Oświetlenie zewnętrzne

Oświetlenie zewnętrzne

Ogród może być urokliwym, tajemniczym miejscem - szczególnie po zmierzchu. Trzeba tylko umiejętnie grać oświetleniem. Lampy jednak są też potrzebne ze względów czysto praktycznych. Ułatwiają dojście do domu i zapewniają bezpieczeństwo, oświetlając wejście.

Niezbędna jest lampa przy drzwiach wejściowych (fot. Art Metal)
Niskie lampy typu słupek są chętnie używane w ogrodzie nie tylko przy ścieżkach (fot. Spotline)
Światło lampy przy ścieżce powinno być skierowane do dołu (fot. Milantex)
Nawierzchniowa lampa aluminiowa, po której można jeździć samochodem (fot. Spotline)
Lampki wpuszczone w taras delikatnie oświetlają przestrzeń (fot. Spotline)
Reflektorki mogą być łączone w zestawy fot. Milantex)

W ogrodzie są przede wszystkim potrzebne te lampy, które pełnią funkcje praktyczne. Nie wszystkie są niezbędne, ale ułatwiają poruszanie się po ciemku.


Oświetlenie domu. Obok drzwi wejściowych umieszcza się lampę, która ułatwia ich otwarcie po ciemku. Oświetla też osobę stojącą przed drzwiami. Taka lampa często długo pozostaje włączona. Warto więc zadbać o umieszczenie w niej energooszczędnej żarówki. Innym rozwiązaniem jest zastosowanie lampy dwufunkcyjnej – może ona świecić ciągle lub być przełączana w tryb działania połączony z czujnikiem ruchu. Jeśli wejście do naszego domu jest zadaszone, możemy zastosować lampę wiszącą. Najczęściej ma kształt latarni zawieszonej na łańcuchu – przed zakupem sprawdźmy jego długość. Takimi lampami można też oświetlić zadaszony taras lub altanę.

 

Stylistyka lamp jest różnorodna. Są więc kinkiety płasko przylegające do ściany oraz mocowane do niej pod kątem. Mogą to być również lampy – latarnie, mocowane na sztywnych uchwytach wygiętych esowato. Lampy te produkowane są z aluminium – anodowanego lub lakierowanego proszkowo – i stali (także lakierowanej proszkowo), żeliwa oraz z utwardzanego tworzywa ABS. Są też bardzo efektowne lampy miedziane, ale ich oferta nie jest duża. Klosze powinny być z mlecznego, barwionego lub ornamentowego szkła (stosuje się też poliwęglan), które rozprasza światło, nie oślepiając.

 

Można na elewacji budynku umieścić oddzielną lampę z czujnikiem ruchu. Jeśli uważamy, że warto wyeksponować elewację naszego domu, możemy podświetlić ścianę reflektorkami umieszczonymi w pobliżu.

 

Ścieżki, schody, podjazdy. Oświetlamy je np. oprawami słupkowymi – na podstawach o wysokości od 30 do 170 cm. Producenci zazwyczaj klasyfikują lampy o wysokości do 50 jako niskie słupki, do 170 cm – jako wysokie słupki. Powyżej 170 cm są to już lampy parkowe, czyli latarnie.

 

Lampy służące do oświetlania traktów powinny być tak skonstruowane, aby światło było kierowane do dołu i nie oślepiało. Moc żarówki powinna być tak dobrana, aby oświetlony był fragment terenu pod lampą. W przeciwnym razie świecąca lampa będzie sprawiała wrażenie zawieszonego w próżni punktu.

 

Większość modeli lamp z tworzywa jest sprzedawanych na podstawach zakończonych szpilkami, które wbija się w ziemię. Cięższe lampy metalowe oraz wysokie słupki i lampy parkowe muszą być przytwierdzone do betonowego fundamentu. Można go zrobić samemu lub kupić gotowy – niektórzy producenci lamp oferują również elementy fundamentowe.

 

Boki ścieżek, podjazdy i krawędzie stopni możemy zaznaczyć lampami wpuszczanymi w nawierzchnię. Są to oprawy składające się z wykonanego z PVC „kubła” mieszczącego instalację oraz oprawy – z tworzywa ABS, aluminium, stali – i klosza ze szkła lub poliwęglanu. Lampy mogą być lekko wypukłe lub całkowicie płaskie. Po większości z nich można jeździć samochodem, o ile producent dopuścił takie obciążenie. Wśród tych lamp są również mające klosze zbrojone metalowym rastrem. Wytrzymują one większe obciążenie. Wzdłuż traktu możemy umieścić także oprawy z diodami LED. Ich żywotność jest bardzo duża; dają najczęściej światło w kolorze niebieskim.

 

Oświetlenie tarasu. Tu sprawdzą się kinkiety lub niewysokie lampy – słupki. Inną propozycją są lampki wpuszczane w podłogę lub ścianę. Oprócz opraw na różnego rodzaju żarówki, są też inne. W efektownych, okrągłych, kwadratowych lub wielokątnych oprawach, znajdują się diody LED, umieszczone wzdłuż obwodu klosza. Pobór mocy to ok. 1 W. Producent wspomnianych lamp określa czas ich użytkowania na ok. 100 000 godzin.

 

Obudowy lamp LED produkowane są w kolorach srebrnym, czarnym, grafitowym, złotym, beżowym i miedzianym.

 

Oświetlenie roślin. W tym celu stosuje się przede wszystkim reflektorki – pojedyncze lub w zestawach po kilka. Mogą być umieszczane bezpośrednio na ziemi lub znajdować się na niewysokich podstawach. Bardzo często są tak skonstruowane, że można je wbić w ziemię, dzięki czemu łatwo zmienia się ekspozycję. Reflektorki są stałe lub umożliwiające zmianę kierunku padania światła. Oczywiście, te drugie są wygodniejsze i dają większe możliwości operowania światłem. Reflektorki warto tak umieścić, aby były zamaskowane roślinami. Niektórzy producenci oferują lampy w obudowie z tworzywa, imitującej kamień – najczęściej piaskowiec.

 

Oświetlenie wody. Mogą to być lampy umieszczone na brzegu stawu, lampy podwodne oraz pływające. Wszystkie muszą mieć specjalne wykonanie, czyli całkowicie hermetyczne obudowy, przeznaczone do kontaktu z wodą. Do oświetlania wody najczęściej stosuje się żarówki halogenowe.

 

Na brzegu najlepiej jest umieścić niskie reflektorki, które ukryjemy w zieleni. Powinny mieć regulowany kąt padania światła, aby łatwo było uzyskać odpowiednią ekspozycję. Z kolei w stawie sprawdzą się reflektorki podwodne. Są to lampy w wykonaniach wodoszczelnych. Zazwyczaj ich kąt świecenia wynosi 180°. Jeśli chcemy mieć fontannę, możemy kupić ją zespoloną z lampami podwodnymi. Są one przymocowane do podstawy fontanny na stałe lub na obracających się wokół niej ramionach. Montuje się je w koszu filtra pompy lub w uchwycie do dyszy fontannowej. Oryginalne efekty uzyskamy stosując dodatkowo dyski obrotowe – najczęściej 4-kolorowe – montowane na pompę, oraz podświetlane dysze fontannowe. Dyski obracają się pod wpływem wody wypływającej z dyszy. Szczególny nastrój tworzą lampy pływające. Są to klosze z tworzywa, najczęściej w postaci kul, mocowane do niezatapialnych podstaw z tworzywa sztucznego. Klosze mogą być matowe lub przezroczyste, białe i barwione. Odpowiednio długi przewód przyłączeniowy pozwala na ich poruszanie się po tafli wody. Aby jednak nie zdryfowały na brzeg należy przewód obciążyć np. kamieniem.

Typowa lampa słoneczna; na górze – widoczne ogniwo (fot. Janos)

Słońce zamiast prądu

 

Coraz szersza jest oferta lamp ogrodowych, zasilanych energią słoneczną. Są wśród nich lampy zespolone z fontanną. Fontanna stała może nie mieć wbudowanego ogniwa fotoelektrycznego. Ustawia się je wtedy na brzegu. Nie są to jednak urządzenia o dużych wymiarach, nie szpecą więc ogrodu. W handlu są też pływające fontanny, w których pompa jest zasilana wbudowanymi ogniwami fotoelektrycznymi. Fontanna umieszczona jest na stabilnej podstawie z polipropylenu, która zawsze zachowuje poziom. Wydajność pompy to do 100 litrów na godzinę, a wysokość strumienia wody – do 75 cm.

 

Coraz większa jest oferta lamp do oświetlania ogrodu. W kloszu każdej lampy znajduje się niewielkie ogniwo fotoelektryczne, które ładuje się w dzień 9. Większość lamp ma czujnik zmierzchowy, zapala się więc samoczynnie po zapadnięciu zmroku, ale są też takie, które mają mechaniczny wyłącznik. Dzięki niemu lampa może świecić tylko, gdy tego chcemy. Niektóre modele ogrodowych lamp słonecznych mają dwa tryby pracy: zwykły, przy którym lampa świeci nieprzerwanie, oraz sprzężony z czujnikiem ruchu. Przykładowo kąt zadziałania czujnika może wynosić 90°, a jego zasięg ok. 6 m. Lampa zapala się po wykryciu ruchu i automatycznie wyłącza w 30 sekund po jego ustaniu. Zwykły tryb pracy „obsługuje” dioda, natomiast czujnik ruchu – żarówka halogenowa, o mocy ok. 5 W. Tryb pracy wybieramy przełącznikiem.

 

Również na elewacji, zamiast tradycyjnej lampy z czujnikiem ruchu, możemy umieścić lampę słoneczną. Może mieć ona kąt działania czujki do 110° i zasięg ok. 10 m. W tym przypadku ogniwo fotoelektryczne nie jest trwale połączone z lampą – aby lampa sprawnie działała, należy umieścić je w dobrze nasłonecznionym miejscu.

 

Źródłem światła w lampach słonecznych najczęściej jest dioda LED, której żywotność producenci określają na ok. 100 000 godzin. Stosuje się też świetlówki fluorescencyjne, zazwyczaj o mocy 4 W. Wśród lamp słonecznych znajdują się też takie, które oprócz ogniwa fotoelektrycznego, mają baterie niklowo-kadmowe wielokrotnego użytku, tzw. akumulatorki. Zależnie od technologii wykonania lampy i źródła światła, lampy mogą po naładowaniu świecić od 3 do 12 godzin. Najdłużej świecące lampy, wyposażane w czujnik zmierzchowy wyłączają się same wraz z nastaniem dnia.

 

Lampy słoneczne nie dają bardzo mocnego światła, ale wystarczają do zbudowania nastroju lub wyznaczenia przebiegu traktu w ogrodzie. Oprawy są produkowane z tworzywa lub aluminium. Lampy ogrodowe umieszczane są na szpilkach przeznaczonych do wbicia w ziemię. Kinkiety przytwierdza się do ściany domu. Klosze najczęściej są bezbarwne, gładkie lub ornamentowe. Są też lampy z kloszami kolorowymi: czerwonym, bursztynowym, zielonym i białym. Wśród nich niezwykle efektownie prezentują się lampy pływające, tzw. znicze, z kloszami otwartymi u góry.

Pozostałe artykuły z tego numeru
Rury z tworzyw w instalacjach domowych - rodzaje, zastosowanie
Tworzywa sztuczne zdominowały świat. Podzieliły go także na żarliwych zwolenników i równie gorących przeciwników. Ale od tworzyw nie da się uciec... Zresztą, po co? W instalacjach domowych znajdują zastosowanie cztery podstawowe rodzaje tworzyw - polietylen PE, polibutylen PB, polipropylen PP i polichlorek winylu PVC. Możemy też wybierać spośród różnych ich odmian.
Rury z tworzyw w instalacjach domowych - rodzaje, zastosowanie
Okna i drzwi
Poprawnie zamontowane okna i drzwi będą długo spełniać swoje funkcje. By uniknąć przeróbek, trzeba je mocować w odpowiednim momencie. Kiedy montować okna? Najlepiej na etapie stanu surowego otwartego, czyli po wzniesieniu ścian i ułożeniu pokrycia dachowego, ale przed nałożeniem tynków wewnętrznych i zewnętrznych. Po zamontowaniu okien dom uzyskuje status stanu surowego. Trzeba...
Okna i drzwi
Poddasze użytkowe i nieużytkowe
Często zamiast na piwnicę decydujemy się na poddasze. Trzeba je uchronić przed przeciekaniem wody, poprawnie ocieplić i wykończyć. Jak ocieplić poddasze użytkowe? Najpopularniejszym materiałem do ocieplenia dachu jest wełna szklana grubości nie mniejszej niż 15 cm - czasem warto ją zwiększyć nawet do 20 cm. Jeśli wysokość krokwi jest mniejsza od grubości izolacji,...
Poddasze użytkowe i nieużytkowe
Ścianki działowe
Ścianki działowe dzielą wnętrze domu na pomieszczenia. Od przemyślanego projektu, dobrze dobranego materiału i poprawnego wykonania ścianek, zależy komfort i funkcjonalność codziennego życia mieszkańców. Czy ścianki działowe można dowolnie przestawiać? Ścianki działowe stawiane są równocześnie ze ścianami nośnymi i stropami, ale częściej wykonuje się je, gdy budynek ma już dach. Nie przenoszą...
Ścianki działowe
Panele czy parkiety?
W dużych, reprezentacyjnych wnętrzach prawdziwą ozdobą będą parkiety pałacowe (fot. Art Wood) Podłogi z twardych gatunków drewna egzotycznego można układać również w łazienkach (fot. DLH Drewno) Pytanie CzytelnikaZaczęłam rozglądać się za materiałem wykończeniowym podłóg w moim nowym domu. Postawiłam na parkiet drewniany, ale zorientowałam się, że „drewnianym” wyglądem niewiele się on różni od tańszych paneli...
Panele czy parkiety?
Sauny
Dziś łatwiej znaleźć kilka tysięcy zł na "prywatną" saunę, niż czas, aby z niej korzystać. Warto o tym pamiętać i nie przeinwestować. Nie ma wymogu, by na saunę zdecydować się w momencie projektowania domu, chociaż, oczywiście, jest to najlepsze i ze względu na jej usytuowanie, i doprowadzenie w pobliże odpowiednich instalacji...
Sauny
Termomodernizacja domu
Kompleksowa termomodernizacja domu o powierzchni ok. 150 m2 to wydatek co najmniej 40-50 tys. zł. Obejmuje ona ocieplenie stropów, ścian zewnętrznych, podłóg, wymianę okien, instalacji grzewczej oraz modernizację systemu wentylacji. Ze względu na tak szeroki zakres robót rzadko przeprowadza się je równocześnie, gdyż oznacza to generalny remont całego budynku. Jak liczyć korzyści Przedsięwzięcia termodernizacyjne mają...
Termomodernizacja domu
Kamień w domu i w ogrodzie
Na posadzce dobrze wyglądają płyty o dużych wymiarach (fot. Interstone) Marmur nadaje wnętrzu elegancję (fot. Athena Marmor)Wyroby z kamieni naturalnych należą do najbardziej cenionych materiałów dekoracyjnych i wykończeniowych. I chyba nikt nie ma wątpliwości, jak trwały to materiał. Świadczą o tym chociażby egipskie piramidy. Można powiedzieć, że kamień naturalny odkryto na nowo. Architekci wnętrz i ogrodów...
Kamień w domu i w ogrodzie
Ściezki i schody w ogrodzie
Klocki dębowe o okrągłym przekroju są trwałe i dobrze sprawdzają się na ścieżkach (fot. Werth-Holz) Granitowa kostka brukowa pasuje do każdego ogrodu i jest właściwie niezniszczalna (fot. Granit Wiatrak) Nawierzchnia wykonana z dwóch rodzajów naturalnego łupka (fot. Jeleniogórskie Kopalnie Surowców Naturalnych)Po deszczu chcemy przez ogród przejść suchą nogą. Tak samo od furtki do drzwi. Jak więc zrobić...
Ściezki i schody w ogrodzie
Alarmy i domofony
1 Przykładowe rozmieszczenie elementów systemu alarmowego 1 – czujka magnetyczna, 2 – czujka ruchu, 3 – sygnalizator zewnętrzny, 4 – sygnalizator wewnętrzny, 5 – centrala alarmowa, 6 – monitor LCD do centrali Centrala alarmowa odbiera informacje o naruszeniu ochrony domu i posesji (fot. Satel) System ochrony posesji tworzą cztery strefyDom bezpieczny to nie tylko dom chroniony przed złodziejami. Mieszkańcy muszą...
Alarmy i domofony
Dom inteligentny
Jeden przycisk wykonuje kilka zadań, ich stylistyka jest różnorodna (fot. Tema, Merten) W nocy na przejście korytarzem wystarcza oświetlenie o 20% natężeniu (fot. Lange Łukaszuk)Jeszcze kilka lat temu inteligentne systemy sterowania instalacjami budynku były tak kosztowne, że stosowali je w swoich rezydencjach tylko bardzo zamożni inwestorzy. Dziś takie rozwiązania są spotykane coraz częściej. Inteligentny...
Dom inteligentny
Systemy odwodnieniowe
Budowa korytka ściekowego (fot. Bisan)Drenaż powierzchniowy Ten rodzaj odwodnienia powierzchni gruntu nie wymaga odprowadzania wody na zewnątrz, ani do studni chłonnych. Woda gromadzi się w warstwie drenażowej i powoli przenika w głąb gruntu. Drenaż powierzchniowy buduje się przede wszystkim wtedy, gdy powierzchnia odwodnienia jest stosunkowo niewielka lub trudno znaleźć...
Systemy odwodnieniowe
Technologie budowy domów
Pustaki styropianowe zestawia się, jak klocki Lego, a potem zalewa betonem (fot. Thermodom) Płyty zrębkowo-cementowe potrzebne są do wykonania szalunku traconego (fot. Velox)Wciąż wiele domów wznosi się tradycyjnie z cegły, chociaż same cegły nie mają wiele wspólnego z tymi sprzed wielu lat. Coraz częściej też inwestorzy decydują się na alternatywne technologie. Gwarantują one bowiem szybkie zrealizowanie inwestycji i uzyskanie parametrów nie...
Technologie budowy domów
Rury dobrze prowadzone
Rury prowadzone w wykutej bruździe ściennej Przewody prowadzone w szlichcie podłogowej Rury umieszczone w szachcie Przewody prowadzone natynkowo Rury prowadzone w listwach przypodłogowychWykonanie instalacji wodnych to nie tylko wybór odpowiedniego materiału na rury. To także niezwykle ważna sztuka ich prawidłowego poprowadzenia. Wybierając rury do instalacji zimnej i ciepłej wody oraz centralnego ogrzewania, warto pamiętać, że każdy...
Rury dobrze prowadzone
Rury z metalu
Gięcie rur miedzianych jest czynnością dość prostą Kompensatory niwelują wydłużenia się rurociągów Rury miękkie mogą być sprzedawane w odcinkach prostych lub zwojach (fot. Hutmen)Rury z metalu są w użyciu od dawna. Kiedyś – ze stali, teraz do instalacji w domach jednorodzinnych coraz częściej wybierana jest miedź. Konkurują z nią wprawdzie tworzywa sztuczne, ale zwolenników rur...
Rury z metalu
Pion i poziom w dobrym guście
Jedna łazienka, a jakby z dwóch światów fot. Ravak) Zimne kafelki z ciepłym drewnem (fot. Cersanit) Drewno w pokoju łazienkowym? Jak najbardziej, i to w dużych ilościach... (fot. Pool Spa) Łazienka w tzw. stylu minimalistycznym fot. Nowa Gala)Większość z nas zapytana o najlepsze wykończenie ścian i podłogi łazienki, bez wahania odpowie – ceramika i kamień. Jednak po głębszej analizie, dlaczego...
Pion i poziom w dobrym guście
Bez barier
Umywalka powinna być płaska i płytsza od tradycyjnych (fot. archiwum BD)Nawet rewelacyjnie urządzona łazienka może okazać się nieprzystosowana dla osób, które mają trudności z wykonywaniem codziennych czynności. A przecież wystarczy tak niewiele, żeby nie miała barier dla nikogo. Dom, w którym są osoby starsze lub niepełnosprawne powinien być urządzony tak, by nawet ktoś o ograniczonej sprawności fizycznej,...
Bez barier
Stawiamy na oszczędzanie wody?
Nie ma co ukrywać, że wyjątkową ozdobą łazienki będzie stylizowana na retro, pozłacana bateria ścienna (fot. Kludi) Regulacja temperatury i strumienia wody w baterii jednouchwytowej Modernistyczna bateria trzyotworowa (fot. Graff)W bateriach łazienkowych liczy się nie tylko wzornictwo, które jest bardzo rozbudowane. Nowoczesne baterie są dodatkowo wyposażane w rozwiązania ułatwiające korzystanie oraz sprzyjające oszczędzaniu wody....
Stawiamy na oszczędzanie wody?
Świat w zupełnie nowym stylu
Szklana misa do małej łazienki (fot. Kludi) To jeszcze umywalka czy już raczej nowoczesna rzeźba łazienkowa (fot. Krzemień) Szkło i stal nierdzewna – to umywalka do bardzo nowoczesnej łazienki (fot. Opoczno)Łazienka powinna być przede wszystkim funkcjonalna. Nie zaszkodzi, jeśli przy okazji będzie urządzona ładnie i nowocześnie. Na łazienkę trzeba mieć dobry pomysł, a inspiracji...
Świat w zupełnie nowym stylu
Kąpiel na kilka sposobów
Wygodną wannę można wstawić do bardzo małej lazienki (fot. Ravak) Wanna dobrze wkomponowana we wnętrze wcale nie musi przytłaczać swoim rozmiarem (fot. Cersanit) Wanny narożne o owalnych kształtach zdobywają coraz więcej zwolenników (fot. Ravak) Do wanny mogą też prowadzić schodki (fot. Opoczno)Prysznic jest niezastąpiony do ekspresowych kąpieli, ale możliwość relaksu w wannie też ma...
Kąpiel na kilka sposobów
Kąpiel na kilka sposobów
Wygodną wannę można wstawić do bardzo małej lazienki (fot. Ravak) Wanna dobrze wkomponowana we wnętrze wcale nie musi przytłaczać swoim rozmiarem (fot. Cersanit) Wanny narożne o owalnych kształtach zdobywają coraz więcej zwolenników (fot. Ravak) Do wanny mogą też prowadzić schodki (fot. Opoczno)Prysznic jest niezastąpiony do ekspresowych kąpieli, ale możliwość relaksu w wannie też ma...
Kąpiel na kilka sposobów
Najnowsze wydanie
Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz