Uszkodzenia posadzki tarasu - remont

Czego dowiesz się z artykułu?

• Jak zacząć przygotowania do remontu tarasu?
• Jak naprawić odpadające płytki na tarasie?
• Jak poradzić sobie z wadami podstawy tarasu?
• Kiedy warto rozważyć zmianę tarasu na gruncie na tzw. taras ziemny?
• Jakie są zalety tarasu drewnianego lub z kompozytu?
• Czy ułożenie nawierzchni z płyt betonowych to sposób na szybką renowację tarasu?

Jak zacząć przygotowania do remontu tarasu?

Żeby remont okazał się skuteczny, a jego efekty trwałe musimy dobrze przyjrzeć się naszemu tarasowi - rodzajowi konstrukcji i wszystkim jego warstwom. Jeżeli popełniono jakiś zasadniczy błąd, np. zapominając o ułożeniu izolacji przeciwwilgociowej albo źle ukształtowano spadek powierzchni, to po remoncie obejmującym tylko ewidentne, powierzchowne uszkodzenia problem rychło powróci.

W naszym kraju najbardziej rozpowszechniony w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat rodzaj tarasu to w największym uproszczeniu żelbetowa płyta z nawierzchnią z płytek ceramicznych. Przy czym może opierać się na gruncie lub być wykonany nad pomieszczeniem. W tym drugim przypadku główną różnicą w budowie jest obecność paroizolacji oraz izolacji cieplnej na warstwie spadkowej. Jednak poza tym są one zasadniczo podobne.

Tu omówimy przede wszystkim taras na gruncie. Remont wersji nad pomieszczeniem, jeżeli ma sięgać aż do konstrukcyjnej płyty stropowej, powinien być prowadzony pod fachowym nadzorem.

Taras na gruncie składa się z:

• podbudowy na gruncie rodzimym;
• płyty konstrukcyjnej;
• warstwy spadkowej, czyli warstwy betonu (często zbrojonego siatką stalową), ukształtowanej z 1-2% spadkiem od budynku na zewnątrz;
• izolacji przeciwwodnej/przeciwwilgociowej z przynajmniej 2 warstw papy lub folii fundamentowej;
• warstwy dociskowej z betonu (często również zbrojonego siatką stalową);
• izolacji podpłytkowej, najczęściej z tzw. płynnej folii;
• kleju do płytek;
• płytek ceramicznych.

Taras na gruncie - schemat budowy

Kiedy potrzebny jest remont tarasu? Odpadające płytki

Prawdopodobnie dla większości osób remont tarasu to głównie zrobienie nowej okładziny z płytek, gdyż stare odspajają się, pękają i wykrusza się spomiędzy nich fuga. Jednak przyklejanie nowych ma sens tylko wówczas, gdy dalsze warstwy - poniżej kleju i płynnej folii - są w dobrym stanie. Ewentualnie, jeżeli ich uszkodzenia nie są poważne, można zastosować nowoczesne materiały do wykonania tzw. izolacji podpłytkowej.

Jeśli zaś uszkodzenia sięgają głębiej, to niestety, taras trzeba rozebrać aż do pierwszej niewątpliwie "zdrowej" warstwy. Gdy warstwa dociskowa jest spękana lub ewidentnie mokra to nie mamy wcale pewności czy zawilgocenie nastąpiło od góry (woda opadowa), czy od spodu (wilgoć z gruntu lub para wodna z pomieszczeń). Lepiej w tej sytuacji skuć przynajmniej część warstwy dociskowej i zbadać stan izolacji przeciwwodnej oraz ewentualnie cieplnej (jeśli jest) ułożonych pod spodem.

Jeśli dolne warstwy są w dobrej kondycji, możemy zająć się okładziną. Jakich zasad się trzymać? Przede wszystkim prace muszą być prowadzone bardzo starannie na wszystkich etapach. Stare płytki najczęściej daje się usunąć bez trudu. Głuchy odgłos przy opukiwaniu to wyraźny sygnał że odspoiły się od podłoża. Z którego trzeba usunąć resztki kleju, wszystko oczyścić, a ubytki zaszpachlować. Absolutnie nie wolno zakładać, że i tak wypełni je później grubsza warstwa kleju. Owszem, wypełni, ale potem w trakcie wiązania klej się skurczy. I to nieco bardziej niż pod sąsiednimi płytkami, gdzie jego warstwa będzie cieńsza. Będziemy mieć więc słabe miejsce, gdzie mogą powstać szczeliny lub okładzina pierwsza się odspoi.

Na czyste i równe podłoże należy nałożyć środek uszczelniający. Może to być tzw. płynna folia albo nowoczesna mikrozaprawa (szlam izolacyjny). Należy postępować ściśle według instrukcji producenta. Nie można np. płynnej folii przeznaczonej wyłącznie do łazienek stosować na zewnątrz. Za to nałożony kilkuwarstwowo szlam izolacyjny jest szczelny, a równocześnie zapewnia dobrą przyczepność dla kleju.

Stare płytki i klej zwykle łatwo jest usunąć. (fot. J. Werner)

Co do samego sposobu klejenia płytek, fugowania, wykonania dylatacji i ich wypełnienia trzeba stosować się ściśle do zaleceń producenta mikrozaprawy. Patrzmy na to wszystko jako pewien system uszczelnień. Zawsze jednak zasadą jest użycie klejów przeznaczonych do użytku na zewnątrz. Zalecana jest metoda nakładania kleju i na podłoże i na płytkę. Wykonawcy nie lubią tego robić, bo praca idzie wolniej. Ale tylko w ten sposób można zapewnić wypełnienie całej powierzchni pod płytką klejem, co z kolei znakomicie utrudnia późniejsze wnikanie wody pod płytki.

Masy do fugowania także muszą być przeznaczone do użytku na zewnątrz i wysokiej jakości. Co bardzo ważne, nie wolno do nich dodawać więcej wody niż przewiduje instrukcja. Taką nieco rzadszą masę wprawdzie łatwiej się aplikuje, ale po związaniu ma ona mniejszą wytrzymałość i jest bardziej porowata, nie osiąga zamierzonej szczelności. Ponadto bezpieczniej jest układać małe płytki oraz unikać ciemnych kolorów w miejscach silnie nasłonecznionych. Wtedy ryzyko odspojenia - spowodowane rozszerzalnością materiałów - jest mniejsze.

Trzeba bardzo starannie przygotować podłoże pod nowe płytki. Nie zapominajmy o izolacji. (fot. J. Werner)

Uszkodzoną podstawę tarasu koniecznie trzeba wyremontować

Niestety, bardzo często ułożenie nowych płytek to o wiele za mało. Najpoważniejsze skutki mają wady podstawy tarasu - płyty nośnej. Poważne uszkodzenia lub wady popełnione już przy jej budowie mogą oznaczać konieczność rozebrania wszystkich wyżej położonych warstw. Bo naprawione i tak rychło znów popękają, stracą szczelność itp. To trochę tak jak dom bez stabilnych fundamentów.

Konstrukcja nośna tarasu nad pomieszczeniem to najczęściej płyta stropowa o takiej samej budowie jak nad całą resztą kondygnacji (strop żelbetowy, gęstożebrowy itp.). Jeżeli trzeba w nią ingerować, to można to zrobić tylko pod nadzorem konstruktora.

W wersji zrobionej na gruncie płyta nośna jest zaś gruba na ok. 15 cm, wylana z betonu, zwykle bez zbrojenia. Prawidłowo warstwa ziemi urodzajnej (tzw. humusu), znajdująca się pod płytą powinna zostać usunięta i zastąpiona zagęszczonym piaskiem lub pospółką albo żwirem. W wielu starszych domach podbudowę stanowi też ubity gruz. Nawet sama płyta może być zrobiona z tzw. gruzobetonu, czyli betonu, w którym część kruszywa zastąpiono gruzem. O ile gruz był czysty, bez domieszki np. drewna rozbiórkowego i dobrze zagęszczony, to zarówno taka podbudowa jak i płyta mogą być w dobrej kondycji i nie ma potrzeby ich wymieniać.

Najczęściej przyczyną problemów, takich jak pękanie lub wybrzuszenie się płyty, jest jej nierównomierne osiadanie. To zaś konsekwencja zbyt słabego zagęszczenia podbudowy. Jednak sam fakt, że płyta pękła nie musi oznaczać, że trzeba ją rozebrać. Nie unikniemy tego, jeżeli pęknięcia i wykruszenia są liczne, zaś beton ewidentnie jest słaby. Natomiast pojedyncze pęknięcia - o ile całość jest stabilna, a beton w dobrym stanie - można naprawić za pomocą systemowych zapraw do renowacji betonu, żywic epoksydowych lub innych specjalistycznych środków.

Grube belki drewniane konstrukcji nośnej wystarczy podeprzeć punktowo. (fot. Kopp)

Może cię zainteresować

Jak i czym przeprowadzić prace rozbiórkowe przy remontach i modernizacji domu? Czy aluminium można kleić? Jaka farba na zacieki po zalaniu? Profesjonalny system renowacyjny do usuwania wilgoci i pleśni z Twojego domu Jak nie stresować się w czasie budowy? Wymiana okien za grosze. Tak uzyskasz dofinansowanie Zabudowa z płyt gipsowo-kartonowych. Praktyczne porady Jakie płyty, profile i akcesoria będą potrzebne do zabudowy poddasza? Wnętrza w duchu glamour z farbami Tikkurila Jak urządzić sypialnię na poddaszu? Jak urządzić wnętrza w stylu loftowym?

Zobacz więcej Zwiń

Taras ziemny zamiast płyty na gruncie

Jeżeli starą płytę tarasu na gruncie i tak trzeba zlikwidować ze względu na jej fatalny stan, to zamiast budować nową, warto rozważyć budowę tzw. tarasu ziemnego.

Technologia jego wykonania jest analogiczna jak w przypadku układania kostki brukowej na podjazdach. Na odpowiednio zagęszczonym kruszywie i piasku układa się kostkę brukową lub płyty tarasowe. Ogromną zaletą jest tu łatwość i szybkość wykonania oraz wyeliminowanie wszelkich prac mokrych. Nie ma zapraw, betonu, klejów, dlatego często mówi się, że to wykonanie tarasu na sucho.

Drewno lub kompozyt na tarasie

Alternatywnym rozwiązaniem jest też wykonanie tarasu drewnianego lub z kompozytu. Kompozyt składa się najczęściej z mieszaniny drewna i tworzywa sztucznego. Wykonane z niego profile-deski mogą być bardzo podobne z wyglądu do drewna. Jednak są odporne na warunki atmosferyczne, przez co nie wymagają konserwacji (impregnacji, olejowania, malowania). Nie atakują ich też szkodniki.

Zarówno w wersji z kompozytu jak i drewna deski opierają się na legarach. Te zaś da się ułożyć na najrozmaitszych podłożach. Można zastosować bloczki betonowe oparte na gruncie, systemowe podpory z tworzywa sztucznego zamiast bloczków, niskie legary ułożone wprost na starej płycie tarasu albo na nawierzchni z kostki brukowej.

Ale najważniejsza zasada jest wspólna: drewno nigdy nie może stykać się z gruntem i zawartą w nim wilgocią. Dlatego stosuje się izolujące przekładki z papy lub folii fundamentowych, profile ze stali ocynkowanej itd. Pamiętajmy, że dotyczy to zarówno samych desek tworzących nawierzchnię tarasu, jak i legarów, całej drewnianej konstrukcji nośnej. W wersji kompozytowej pod deskami-profilami mamy jeszcze dość cienkie systemowe legary. Dopiero do nich, specjalnymi zaczepami, mocujemy deski kompozytowe.

Deski kompozytowe mocuje się do systemowych legarów za pomocą specjalnych łączników. (fot. Renoplast)

Płyty na sucho, czyli sposób na szybką renowację tarasu

Sposobem na szybką, prostą i niedrogą renowację tarasu na płycie betonowej może być też ułożenie nawierzchni z płyt betonowych lub kamiennych. O ile ostateczna wysokość tarasu będzie odpowiednia, takie płyty można ułożyć także zamiast starych płytek ceramicznych, na warstwie dociskowej. Jednak w pełni dopuszczalne jest także usunięcie całej warstwy dociskowej i ułożenie płyt na izolacji przeciwwodnej/przeciwwilgociowej. Również tej przykrywającej izolację cieplną.

Płyty mogą mieć od 2 do 7 cm grubości i różne wymiary. Na gruncie ogranicza nas tylko wysokość do drzwi tarasowych, na stropie również ciężar. Bo 1 m2 grubych na 7 cm płyt betonowych waży już grubo ponad 100 kg. W najprostszym wariancie pyty układamy na 2 warstwach papy lub folii fundamentowej. To zabezpieczenie przed wodą i wilgocią, ale także przed rozsuwaniem się płyt. I sposób wyrównania drobnych niedoskonałości podłoża.

Jeśli płyty są duże i ciężkie (przykładowo 50 × 50 × 7 cm), to na takim podkładzie nie przesuwają się i nie trzeba ich zabezpieczać przy krawędziach tarasu. Nie wolno jedynie układać mniejszych, docinanych elementów na brzegach (mogą znaleźć się w środku). Płyty cienkie i w małych formatach wymagają zabezpieczenia przed rozsunięciem się na obrzeżach za pomocą profili przykręcanych do pionowych krawędzi płyty tarasowej albo klejonych. Nie mogą one blokować spływu wody, dlatego przynajmniej na brzegu tarasu położonym najdalej od ściany domu muszą być nieco rozsunięte lub perforowane.

Nawierzchnię z płyt można ułożyć szybko i dość łatwo. (fot. Posiadalo (Gladio))

Wbrew pozorom dość podobnym rozwiązaniem jest ułożenie płyt na systemowych podporach z tworzywa sztucznego. Ustawiamy je punktowo, w miejscu styku narożników 4 płyt. Systemowe podpory najczęściej są regulowane, przez co możemy w szerokim zakresie zmieniać wysokość na jakiej znajdzie się nawierzchnia tarasu. Spoin się nie wypełnia, Taki taras można użytkować od razu, a jego rozebranie i naprawa są banalnie proste.

Systemowe podpory z tworzywa sztucznego z regulacją wysokości. (fot. Renoplast)

Redaktor: Jarosław Antkiewicz
fot. otwierająca: Renoplast