Lampki, latarnie, reflektory - czym oświetlić ogród?
Lampki, latarnie, reflektory - czym oświetlić ogród?
Lampy i inne urządzenia elektryczne montowane w ogrodzie muszą być przystosowane do montażu na zewnątrz, a zatem wyposażone w szczelną, trwałą obudowę, zapewniającą odporność na długotrwałą wilgoć, strugi deszczu, mróz, zmiany temperatury, podmuchy wiatru, uszkodzenia mechaniczne, zaś w przypadku opraw montowanych w nawierzchni - także na nacisk.
Lampy ogrodowe muszą być odporne na warunki atmosferyczne, takie jak wilgoć, mróz, deszcz, zmiany temperatury czy uszkodzenia mechaniczne. Wybór oświetlenia jest szeroki i obejmuje zarówno nowoczesne, jak i tradycyjne style, co pozwala dopasować je do charakteru ogrodu i budynku. Lampy mogą być wykonane z różnych materiałów, m.in. ze stali nierdzewnej, aluminium, żeliwa, mosiądzu czy drewna egzotycznego. Oświetlenie ogrodu powinno być dostosowane do potrzeb poszczególnych stref - chodniki wymagają lamp słupkowych, a duże posesje kilkumetrowych latarni. Ważne jest odpowiednie oświetlenie miejsc niebezpiecznych, takich jak schody, pochyłości terenu, wąskie przejścia oraz brzegi zbiorników wodnych, co poprawia bezpieczeństwo i komfort użytkowania ogrodu po zmroku.
Niemniej jednak wybór lamp ogrodowych jest ogromny - każdy znajdzie coś dla siebie - zarówno miłośnicy nowoczesności, jak i tradycji. Oprawy mają styl minimalistyczny i bardziej ozdobny. Ich charakter trzeba dopasować do stylu ogrodu i bryły budynku. Lampy słupkowe, wiszące, wpuszczane w nawierzchnię, kinkiety czy reflektorki wykonywane są z rozmaitych materiałów. Dużym powodzeniem cieszy się stal nierdzewna i aluminium. Wyroby żeliwne, mosiężne oraz ze wstawkami z drewna egzotycznego najlepiej współgrają ze starymi ogrodami i domami o tradycyjnej architekturze.
Wybierając lampy, warto zwrócić uwagę, czy mają regulowane głowice, umożliwiające zmianę kąta padania światła. Czy montowane są na stałe, czy też można je przestawiać z miejsca na miejsce - niektóre reflektorki i lampy solarne wbija się w ziemię, a więc w każdej chwili można je przenieść.
W ogrodzie można stosować różne źródła światła - od wycofywanych już żarówek tradycyjnych, po ich energooszczędne zamienniki - LED-y, świetlówki kompaktowe, żarówki halogenowe. Prym wiodą jednak diody elektroluminescencyjne (LED). Zużywają do 90% mniej energii niż zwykłe żarówki. Dają światło białe lub kolorowe, które może dyskretnie podświetlać rośliny, czy też brzegi ścieżek. Produkty mają różne trzonki, więc pasują do większości oprawek, także tych z typowym gwintem.
Odrębnym rodzajem ogrodowego oświetlenia są lampy solarne, wyposażone w akumulatorki, ładowane w ciągu dnia przez ogniwa słoneczne. Włączają się automatycznie po zapadnięciu zmroku - zgromadzona energia służy do zasilania diod LED. Lampy tego typu mają niewielką moc i pełnią głównie rolę dekoracyjną. Sprawdzają się również wszędzie tam, gdzie nie przewidziano instalacji elektrycznej. Mają bardzo rozmaite formy - małych latarenek na nóżce (które wbija się w ziemię), dużych latarni, kinkietów, łańcuchów świetlnych, świecących kostek brukowych i różnych figurek.
Urządzenia tego typu należy montować w dobrze nasłonecznionym miejscu (nie w półcieniu), aby w ciągu dnia bateria mogła się w pełni naładować. Na zimę najlepiej schować je do pomieszczenia - zimowanie w ogrodzie powoduje szybsze zużycie akumulatorka.
Lampy solarne stanowią niejako darmowe i ekologiczne źródło energii. To, jak długo i mocno świecą, zależy jednak od intensywności nasłonecznienia - czyli od ich umiejscowienia, pogody i pory roku. (fot. Steinel)
Poszczególne części ogrodu wymagają indywidualnego podejścia - w niektórych miejscach potrzebne jest silne światło, dobrze oświetlające teren, w innych wystarcza oświetlenie dekoracyjne.
Oświetlenie chodników to zazwyczaj lampy słupkowe o wysokości przynajmniej kilkudziesięciu centymetrów. Na dużych posesjach najlepiej sprawdzają się kilkumetrowe latarnie. Te pierwsze powinny mieć światło skierowane w dół, natomiast drugie - rozproszone - w przeciwnym wypadku będą razić przechodzące osoby. Ciekawym rozwiązaniem są oprawy wpuszczane w nawierzchnię - te najazdowe wytrzymują nacisk kół samochodu. Szczególnie musimy pamiętać o oświetleniu miejsc, gdzie występują nierówności albo teren jest pochyły, a także schodów ogrodowych i wejściowych, wąskich przejść, zakamarków oraz brzegów zbiorników wodnych.
Światło przy bramie wjazdowej i wejściu do domu sprawia, że czujemy się bezpiecznie. Nie trzeba też szukać po omacku dzwonka czy klamki. Źródło światła często umieszcza się w daszku lub podsufitce. Oświetlenie wnętrza pergoli, tarasu czy altany zapewni komfortowy wypoczynek także po zmroku.
Światło coraz częściej pełni rolę dekoracyjną. Pozwala wydobyć z mroku urodę ogrodowych detali.
Małgorzata Kolmus fot. otwierająca: Milantex
FAQ Pytania i odpowiedzi
Jakie wymagania muszą spełniać lampy ogrodowe?
Lampy ogrodowe muszą być przystosowane do montażu na zewnątrz, mieć szczelną, trwałą obudowę odporną na wilgoć, deszcz, mróz, zmiany temperatur, wiatr i uszkodzenia mechaniczne.
Jakie materiały są popularne przy produkcji lamp ogrodowych?
Popularne materiały to stal nierdzewna i aluminium, a w ogrodach tradycyjnych dobrze sprawdzają się wyroby żeliwne, mosiężne oraz z elementami drewna egzotycznego.
Jakie źródła światła są najczęściej używane w ogrodzie?
Najczęściej używanymi źródłami światła są diody LED, które zużywają do 90% mniej energii niż tradycyjne żarówki i dostępne są w wersjach białych i kolorowych.
Gdzie najlepiej montować lampy solarne?
Lampy solarne powinny być montowane w dobrze nasłonecznionym miejscu, aby akumulatory mogły się w pełni naładować w ciągu dnia.
Jakie rodzaje oświetlenia są odpowiednie dla różnych części ogrodu?
Na chodnikach stosuje się lampy słupkowe, przy dużych posesjach latarnie, a miejsca niebezpieczne, jak schody czy pochyłe tereny, wymagają mocnego oświetlenia.
Autorka artykułów związanych m.in. z wykańczaniem i urządzaniem ogrodów oraz wnętrz. Zwolenniczka koncepcji slow design w urządzaniu wnętrz, mającej na uwadze świadomy dobór produktów i indywidualne dopasowywanie rozwiązań. Prywatnie zajmuje się malarstwem, które jest jej największą pasją.