Nawet najbardziej nowoczesny dom nie będzie komfortowy, jeżeli nie zadbamy o prawidłowo wykonaną instalację elektryczną. Wygodę użytkowania zapewnią odpowiednio rozmieszczone gniazda i łączniki oraz możliwość uruchomienia różnych urządzeń jednocześnie bez ryzyka „wywalania” korków.
Wykonanie instalacji powinno się powierzyć doświadczonemu elektrykowi z uprawnieniami budowlanymi. Wykona on instalację, sprawdzi jej działanie i sporządzi protokół pomiarów instalacji, bo tylko wtedy zakład energetyczny podpisze z nami umowę o korzystanie z prądu.
Nie ma formalnego wymogu sporządzania projektu instalacji elektrycznej, ale warto go mieć, choćby w formie odręcznego szkicu. Mając projekt, możemy na spokojnie przeanalizować miejsca montażu poszczególnych gniazdek i łączników. Dzięki temu nie zapomnimy o żadnym ważnym dla nas urządzeniu i przeznaczymy dla niego gniazdko, umieszczone w odpowiednim miejscu.
Możemy się także zastanowić, jakie urządzenia chcemy podłączyć w przyszłości i już teraz przewidzieć dla nich miejsce w projektowanej instalacji. A dobrze zaprojektowana instalacja wytrzyma obciążenie pracą różnych urządzeń dużej mocy działających jednocześnie.
Planujemy układ instalacji
Zanim powstanie projekt instalacji, warto powiedzieć elektrykowi, jakie urządzenia elektryczne chcielibyśmy mieć w poszczególnych pomieszczeniach oraz jakie gniazda i łączniki. Zastanówmy się nad tym, jak często i w jakich okolicznościach będą uruchamiane poszczególne urządzenia. Ustalmy miejsca rozmieszczenia żyrandoli i kinkietów. Pamiętajmy o antenie telewizyjnej, gniazdkach telefonicznych i komputerowych, bo wymagają one specjalistycznych podłączeń. Jeśli np. w łazience lub w holu planujemy elektryczne ogrzewanie podłogowe, powiedzmy o tym elektrykowi.
Nawet jeżeli nie wszystkie urządzenia elektryczne będziemy kupować od razu, warto zapewnić sobie możliwość korzystania z nich w przyszłości. Zadbajmy więc, by elektryk zaprojektował i wykonał gniazda, do których będziemy mogli je podłączyć. Odpowiedniego zaprojektowania wymaga też instalacja elektryczna na zewnątrz domu. Wśród urządzeń zewnętrznych, które wymagać będą podłączeń, powinny się znaleźć: domofon lub wideodomofon przy furtce, system elektronicznego otwierania bramy wjazdowej i garażowej oraz oświetlenie zewnętrzne.
Warto też zaplanować odpowiednią liczbę gniazd do podłączania kosiarki, pompy do oczka wodnego, minifontanny, a także lampek choinkowych. Może kiedyś zamontujemy też kable grzewcze, które będą rozmrażały rynny lub zabezpieczały podjazd i chodniki przed oblodzeniem.
Nawet jeśli nie wszystkie pomieszczenia będziemy wykańczać od razu – na przykład zostawiamy strych do późniejszej adaptacji – warto zaplanować, jakie funkcje będą pełnić w przyszłości. Wyprowadzenie odpowiednich przewodów umożliwi włączenie tych pomieszczeń do instalacji elektrycznej bez konieczności kucia ścian i jej przerabiania.
Zanim elektryk rozmieści wszystkie punkty świetlne i gniazda, powinien nas zapytać o rozplanowanie poszczególnych pomieszczeń. Już na etapie projektu warto więc ustalić, gdzie postawimy łóżka, biurko z komputerem, stoliki nocne, szafy, regały czy stolik ze sprzętem RTV. Chociaż może się to wydawać trudne, najlepiej rozplanować umeblowanie pomieszczeń jeszcze na etapie stanu surowego, przed ułożeniem tynków.
W domu, w którym instalacja elektryczna jest funkcjonalnie wykonana, nie trzeba używać przedłużaczy, które szpecą wnętrza i przeszkadzają w sprzątaniu.
Najpierw tablica rozdzielcza
Rozdzielnica to obudowa, w której zamontowane są aparaty zabezpieczające instalację elektryczną i urządzenia, które są do nich podłączone. Umieszcza się ją w przedpokoju lub korytarzu. Z jednej strony podłącza się do niej wewnętrzną linię zasilającą, łączącą instalację wewnętrzną ze złączem, z drugiej zaś strony podłącza się końcówki wszystkich przewodów elektrycznych prowadzonych w budynku, czyli tzw. obwody. Podstawowym zadaniem rozdzielnicy jest dbanie o bezpieczeństwo odbiorników. Powinna być na tyle duża, żeby zostało w niej wolne miejsce na zamontowanie w przyszłości dodatkowych zabezpieczeń.
W rozdzielnicy montowana jest przede wszystkim aparatura modułowa, czyli wyłączniki różnicowoprądowe, wyłączniki nadmiarowoprądowe (in. nadprądowe) i ograniczniki przepięć. Można też zamontować elementy sterujące, czyli zegary tygodniowe, styczniki, przekaźniki itp., ale wykorzystywane są one dużo rzadziej.
Najważniejszym zadaniem aparatów zamontowanych w rozdzielnicy jest zabezpieczanie całej instalacji przed zwarciem, przeciążeniem lub przepięciem powstałym na przykład wskutek uderzenia pioruna. Do tego służą ograniczniki przepięć, wyłączniki różnicowoprądowe i wyłączniki nadmiarowoprądowe.