Jaki tynk zastosować na ściany z betonu komórkowego?

Beton komórkowy jest materiałem mineralnym. Powstaje z naturalnych surowców - piasku, wody, wapna, cementu i gipsu. Taki skład sprawia, że jest zdrowy i przyjazny środowisku. To materiał porowaty o wysokiej dyfuzyjności - jest paroprzepuszczalny. Dzięki porowatej strukturze jest w stanie przyjąć nadmiar wilgoci z pomieszczenia oraz oddać ją, gdy powietrze stanie się zbyt suche.

Taka regulacja wilgotności i temperatury we wnętrzach poprawia mikroklimat, zapewniając komfort mieszkańcom. Ważną cechą betonu komórkowego jest też jego mocno zasadowy odczyn, który hamuje rozwój drobnoustrojów (bakterii, pleśni i innych grzybów) na powierzchni bloczków.

Sposób wykończenia ścian z betonu komórkowego zależy od technologii, w jakiej zostały wzniesione oraz od tego czy ma to być tynk zewnętrzny czy wewnętrzny.

Trochę teorii o tynkach

Tynk to stwardniała zaprawa (masa tynkarska), która pełni funkcję ochronną i dekoracyjną elementów konstrukcyjnych budynku - ścian, sufitów, belek i słupów. Zaprawy te mogą być przygotowane na budowie (suche mieszanki rozrabia się wodą) lub fabrycznie (sprzedawane są w postaci gotowych mas tynkarskich barwionych na wybrany kolor).

Tynki dzielą się w zależności od miejsca przeznaczenia - na zewnątrz budynku i wewnątrz. Zadaniem tynku zewnętrznego jest zachowanie estetycznego wyglądu elewacji. Musi być odporny na czynniki atmosferyczne - wilgoć, wiatr, mróz, wysoką i niską temperaturę oraz promieniowanie słoneczne. Powinien również być odporny na uszkodzenia mechaniczne, czyli uderzenia, ścieranie, zarysowanie. W przypadku ścian jednowarstwowych i warstwowych ocieplonych wełną mineralną, musi też być paroprzepuszczalny, aby umożliwiał przenikanie pary wodnej.

Z kolei tynki wewnętrzne mają zapewniać estetyczny wygląd pomieszczeń, być trwałe i odporne na uszkodzenia mechaniczne.

Niezależnie od miejsca zastosowania tynki (zewnętrzne i wewnętrzne) powinny zachowywać dobrą przyczepność do podłoża.

Niekiedy stosuje się tynki specjalne, np. izolujące akustycznie, mające zwiększoną wytrzymałość mechaniczną. 

Jak dzielimy zaprawy tynkarskie?

Zaprawy tynkarskie dzieli się też w zależności od zastosowanego spoiwa:

• wapienne - wewnętrzne;
• cementowo-wapienne - zewnętrzne i wewnętrzne;
• cementowe - stosowane tam, gdzie jest wymagana duża wytrzymałość tynku, np. jako podkład izolacji wodoszczelnej;
• gipsowo-wapienne - wewnętrzne, nie nadają się do pomieszczeń narażonych na działanie wilgoci;
• gipsowe - wewnętrzne, nie nadają się do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności;
• cementowo-gliniane - podobnie jak cementowe używane są do izolacji murów piwnicznych oraz w pomieszczeniach narażonych na wilgoć;
• z zapraw szlachetnych - zawierają oprócz spoiwa i piasku pigmenty, pyły i kruszywo z barwnych kamieni;
• specjalne - np. ciepłochronne.

Najpopularniejsze i uniwersalne są tynki cementowo-wapienne. Dostęp do wyselekcjonowanych surowców oraz możliwość kontroli produkcji sprawia, że mają one precyzyjnie dobrane uziarnienie i bardzo dobrą przyczepność do podłoża. Wyroby tego rodzaju są paroprzepuszczalne i odporne na działanie wilgoci. Mają też wysoką wytrzymałość mechaniczną. Można je stosować na różnego rodzaju podłożach - betonie, betonie komórkowym, ceramice, silikatach. Sprzedawane są w postaci suchych mieszanek, które na budowie rozrabia się wodą.

Tynki wewnętrzne - rodzaje i charakterystyka

• Tynk podkładowy

Ściany z betonu komórkowego od wewnątrz można pokryć dowolnym tynkiem - cementowo-wapiennym lub gipsowym. Przed ich nałożeniem na przegrodę należy nanieść tynk podkładowy, tzw. obrzutkę. Jest to mocna warstwa poprawiająca przyczepność tynku do podłoża. Szczególnie polecana jest jako podkład pod tynki cementowo-wapienne nakładane maszynowo (agregatem tynkarskim). Zaprawę podkładową można nanosić ręcznie lub mechanicznie.

Obrzutkę stosuje się na wszystkich mineralnych nośnych podłożach, np. z betonu, betonu komórkowego oraz na starych i dobrze trzymających się podłoża tynkach cementowo-wapiennych. Ważne by podłoże, na które będzie nakładany tynk, było wolne od substancji obniżających jego przyczepność, takich jak tłuszcze, bitumy i pyły.

Zazwyczaj obrzutka występuje w postaci suchej mieszanki cementu, wapna i wyselekcjonowanych kruszyw mineralnych do rozrobienia wodą.

• Tynk cementowo-wapienny

Tynki cementowo-wapienne mogą być aplikowane ręcznie albo maszynowo. Tworzą one bardzo mocne, trwałe i odporne na uszkodzenia powierzchnie. Na grubość warstwy ma wpływ stopień dokładności i równości wymurowanej ściany. Zazwyczaj jest to około 10 mm, ponieważ grubość tynku przykrywającego przewody elektryczne prowadzone na ścianach powinna wynosić przynajmniej 5 mm. Tynki wewnętrzne można nanosić warstwowo - tworząc jedno- lub wielowarstwowe powłoki w kategorii od 0 do III. W zależności od wielkości ziarna w tynku, można go zatrzeć w taki sposób, by uzyskać bardzo gładką powierzchnię, której nie trzeba będzie wykańczać gładzią gipsową. Oszczędza to czas i pieniądze.

Tynki cementowo-wapienne mogą też stanowić podłoże gładzi - gipsowej, wapiennej lub cementowej oraz tynków szlachetnych. Jeżeli powierzchnia ściany ma mieć fakturę baranka, można zastosować tynk zewnętrzny. Należy go nałożyć w taki sam sposób, jak cementowo-wapienny na obrzutce.

• Tynki gipsowe

Jako tynki wewnętrzne można też zastosować tynki gipsowe. Aplikuje się je ręcznie lub mechanicznie (oddzielną grupę stanowią suche tynki z płyt gipsowo-kartonowych). Zwykle nie wykonuje się pod nie obrzutki. Ważne jest natomiast zagruntowanie podłoża przed nałożeniem tynku. W zależności od stopnia jego chłonności, stosuje się inne emulsje gruntujące. Podłoża chłonne stanowią ściany murowane, te o mniejszej chłonności są wylewane z betonu i żelbetu.

W przypadku tynków wewnętrznych ważne jest to, by siatkę tynkarską wkleić w narożach przy otworach w ścianach i w miejscach koncentracji instalacji. Siatka zabezpieczy miejsca, w których tynk może popękać. Tego rodzaju wzmocnienia wykonuje się niezależnie z jakich materiałów murowych ściany są wykonane. Zarówno tynki cementowo-wapienne, jak i gipsowe można wykończyć za pomocą gładzi gipsowych, polimerowych bądź bezpyłowych. Nanosi się je warstwowo i szlifuje do uzyskania gładkiej, równej powierzchni. Ściana wykończona w ten sposób wygląda najładniej, wymaga jednak sporego nakładu pracy i podwyższa koszty tynkowania.

Kolejne etapy wykańczania ścian wewnętrznych z betonu komórkowego tynkiem gipsowym:

Gruntowanie podłoża (fot. T. Rybarczyk)

Wklejanie siatki tynkarskiej w narożach nad otworami drzwiowymi i okiennymi (fot. T. Rybarczyk)

Tynkowanie (fot. T. Rybarczyk)

Kontrola wykonanych tynków (fot. T. Rybarczyk)

Tynki zewnętrzne do ścian z betonu komórkowego

Na ściany z betonu komórkowego jednowarstwowe (bez ocieplenia) lub warstwowe z termoizolacją z wełny mineralnej stosuje się cienkowarstwowe tynki mineralne - cementowo-wapienne, silikatowe oraz silikonowo-silikatowe. Powinny być paroprzepuszczalne. Tworzą one cienkie powłoki, których grubość zależy do wielkości ziarna. Przed ich nałożeniem na ścianie trzeba wykonać warstwę zbrojoną z siatki zatopionej w warstwie zaprawy klejowej.

Na mury jednowarstwowe można także zastosować zewnętrzne zaprawy cementowo-wapienne przeznaczone do wykonywania tradycyjnych tynków - jedno- albo wielowarstwowych.

Wykonanie elewacji domu zbudowanego z bloczków z betonu komórkowego, ocieplonych wełną mineralną. Największą powierzchnię ścian pokrywa tynk cementowo-wapienny. Funkcję dekoracji pełni okładzina z kamienia i drewna. (fot. T. Rybarczyk)

Jeśli ściany są ocieplone styropianem, to można na nie nałożyć dowolny tynk - cementowo-wapienny, silikatowy, silikonowy, akrylowy. W tym przypadku również konieczne jest wykonanie warstwy zbrojonej z siatki z klejem.

W przypadku ocieplenia ścian z betonu komórkowego styropianem można zastosować dowolny tynk. (fot. T. Rybarczyk)

Jak widać, jest wiele możliwości wykończenia ścian wymurowanych z betonu komórkowego. W Pana przypadku od zewnątrz może to być cienkowarstwowy tynk cementowo-wapienny (tradycyjny lub cienkowarstwowy), silikatowy lub silikonowo-silikatowy. Dobór tynku wewnętrznego zależy od tego, jaki efekt estetyczny chce Pan osiągnąć.

Tomasz Rybarczyk