkie, łatwe i stosunkowo tanie wykończenie podłogi. Mają przy tym sporą wytrzymałość i bogate wzornictwo. Niektórzy uważają je za atrapę drewna, niemniej jednak wyroby te po części odbierają rynek posadzkom z litych desek.
Jakie są ceny przykładowych paneli podłogowych? Nasza porównywarka
Jakie cechy mają panele drewniane?
Czym charakteryzują się panele laminowane?
Dlaczego warto stosować panele winylowe lub korkowe?
Jakie są klasy użyteczności i ścieralności paneli podłogowych?
Czy montaż paneli podłogowych jest łatwy?
Panele podłogowe wymiarami przypominają deski - szerokość od około 10 do trzydziestu kilku cm, zaś długość od kilkudziesięciu cm do 4 m.
Najpopularniejsze są produkty laminowane, które mogą naśladować posadzki z rozmaitych materiałów (nowoczesny parkiet z drewna egzotycznego, kamień czy tkaninę), niestety, są sztuczne (powierzchni nie da się odnowić przez cyklinowanie i lakierowanie) i głośne (podczas chodzenia powstaje charakterystyczny głuchy odgłos).
Z kolei panele drewniane, nazywane również deskami warstwowymi, składają się z warstw naturalnego surowca. Wykazują więc zalety posadzek drewnianych, jednak nie mają ich wad - przede wszystkim są łatwiejsze do zamontowania i nie skrzypią.
Redakcyjne porównanie 30 modeli paneli podłogowych
PANELE DREWNIANE - ZALETY
Panele drewniane wyglądają zupełnie jak tradycyjne deski i są przyjemne w dotyku. Nie skrzypią, ani nie dźwięczą przy chodzeniu. Kosztują więcej niż zwykłe panele, jednak drogi materiał stanowi jedynie wierzchnią warstwę - pozostałe wykonuje się z tańszego drewna gorszego gatunku. Dzięki fabrycznemu wykończeniu, po ułożeniu nie wymagają lakierowania. Posadzkę zniszczoną w wyniku eksploatacji można 2 lub 3 razy wycyklinować i polakierować lub zaolejować. W przeciwieństwie do parkietu czy tradycyjnych desek, jej montaż nie wymaga użycia kleju.
Wierzchnia warstwa paneli drewnianych, o grubości 2-4 mm, wykonywana jest z twardego drewna (najczęściej drzew liściastych - dębu, jesionu) i kilkakrotnie lakierowana lub olejowana (ewentualnie woskowana). Stosuje się też drewno egzotyczne. Około 8 mm rdzeń paneli stanowią deszczułki z miękkiego drewna drzew iglastych (zwykle sosny), ułożone poprzecznie do tych w górnej warstwie.
Deszczułki może zastąpić twarda płyta drewnopochodna. Od spodu znajduje się drewno iglaste lub mocna sklejka. Dzięki warstwom w układzie poprzecznym panele w znacznie mniejszym stopniu reagują na zmiany wilgotności i temperatury niż posadzki lite.
Deski warstwowe to posadzki o wysokich walorach estetycznych - trudno odróżnić je od litego drewna. Mają przy tym liczne zalety paneli. (fot. z lewej: Baltic Wood, fot. z prawej: Teko)
PANELE LAMINOWANE - ZALETY
Panele laminowane wykazują sporą odporność na ścieranie, zarysowania, wgniecenia, działanie promieniowania UV, chemikaliów, zaplamienie, wnikanie tłuszczu i wilgoci. Są łatwe do utrzymania w czystości i nie wymagają specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Pamiętajmy jednak, że ich trwałość jest mniejsza niż np. parkietu, a powierzchni nie można cyklinować. W przypadku pojawienia się uszkodzeń pozostaje wymiana poszczególnych elementów albo całej posadzki.
Wierzchnia część paneli - z laminatu (tworzywa) lub z kilku warstw wzmocnionego papieru - ma nadrukowany wzór i jest zabezpieczona żywicą melaminową przed ścieraniem i działaniem wody. Rdzeń (część środkową) przeważnie wykonuje się z twardej drewnopochodnej płyty HDF, rzadziej MDF (są to płyty pilśniowe produkowane z włókien drzewnych). Od wytrzymałości rdzenia zależy odporność posadzki na uderzenia, wgniecenia. Na samym dole również znajduje się kilka warstw wzmocnionego papieru albo laminat - ten ostatni zapewnia lepszą stabilność desek.
Żeby wyeliminować problem dźwięczenia podłogi, elementy trzeba umieścić na specjalnych matach wyciszających. Na rynku znajdziemy też panele laminowane z dodatkową warstwą tłumiącą odgłos kroków. Ułożona z nich posadzka jest nawet o połowę cichsza, a uciążliwy dźwięk niższy i mniej dokuczliwy.
Wielka kariera paneli laminowanych wynika z tego, że wykonana z nich posadzka dobrze imituje drewnianą (np. parkiet), a jest od niej wyraźnie tańsza. (fot. Komfort)
PANELE WINYLOWE I KORKOWE - CZY WARTO JE STOSOWAĆ?
Nie są zbyt powszechne, ale bardziej funkcjonalne od laminowanych, dlatego warto rozważyć ich montaż.
Produkty winylowe mają u góry dekor pokryty warstewką transparentnego PVC o wysokiej odporności na ścieranie. Poniżej znajduje się winyl, pod nim warstwa nośna z płyty HDF. Na spodzie jest podkład korkowy, zapewniający tłumienie odgłosu kroków oraz izolację termiczną. W porównaniu z panelami laminowanymi są cichsze, odporniejsze na ścieranie, uderzenia (dzięki elastycznej powłoce z winylu), wilgoć oraz cieplejsze i przyjemniejsze dla stóp. Wykazują też właściwości antypoślizgowe i antystatyczne (na ich powierzchni nie zbiera się kurz).
Dużym plusem jest to, że można je poddawać renowacji poprzez nanoszenie specjalnych powłok poliuretanowych lub polimero-akrylowych.
Wyroby winylowe stanowią ciekawą alternatywę dla laminowanych, ze względu na wysoką estetykę i funkcjonalność. Mają np. większą odporność na wilgoć, bo nie nasiąkają. (fot. po lewej: Arbiton, fot. po prawej: Wicanders)
Gdy górna warstwa z winylu jest zastąpiona dekoracyjnym fornirem korkowym, pokrytym lakierem lub przezroczystą folią PVC, mamy do czynienia z panelami korkowymi. Materiał ten przede wszystkim doskonale tłumi dźwięki, niestety jest mniej odporny od winylu.
Montaż paneli korkowych. Dzięki dobrym właściwościom izolującym, nie muszą być układane na podkładzie wygłuszającym. (fot. Wicanders)
KLASY UŻYTECZNOŚCI I ŚCIERALNOŚCI PANELI PODŁOGOWYCH
Wybierając panele do poszczególnych pomieszczeń w domu, zwracajmy uwagę na ich klasę użyteczności (przeznaczenia) i ścieralności. Te, które sprawdzą się w sypialni, mogą nie być odpowiednie do korytarza, holu.
Mamy sześć klas użyteczności - 21, 22, 23, 31, 32, 33. Pierwsza cyfra kodu informuje o tym, czy panele można stosować do domu (2) czy w budynku użyteczności publicznej (3). Druga oznacza dopuszczalne natężenie ruchu - 1 najniższe, 3 najwyższe. Wyroby klasy 21 układa się w pomieszczeniach domowych o małym ruchu, np. w sypialniach, klasy 22 w jadalni czy pokojach dzieci, zaś 23 w kuchni, salonie, korytarzu.
Aby ustalić klasę użyteczności, wyroby badane są w różnych aspektach, np. odporności na ścieranie, uderzenia, zaplamienie, żar papierosa, przesuwanie mebli.
Ponadto wyróżniamy sześć klas ścieralności - od AC1 do AC6. Pierwsza oznacza bardzo słabą odporność na ścieranie, druga słabą, trzecia dobrą, czwarta wysoką, zaś piąta bardzo wysoką. Produkty klasy AC1-AC3 teoretycznie przeznaczone są do domów, pozostałe do obiektów użyteczności publicznej. AC1 stosuje się jednak rzadko, a do najintensywniej eksploatowanych pomieszczeń w domu najlepiej wybierać produkty klasy AC3 i AC4.
W przypadku paneli drewnianych znaczenie ma twardość drewna wierzchniej warstwy, mierzona w skali Brinella (BHN). Najtwardsze jest egzotyczne (jatoba, kempas, merbau) - wyraźnie powyżej 4 BHN. W pomieszczeniach intensywnie użytkowanych sprawdzi się też dąb, orzech, jesion, grusza, grab - 3-4 BHN. W sypialniach wystarczy miękka olcha i brzoza - powyżej 2. Najmniej odporna będzie sosna, świerk, jodła - 1,5-1,8.
Generalnie panele (poza specjalnymi modelami) nie nadają się do tzw. pomieszczeń mokrych, choć znajdziemy wersje z wodoodporną warstwą nośną (zamiast płyty wiórowej) i odpowiednio zaimpregnowanymi oraz uszczelnionymi krawędziami, które można stosować nawet w kuchni czy łazience.
MONTAŻ PANELI PODŁOGOWYCH
Panele podłogowe można łatwo ułożyć bez pomocy fachowca i od razu użytkować. Zwykle łączy się je ze sobą na pióro i wpust albo na zatrzask (tzw. clicksystem), co zapobiega przesuwaniu się elementów. Po demontażu nadają się do ponownego wykorzystania. Łatwa jest też wymiana uszkodzonej deski. Producenci coraz rzadziej oferują wyroby przeznaczone do łączenia na klej.
Praktycznie wszystkie montuje się jako tzw. posadzkę pływającą, czyli nie przyklejaną do podłoża. Między panelami i ścianą trzeba pozostawić szczelinę dylatacyjną (o szerokości do 10 mm), maskowaną ostatecznie listwą przypodłogową. Deski układa się na piance poliuretanowej, matach korkowych lub miękkich płytach pilśniowych - taki podkład izoluje posadzkę cieplnie i akustycznie.
Taka sama posadzka w sąsiadujących pomieszczeniach, lub na całej kondygnacji, pozwoli uzyskać wrażenie większej przestrzeni. (fot. po lewej: Arbiton, fot. po prawej: Vox)
Autorka artykułów związanych m.in. z wykańczaniem i urządzaniem ogrodów oraz wnętrz. Zwolenniczka koncepcji slow design w urządzaniu wnętrz, mającej na uwadze świadomy dobór produktów i indywidualne dopasowywanie rozwiązań. Prywatnie zajmuje się malarstwem, które jest jej największą pasją.