Dlaczego w niektórych domach piwnice są wilgotne, a nawet trzeba z nich odpompowywać wodę? Czy można temu zapobiec, kiedy buduje się nowy dom? Można. Trzeba porządnie zaizolować fundamenty, a wokół budynku wykonać drenaż i system odwodnienia liniowego.
Jeszcze przed rozpoczęciem budowy, a jeszcze lepiej – przed kupnem działki – należy sprawdzić, na jakim gruncie ma stanąć nasz wymarzony dom.
Badanie gruntu
Najlepiej, jeżeli warunki gruntowo-wodne zbada profesjonalna firma geotechniczna. Wykona ona na działce kilka odwiertów i określi, jaka jest struktura gruntu i poziom wód gruntowych. Z wyników badań dowiemy się, czy podłoże jest przepuszczalne i na jakiej głębokości się to zmienia. Może się okazać, że badania trzeba powtarzać co kilka miesięcy, aby określić, jak zmienia się poziom wód gruntowych w ciągu roku i jaki był poziom najwyższy. Wynik zadecyduje o tym, czy możemy wybudować piwnice, a czasem może postawić pod znakiem zapytania kupno działki.
Pomocny w ocenie warunków gruntowych na działce może być wywiad wśród sąsiadów: czy mają piwnice, a jeśli tak, to czy są one okresowo zalewane. Jeżeli w naszej okolicy wszystkie domy są niepodpiwniczone, może to oznaczać wysoki poziom wód gruntowych. A wtedy warto zrewidować plany budowy domu z piwnicą.
O poziomie wód gruntowych i rodzaju gruntu świadczyć też może rodzaj roślinności na naszym terenie. Jeżeli w pobliżu rośnie lasek sosnowy, raczej nie grozi nam zalewanie piwnic. Ale położone niedaleko stawy lub typowa roślinność wodna trzcina, sitowie itp.) świadczą o tym, że nasza działka leży na terenie podmokłym.
Sposoby na nadmiar wody
Z nadmiarem wody na działce można walczyć na dwa sposoby. Jeżeli problemem jest niekorzystny dla fundamentów zbyt wysoki poziom wód gruntowych, można go obniżyć za pomocą drenażu opaskowego. Gdy woda zalega na powierzchni terenu, stosuje się odwodnienie liniowe.
Drenaż opaskowy
Wykonuje się go wokół fundamentów budynku, aby zbierać nadmiar wody deszczowej spływającej w głąb gruntu i spowodować, by poziom wód gruntowych znalazł się poniżej poziomu posadzki w piwnicy. Drenaż może być niezbędny zarówno wokół budynku z piwnicami, jak i wokół budynku niepodpiwniczonego, jeśli tego wymagają warunki gruntowe i wodne.
Najważniejszym elementem systemu są rury drenarskie – z otworami na całym obwodzie, przez które do środka wpływa woda. Układa się je ze spadkiem w pożądanym kierunku, tak by wodę można było odprowadzić poza obręb budynku. Rury drenarskie zrobione są zazwyczaj z tworzyw sztucznych – PVC lub PE – albo z ceramiki, na przykład kamionkowe. Najpopularniejsze są rury z tworzyw, bo najłatwiej się je profiluje, są lekkie i łatwe w transporcie, a także odporne na uszkodzenia.
Drenażem otacza się zewnętrzne ściany fundamentowe, umieszczając rury mniej więcej w połowie wysokości ławy fundamentowej. Spód rury powinien znajdować się minimum 20 cm poniżej górnej krawędzi ławy, ale nie może znaleźć się poniżej jej dolnej krawędzi, bo wtedy woda mogłaby się dostawać pod fundament i podmywać go.
Odległość rur drenarskich od fundamentów zależy od tego, kiedy układa się drenaż:
obok ścian fundamentowych, jeśli dzieje się to w czasie prac budowlanych,
w odległości 2–3 m od ścian wokół gotowego już budynku.
Drenaż powinno się zabezpieczyć materiałem zwanym geowłókniną przed napływaniem wraz z wodą cząsteczek gruntu; można też na ciągi drenarskie zastosować od razu rury owinięte otuliną, z filtrem, który zabezpieczy ich otwory przed zatykaniem przez cząstki gruntu. Zależnie od rodzaju gruntu stosuje się włókniny:
z włókien kokosowych – w gruntach gliniastych,
z tworzyw sztucznych – w grubo- i drobnoziarnistych (żwirowych i piaskowych).
W miejscach załamań trasy rur, czyli przy każdym narożniku budynku, należy zainstalować studzienki rewizyjne. W przyszłości umożliwią one przepłukiwanie rur drenarskich i usuwanie w ten sposób osadzonego w nich szlamu i piasku. Studzienki rewizyjne przykrywa się zdejmowanymi pokrywami. Można kupić gotowe, prefabrykowane elementy lub wykonać je z rur kanalizacyjnych.
