W jakie urządzenie wyposażyć domową instalację wodną, by zapewnić stały dopływ ciepłej wody? Do wyboru oprócz kotła dwufunkcyjnego i jednofunkcyjnego z zasobnikiem, mamy niezależne podgrzewacze, elektryczne lub gazowe. Który sposób jest tańszy i w jakich warunkach się sprawdzi?
W jaki sposób można podgrzewać wodę?
Aby podgrzewacz przepływowy mógł wyprodukować wystarczającą ilość cieplej wody do wypełnienia wanny, powinien mieć moc kilkunastu kilowatów. Takie urządzenie wymaga zasilania prądem trójfazowym, dlatego planując jego montaż, należy się zwrócić do zakładu energetycznego o zwiększenie mocy przyłączeniowej (fot. Kospel)
Do przygotowania c.w.u. wykorzystuje się urządzenia przepływowe, które podgrzewają wodę na bieżąco w czasie jej czerpania, oraz urządzenia pojemnościowe, które podgrzewają i przechowują wodę w zbiorniku o określonej pojemności.
Zasadnicza różnica między tymi dwoma rodzajami urządzeń polega na zapotrzebowania na moc grzewczą – przy ogrzewaniu przepływowym musimy dysponować większą mocą, gdyż od tego zależy ilość i temperatura ogrzanej wody.
W urządzeniach pojemnościowych moc grzewcza może być znacznie mniejsza, gdyż podgrzewanie jej rozłożone jest w czasie, a woda powoli osiąga nastawioną temperaturę.
Natomiast pod względem funkcjonalnym urządzenia przepływowe umożliwiają czerpanie c.w.u. przez dowolnie długi czas, ale strumień wody i jej temperatura są ograniczone mocą urządzenia. Z kolei podgrzewacze pojemnościowe pozwalają na dysponowanie określoną ilością wody o nastawionej temperaturze (zależna od pojemności zbiornika). Po jej wyczerpaniu musi nastąpić przerwa w poborze c.w.u., potrzebna na dogrzanie wody do pożądanej temperatury.
Wybór urządzenia zależy więc od potrzeb i stylu życia mieszkańców, a także od źródło ciepła, jakie są dostępne w domu. Najczęściej sposób przygotowania c.w.u. związany jest z systemem ogrzewania. Najpopularniejsze są kotły dwufunkcyjne – jedno urządzenie ogrzewa dom i dostarcza ciepłą wodę. Przy dużym jednoczesnym poborze wody stosowane są natomiast kotły jednofunkcyjne z zasobnikiem o dużej pojemności.
W domach, w których nie ma gazu lub kotła na olej opałowy, montowane są zasobniki z wbudowaną grzałką elektryczną pozwalającą na podgrzewanie wody w sezonie letnim, gdy nie pracuje np. kocioł węglowy.
W domach ogrzewanych prądem popularne są elektryczne podgrzewacze pojemnościowe. Elektryczne podgrzewacze przepływowe, ze względu na duży pobór prądu z sieci, mają ograniczone zastosowanie jako podstawowe urządzenia do przygotowania c.w.u., ale dobrze pełnią swoją rolę jako urządzenia wspomagające, montowane przy punktach czerpania wody znacznie oddalonych od kotłowni.
Jak dobrać pojemność podgrzewacza pojemnościowego i zasobnika c.w.u.?
Pojemność obu tych urządzeń zależy przede wszystkim od liczby mieszkańców domu, ale trzeba również brać pod uwagę ich zwyczaje, np. czy korzystają głównie z kąpieli w wannie, czy też pod prysznicem. Dla czteroosobowej rodziny przyjmuje się za wystarczającą pojemność w granicach 100–150 l.
Co do c.w.u. – kocioł czy podgrzewacz?
Wybór, czy kupimy niezależny podgrzewacz, czy też wykorzystamy kocioł do podgrzewania wody, zależy przede wszystkim od rodzaju systemu ogrzewania domu.
Jeżeli mamy kocioł na gaz ziemny, płynny lub olej opałowy, racjonalne jest wykorzystanie go do przygotowania c.w.u. przez cały rok.
W przypadku ogrzewania kotłem na paliwo stałe, kominkiem lub prądem montowany jest najczęściej pojemnościowy podgrzewacz elektryczny.
W przypadku wykorzystania kotła gazowego istnieją dwie możliwości przygotowania c.w.u. – podgrzewanie jej w kotle dwufunkcyjnym lub współpraca kotła jednofunkcyjnego z zasobnikiem ciepłej wody.
Instalacja z kotłem dwufunkcyjnym jest znacznie tańsza i nie zajmuje dodatkowej powierzchni. Pracuje również bardziej ekonomicznie, gdyż woda podgrzewana jest jedynie w czasie jej czerpania. Większość kotłów zapewnia możliwość równoczesnego czerpania wody z dwóch punktów – przy mocy ok. 24 kW uzyskujemy ciepłą wodę o temperaturze ok. 40°C i przepływie 12 l/min.
Jeśli pobór wody będzie większy, to zależnie od automatyki kotła spadnie ciśnienie wypływającej wody lub zmniejszy się jej temperatura. W kotłach tych dłuższy jest czas oczekiwania na ciepłą wodę – musi się ona nagrzać w wymienniku kotła. Niektóre kotły wyposażone są w niewielki zasobnik o pojemności 3–40 l, w którym cały czas magazynowana jest ogrzana woda.
Instalacja z kotłem jednofunkcyjnym i zasobnikiem wymaga kupienia nie tylko samego zasobnika, ale również dodatkowej armatury (pompy, zaworów) oraz elementów sterujących. Zasobnik taki jest ładowany ciepłem przekazywanym z wewnętrznej wężownicy zasilanej z kotła c.o. Układ automatyki przełącza samoczynnie podgrzewanie wody, gdy jej temperatura spadnie poniżej nastawionej wartości. W zasobniku ustawia się najczęściej temperaturę 60°C, a czas nagrzewania wody zimnej (10°C) od zadanej temperatury wynosi 30–50 min.
W czasie przechowywania ciepłej wody występują straty spowodowane przenikaniem ciepła na zewnątrz zbiornika. Przeciętnie przyjmuje się, że wynoszą one ok. 1,5 kWh w ciągu doby. Komfort użytkowania takich zasobników zależy od prawidłowego doboru ich pojemności do potrzeb konkretnej rodziny oraz mocy kotła c.o. Instalację z zasobnikiem montuje się przede wszystkim w przypadku, gdy jednocześnie korzysta się z wielu przyborów sanitarnych np. w dwóch łazienkach i kuchni.
