Ogień trzaskający w kominku tworzy ciepłą atmosferę w salonie. Niekiedy na tym się kończy. Kominek można jednak wykorzystać do ogrzania całego domu.
Kominek może służyć do ogrzewania domu, ale lepiej, by nie był jedynym źródłem ciepła. Takie ogrzewanie jest bowiem dość uciążliwe w obsłudze, ma mało efektywną regulację mocy grzewczej i stosunkowo niską sprawność spalania. Mimo to sporo osób decyduje się na użytkowanie kominka jako głównego źródła ciepła i wybiera w tym celu rozwiązania umożliwiające rozprowadzanie ciepłego powietrza po całym domu lub współpracę kominka z wodną instalacją grzewczą.
Planowanie
Lokalizacja i rodzaj kominka powinny być zawarte w projekcie domu. Do jego funkcjonowania niezbędny jest bowiem komin, który powinien być wykonany równocześnie ze stanem surowym budynku. Jeśli dom ma być ogrzewany powietrzem z kominka, w projekcie powinien być pokazany układ kanałów rozprowadzających ciepłe powietrze, przyjęty odpowiedni rodzaj stropu, a pomieszczenia – odpowiednio podwyższone, jeśli przewody rozprowadzające ciepłe powietrze mają być ukryte pod sufitem podwieszanym.
Lokalizacja kominka. Najkorzystniej jest zlokalizować kominek w centralnym punkcie domu, bo wtedy wszystkie przewody z ciepłym powietrzem będą miały zbliżoną długość. Zapewni to równomierne rozprowadzanie ciepła, zwłaszcza gdy nie będzie ono wspomagane wentylatorem wymuszającym cyrkulację.
Rodzaj komina trzeba dostosować do wielkości kominka, jego mocy grzewczej, a także usytuowania względem ścian domu. Przepisy wymagają, aby przekrój kanału dymowego był nie mniejszy niż 14 × 14 cm, a jeśli zostanie w nim zastosowany wkład kominowy, nie powinien mieć średnicy mniejszej niż 12 cm. Przekroje przyłączy do wkładów kominkowych są w rzeczywistości znacznie większe, dlatego w kominach murowanych stosuje się kanały dymowe o przekroju 14 × 27 cm lub 27 × 27 cm (wymiary wynikające z normatywnych wymiarów cegieł). Kominy prefabrykowane powinny mieć średnicę 18–20 cm.
Konstrukcję komina odprowadzającego dym z kominka dobiera się stosownie do jego lokalizacji z uwzględnieniem tego, czy będą w nim też inne kanały – spalinowe lub wentylacyjne. Jeśli kominek przylega do ściany konstrukcyjnej lub prowadzone są w nim liczne kanały, najczęściej wybiera się komin murowany. Wbudowany w ścianę komin jest wtedy stosunkowo tani i łatwo wykończyć jego górny odcinek wystający ponad dach domu.
Gdy komin ma służyć tylko do odprowadzania dymu z kominka, lepszym rozwiązaniem będzie konstrukcja z elementów prefabrykowanych, które są dostosowane do odprowadzania spalin o wysokiej temperaturze. Powinny to być elementy zespolone, zawierające nie tylko kanał dymowy, ale również wentylacyjny – niezbędny do bezpiecznego użytkowania kominka.
Dyskusyjne jest natomiast wyposażanie kominów murowanych w żaroodporne wkłady stalowe. Jeśli umiejętnie pali się w kominku, a komin jest starannie wymurowany z cegieł dobrej jakości, wkład nie jest konieczny. Jedynie do kominka z płaszczem wodnym – ze względu na niższą temperaturę spalin i możliwość skraplania się (kondensacji) pary wodnej – wyposażenie komina we wkład jest w pełni uzasadnione.
Jak funkcjonuje system Dystrybucji Gorącego Powietrza, czyli DGP
Zasada ogrzewania powietrznego polega na rozprowadzaniu po domu ogrzanego powietrza. Jeśli źródłem ciepła jest kominek, ogrzewa się ono opływając obudowę wkładu kominkowego, po czym przez rozdzielacz i system rur rozprowadzających zakończonych anemostatami (czyli nawiewnikami) dopływa do poszczególnych pomieszczeń. Schłodzone, przemieszcza się ku dołowi i otworami w obudowie powraca do kominka dzięki naturalnemu ciągowi lub też wymuszeniu takiego ruchu pracą wentylatora. Warunkiem funkcjonowania tego ogrzewania jest zatem swoboda przepływu powietrza na drodze pomieszczenia – kominek. Aby zapewnić tę swobodę, w drzwiach wewnętrznych montuje się kratki, wierci otwory lub podcina dolną krawędź skrzydeł.
Ze względu na możliwość przenoszenia zapachów, wlotów powietrza grzewczego nie umieszcza się w w.c. ani w kuchni i zapewnia w tych pomieszczeniach inny sposób ogrzewania. Wadę powietrznego ogrzewania kominkowego, jaką jest unoszenie kurzu, można w pewnym stopniu ograniczyć, montując filtr na wentylatorze.
Ogrzewanie z DGP może również funkcjonować w systemie zamkniętym, jeśli do pomieszczeń doprowadzone są po dwie rury – jedna z nawiewem ciepłego powietrza, a druga odprowadzająca powietrze schłodzone z powrotem do kominka. Nie trzeba wtedy wykonywać podcięć pod drzwiami ani montować w nich tulei. Nie eliminuje to jednak problemów z rozchodzeniem się zapachów i kurzu.
Zależnie od rozległości instalacji rozprowadzającej (odległości wylotów powietrza od kominka) system może pracować w tzw. obiegu grawitacyjnym lub z wymuszoną wentylatorem cyrkulacją powietrza. Grawitacyjnie można rozprowadzać powietrze pod warunkiem, że poziome odcinki rur nie przekraczają 3–4 m; dotyczy to niewielkich domów, w których kominek umieszczony jest w centralnym miejscu.
Większe możliwości zapewnia wymuszony obieg powietrza, w którym odpowiednio dobrany wentylator umożliwia pokonanie oporów przepływu w dłuższych odcinkach rur. Jednak jego praca uzależniona jest od dopływu prądu (podczas awarii sieci elektrycznej ogrzewanie praktycznie nie działa), a także jest źródłem hałasu, mniej lub bardziej słyszalnego zależnie od jego umiejscowienia i jakości.
