Niedługo zacznę urządzać własny ogród. Teren jest średniej wielkości. Mam zamiar przede wszystkim posadzić krzewy ozdobne oraz założyć trawnik. Chciałabym, aby ogród wyglądał efektownie, lecz jego codzienna pielęgnacja nie zabierała wiele czasu. O czym powinnam pamiętać, przy jego planowaniu?
Aby stworzyć ogród, który będzie efektowny, ale nie wymagał intensywnej pielęgnacji, należy dobrze go zaplanować. Trawnik nie powinien być dominującym elementem, ponieważ jego utrzymanie jest pracochłonne. Lepiej postawić na rośliny okrywowe, wytrzymałe krzewy oraz nowoczesne rozwiązania, takie jak systemy automatycznego nawadniania. Rośliny warto sadzić w grupach, w odpowiednich odstępach, a ziemię wokół nich wysypać korą lub żwirem, co ograniczy wzrost chwastów i parowanie wody. Wybierając gatunki roślin, najlepiej zdecydować się na te, które są łatwe w uprawie i przystosowane do lokalnych warunków klimatycznych, np. krzewuszki, jałowce czy byliny jak jeżówki i bodziszki. Ograniczenie powierzchni trawnika można uzyskać poprzez zastosowanie roślin okrywowych, takich jak bluszcz czy runianka, lub łąk kwietnych, które wymagają minimalnej pielęgnacji. Warto także rozważyć założenie nawierzchni ekologicznej, przepuszczającej wodę, lub zainwestować w nowoczesne narzędzia ogrodowe, które ułatwią prace, takie jak kosiarki-roboty, odkurzacze ogrodowe czy kosiarki spalinowe.
Ogród, który łatwo utrzymać powstaje już na etapie projektowania. Trawnik raczej nie powinien być jego głównym elementem, bo zapewnienie murawie dobrej kondycji może wymagać sporo wysiłku. Lepiej zdecydować się na roślinność okrywową, wytrzymałe krzewy oraz pomyśleć o nowoczesnych rozwiązaniach technicznych i odpowiednich narzędziach.
Właściwe rozplanowanie roślin
Aby łatwo było nad nimi zapanować, sadźmy je w grupach po kilka sztuk danego gatunku (lub różnych, ale o zbliżonych wymaganiach). Uprości to zabiegi pielęgnacyjne i przyniesie bardzo dobry efekt wizualny.
Poszczególnych egzemplarzy krzewów czy bylin nie sadźmy jednak zbyt blisko siebie, ponieważ utrudni to ich rozwój, pogorszy wygląd i sprawi, że konieczne będzie przycinanie. Ziemię wokół roślin wysypmy korą albo żwirem. Około 3 cm warstwa ściółki ograniczy rozwój chwastów, a także parowanie wody z podłoża. Rozkładająca się z czasem kora poprawi jakość i strukturę gleby.
Zachowajmy umiar w ilości rabat czy grządek. Pamiętajmy, że nie cały ogród musi być jednakowo zadbany - zieleni w oddalonych zakątkach dajmy więcej swobody, pozwólmy rosnąć nawet niektórym chwastom.
Dobór gatunków łatwych w uprawie
Posadźmy takie rośliny, o które nie będziemy musieli zanadto dbać. Sprawdzą się przede wszystkim te rodzime - przystosowane do polskiego klimatu i nie wymagające okrywania na zimę. Im mniej "egzotyki" tym lepiej. Dodatkowo, postarajmy się dobrać takie gatunki, odmiany, którym będą odpowiadać warunki na naszej działce.
Cały czas kierujemy się zasadą, że nasadzenia należy dopasować do ogrodu, nie odwrotnie. To ważne, zwłaszcza, jeśli mamy słabą glebę, silne nasłonecznienie albo głęboki cień na znacznej powierzchni. Spójrzmy, co rośnie "za płotem" i potraktujmy to jako wskazówkę.
Warto też wybierać rośliny "samoobsługowe", o małych wymaganiach siedliskowych, które sprawdzą się właściwie w każdym ogrodzie. Jeśli krzewy, to np. berberysy, bukszpany, tawuły, irgi, jałowce. Żywopłoty sadźmy z gatunków nie wymagających formowania (krzewuszki, tawuły).
Zamiast wysiewać kwiaty jednoroczne, zdecydujmy się na byliny - rośliny wieloletnie, które nie potrzebują szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych i atrakcyjnie kwitną co roku. Należą do nich jeżówki, bodziszki, funkie czy bergenie.
Ograniczenie powierzchni trawnika
Chociaż stanowi on doskonałe tło roślin ozdobnych, a niekiedy miejsce zabaw dla dzieci, pamiętajmy, że wymaga sporo pielęgnacji - regularnego koszenia, podlewania, nawożenia itd. Zamiast zakładać wielki trawnik, część terenu możemy obsadzić roślinnością zadarniającą (okrywową) - krzewami, krzewinkami, pnączami i bylinami, które dzięki kłączom i rozłogom utworzą gęstą darń. Łatwo się rozrastają, osłaniając grunt i ograniczając wzrost chwastów.
Gatunki godne polecenia to m.in. dąbrówka rozłogowa, runianka japońska, barwinek pospolity, bluszcz. Warto je zaplanować między krzewami, drzewami, na pochyłym i nierównym terenie - wszędzie tam, gdzie trudno używać kosiarki.
Gęsty zielony "dywan" utworzymy np. z wieloletniego bluszczu, który bez problemu radzi sobie w nawet głębokim cieniu. (fot. Archiwum BD)
Klasyczny trawnik możemy też zastąpić łąką - zamiast tradycyjnej mieszanki nasion kupujemy taką, która jest przeznaczona na łąki kwietne. Zawiera ona nasiona roślin łąkowych. Nie wymagają one wiele pielęgnacji. Wystarczy koszenie trzy razy w roku. Pamiętajmy jednak, że nie są odporne na deptanie.
Ciekawe i praktyczne rozwiązanie stanowi również założenie tzw. nawierzchni ekologicznej (betonowo-trawiastej), przepuszczającej wodę opadową do gruntu i nie powodującej zbyt dużego ograniczenia powierzchni biologicznie czynnej.
Możemy kupić nowocześnie wyglądające kostki lub płyty, w których po ułożeniu powstają prześwity. Wypełniane są ozdobnym kruszywem albo ziemią. Sieje się w niej niskie wytrzymałe byliny zadarniające bądź trawę odporną na deptanie (należy przy tym wybrać mieszankę nasion przeznaczoną na murawy ekstensywne - rzadko nawożone i koszone).
Producenci nawierzchni i małej architektury ogrodowej oferują różne kostki i płyty do układania traktów betonowo-trawiastych. (fot. Dreamstime)
Automatyczne podlewanie ogrodu
Założenie systemu nawadniania zapewnia właścicielom ogrodów dobrze utrzymaną roślinność i więcej wolnego czasu. Instalacja taka praktycznie nie wymaga obsługi - jej pracą kieruje zaprogramowany sterownik.
Do poszczególnych grup roślin, o ustalonej porze, trafia odpowiednia ilość wody. Umożliwia to racjonalne jej zużycie. Większość elementów układu jest montowana na stałe pod ziemią - najłatwiej zrobić to na etapie powstawania ogrodu.
Jeśli nie planujemy automatycznego nawadniania, a nie chcemy, by podlewanie za pomocą węża i zraszaczy przenośnych stało się udręką, w przypadku większego terenu wykonajmy kilka ujęć wody.
Schemat systemu automatycznego nawadniania
Istotne narzędzia do pielęgnacji ogrodu
Ogrodowe prace można znacznie przyspieszyć, używając narzędzi właściwie dobranych do wielkości i charakteru działki oraz własnych możliwości fizycznych. Te nowoczesne wyposażane są w odpowiednio wyprofilowane uchwyty powleczone warstwą tworzywa, czy w nowatorskie mechanizmy. Oprócz wygodnych, lekkich narzędzi ręcznych, takich jak szpadle, piły, sekatory, powinniśmy mieć mechaniczne.
W ogrodzie z murawą nie może zabraknąć kosiarki. Dość popularne są modele elektryczne z wbudowanym akumulatorem, polecane do niewielkich powierzchni (do 200 m2). Spalinowe znakomicie sprawdzają się na większym terenie (powyżej 500 m2). Mogą efektywnie kosić wysoką, zachwaszczoną trawę i napędzać koła jezdne.
Z myślą o najrozleglejszych trawnikach (powyżej 3000 m2) zaprojektowano kosiarki-traktorki. Niewielką zadbaną darń pielęgnuje się niekiedy przy użyciu robotów koszących. Po zaprogramowaniu, urządzenie pracuje w obszarze wyznaczonym przez pętlę indukcyjną - specjalny przewód elektryczny, zakopany na obrzeżach murawy.
Kosiarka-robot najlepiej sprawdzi się, gdy mamy niewielki zadbany trawnik. (fot. Honda)
Zamiast miotły i grabi, do sprzątania terenu coraz częściej wykorzystujemy odkurzacz ogrodowy. Można usuwać nim liście i śmieci z nawierzchni utwardzonych, trawników czy rabat. Większość modeli ma dwie funkcje: zasysanie (nieczystości gromadzone są w specjalnym worku) i zdmuchiwanie. Wariant drugi przydaje się głównie wtedy, gdy zanieczyszczenia są rozrzucone na dużej powierzchni. Gromadzi się je wówczas w wybranym miejscu, następnie wywozi.
Najwygodniejsze są urządzenia przeznaczone do noszenia na plecach, wyposażone w szelki i pas biodrowy. Do małych ogrodów poleca się modele elektryczne o mniejszej mocy - ciche, lekkie i proste w obsłudze.
Małgorzata Kolmus fot. otwierająca: Leroy Merlin
FAQ Pytania i odpowiedzi
O czym należy pamiętać, aby ogród był łatwy w utrzymaniu?
Trzeba unikać rozległych trawników, wybierać rośliny okrywowe, krzewy oraz nowoczesne rozwiązania techniczne, jak systemy nawadniania.
Jak najlepiej rozplanować rośliny w ogrodzie?
Należy sadzić rośliny w grupach, w odpowiednich odstępach, aby ułatwić ich pielęgnację i zapewnić dobry rozwój.
Jakie rośliny warto wybrać, aby ogród był łatwy w pielęgnacji?
Warto wybierać gatunki rodzime, wytrzymałe krzewy i byliny, które nie wymagają dużo uwagi, np. berberysy, jałowce, czy jeżówki.
Jakie są alternatywy dla klasycznego trawnika?
Można zastosować roślinność okrywową, np. bluszcz, lub założyć łąkę kwietną, która wymaga minimalnej pielęgnacji.
Jakie narzędzia i rozwiązania techniczne mogą ułatwić pielęgnację ogrodu?
System automatycznego nawadniania, nowoczesne narzędzia ogrodowe oraz urządzenia mechaniczne, takie jak kosiarki-roboty, mogą znacząco ułatwić prace.
Autorka artykułów związanych m.in. z wykańczaniem i urządzaniem ogrodów oraz wnętrz. Zwolenniczka koncepcji slow design w urządzaniu wnętrz, mającej na uwadze świadomy dobór produktów i indywidualne dopasowywanie rozwiązań. Prywatnie zajmuje się malarstwem, które jest jej największą pasją.
Skomentuj
