Elewacje w dużej mierze wpływają na ostateczny wygląd domu, ale ich rola nie ogranicza się jedynie do wartości estetycznej. Dlatego warto zwrócić uwagę na ich prawidłowe wykonanie.
W jaki sposób i za pomocą jakich materiałów wykończyć elewację?
Sposób wykończenia elewacji narzuca przede wszystkim technologia w jakiej budowane były ściany zewnętrzne. Niekiedy wykonanie elewacji odbywa się równocześnie z budową ścian konstrukcyjnych, a więc już na tym etapie budowy trzeba zdecydować się na konkretne materiały elewacyjne.
Ściany jednowarstwowe – w założeniu przeznaczone są do bezpośredniego tynkowania, przy czym w zależności od gładkości, ściany pokrywa się tynkiem tradycyjnym lub cienkowarstwowym. Tynk cienkowarstwowy może też stanowić zewnętrzną, dekoracyjną warstwę nakładaną na tynk cementowo-wapienny.
Ściany dwuwarstwowe – warstwa ocieplenia musi być pokryta cienką warstwą tynku nie tylko ze względu na estetykę, ale również konieczność zapewnienia ochrony warstwy ociepleniowej. Z uwagi na ograniczoną nośność podłoża stosuje się wyłącznie tynki cienkowarstwowe. W tej technologii można również wykonać elewacje "na sucho" z użyciem paneli stalowych, z PVC, drewnianych lub zamocować wielkowymiarowe płyty elewacyjne.
W ścianach trójwarstwowych warstwa elewacyjna może pełnić rolę gotowej elewacji lub też stanowić podłoże pod tynk tradycyjny lub cienkowarstwowy. Ściany szkieletowe – typowy sposób wykańczania takich ścian to elewacje z paneli z PVC (sidingu) lub oblicówki drewnianej. Można je również otynkować po zamocowaniu dodatkowej warstwy ocieplenia. Niekiedy ściany szkieletowe "obmurowuje się" cegłą klinkierową lub bloczkami betonowymi. Do każdego rodzaju ściany można również mocować okładziny ceramiczne lub kamienne, które w zależności od rodzaju podłoża i grubości płytek są przyklejane lub mocowane do specjalnego stelaża.
Kiedy najlepiej prowadzić prace elewacyjne?
Mokrych robót elewacyjnych nie można prowadzić w temperaturze poniżej 5°C lub kiedy występuje bardzo silne nasłonecznienie wykańczanej ściany. W razie potrzeby można stosować osłony przeciwsłoneczne, a także nawilżać świeże tynki metodą wytwarzania mgły wodnej np. przy użyciu drobnokroplistych rozpylaczy. W ciepłych porach roku warto również przed tynkowaniem zagruntować ściany, co zmniejszy odciąganie wody z zaprawy przez nagrzane materiały ścienne.
Optymalne terminy wykonywania elewacji zarówno tynkarskich jak i z okładzin mocowanych zaprawą klejową to maj–czerwiec i wrzesień–październik. W tym czasie panują umiarkowane temperatury powietrza tak w ciągu dnia jak i nocą, a duża wilgotność powietrza sprzyja równomiernemu twardnieniu zapraw. Rzadziej niż latem zdarzają się też ulewne deszcze, które mogą uszkodzić świeże pokrycia elewacji, a promienie słoneczne nie powodują zbyt szybkiego odparowania wody.
fot. Klinkier Przysucha
Taras
Najpopularniejszym sposobem na wykonanie tarasu jest ułożenie kostki betonowej na gruncie. Wielu zwolenników mają też tarasy na betonowej płycie, wykończone płytkami. Ale to nie jedyne warianty. Amatorzy naturalnych rozwiązań mogą wybrać drewno, a inwestorzy z zasobniejszym portfelem – bardzo modny ostatnio kompozyt.
Ogrodzenia
Budowa domu nierozerwalnie wiąże się z koniecznością ogrodzenia działki. Spośród rozmaitych tradycyjnych i współczesnych rozwiązań, warto wybrać ogrodzenie trwałe i ładne, nie wymagające skomplikowanej konserwacji oraz dobrze współgrające z otoczeniem. Często bardzo ważny jest aspekt finansowy, ale pamiętajmy, że płot stawia się zazwyczaj raz na kilkadziesiąt lat.
Ogrodowe trakty
Łącznikiem domu z ogrodem są ścieżki i taras. Warto zadbać o ich spójny charakter, ale też o to, aby współgrały zarówno z elewacją budynku, jak i otaczającą go zielenią. To samo dotyczy innych utwardzanych nawierzchni, jak podjazd, chodniki czy placyki pod elementy małej ogrodowej architektury.
Schody
W budynkach projektowanych współcześnie coraz częściej pojawiają się schody otwarte, umieszczone w salonie, nierzadko wręcz eksponowane jako jego główna ozdoba. Schody służą przede wszystkim komunikacji – dlatego mają być wygodne i bezpieczne.
Komfort dla stóp
Wybór posadzki jest ważny zarówno ze względów użytkowych, jak i estetycznych. A choć nowoczesnych technologii i rozwiązań materiałowych jest dziś bardzo wiele, paradoksalnie to właśnie owo bogactwo oferty niejednemu z nas utrudnia decyzję. W dodatku podejmujemy ją na lata, często na dziesięciolecia. Rodzaj posadzki określa jej trwałość, odporność na uszkodzenia, wygodę konserwacji oraz – w dużym stopniu – odbiór wizualny wnętrza.
Co na ściany?
Sposobów na wykończenie ścian jest wiele. Przed podjęciem decyzji na temat sposobu dekorowania ścian należy ustalić, jaką techniką wykończone są mury. Od tego zależy bowiem, jak duże pole manewru będziemy mieli przy wyborze metody ostatecznego wykończenia.
Myślący dom
Budynek inteligentny wyposażony jest w system czujników, które reagują na zmiany zarówno w otoczeniu, jak i wewnątrz domu. Umożliwia to sterowanie m.in.: systemem alarmowym, klimatyzacją, ogrzewaniem, wentylacją, oświetleniem, roletami, żaluzjami i markizami.
Przewody i gniazdka
W przypadku instalacji elektrycznej najważniejsze jest podjęcie decyzji, czy chcemy mieć urządzenia elektryczne dużej mocy – przepływowy podgrzewacz wody, kuchnię elektryczną, piec akumulacyjny. Wymagają one dużego przydziału mocy i trzeba przede wszystkim sprawdzić w lokalnym zakładzie energetycznym, czy taki przydział dostaniemy.
Centralne odkurzanie
Centralny odkurzacz stał się rozwiązaniem powszechnie dostępnym. Producenci myślą przy tym o jak najlepszym dopasowaniu do potrzeb właścicieli domów jednorodzinnych i oferują nie tylko odkurzacze, lecz także szereg najrozmaitszych akcesoriów ułatwiających sprzątanie.
Dom pełen powietrza
Sprawny system wentylacyjny to ważny element każdego budynku. Aby zapewnić świeże i czyste powietrze przez całą dobę, wielu właścicieli montuje wentylację mechaniczną z rekuperatorem i gruntowym wymiennikiem ciepła. Tym, którym dokuczają upały, poleca się montaż instalacji klimatyzacyjnej.
Odprowadzić ścieki
W każdym domu powstają ścieki, które musimy gdzieś odprowadzić. Są na to trzy zasadnicze sposoby: kanalizacja zbiorcza, szambo (zbiornik bezodpływowy) i przydomowa oczyszczalnia ścieków.
Zdrowa woda prosto z kranu
Nikt nie ma wątpliwości, że jakość wody jest bardzo ważna. Szczególnie, że używa się jej do picia, przygotowywania posiłków, kąpieli, prania, zmywania oraz do instalacji grzewczych itd. Zwykle jednak ta czerpana z własnego ujęcia – nie nadaje się do spożycia bez uzdatniania.
Kominy, kominki
Praktycznie każdy polski dom ma przynajmniej jeden komin, a zwykle nawet kilka. To bardzo ważny element budynku i o doborze właściwego komina powinniśmy zadecydować możliwie wcześnie – zanim wybierzemy sposób ogrzewania i wentylacji.
Pompy ciepła, kolektory, fotowoltaika
Ogrzewanie kosztuje, i to niemało. Dlatego coraz częściej zastanawiamy się, jak koszty te obniżyć. Zaczynamy interesować się urządzeniami, które dostarczają darmową energię przyrody. Kolektory słoneczne i pompy ciepła – to nie tylko sposób na tanie grzanie, lecz również wyraz naszej troski o środowisko.
Grzejniki czy podłogówka?
Czym grzanie grzejnikami różni się od ogrzewania podłogowego? Przede wszystkim sposobem przekazywania ciepła. Te pierwsze oddają je głównie w drodze konwekcji, czyli ruchu ogrzanego powietrza. Podłogówka przekazuje ciepło przez promieniowanie, które w przypadku grzejników ma wyraźnie mniejsze znaczenie.
Czym ogrzewać dom?
Zanim kupimy kocioł, musimy zastanowić się czym ogrzewać dom, czyli wybrać rodzaj paliwa. Mieszkańcy terenów podłączonych do sieci gazowej najczęściej wybierają gaz ziemny, chyba że zdecydują się na źródła odnawialne. Ale co wybrać, gdy nie mamy sieci gazowej – olej opałowy, gaz płynny, paliwa stałe czy energię elektryczną?
Bezpieczna i komfortowa brama garażowa
O miejscu do parkowania samochodu trzeba pomyśleć już na etapie projektowania domu. Wtedy najłatwiej będzie zaplanować je tak, by udało się dobrać bramę garażową o standardowych wymiarach. Dzięki temu zaoszczędzimy sporą sumę, bo wykonywane na zamówienie nietypowe skrzydła garażowe są często o kilkadziesiąt procent droższe.
Ogród pod szkłem
Korzystanie z oranżerii jest przyjemne, jeśli widok z niej otwiera się na ogród. Dlatego nie powinna być sytuowana blisko płotu sąsiada czy ulicy. Bezpośrednie wyjście do ogrodu powoduje, że jest łącznikiem pomiędzy wnętrzem domu a otoczeniem.
Stolarka na miarę
Okna drewniane i z PVC to ważny element architektury budynku, który odpowiada m.in. za ilość światła w domu oraz wentylację pomieszczeń. Wbudowane w ścianę, stają się jej fragmentem i chronią wraz z nią wnętrze przed zimnem, deszczem i hałasem. Izolacyjność termiczna okien i drzwi jest znacznie gorsza niż pozostałej powierzchni ścian, a także dachu, dlatego należy dobierać okna i drzwi o możliwie najmniejszej wartości współczynnika przenikania ciepła.
Ukoronowanie domu
Dach, to element domu, który nie tylko chroni budynek przed czynnikami atmosferycznymi, ale pełni także ważną funkcję architektoniczną. Ma być więc solidny i dobrze dopasowany do bryły budynku. Kształt dachu (ale i kąt nachylenia, a czasami nawet kolor), musi być zgodny z wymaganiami stawianymi przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
Mocne oparcie dachu
Więźba dachowa podlega szeregowi obciążeń, które powinny być bezpiecznie przeniesione na budynek. Oprócz obciążeń pokryciem dachu, ociepleniem i ciężarem własnym, na więźbę działają siły natury – wiatr i śnieg. Poprawnie zaprojektowana to podstawa solidnego i bezpiecznego dachu. Na etapie projektowania konstruktor powinien sprawdzić nośność poszczególnych jej elementów oraz ich maksymalne odkształcenia, czyli ugięcia – zgodnie z wytycznymi normowymi. Więźba powinna mieć też odpowiednią sztywność.
Najważniejsza konstrukcja
Ściany nośne i stropy to obok fundamentów i dachu najważniejsze konstrukcyjne elementy domu. Ściany odpowiadają za bezpieczne przeniesienie na fundament występujących w budynku obciążeń i za jego sztywność. Izolują go termicznie i akustycznie. Stropy oddzielają kondygnacje i przenoszą obciążenia na elementy pionowe (ściany i słupy). Powinny także ograniczać przenikanie dźwięków.
Posadowienie domu
Fundament to podstawa, na której opiera się budynek, dlatego musi być solidnie wykonany. Najważniejsze kwestie, które trzeba rozstrzygnąć, to jego rodzaj, głębokość posadowienia i zabezpieczenie przed wilgocią.
Projekt i wykonawca
Wybór projektu to jeden z najtrudniejszych wyborów dotyczących domu. Na decyzję wpływa między innymi położenie działki, na której ma stanąć dom, funkcjonalność dostosowana do potrzeb, wielkość rodziny – obecna i planowana, koszt budowy, a także... nasze marzenia.
Pierwsze decyzje
Budowa domu to inwestycja wymagająca podejmowania wielu decyzji. Pierwsze z nich dotyczą wyboru działki, projektu i wykonawców. Najważniejsze kryteria, jakie należy brać pod uwagę przy zakupie parceli, to jej lokalizacja, wielkość i kształt, a oprócz tego status prawny i obecność niezbędnej infrastruktury.
Pierwsze decyzje
Budowa domu to inwestycja wymagająca podejmowania wielu decyzji. Pierwsze z nich dotyczą wyboru działki, projektu i wykonawców. Najważniejsze kryteria, jakie należy brać pod uwagę przy zakupie parceli, to jej lokalizacja, wielkość i kształt, a oprócz tego status prawny i obecność niezbędnej infrastruktury.
