Materiał, z jakiego będzie wykonany system rynnowy, można wybrać samemu. Kolor i kształt orynnowania też. Resztę, czyli obliczenie powierzchni dachu, dobór średnic rur spustowych i przekrojów rynien oraz montaż, warto oddać w ręce specjalisty.
Do wyboru
(fot. Aluplast)
W Polsce najpopularniejsze są systemy rynnowe z PVC i ze stali, oprócz nich stosuje się też orynnowania z innych materiałów. Oto, w czym można wybierać:
Z PVC Rynny z utwardzonego polichlorku winylu (ang. PVC) mają, według producentów, trwałość około 40 lat. Są bardzo popularne, ponieważ są niedrogie i odporne na uszkodzenia mechaniczne, a zwłaszcza na wgniecenia. Są też całkowicie odporne na korozję i nie wymagają okresowego odnawiania, więc polecane są w rejonach o silnym zanieczyszczeniu, gdzie występują kwaśne opady, szkodliwe dla metali.
Ze względu na to, że rynny plastikowe są barwione w masie, nie widać na nich ewentualnych zarysowań: nadają się więc do domów, które stoją w pobliżu drzew. Ich powierzchnie pokrywa się tlenkiem tytanu, maluje farbami akrylowymi lub stabilizuje promieniami UV: dzięki temu mają zwiększoną odporność na uszkodzenia mechaniczne i kwaśne deszcze.
PVC jest bardziej podatne na zmiany temperatury niż inne materiały, z których wykonuje się rynny, np. nieznacznie zmienia swoje wymiary wskutek różnic temperatury. Aby więc rynny mogły swobodnie pracować, podczas montażu używa się złączek ze specjalnymi uszczelkami (z EPDM, czyli materiału odpornego na zmiany temperatury). Umożliwiają one swobodny ruch elementów i zarazem zapewniają szczelność systemu orynnowania.
Z blachy stalowej ocynkowanej i powlekanej lub lakierowanej Rynny ze stali lakierowanej albo powlekanej warstwą tytanowo-cynkową lub plastycznym tworzywem mają trwałość ok. 50 lat. Ze względu na powłokę ochronną, odporność na korozję i uszkodzenia mechaniczne są kupowane chętniej niż rynny ze stali tylko ocynkowanej. Trzeba jednak uważać, aby ich powierzchnia nie zarysowała się podczas montażu czy wskutek ocierania się o nie gałęzi drzew.
Rynny stalowe są bardzo wytrzymałe i nie odkształcają się wskutek zmian temperatury, polecane są więc w rejonach o obfitych opadach śniegu oraz na dachy silnie nasłoneczniane. Podobnie jak inne metale używane do produkcji orynnowania, stal jest odporna na promieniowanie UV, które jest m.in. odpowiedzialne za starzenie się materiałów, w tym produktów wykonanych z tworzyw sztucznych. Rynny stalowe wymagają jednak regularnej konserwacji (patrz ramka „Konserwacja orynnowania”) oraz kontroli, czy nie powstały ogniska korozji.
Z blachy aluminiowej Rynny z aluminium pokrytego lakierem, poliestrem lub akrylem, mają 120-letnią trwałość. Można je kupić gotowe lub wykonane według zamówienia: formowane są wtedy w dowolnej długości (do 30 m) przez specjalną maszynę przywożoną przez firmę na budowę. Stosowanie dłuższych odcinków jest korzystne, ponieważ zmniejsza liczbę połączeń rynien na długości i tym samym minimalizuje ryzyko powstania nieszczelności.
Uwaga! Rynny aluminiowe korodują wskutek kontaktu z innymi metalami i z betonem, polecane są więc na dachy wykonane z blachy aluminiowej.
Z blachy tytanowo-cynkowej Rynny ze stopu cynku z niewielkim dodatkiem tytanu i miedzi mają trwałość do 80, a nawet 120 lat w zależności od warunków atmosferycznych i stopnia zanieczyszczenia środowiska. Są odporne na korozję, nie wymagają konserwacji i podobnie jak rynny miedziane utleniają się, pokrywając się patyną. Są dosyć drogie, chociaż tańsze od rynien miedzianych. Często są montowane w obiektach zabytkowych.
Rynny z blachy tytanowo-cynkowej można kupić w metalicznoszarym kolorze lub patynowane fabrycznie – droższe od niepatynowanych. Polecane do pokryć z blachy tytanowo-cynkowej lub dachówki.
Z blachy miedzianej Rynny z czystej miedzi, czasami powlekanej cynkiem lub akrylem, są najtrwalsze – wytrzymują około 150 lat, ale nie powinno się ich stosować na dachach pokrytych blachą z innych metali niż miedź, ponieważ spływająca woda, zawierająca związki tych metali, będzie powodować ich korozję. Polecane są więc głównie do dachów pokrytych blachą miedzianą lub dachówką.
Kombinowane Są to orynnowania z różnych materiałów:
rynny – ze stali powlekanej,
rury spustowe – z PVC.
Zwolennicy takiego rozwiązania twierdzą, że w ten sposób wykorzystuje się najlepsze właściwości zastosowanych materiałów: metalu – wytrzymałość na zerwania i odporność na skoki temperatury, oraz PVC – całkowitą odporność na korozję oraz gładkość, która zapewnia szybkie spływanie wody.
