Chować pod parapet?

Ciężkie, żeliwne grzejniki, skrzętnie skrywane pod parapetami i wymyślnymi osłonami to już na szczęście przeszłość. Dzisiaj możemy instalować grzejniki, których nie trzeba ukrywać, a wręcz przeciwnie, ze względu na ich walory dekoracyjne należy je eksponować.

To, jakie grzejniki wybierzemy, zależy w dużej mierze od tego, jaka jest lub będzie instalacja grzewcza w naszym domu.

Wybór grzejników

Do instalacji typu otwartego, zwykle współpracujących z kotłem na paliwa stałe, a które powszechnie stosowane były w starych budynkach, nadal najlepiej nadają się nowoczesne żeliwne grzejniki członowe, oferowane dzisiaj w różnych kształtach i kolorach. Mają one dużą bezwładność cieplną, dlatego wolno reagują na zmiany temperatury wody w instalacji. Są odporne na korozję, działanie wysokiej temperatury i zmiany ciśnienia w instalacji. Do instalacji typu zamkniętego, gdzie obieg wody wymusza pompa, a średnice rur są mniejsze, można zamontować praktycznie każdy rodzaj grzejników. W tym przypadku warto jednak zainwestować w nowoczesne grzejniki o małej pojemności wodnej, szybko reagujące na zmiany temperatury czynnika grzewczego. Takie cechy mają stalowe grzejniki płytowe czy konwektory.

Przy wybieraniu grzejników nie bez znaczenia jest materiał, z jakiego wykonana jest instalacja c.o. Uwaga ta dotyczy przede wszystkim grzejników aluminiowych - nie zaleca się łączenia ich w jednej instalacji z rurami lub innymi elementami (np. wymiennikiem ciepła czy innymi grzejnikami) wykonanymi z miedzi. Powoduje to bowiem przyspieszoną korozję elektrochemiczną. Grzejniki stalowe, żeliwne i miedziane mogą pracować w każdej instalacji, zarówno z tworzyw sztucznych, miedzi czy stali. Trzeba jednak pamiętać, że w miejscach łączenia miedzi z innymi materiałami, powinno się stosować przekładki dielektryczne.

Na wybór grzejników wpływ mają też parametry instalacji. Producenci podają moc grzejników dla określonych parametrów (temperatury wody zasilającej, temperatury wody powrotnej oraz wewnętrznej temperatury pomieszczenia), np. 70/55/20°C. Jeśli w naszej instalacji parametry te mają inna wartość, wówczas obliczoną wcześniej moc grzejników trzeba przeliczyć za pomocą współczynników korekcyjnych i dopiero wówczas wybierać grzejnik z katalogu.

Moc grzejników

Jeśli chcemy mieć pewność, że grzejniki, które zainstalujemy w domu, zapewnią oczekiwany komfort cieplny, powinniśmy zlecić wykonanie projektu instalacji centralnego ogrzewania. W projekcie uwzględnione będą wszystkie parametry, które wpływają na straty ciepła w pomieszczeniu, a więc i na moc grzejników. Grzejniki nie będą miały ani zbyt małej, ani zbyt dużej mocy.

Często jednak, zwykle podczas modernizacji starych instalacji, grzejniki dobiera się bez projektu. Aby dobrać szacunkowo moc grzejnika, trzeba obliczyć orientacyjne zapotrzebowanie na ciepło w domu. Przyjmuje się zapotrzebowanie na ciepło (dla pomieszczeń o wys. 2,5 m):

• 60-70 W/m2 dla domów nowych dobrze ocieplonych o współczynniku przenikania ciepła przez ściany zewnętrzne U około 0,3 W/m2K,
• 90-110 W/m2 dla domów o współczynniku U około 0,7 W/m2K,
• 130-200 W/m2 dla domów o współczynniku U powyżej 1 W/m2K.

Po pomnożeniu odpowiednich parametrów przez powierzchnię poszczególnych pokoi, otrzymamy przybliżone zapotrzebowanie na ciepło. Dobierając moc grzejników trzeba dodatkowo uwzględnić położenie pomieszczeń. Dla pokoju usytuowanego w szczycie budynku (mającego co najmniej dwie przegrody zewnętrzne) powinno się wybrać grzejnik większej mocy niż dla pokoju z jedną przegrodą. Dla pomieszczeń na parterze należy zwiększyć moc grzejników o około 10%.

Pod oknem i na froncie

Grzejniki powinno się umieszczać na ścianach zewnętrznych, najlepiej pod oknami. Długość grzejnika powinna być zbliżona do szerokości okna. Napływające przez okno zimne powietrze, zostaje bezpośrednio ogrzane przez grzejnik i po pomieszczeniu krąży już jako ciepłe. Jeśli umieścimy grzejniki na ścianie wewnętrznej, wówczas w pomieszczeniu będzie mniej korzystny rozkład temperatury, nastąpi nadmierne wychłodzenie w pobliżu ścian zewnętrznych. Warunkiem prawidłowej pracy grzejnika jest pozostawienie 10-centymetrowej odległości między górną krawędzią grzejnika a parapetem oraz dolną krawędzią a podłogą.

Nad grzejnikami powinien być zamontowany parapet lub półka, gdyż strumień ogrzanego powietrza jest kierowany wówczas do środka pomieszczenia. Zabudowanie lub zasłonięcie grzejników powoduje natomiast skierowanie strumienia ogrzanego powietrza na okno, a nie do pomieszczenia.

Gdy jednak przewidzimy dla grzejników również funkcję dekoracyjną, można rządzić się innymi zasadami. Najmniej kłopotliwe będą tu grzejniki elektryczne, ale i z tymi na wodę można sobie poradzić, gdy poprawnie zostanie wykonany projekt instalacji grzewczej naszego domu.

Nowoczesne żeliwne

Przed piętnastu laty na pięć kupionych grzejników cztery były żeliwne. Obecnie proporcje się odwróciły: tego rodzaju jest zaledwie co piąty grzejnik. Ostatnio jednak zainteresowanie nimi rośnie. Są teraz eleganckie, w różnych kształtach i kolorach. Ich modułowość ułatwia dobranie odpowiedniej mocy grzewczej. A przy tym wszystkim, pozostają konkurencyjne cenowo.

Żeliwny kaloryfer żeberkowy należy do grzejników członowych. Składa się z pewnej liczby jednakowych ogniw, zwanych właśnie żeberkami. W tradycyjnej wersji, najprostszej i najbardziej znanej każde z nich ma postać jednolitego bloku żeliwnego, uformowanego tak, że ma dwa cienkościenne kanały pionowe połączone dwoma poziomymi. Te drugie, dolny i górny, są zaopatrzone w króćce poprzeczne - gwintowane, z płaskimi powierzchniami czołowymi. Skręcając je uzyskuje się zestawy o różnej liczbie żeberek. Dwa króćce skrajne służą do połączenia z instalacją, pozostałe dwa są zaślepione.

Monika Czechowska

Dalszy ciąg artykułu do przeczytania w numerze
Budujemy Dom 10/2005