Paliwa stałe wracają do łask, bo choć gaz i olej zapewniają bezobsługową pracę kotła, to są droższe od węgla czy drewna. Współczesna kotłownia na paliwa stałe już nie musi być okopconym, brudnym pomieszczeniem. Może być czysta i nowoczesna, trzeba tylko wybrać właściwy rodzaj paliwa i dobrać odpowiedni kocioł
(fot. Viessmann)
Wybierając kocioł na paliwa stałe, liczymy na to, że jego eksploatacja będzie stosunkowo tania. Warto zatem sprawdzić nie tylko modele dostępnych urządzeń, ale również ceny i wydajność opałową różnych rodzajów paliw.
Każdy producent określa paliwo podstawowe i zastępcze dla danego urządzenia. Najlepiej kupić kocioł, dla którego wybrane przez nas paliwo jest podstawowym – urządzenie będzie miało wtedy największą sprawność.
Wybór paliwa
Węgiel kamienny. Jako paliwo do kotłów stosuje się kilka sortymentów, różniących się wartością opałową, zawartością siarki i popiołu oraz gatunkiem (od I do III). Im gorszy gatunek, tym niższa wartość opałowa i wyższa zawartość zanieczyszczeń stałych.
Wartość energetyczna węgla zależy od kopalni, w której jest wydobywany, a także od tzw. sortymentu (im mniejsze ziarna, tym mniejsza wartość energetyczna). Warto więc zdać sobie sprawę z tego, że ilość węgla potrzebnego do ogrzania domu będzie zależała od jego sortymentu.
Popularne sortymenty węgla, stosuje się następująco:
orzech – do najtańszych kotłów żeliwnych, ze spalaniem górnym,
miał węglowy – do kotłów z nadmuchem,
eko-groszek – do kotłów retortowych,
brykiety i koks – do stalowych kotłów ze spalaniem górnym.
Niska zawartość siarki w węglu sortymentu eko-groszek sprawia, że spaliny powstające podczas jego spalania zawierają mniej dwutlenku siarki niż pozostałe sortymenty. Jest to nie tylko korzystne dla środowiska, ale też wydłuża żywotność elementów kotła i komina, które korodują pod wpływem kwasów siarkowego i siarkawego, powstających w wyniku reakcji siarki z parą wodną. Eko-groszek wyróżnia się też niską zawartością popiołu oraz wilgoci (dzięki przechowywaniu w workach foliowych), a to oznacza większą wydajność energetyczną paliwa.
Węgiel brunatny. Ma niższą wartość opałową niż kamienny i jest sprzedawany przede wszystkim w postaci brykietów. Jego znaczenie jest niewielkie – producenci nowoczesnych kotłów dopuszczają stosowanie go jedynie jako paliwa zastępczego.
Biomasa. Tak określa się odpady drzewne, słomę oraz rośliny energetyczne. To paliwa coraz bardziej popularne, bo są odnawialne, czyli takie, które powstają w stosunkowo krótkim czasie (w porównaniu np. do czasu powstawania węgla). Biomasa zaliczana jest do paliw ekologicznych – jest źródłem energii, która w ogólnym bilansie nie emituje do atmosfery dwutlenku węgla, zatem nie zwiększa efektu cieplarnianego.
Rośliny energetyczne. Można je hodować samodzielnie. Szczególnie popularne są gatunki o dużym rocznym przyroście masy, takie jak wierzba, miskant olbrzymi lub malwa pensylwańska – z jednego hektara uprawy można uzyskać rocznie 20-30 ton suchej masy. Słoma. Podczas spalania wydziela do atmosfery znikome ilości zanieczyszczeń. Najbardziej efektywne jest spalanie balotów, czyli sprasowanych bloków słomy. Słomę pszenną można wykorzystywać świeżo po ścięciu, pozostałe gatunki trzeba przedtem wysuszyć. Ze spalenia 1,7 tony słomy uzyskuje się tyle samo energii co ze spalenia 1 tony węgla. Słomę należy spalać tylko w kotłach przeznaczonych do tego rodzaju paliwa.