Wybór rodzaju ścian zewnętrznych to dla każdego inwestora jedna z najtrudniejszych decyzji. Od niej zależy szybkość budowy, a także właściwości użytkowe domu – ściany mogą mieć różną termoizolacyjność, trwałość czy odmienną zdolność do tłumienia dźwięków. Co koniecznie trzeba wiedzieć o ścianach, by dokonać dobrego wyboru, a także móc ocenić jakość pracy wykonawców?
Ściany jednowarstwowe
(fot. Grupa Silikaty)
W ścianach jednowarstwowych materiał konstrukcyjny pełni równocześnie funkcję termoizolacyjną. Najpopularniejszy jest beton komórkowy oraz ceramika (pustaki) poryzowana. Wykonane z nich ściany są stosunkowo grube (40–50 cm), bo inaczej ich izolacyjność cieplna byłaby zbyt słaba.
Specyficznym rodzajem materiałów na ściany jednowarstwowe są bloczki wykonane np. z keramzytobetonu z zamkniętymi w ich strukturze „wkładkami” ze styropianu. Dzięki takiej, warstwowej w istocie, budowie bloczki charakteryzuje bardzo wysoka izolacyjność cieplna, a ściany z nich wykonane mogą być cieńsze.
Ściany jednowarstwowe wznosi się, używając:
zaprawy klejowej – spoiny są wówczas bardzo cienkie (1–3 mm), a łączone elementy muszą mieć bardzo niewielką tolerancję wymiarów (są droższe od standardowych);
tzw. ciepłej zaprawy – spoiny są grube, ale zaprawa ma dobre właściwości termoizolacyjne. Można wówczas kupić tańsze, standardowe bloczki lub pustaki, ale więcej zapłacimy za zaprawę.
Generalnie można powiedzieć, że im mniejsza gęstość materiału ściennego, tym lepsze są jego właściwości termoizolacyjne. Najlepiej to widać na przykładzie betonu komórkowego, produkowanego w wielu odmianach o gęstości od 300 do 700 kg/m3. Do wznoszenia zewnętrznych ścian jednowarstwowych używa się tylko najlżejszych odmian 300 i 400. Z cięższych odmian buduje się zaś albo ściany wewnętrzne, albo wielowarstwowe. Niska gęstość ma jednak także pewne wady. Im ściana lżejsza, tym gorzej tłumi dźwięki. Jest też bardziej wrażliwa na zawilgocenie (wchłania wodę).
Gorsze parametry dźwiękochłonne są istotne tylko wówczas, gdy dom stoi przy ruchliwej drodze lub w pobliżu innego źródła hałasu. Izolacyjność akustyczną można ponadto poprawić, stosując tradycyjne, grube tynki. Są one szczególnie zalecane, jeśli ściany muruje się, wypełniając tylko spoiny poziome.
Zawilgocenie nie służy zaś żadnym materiałom ściennym; budując z ceramiki poryzowanej lub betonu komórkowego, trzeba po prostu pamiętać o dobrym zabezpieczeniu materiału na placu budowy, a po wymurowaniu ścian nie należy pozostawiać budynku bez dachu, narażając ściany na działanie deszczu.
Wznoszenie ścian jednowarstwowych nie jest szczególnie trudne, wymaga jednak dużej staranności od wykonawców.
Jeśli buduje się na „cienkie spoiny”, to rzeczywiście muszą być cienkie, by nie stały się mostkami termicznymi. Z tego samego powodu „ciepłej” zaprawy nie można zastępować zwykłą. Wszystkie spoiny muszą być starannie wypełnione, a np. ukruszonych naroży nie wolno uzupełniać zwykłą zaprawą.
Czasem źle wykonanymi elementami w ścianach jednowarstwowych są nadproża i wieńce stropowe. Przede wszystkim trzeba pamiętać o ich dociepleniu (najczęściej styropianem), bo zwykły beton ma znikome właściwości termoizolacyjne. Ponadto lico ściany powinno być jednorodne, by zapewniało dobrą przyczepność dla tynku, a na styku różnych materiałów nie powstawały szczeliny. Dlatego na betonowych wieńcach układa się nie tylko warstwę styropianu, ale także cienką warstwę (w postaci „płytek”) z podstawowego materiału ściennego. Do budowy nadproży najlepiej zaś wykorzystać systemowe kształtki – styropianem i mieszanką betonową wypełnia się jej wnętrze, sama kształtka pełni zaś rolę szalunku traconego (nie usuwa się jej).
