Gruntowanie przed malowaniem - jaka jest rola preparatów gruntujących?

Print image
Copy link image
time image Artykuł na: 6-9 minut
Gruntowanie przed malowaniem - jaka jest rola preparatów gruntujących?

W nowych domach, jak i podczas prac remontowych, podstawowym sposobem wykańczania powierzchni ścian i sufitów jest ich pomalowanie, ale to tylko ostatni etap tworzenia powłoki dekoracyjno-ochronnej, poprzedzony niezbędnymi zabiegami przygotowawczymi. Zależnie od stanu takich powierzchni, prace mogą ograniczyć się do oczyszczenia i zagruntowania podłoża przed nałożeniem farby albo wymagać będą przeprowadzenia bardziej pracochłonnych prac, gdy ściana jest nierówna, chropowata bądź pokryte starą, zniszczoną powłoką malarską.

aktualizacja: 2023-04-05 10:08:29
Czego dowiesz się z artykułu?
  • Jaka jest rola preparatów gruntujących i jakie są ich własności techniczne?
  • W jakich warunkach i za pomocą jakich narzędzi nakładać preparaty gruntujące?

Preparat gruntujący - jego rola i własności techniczne

Tradycyjnie pierwszą powłokę na nowych tynkach tworzono dawniej przez tzw. białkowanie, czyli pokrycie podłoża rzadkim roztworem wapna malarskiego. Miało to na celu wzmocnienie i uszczelnienie powierzchni przed nałożeniem dekoracyjnego pokrycia z farb wapiennych lub klejowych.

W późniejszym okresie, gdy pojawiły się już wodorozcieńczalne farby emulsyjne, białkowanie zastąpiono gruntowaniem podłoża przy użyciu rozcieńczonych farby nawierzchniowej, co nie tylko je wzmacniało, ale także wyrównywało chłonność, co ułatwiało nakładanie nawierzchniowej powłoki malarskiej. W wyniku rozwoju chemii budowlanej i wprowadzenia wielu odmian farb i innych dekoracyjnych pokryć ściennych, na rynku pojawiła się grupa wyrobów przeznaczonych do aplikacji przed malowaniem w postaci gruntów do podłoży mineralnych. Często są one elementem firmowego systemu malarskiego, co gwarantuje odpowiednie połączenie kolejnych warstw nakładanych na ściany czy sufity.

Pod pojęciem preparatów gruntujących znajdziemy wiele produktów często rekomendowanych do konkretnych podłoży jak i koniecznych przy nakładaniu określonych warstw nawierzchniowych, ale wszystkie one pełnią kilka podstawowych zadań niezbędnych do prawidłowego utworzenia ostatecznego pokrycia. Pod względem chemicznym są to rozcieńczone wodą żywice polimerowe zawierające również szereg dodatków o specjalnych właściwościach np. tworzących szorstką powierzchnie sczepną pod tynki. Szczegółowe własności konkretnych produktów do gruntowania oraz sposób ich aplikacji umieszczony jest z reguły na opakowaniu handlowym w formie plastikowego pojemnika.

Przykładowa oferta preparatów gruntujących firmy FFiL Śnieżka
Przykładowa oferta preparatów gruntujących firmy FFiL Śnieżka

Istotnym zadaniem preparatu gruntującego jest przede wszystkim to (przy większości zastosowań), że powinien głęboko wnikać w podłoże tworząc strukturę wzmacniającą, co jest szczególnie ważne przy słabych podłożach np. "piaszczystych" tynków wapiennych. Z reguły podstawowym wyznacznikiem zdolności do penetracji jest gęstość preparatu - rzadki produkt łatwiej wnika wgłęb podłoża - ale nadmiernie rozwodniony nie zapewni dużej wytrzymałości nasączonej warstwy. Dlatego istotne znaczenie ma także wielkość cząstek polimeru i i jego zdolność do penetracji, co zależy od rodzaju zastosowanej żywicy syntetycznej i odpowiednich dodatków.

Dzięki uszczelnieniu podłoża ograniczone jest wchłanianie wody, ale jednocześnie zachowana będzie przepuszczalność dla pary wodnej, co umożliwia m.in. wysychanie głębszych warstw przegród budowlanych. Zmniejszenie chłonność podłoża i jego wyrównanie na całej powierzchni ułatwia też malowanie i zapewnia równomierne wysychanie powłoki malarskiej, ograniczając ryzyko pojawienia się smug i przebarwień pochodzących z podłoża. Przygotowanie podłoża przez jego zagruntowanie wykonywane jest również na powierzchnia przewidzianych do ułożenia tapet, gładzi gipsowej czy klejonych okładzin ceramicznych, gdyż ogranicza odciąganie wody z nakładanych warstw mocujących pokrycie.

Grunty wykorzystywane są do przygotowania powierzchni do dalszych prac wykończeniowych na wszystkich podłożach mineralnych, a więc z betonów, ceramiki, gipsu, tynków w różnych odmianach, a także płyt gipsowo-kartonowych czy gipsowo-włóknowych, a w specjalnych odmianach również do gruntowania płyt drewnopochodnych np. typu OSB.

Aplikacja preparatów gruntujących

Prace malarskie wielu użytkowników domów czy mieszkań wykonuje samodzielnie zarówno w nowo wybudowanych obiektach, jak i podczas ich odnawiania. Przyjmując typowy stan deweloperskiego wykończenia w postaci surowych tynków na ścianach i sufitach, przygotowanie do samodzielnego malowania czy nałożenia innych powłok dekoracyjnych można często ograniczyć - po ewentualnym przeprowadzeniu drobnych miejscowych napraw - tylko do odkurzenia i zagruntowania podłoża. W ten sam sposób postąpimy, gdy podłoże zostało poddane gruntownej renowacji np. poprzez nałożenie gładzi tynkarskiej bądź osłonięte płytami g-k na klej.

Szpachlowanie ścian - kiedy szpachla, kiedy z worka? Kiedy grunt?

Natomiast w przypadku istniejących powłok malarskich z farb emulsyjnych o wystarczającej przyczepności gruntowanie podłoża będzie zbędne, a niekiedy nawet szkodliwe, gdyż grunt nie wsiąknie, a utworzona warstewka może utrudnić nałożenie dostateczną przyczepność powłoki malarskiej. Na takich podłożach wystarczy dokładne zmycie powierzchni wodą z dodatkiem detergentu, a zanieczyszczenia, których nie dało się usunąć, mogą wymagać wytarcia np. z użyciem rozpuszczalnika, a niezmywalne rdzawe zacieki czy plamy po dymie tytoniowym należy wstępnie pomalować farbą izolującą.

Do gruntowania surowego podłoża wykorzystuje się szeroki pędzel - ławkowiec lub wałek malarski, ale wygodną formą nanoszenia będzie też natrysk np. opryskiwaczem ogrodniczym i rozprowadzenie za pomocą pędzla, co zapewni jednocześnie wcieranie preparatu w podłoże. Grunt nie powinien ściekać po ścianie ani tworzyć dostrzegalnych zacieków i zależnie od chłonności podłoża nakładany jest jedno- lub dwukrotnie. Prawidłowo nałożony preparat gruntujący powinien tworzyć matową jednorodną płaszczyznę bez dostrzegalnych wybłyszczeń, a czas potrzebny do wyschnięcia wynosi najczęściej 1-2 godziny, zależnie od warunków otoczenia. Zagruntowana powierzchnia może przez dłuższy czas nie zostać docelowo pomalowana, ale przed nałożeniem farby będzie wymagać oczyszczenia z kurzu i innych zanieczyszczeń.

Redakcja BudujemyDom
fot. otwierająca: Agrekom

Dodaj komentarz

Skomentuj artykuł
time image
time image
Zobacz inne artykuły
Jakim preparatem zabezpieczyć drewniany dom dla zwierząt?
Jakim preparatem zabezpieczyć drewniany dom dla zwierząt?
Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!