| Jeszcze kilka lat temu inteligentne systemy sterowania instalacjami budynku były tak kosztowne, że stosowali je w swoich rezydencjach tylko bardzo zamożni inwestorzy. Dziś takie rozwiązania są spotykane coraz częściej. Inteligentny dom będzie nas kosztował drożej, ale... Inteligentne systemy wymyślono po to, by zapewnić użytkownikom maksymalną wygodę i oszczędność – prądu, wody, kosztów ogrzewania... Sterują więc oświetleniem, klimatyzacją i ogrzewaniem domu – dzięki nim można zaoszczędzić nawet 40% zużywanego opału. Ale to nie wszystko. Dopilnują też podlania ogrodu czy opuszczenia bądź podniesienia rolet – w odpowiednim momencie. Również przydomowy basen może być pod ich opieką. Dzięki temu woda będzie czysta i o właściwej temperaturze. Inteligentny system może współpracować także z alarmem, czuwając nad bezpieczeństwem posesji. Oczywiście, nie wszystkie systemy mają takie same możliwości. Jest ich jednak sporo, można więc wybrać taki, który zaspokoi nasze oczekiwania. Najpopularniejszym systemem automatyki stosowanym w Polsce jest europejski standard EIB (European Instalation Bus). Drugą znaną marką jest amerykański Lutron. Trudno powiedzieć, który z tych systemów jest lepszy. Oba znakomicie spełniają swoje funkcje, tak w dużych, jak i w małych obiektach, a ich koszty zależą od wymagań stawianych im przez inwestora. Oprócz tych najbardziej znanych systemów, na rynku obecne są też inne, m.in. LCN, Luxor czy Dupline. Inteligentny EIB Ponieważ ten system jest w Polce najbardziej rozpowszechniony, przyjrzyjmy się, jak działają poszczególne elementy naszego inteligentnego domu, zaprojektowane i zaprogramowane zgodnie z jego standardami. Cena systemu EIB jest uzależniona od liczby funkcji i miejsc, do obsługiwania których potrzebne będą specjalne urządzenia. Nie opłaca się tworzenie systemu uproszczonego, gdyż np. jeden przycisk sterujący może wykonywać kilka zadań. Liczba urządzeń wchodzących w skład systemu jest uzależniona od indywidualnych preferencji klienta. Można przyjąć, że koszt instalacji systemu EIB zaczyna się od 150 zł na m2 domu. Dodatkowo trzeba doliczyć około 20% ceny na uruchomienie urządzeń, czyli oprogramowanie do nich i okablowanie budynku. Zatem koszt systemu w pełni zautomatyzowanego w domu o powierzchni 200 m2 to min. 50 000 zł. Oświetlenie Mając system inteligentnego zarządzania oświetleniem jesteśmy w stanie programować jego dowolne układy logiczne, w zależności od wymagań użytkownika. To, który obwód oświetleniowy będzie zapalany po wykryciu ruchu przez konkretne czujniki to nie kwestia systemu, ani nawet instalacji, tylko programowania. Oczywiście, intuicyjne wydaje się takie zaprogramowanie EIB, by wykrycie ruchu w przedpokoju włączyło tam lampy. Kto by chciał, by światło paliło się z pełną mocą w ciągu nocy – przecież dla przejścia korytarzem wystarczy 20-40% normalnego natężenia. Inaczej jednak system powinien zachować się np. w przypadku wykrycia ruchu na zewnątrz domu przy uzbrojonym na noc alarmie. Niezależnie od zawiadomienia stacji monitorującej, światła w mieszkaniu powinny się wygasić, a uaktywnić się wszystkie lampy zewnętrzne. Zaprogramowane oświetlenie powinno zachowywać się inteligentnie – włączenie światła np. w ubikacji czy łazience nie da się wprost powiązać z czujnikiem ruchu, bo użytkownikowi grozi nagłe zgaszenie światła w... najmniej spodziewanym momencie. Lepiej więc powiązać funkcję logicznego zapalania i gaszenia światła z kontaktronami, czyli elementami reagującymi na otwieranie oraz zamykanie drzwi – wówczas światło będzie się zapalało i gasiło w zależności od obecności użytkownika wewnątrz pomieszczenia. Ogrzewanie Kontrola oświetlenia to już zauważalne korzyści ekonomiczne, jednak prawdziwe oszczędności daje dopiero zapanowanie nad systemem grzewczym. System EIB rozwiązuje problem kompleksowo, pozwalając zaoszczędzić nawet 40% zużywanego opału. Rzecz polega na uzależnieniu pracy kotła od obecności mieszkańców w domu i właściwym dobraniu temperatury w pomieszczeniach. Pierwszy element realizowany jest za pośrednictwem systemu alarmowego. Zabezpieczenie budynku ma z reguły dwie formy: daleko i blisko. Daleko odnosi się do sytuacji, gdy z domu lub mieszkania wychodzą wszyscy mieszkańcy i całość ma być chroniona. Wówczas system powinien obniżać znacznie (o kilka stopni) temperaturę w pomieszczeniach – by nie dopuścić do wychłodzenia, ale jednocześnie zaoszczędzić opał. O ile normalna temperatura wynosi 20-22°C, to kocioł podczas nieobecności lokatorów może utrzymywać na przykład 15°C. Komendą do obniżenia temperatury jest na przykład impuls z systemu alarmowego informujący, że nie ma nikogo w domu. Inaczej powinien funkcjonować system grzewczy w wersji blisko, czyli w nocy. Wówczas obniżenie temperatury nastąpi tylko na parę godzin i tylko w tych pomieszczeniach, do których nikt w ciągu nocy nie wchodzi. Manewrowanie systemem grzewczym w poszczególnych pomieszczeniach jest oczywiście możliwe tylko wówczas, gdy mamy tam czujniki temperatury (mogą to być niezależne elementy, częściej jednak są to moduły wbudowane w przyciski EIB). W przypadku zastosowania ogrzewania podłogowego, które charakteryzuje się dużą bezwładnością i wiadomo, że nagrzewanie nieużywanych pomieszczeń musi rozpocząć się na 3-4 godziny przed powrotem mieszkańców, system pozwala na sterowanie z zewnątrz, na przykład za pomocą telefonu komórkowego lub Internetu. Wychodząc z pracy można zażądać rozpoczęcia ogrzewania konkretnych pomieszczeń. Dla niektórych te możliwości mogą wydawać się marginalne i niewarte nakładów. Jednak użytkownicy np. kotłów na gaz propan-butan wiedzą, że poczynione w ten sposób oszczędności mogą być ogromne, kwotowo tym większe, im większy jest dom. Hanna Czerska, konsultacje Grzegorz Rogóż Ciąg dalszy artykułu w formacie pdf: |
Pobierz wersję pdf: Dom inteligentny
