Wiązania czyli sposób ułożenia cegieł w murze mają duży wpływ na ostateczny wygląd obiektu z klinkierową elewacją. Każde wiązanie wyróżnia się właściwym dla niego rysunkiem spoin, tzw. wątkiem.
Cegła dzięki swojemu prostokątnemu kształtowi daje praktycznie nieograniczone możliwości kreowania powierzchni muru, dlatego istnieje w zasadzie nieskończona liczba wiązań. Co najmniej kilkanaście rodzajów wiązań funkcjonuje pod osobnymi nazwami i są powszechnie rozpoznawalne.
Podstawowe różnice pomiędzy nimi to wariant ułożenia cegieł - w niektórych wiązaniach widoczne są jedynie wozówki cegieł (boki z dłuższą podstawą), w pozostałych wykorzystuje się także główki (węższe boki cegieł).
Wiązania opierające się wyłącznie na wozówkach są łatwiejsze i szybsze do wykonania, dlatego cieszą się dużą popularnością, mimo jednostajnego rysunku lica muru w porównaniu do innych wariantów ułożenia cegieł. Wiązania wozówkowe różnią się między sobą sposobem rozmieszczenia cegieł, które mogą być przesunięte o 1/2 długości (tzw. wiązanie średnie) lub o 1/4 długości (tzw. wiązanie dźwigające). Cegły w wiązaniu mogą być zlokalizowane w kolumnie (w pionie) lub np. schodzić ukośnie w dół.
Wiązania główkowe mają wiele odmian, ponieważ murowanie cegieł tak, by na zewnątrz była widoczna jej główka, można zrealizować na wiele sposobów.
Stosunkowo popularne są wiązania dzikie, czyli nieregularne rozmieszczenie główek w płaszczyźnie muru. Na 1 m2 przypada zwykle ok. 5 główek.
Inaczej jest w przypadku wiązań flamandzkich czy kowadełkowych. Te wywiedzione z flamandzkiej architektury polegają na naprzemiennym układaniu cegieł stroną wozówkową i główkową, dzięki czemu powstaje swoista szachownica.
Wiązanie kowadełkowe jest prawie identyczne, ale zamiast jednej wozówki między główkami, układane są dwie. Pewne podobieństwo witać też w wiązaniu holenderskim, gdzie w jednym rzędzie wykorzystuje się naprzemiennie krótszą i dłuższą stronę cegły, natomiast w rzędzie poniżej - same główki.
Z kolei wiązanie gotyckie, zwane też polskim, opiera się na murowaniu główek w kolumnie, przy czym każda główka jest przesunięta o połowę długości względem cegieł w rzędzie nad i pod nią. Zaletą tego wiązania jest estetyczny rysunek powierzchni licowej, wadą - trudniejsza praca murarza. Jeśli między główkami zamiast jednej wozówki wmuruje się dwie, z wiązania gotyckiego powstanie wiązanie śląskie.
To, jaką różnicę w wyglądzie muru może wywołać rodzaj zastosowanego wiązania, dobrze widać na przykładzie wiązania główkowego i blokowego. Pierwsze polega na wymurowaniu całej powierzchni wyłącznie główkami cegieł - elewacja sprawia wtedy wrażenie mozaiki drobnych kwadratów. Zupełnie inaczej prezentuje się płaszczyzna ściany w przypadku wiązania blokowego, które w dużej mierze polega na murowaniu stroną wozówkową - główka pojawia się tylko co ok. 4 cegły.
Wiązania krzyżowe polegają na naprzemiennym ułożeniu główek i wozówek cegieł w taki sposób, że powstaje kształt podobny do krzyża, stąd ich nazwa. Może być to wzór powtórzony na całej wysokości muru, jeden pod drugim, albo np. pojedynczy "krzyż" rozmieszczony w odstępach. Nie ma tu w zasadzie żadnych ograniczeń.
Jeszcze ciekawiej prezentują się rozwiązania niestandardowe, do których zalicza się m.in. wymurowanie części cegieł na płasko, w tradycyjny sposób, a pozostałych prostopadle do nich – tak, że część cegły wystaje na zewnątrz powierzchni muru, tworząc swoiste "kolce".
Te oryginalne wiązania stosowane są czasem np. nad oknami. Inna możliwość układania klinkieru, tworząca wyjątkowy efekt końcowy, to ustawienie cegieł w pionie, czyli całkowite zerwanie z klasyczną zasadą murowania prostopadłościanów z gliny.
Redaktor: Monika Dąbrowska
Na podstawie materiałów firmy Röben
Fot. otwierająca: CRH Klinkier
Skomentuj
