Jeżeli dach przecieka, zawilgoceniu ulega nie tylko więźba, ale także zalewany wodą strop. W wyniku zmian zawartości wody, drewno pęcznieje i się kurczy, co osłabia jego strukturę. Zawilgocone, staje się doskonałą pożywką dla grzybów, powodujących jego rozkład. Wytrzymałość belek obniżają także korytarze drążone przez żerujące w drewnie szkodniki. Ich osłabienia nie powodują natomiast dobrze widoczne, wzdłużne pęknięcia.
Kiedy nośność atakowanej na różne sposoby drewnianej konstrukcji maleje, dach się ugina. Czasami problem rozwiązuje wymiana kilku elementów więźby lub ich wzmocnienie. W zależności od potrzeb, można się jeszcze zdecydować na odgrzybianie lub odrobaczanie. W ekstremalnej sytuacji, gdy dach grozi zawaleniem, trzeba go rozebrać i zrobić od nowa. Niezbędny będzie projekt konstrukcji - jeżeli dom jest stary i nie mamy potrzebnych dokumentów, powinniśmy u uprawnionego projektanta zamówić nowy.
Korzystając z okazji, można zmienić geometrię dachu, dobudować lukarnę, czy choćby wydłużyć okap. Nowa więźba będzie potrzebna także wtedy, gdy specjalista orzeknie, że stara - choć zdrowa - nie utrzyma dachówki, którą sobie wymarzyliśmy. Dachówki cementowe ważą ok. 45 kg/m2, ceramiczne od 30 do 80 kg/m2. Te drugie są droższe i trwalsze (jeśli ma dla nas znaczenie, czy dach wytrzyma 70 czy 100 lat). Warto wiedzieć, że cięższe materiały pokryciowe lepiej wyciszają, a latem poddasze pod dachówką będzie się mniej nagrzewać.
Dopilnujmy, aby nowa konstrukcja dachu powstała z drewna dobrej jakości, wysuszonego i impregnowanego, najlepiej ciśnieniowo, ewentualnie zanurzeniowo. Jego wilgotność nie może przekraczać 18%. Krokwie pod cięższe pokrycie muszą mieć większy przekrój i/lub mniejszy rozstaw od tych pod blachodachówkę.
Więźbę obciąża nie tylko pokrycie. Jeżeli zdecydujemy się na zagospodarowanie poddasza, zamocujemy do niej także ocieplenie i płyty gipsowo-kartonowe.
- Jak nie stresować się w czasie budowy?
- Wymiana okien za grosze. Tak uzyskasz dofinansowanie
- Zabudowa z płyt gipsowo-kartonowych. Praktyczne porady
- Jakie płyty, profile i akcesoria będą potrzebne do zabudowy poddasza?
Co istotne, czasami nawet lżejszy materiał pokryciowy obciąża ją bardziej, niż można by sądzić. Np. gont bitumiczny, którym łatwo kryje się dachy o skomplikowanych kształtach, waży ok. 10 kg/m2. Ale w przeciwieństwie do pokryć z blachy czy ceramiki, które układa się na ruszcie z kontrłat i łat, pod ten materiał potrzebne jest sztywne poszycie. Wykonuje się je z nabijanych na krokwie desek, drewnopochodnych płyt OSB lub mfp. 1 m2 poszycia z desek sosnowych o grubości ok. 2,5 cm waży ok. 15 kg, dla porównania 1 m2 membrany dachowej - do 200 g. Zatem waga 1 m2 gontu na deskowaniu zbliża się do wagi pokrycia z lżejszej dachówki ceramicznej. Sztywne poszycie stosuje się prawie zawsze na dachach o mniejszym spadku i pod płaską blachę. Ta waży 2-9 kg/m2 (najpopularniejsza stalowa 7 kg/m2) i od dołu powinna mieć zapewniony przewiew.
Redaktor: Janusz Werner
Na zdjęciu otwierającym: Sztywne poszycie z desek lub płyt drewnopochodnych także zwiększa obciążenie starej więźby. (fot. Pfleiderer)