Kiedyś, żeby wyjechać autem z podwórka, lub na nie wjechać, trzeba było wysiąść z samochodu i otworzyć bramę. Dziś, szczególnie przy nowych domach, to coraz rzadszy widok. Bramy wjazdowe, nazywane także ogrodzeniowymi, wyposaża się bowiem w napędy. Wystarczy nacisnąć przycisk pilota i brama otwiera się sama, bez potrzeby opuszczania auta i szarpania się z ciężkim skrzydłem.
Janusz Werner
Data publikacji: 2023-06-12
Data aktualizacji: 2023-06-21
We współczesnych domach automatyka pojawia się wszędzie tam, gdzie można ją zastosować. Siłowniki otwierają okna, zasłaniają zasłony, podnoszą żaluzje itd. Napędy do bram, zarówno garażowych, jak i ogrodzeniowych, są w naszym kraju chyba najpowszechniejsze.
I trudno się temu dziwić. Otwieranie bramy w sposób tradycyjny jest uciążliwe - niektóre są naprawdę ciężkie, trzeba też wysiąść z auta, nierzadko w czasie deszczu czy mrozu. Odnotowano przypadki, że zaraz po opuszczeniu samochodu przez kierowcę, który zostawił w stacyjce kluczyki, dochodziło do kradzieży auta. Niebezpieczne może być również wysiadanie z niego na ruchliwej ulicy. Z napędem jest zatem i wygodniej i bezpieczniej.
Redakcyjne porównanie 18 napędów do bram ogrodzeniowych
Zasadniczo bramy występują w dwóch rodzajach - jako rozwierane (skrzydłowe) i przesuwne. Te pierwsze mogą mieć jedno (rzadko) lub dwa skrzydła. Dwuskrzydłowe są wygodniejsze, potrzeba też mniej przestrzeni, żeby je otworzyć (skrzydło jest krótsze, ma do 3 m). Tak czy inaczej, na podjeździe musi być miejsce, zimą zaś, przed otwarciem, trzeba odśnieżyć teren w obrębie ruchu skrzydła.
Dlatego inwestorzy coraz chętniej wybierają bramy przesuwne, niezastąpione np. na działkach z krótkim podjazdem do garażu. Jedno duże skrzydło porusza się tuż nad ziemią, wzdłuż parkanu. Bramy przesuwne występują jako samonośne lub szynowe (na rolkach). Te drugie są mniej popularne, bo szynę umieszczoną między słupkami trzeba czyścić z piasku, liści, śniegu.
Brama przesuwna szynowa. (fot. Somfy)
Ile miejsca potrzeba na bramę przesuwną?
W modelach samonośnych integralnym elementem skrzydła jest przeciwwaga, która zwiększa jego długość, na ogół o 1/3. Skrzydło z przeciwwagą wisi na wysięgniku i nie dotyka podłoża. To sprawia, że nie zatrzymają go piasek, kamyki, drobne gałęzie. Ten wariant jest cięższy i droższy, lecz jego obsługa jest wygodniejsza. Trzeba jednak pamiętać, że brama przesuwna samonośna, o szerokości 5 m, razem z przeciwwagą ma ich 7. Do pełnego otwarcia potrzeba zatem 12 m wolnej przestrzeni wzdłuż ogrodzenia. Brama na szynie nie potrzebuje przeciwwagi, zatem i miejsca przy płocie wystarczy mniej.
Jaki siłownik do bramy skrzydłowej?
Ponieważ bramy skrzydłowe i przesuwne otwierają się w zupełnie różny sposób, przeznaczone do ich poruszania siłowniki mają odmienną konstrukcję. Automaty do bram skrzydłowych dzieli się na liniowe/śrubowe (z prostym ramieniem zmieniającym swą długość) i z ramieniem łamanym.
Montuje się je na słupkach, do których na zawiasach przytwierdzone jest skrzydło. Do każdego skrzydła potrzebny jest osobny siłownik. Mocowanie musi być solidne, istotna jest też odległość od zawiasu do krawędzi słupka.
Jeśli słupek jest zbyt wąski, założenie typowego siłownika może być niemożliwe. Rozwiązaniem bywa wówczas instalacja napędu podziemnego. Ich montaż jest bardziej skomplikowany (potrzebne jest odwodnienie) i kosztowniejszy, ale umożliwiają pełne otwarcie skrzydła - do 180°, a nie jak w przypadku siłowników standardowych do 90°.
Napędy bram skrzydłowych - liniowy (fot. z lewej: Nice) i z łamanym ramieniem (fot. z prawej: Beninca).
Jak działa napęd bramy przesuwnej?
Napęd bramy przesuwnej to niewielka skrzynka, którą umieszcza się z boku skrzydła. Jest zbudowany z motoreduktora (silnika zintegrowanego z przekładnią) i elektrycznego modułu sterującego.
Skrzydło przesuwa się w wyniku zazębiania się koła zębatego, osadzonego na wale motoreduktora, z listwą zębatą, umieszczoną wzdłuż dolnej krawędzi bramy. To rozwiązanie proste, łatwe w montażu i regulacji.
Automat należy zamocować powyżej poziomu terenu, bo jest odporny na działanie deszczu, lecz na zanurzenie w wodzie już niekoniecznie. W przypadku modeli szynowych, umieszcza się go jak najbliżej słupka, przy wersjach samonośnych koło zębate siłownika powinno znajdować się między wózkami jezdnymi bramy.
Bez względu na rodzaj bramy, system automatyki tworzy siłownik (czyli silnik i centrala sterująca/odbiornik), mechanizm przenoszący siłę ciągu/poruszający bramę (zależnie od modelu - koło zębate i listwa, wysięgnik), pilot albo klawiatura kodowa, współcześnie także aplikacja na telefon oraz elementy dodatkowe, np. fotokomórki.
Jak dobrać napęd do bram wjazdowych?
Napęd dobiera się do rodzaju bramy, jej wymiarów, ciężaru, intensywności pracy. Zwykle moc siłownika wynosi 300-600 W, przy czym do modeli rozwieranych powinna o 30% przekraczać wyliczoną, do przesuwnych o 50%. Rezerwa mocy zapewnia prawidłowe funkcjonowanie bramy w niesprzyjających warunkach atmosferycznych i przy większym obciążeniu, np. podczas wichury, opadów śniegu. Producenci podają maksymalną wagę i długość skrzydła, które obsłuży konkretny silnik.
Moc siłownika do bramy przesuwnej powinna nawet o połowę przekraczać wyliczoną, szczególnie w przypadku pełnego skrzydła, które na wietrze zachowuje się jak żagiel. (fot. Wiśniowski)
Gdy chodzi o intensywność użytkowania, siłowniki dzielą się na takie do pracy przydomowej i te do pracy intensywnej (do bram przemysłowych, osiedlowych). Za umowną granicę przyjęto 50 cykli otwierania - zamykania na dobę, co w przypadku domów jednorodzinnych raczej się nie zdarza. Tu w zupełności wystarczą urządzenia przewidziane do wykonywania 20-30 cykli dziennie.
Napędy muszą być odporne na warunki atmosferyczne - deszcz, wiatr, wysoką i niską temperaturę.
Infografika: Na co zwracać uwagę przy wyborze napędu do bramy wjazdowej?
Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać
najnowsze w każdy czwartek!
Dołącz do naszej listy i odbierz
darmowy magazyn ABC Budowania
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać
najnowsze w każdy czwartek!
Dołącz do naszej listy i odbierz
darmowy magazyn ABC Budowania
Jak sterować bramą wjazdową z napędem?
Bramy wjazdowe uruchamia się na ogół używając pilota. Nie trzeba kierować go w stronę centrali sterującej, bo ta odbiera sygnał z odległości do 200 m. Do sterowania wykorzystywane są piloty dwu- lub czterokanałowe, które da się zintegrować z innymi instalacjami w budynku, np. z bramą garażową, oświetleniem podjazdu. Obecnie nie ma już obawy, że złodzieje skopiują sygnał. Piloty z kodem dynamicznie zmiennym przy każdym naciśnięciu guzika generują unikatową sekwencję cyfr - nawet jeśli ktoś przejmie sygnał, przy następnym otwarciu kod będzie już inny. Bramę wjazdową można obsługiwać również ze smartfona.
Największa zaleta bramy z automatyką, czyli możliwość jej otwierania bez wysiadania z samochodu. (fot. Wiśniowski)
Jakie wyposażenie dodatkowe dobrać do bram wjazdowych?
Niezbędnym wyposażeniem bramy z napędem są fotokomórki. Umieszczone po przeciwległych stronach wjazdu zatrzymają zamykające się skrzydło, gdy w linii jego ruchu pojawi się samochód, dziecko czy pies.
Gdy wyjazd z posesji prowadzi na ruchliwą ulicę lub przecina chodnik, potrzebna jest lampa ostrzegawcza, sygnalizująca, że skrzydło jest w ruchu. Przeważnie montuje się ją na słupku.
Mechanizm awaryjnego otwierania umożliwia ręcznie otwieranie i zamykanie bramy, w razie braku prądu lub awarii napędu. Po przekręceniu w zamku siłownika specjalnego kluczyka, zwalniana jest blokada ruchu.
Niektórych inwestorów interesuje funkcja niepełnego otwarcia. Brama otwiera się wówczas na taką szerokość, która wystarcza do przejścia pieszych. To rozwiązanie może zastąpić furtkę. Dzięki funkcji automatycznego domykania brama zamyka się samoczynnie po określonym czasie. Łagodny/miękki start i zatrzymanie odpowiadają za jej płynną i cichą pracę.
Wyposażenie dodatkowe - fotokomórki w linii ruchu skrzydła i lampa ostrzegawcza na ogrodzeniu. (fot. Nice)
Czy do bramy wjazdowej już używanej można założyć napęd?
Automatyzacja nie jest zarezerwowana dla bram nowych. W przypadku użytkowanych najpierw należy sprawdzić ich stan techniczny. Liczy się stabilność i sztywność konstrukcji, ponieważ napęd działa na bramę z dużą siłą. Ważna jest płynność ruchu skrzydła - czy lekko się otwiera i obraca na zawiasach, nigdzie nie obciera, blokuje itd.
Niezbędne jest doprowadzenie przewodu zasilającego automat - na bezpiecznej głębokości, w odpowiedniej osłonie oraz rozprowadzenie okablowania do fotokomórek, lampy ostrzegawczej. Zwykle wymaga to rozkopania ogródka, demontażu nawierzchni z kostki itp. Dlatego w trakcie budowy ogrodzenia, czy urządzania ogródka, nawet jeśli nie planujemy zakupu napędu, warto pomyśleć o doprowadzeniu do bramy przewodu ziemnego 3×1,5 mm2.
Dziennikarz z przeszło 25-letnim doświadczeniem w mediach drukowanych i elektronicznych. W Budujemy Dom od blisko dekady. Na budowach bywa tak często, jak w redakcji. Autor tekstów poradnikowych i publicystycznych, także porad prawnych. Nadąża za zmianami w największych programach pomocowych dla inwestorów indywidualnych: w Czystym Powietrzu, Moim Prądzie, Mojej Wodzie...
Komentarz dodany przez Jacek: Od 1998 instaluję napędy. I żadnego z tu przedstawianych nie polecałbym. A Nice w szczególności. Bida z nędzą. Oferta, lekko liczącząc, sprzed 15 lat. Panowie redaktorzy świat nie stoi w miejscu. W automatyce również.
Gość Wiśniewski
19-06-2018 21:22
Zabrakło w tekście informacji, że systemy zdalnego sterowania mogą np. współpracować z oświetleniem lub bramą garażu. Pozwala to obsługiwać całość jednym przyciskiem.