Izolacje znacznie różnią się właściwościami i sprawdzają się różnie w odmiennych warunkach, dlatego ważne jest, by zostały dobrane do specyfiki przegrody.
Jak ocieplić podłogi?
Rodzaj zastosowanego materiału izolacyjnego i sposób ocieplenia tej przegrody zależy od konstrukcji podłogi oraz miejsca, w którym się znajduje w budynku.
W przypadku podłogi na gruncie najlepiej sprawdzą się materiały o niskiej nasiąkliwości, odporne na korozję biologiczną, np. styropian czy kruszywo keramzytowe. Strop pod nieogrzewanym poddaszem ociepla się zarówno styropianem, jak i wełną mineralną. Przy czym ten drugi materiał - ze względu na dobre właściwości tłumienia dźwięków i sprężystość włókien - polecany jest szczególnie w stropach drewnianych.
Jak zaizolować ściany?
W naszym kraju najwięcej domów wznosi się w technologii murowanej dwuwarstwowej. W takim wariancie do rozstrzygnięcia jest ważny dylemat - jaką metodę ocieplenia wybrać: lekką mokrą czy lekką suchą? Każda z nich ma swoją specyfikę i wynikające z niej ograniczenia.
Metoda lekka mokra, określana też skrótami BSO lub ETICS, polega na przymocowaniu do muru za pomocą kleju wełny mineralnej bądź styropianu i wykończeniu elewacji tynkiem.
Na dole ściany przytwierdza się listwę startową. Potem nakłada się na płyty izolacyjne zaprawę klejową i przykleja je do elewacji. Łączenia elementów w kolejnych rzędach nie powinny się pokrywać. W przypadku użycia płyt styropianowych, ich powierzchnię szlifuje się pacą z grubą stalową tarką i dodatkowo przyczepia izolację do ścian za pomocą kołków dobranych w zależności od grubości izolacji. Następnie całe podłoże pokrywa się cienką warstwą zaprawy klejowej i zatapia w niej siatkę zbrojącą, zaś narożniki ścian oraz ościeża okienne i drzwiowe zabezpiecza się profilami wzmacniającymi.
Tak ocieploną ścianę, po zagruntowaniu, wykańcza się zazwyczaj tynkiem cienkowarstwowym. Produkty te chronią izolację i stanowią ozdobę elewacji. Są sprzedawane w postaci gotowej do użycia masy lub mieszanki rozrabianej z wodą bezpośrednio na placu budowy. Należy je dobierać w zależności od użytego materiału ociepleniowego. Tynki akrylowe, ze względu na niską paroprzepuszczalność, stosuje się do pokrywania styropianu, a nie wełny mineralnej. Pozostałe (silikonowe, mineralne i silikatowe) wykorzystuje się zarówno w systemach ociepleniowych ze styropianem, jak i wełną mineralną.
Aby zyskać gwarancję prawidłowego połączenia kolejnych warstw, warto skompletować zaprawy, kleje i tynki od jednego producenta.
Prace ociepleniowe należy prowadzić w odpowiednich warunkach atmosferycznych - najlepiej późną wiosną, wczesnym latem bądź jesienią, gdy temperatura mieści się w zakresie 5-25°C. Zbyt niska czy wysoka temperatura, a także silny wiatr wpływają niekorzystnie na wysychanie tynków. Efektem może być obniżenie ich przyczepności do podłoża oraz spadek wytrzymałości.
Metoda lekka sucha polega na wypełnieniu wełną mineralną drewnianego lub stalowego rusztu konstrukcyjnego, a następnie osłonięcia ocieplenia wiatroizolacją i okładziną elewacyjną.
Pierwszym krokiem jest wykonanie rusztu z dobrze wysuszonego i zaimpregnowanego drewna sosnowego lub świerkowego i przymocowanie go wkrętami do ściany. Stal jest mniej polecana, ponieważ jej użycie może skutkować powstawaniem mostków termicznych. Rozstaw listew dobiera się do szerokości płyt wełny mineralnej. Elementy te układa się na wcisk, stosując zasadę mijanki. Jeżeli płyty nie są wystarczająco twarde i sztywne, trzeba je dodatkowo zakotwić w murze za pomocą kołków.
Następnie montuje się drugą warstwę rusztu - prostopadle względem pierwszej - i wełny, tak, aby nie pokrywały się łączenia. Ruszt i ocieplenie osłania się wiatroizolacją, układaną na zakład. Kolejnym elementem są listwy rusztu, na którym oprze się okładzina elewacyjna. Dzięki niemu powstanie też szczelina umożliwiająca przepływ powietrza pomiędzy izolacją termiczną i warstwą wykończeniową, co zapobiegnie zawilgoceniu warstw izolacyjnych. Jej wlot i wylot powinny pozostać odsłonięte, a ochronę przed gryzoniami i insektami zapewni siatka zabezpieczająca.
Wybór okładzin elewacyjnych jest bardzo szeroki - od stosowanych od lat drewnianych desek, przez dobrze znany siding winylowy, aż po nowoczesne panele elewacyjne z PVC.
Jakie są sposoby na ocieplenie dachu?
Sposób ocieplenia tej części budowli różni się w zależności od konstrukcji dachu:
- dach spadzisty - tego typu konstrukcję izoluje się najczęściej za pomocą wełny mineralnej, pianki poliuretanowej lub specjalnych płyt poliizocyjanuratowych (PIR). Najczęściej stosowany jest wariant z użyciem wełny mineralnej, mocowanej od spodu dachu. Materiał ten umieszcza się pomiędzy krokwiami, które mają zazwyczaj 15-20 cm grubości. Dzięki dużej sprężystości, wełna dokładnie wypełnia ocieplaną przestrzeń. Jedna warstwa izolacji to za mało, dlatego do krokwi należy przymocować drewniany lub stalowy ruszt i wypełnić go drugą warstwą wełny ułożonej w poprzek. Następnie do rusztu mocuje się folię paroszczelną (nie zapominając o odpowiednich zakładach), która będzie zapobiegać kondensacji pary wodnej w warstwie ocieplającej i ochroni konstrukcję dachu przed zawilgoceniem. Na wykończenie najlepiej nadają się płyty g-k, ewentualnie drewno, panele ścienne.
Użycie pianki poliuretanowej zyskuje coraz większą popularność, ale ta metoda wciąż nie jest zbyt rozpowszechniona ze względu na dość wysoką cenę. Tymczasem pianka, aplikowana bezpośrednio na spód dachu, bardzo szczelnie wypełnia izolowaną przestrzeń, eliminując w ten sposób ryzyko powstawania mostków termicznych.
Trzeci sposób - tzw. docieplenie nakrokwiowe - polega na ociepleniu dachu od zewnątrz za pomocą specjalnych płyt poliizocyjanuratowych, które mocuje się na krokwiach. Jeżeli elementy konstrukcyjne dachu rozstawione są wystarczająco gęsto, płyty mogą zastępować deskowanie. Po ich ułożeniu, trzeba przymocować do podłoża łaty i kontrłaty, które będą stanowiły oparcie dla pokrycia dachowego;
- dach płaski - może być wykonany w dwóch wariantach: jako płaski tradycyjny lub o odwróconym układzie warstw. W dachu płaskim tradycyjnym do ocieplenia można użyć zarówno wełny mineralnej, polistyrenu ekstrudowanego, pianki poliuretanowej, jak i płyt z twardych odmian styropianu. Materiał ociepleniowy układa się na izolacji przeciwwilgociowej i przykrywa wodoszczelnym przykryciem, najczęściej dwiema warstwami papy termozgrzewalnej.
W dachu płaskim o odwróconym układzie warstw warstwy są odwrócone - konstrukcja nośna pokryta jest izolacją przeciwwodną (przeważnie są to dwie warstwy papy termozgrzewalnej), a dopiero na niej umieszcza się ocieplenie. W tym wariancie stosuje się zazwyczaj polistyren ekstrudowany XPS bądź płyty styropianowe odmiany hydro. Wykończenie stanowi warstwa dociskowa - usypany na geowłókninie żwir lub betonowe płyty.