Dach, to element domu, który nie tylko chroni budynek przed czynnikami atmosferycznymi, ale pełni także ważną funkcję architektoniczną. Ma być więc solidny i dobrze dopasowany do bryły budynku. Kształt dachu (ale i kąt nachylenia, a czasami nawet kolor), musi być zgodny z wymaganiami stawianymi przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
Które pokrycia bitumiczne są najczęściej wybierane?
Papy dawniej były bardzo popularne głównie z powodu dość niskiej ceny oraz łatwości wykonania pokrycia bez konieczności stosowania obróbek blacharskich i prawie bez odpadów. Ważna była również ich uniwersalność, czyli możliwość układania na dachach o kącie nachylenia połaci od 2° do 90°, niewielka masa pokrycia wynosząca 3–15 kg/m2 oraz odporność na promieniowanie UV. Współcześnie za mankament uważa się konieczność wykonywania pełnego deskowania. Wadą jest również palność pokryć bitumicznych i stosunkowo niewielka trwałość szacowana na 10–40 lat. Jednak trzeba pamiętać, że współczesne papy asfaltowe, czy dachówki bitumiczne są ciągle udoskonalane i charakteryzują się znacznie lepszymi właściwościami oraz ładniej wyglądają.
Współczesne papy asfaltowe – są o wiele bardziej wytrzymałe, elastyczne i trwałe od tradycyjnych. Zawdzięczają to osnowie z włókien szklanych, a nie z tektury i grubej warstwie modyfikowanej masy asfaltowej. Z kolei kolorowa posypka kwarcowa sprawia, że są estetyczne. Na dachach układa się je w dwóch lub trzech warstwach. Są niezastąpione przy wykonywaniu tzw. dachów odwróconych oraz zielonych (porośniętych roślinnością). Dostępne są papy samoprzylepne, termozgrzewalne i oczywiście klejone do podłoża za pomocą lepiku asfaltowego.
Gonty bitumiczne – to pasy odpowiednio ponacinanej papy długości 1 m i szerokości około 30 cm. Dzięki różnym wzorom i barwnej posypce mogą przypominać dachówki ceramiczne, gonty drewniane, pokrycie z łupka, a nawet blachy miedzianej (pokrywa je miedziana folia). Ich niewielkie wymiary sprawiają, że doskonale nadają się do krycia dachów o skomplikowanych kształtach. Budowa gontów powoduje, że pokrycie składa się z trzech warstw papy i dlatego można je układać nawet na dachach o niewielkim kącie nachylenia (14°).
Płyty bitumiczne – powstają po nasyceniu masą asfaltową osnowy z włókien celulozowych. Mają kształt płyt falistych w kolorach niebieskim, zielonym, czerwonym, brązowym oraz czarnym. Produkowane są płyty o szerokości 95–105 cm i długości 200 cm oraz odpowiednio dopasowane kształtki kalenicowe i krawędziowe, a także elementy przezroczyste mogące pełnić rolę świetlików dachowych.
Pokrycia bezspoinowe– to odpowiednik papy wykonywanej bezpośrednio na placu budowy. Po prostu maty z włókien szklanych lub tworzyw sztucznych (poliamidu, poliestru, polipropylenu) nasącza się masą asfaltowo-kauczukową bądź poliuretanową. Także można je wykończyć kolorową posypką lub pomalować specjalnymi farbami akrylowymi. Doskonale sprawdzają się przy kryciu dachów płaskich i tarasów.
Ceramiczne czy cementowe, które wybrać?
Dachówki wytwarza się z odpowiednio przygotowanej i wypalonej gliny lub z cementu. Dostępne są w ogromnej liczbie, kształtów, kolorów i sposobów wykończenia powierzchni. Dzięki temu ich właściwości oraz ceny są różne, ale ogólnie nie należą do pokryć drogich. Dachówki mają niewielkie wymiary (szerokość 15–25 cm i długość 25–40 cm), a ciężar pojedynczego elementu wynosi 1,4–3,8 kg, przez to są bardzo poręczne i można je układać nawet na skomplikowanych, wielopołaciowych dachach (niewielka ilość odpadów), a nawet łagodnych krzywiznach np. "wolich oczkach". Poza tym zawsze wyglądają bardzo efektownie i naturalnie (nawet te cementowe). Wyjątkowej mrozoodporności (wytrzymują nawet do 150 cykli zamrażania i rozmrażania w ustalonych warunkach) i minimalnej nasiąkliwości (zwykle poniżej 2%) zawdzięczają bardzo dużą odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne. Na dodatek tłumią hałas są odporne na promieniowanie UV i uszkodzenia mechaniczne.
Mankamentem pokrycia z dachówek jest ich stosunkowo duży ciężar wynoszący 35–75 kg/m2 i konieczność odpowiedniego doboru przekrojów więźby dachowej. W zależności od rodzaju dachówek układa się je pojedynczo lub podwójnie. Po prostu wyprofilowane na spodniej stronie zaczepy zahacza się o łaty rozstawione zwykle co 14–36 cm i mocuje gwoździem lub drutem. Można nimi kryć dachy o kącie nachylenia 16–75°. Trwałość takich pokryć często przekracza 100 lat.
