Zawsze czyste i świeże powietrze

Zawsze czyste i świeże powietrze
Wylot powietrza z wentylatora może być wyprowadzony przez ścianę lub dach (rys. Iglotech) Działający w tym systemie wentylacji wywiewnej wentylator dachowy nie powoduje hałasu w pomieszczeniach (rys. Flop System) Wentylacja pomieszczeń – zwłaszcza takich, w których przebywają ludzie – musi zapewniać dopływ świeżego powietrza z zewnątrz, usuwanie nadmiaru wilgoci, dwutlenku węgla, nieprzyjemnych zapachów oraz innych niekorzystnych dla człowieka zanieczyszczeń...
Wylot powietrza z wentylatora może być wyprowadzony przez ścianę lub dach (rys. Iglotech)
Działający w tym systemie wentylacji wywiewnej wentylator dachowy nie powoduje hałasu w pomieszczeniach (rys. Flop System)

Wentylacja pomieszczeń – zwłaszcza takich, w których przebywają ludzie – musi zapewniać dopływ świeżego powietrza z zewnątrz, usuwanie nadmiaru wilgoci, dwutlenku węgla, nieprzyjemnych zapachów oraz innych niekorzystnych dla człowieka zanieczyszczeń powietrza.

W normalnych warunkach użytkowania domu trzeba nawet jednokrotnej w ciągu godziny wymiany objętości powietrza w pomieszczeniu. A w pomieszczeniach, w których wzmożona jest „produkcja” wilgoci (np. kuchnie podczas gotowania, łazienki, pomieszczenie z sauną) należy zapewnić znacznie intensywniejszą wentylację – w granicach 5-9-krotnej objętości powietrza.

 

Sprawna wentylacja niezbędna jest nie tylko do zapewnienia mieszkańcom komfortu świeżego powietrza. Jej zadaniem jest również doprowadzenie tlenu niezbędnego do prawidłowego spalania paliwa w kominkach, podgrzewaczach wody czy kotłach c.o. W domach wyposażonych w instalację gazową zapewnia też bezpieczeństwo, umożliwiając usunięcie gazu w razie nieszczelności instalacji.

 

System wentylacji domu powinien być dostosowany do liczby mieszkańców i ich przyzwyczajeń, musi uwzględniać układ pomieszczeń, intensywność gotowania, prania, a także szczelność stolarki okiennej i drzwiowej. Za niezbędne minimum należy przyjąć wykonanie przynajmniej grawitacyjnych kanałów wentylacyjnych w kuchni, łazience, toalecie, pralni oraz we wszystkich pomieszczeniach, gdzie używane są urządzenia gazowe i otwarte paleniska (kominki, kotły, podgrzewacze wody). Standardem jest również zamontowanie nad kuchenką okapu, który na bieżąco, za pomocą wbudowanego wentylatora, będzie usuwał parę powstającą podczas gotowania.

 

Wentylacja kanałowa grawitacyjna

 

Wymianę powietrza w pomieszczeniach może zapewnić naturalne zjawisko wytwarzania ciągu wentylacyjnego w kanałach. Wymiana zaistnieje, gdy wloty i wyloty powietrza znajdą się na różnych wysokościach, a temperatura powietrza na wlocie będzie wyższa niż na wylocie. Siła ciągu, a więc i ilość przepływającego kanałem wentylacyjnym powietrza, zależą od wysokości kanału oraz różnicy temperatur na jego końcach. W efekcie, intensywność wentylacji jest związana z warunkami pogodowymi, a dodatkowo, system reaguje też na siłę i kierunek wiatru. Jednak mimo tych wad, wentylacja grawitacyjna jest nadal powszechnie stosowana ze względu na prostotę działania. Unowocześnia się jednak elementy składowe systemu. Kanały wentylacyjne wyprowadzane ponad dach, budowane tradycyjnie z cegieł, coraz częściej zastępowane są przez gotowe kształtki wentylacyjne z ceramiki, silikatów lub betonu. Popularność zdobywają też zespolone, prefabrykowane elementy, z których można postawić wielootworowy komin przyścienny lub wolno stojący.

 

Grawitacyjne kanały wentylacyjne budowane są z reguły przy ścianach wewnętrznych, nie wymagają więc dodatkowego ocieplenia. Niemniej, przy przejściach przez wysokie i nieogrzewane poddasze, warto osłonić je izolacją termiczną, co zapewni lepszy ciąg wentylacyjny. Możliwości regulacji wentylacji grawitacyjnej są dość ograniczone i najczęściej sprowadzają się do przymykania przysłon w kratkach wentylacyjnych.

 

Wentylacja wywiewna

 

Zamontowanie wentylatorów wyciągowych zapewnia skuteczniejszą oraz równomierną wymianę powietrza, niezależnie od różnicy temperatur wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń oraz zmiennych warunków atmosferycznych. W najprostszych rozwiązaniach, na wlotach do kanałów wentylacji grawitacyjnej instalowane są wentylatory osiowe sterowane ręcznie lub automatycznie (np. zależnie od wilgotności powietrza w pomieszczeniu). Przy zachowaniu odpowiednich odległości od najbliższych okien i ścian sąsiednich budynków wyloty z wentylacji wywiewnej można również przeprowadzić przez ścianę, co eliminuje konieczność wyprowadzania kanałów ponad dach 1. Jednak ze względu na hałas wytwarzany przez wentylator, taki system wentylacji instalowany jest najczęściej jedynie w kuchniach i łazienkach, czyli tam, gdzie wspomaga wentylację grawitacyjną w czasie intensywnego użytkowania tych pomieszczeń .

 

Wentylacja wywiewna może również tworzyć rozbudowany system, którego podstawą jest centralny wentylator wyciągowy, umieszczony np. na dachu. Zasysa on powietrze z kanałów wentylacyjnych z poszczególnych pomieszczeń. Takie rozwiązanie eliminuje uciążliwości związane z głośną pracą wentylatora, a odpowiednio dobrane przekroje kanałów oraz możliwość regulacji przepływu powietrza, pozwalają na jego równomierną wymianę niezależnie od kondygnacji.

 

Oczywiście, wentylacja wywiewna będzie działać prawidłowo, jeśli zapewni się dostateczny dopływ powietrza zewnętrznego przez nieszczelności w stolarce okiennej i drzwiowej lub przez nawiewniki. Ten system wentylacji nie może być jednak instalowany w pomieszczeniach, w których eksploatowane są urządzenia grzewcze z otwartą komorą spalania i z odprowadzeniem spalin poprzez oddzielny kanał. Działanie wentylacji wywiewnej może bowiem odwrócić naturalny ciąg kominowy i wtedy spaliny będą rozchodziły się po pomieszczeniu, stwarzając zagrożenie dla ludzi. Warto też zwróć uwagę na dość częste podłączanie wyciągów kuchennych do kanałów wentylacyjnych. Choć formalnie kanały takie powinny być traktowane jako spalinowe, to z reguły pełnią one podwójną funkcję – wentylacyjną – gdy wyciąg nie pracuje i odprowadzenia spalin – gdy zostanie on włączony. Takie rozwiązanie jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy kanał spełnia wymagania dla przewodów spalinowych i nie łączy się z innymi wlotami wentylacyjnymi.

Wentylacja nawiewno-wywiewna jest polecana do domów ze szczelnymi oknami
Rekuperator pozwala odzyskiwać ciepło z usuwanego powietrza (fot. Elektra)

Wentylacja nawiewno- -wywiewna

 

Pełną kontrolę nad ilością doprowadzanego i odprowadzanego powietrza zapewnia dopiero system wentylacji nawiewno-wywiewnej. Zalecany jest do budynków ze szczelną stolarką, nieotwieralnymi oknami i wszędzie tam, gdzie konieczne jest zapewnienie dużej czystości powietrza .

 

Wentylacja ta może pracować jako zrównoważona – gdy ilość dopływającego powietrza odpowiada ilości powietrza usuwanego lub jako nadciśnieniowa – gdy wentylator nawiewny wytwarza pewne nadciśnienie w stosunku do panującego na zewnątrz. Niekiedy ten system wentylacji łączy się z ogrzewaniem powietrznym. W takim układzie, do powietrza cyrkulującego w systemie grzewczym, doprowadza się pewną ilość powietrza świeżego, a wentylator wywiewny usuwa taką samą ilość powietrza zużytego.

 

Wentylacja nawiewno-wywiewna wymaga rozprowadzenia w domu rur wentylacyjnych o stosunkowo dużych średnicach, zaprojektowania oddzielnych szybów instalacyjnych i kanałów lub ukrycia przewodów w przestrzeni pod sufitami podwieszanymi. Bardzo istotne jest właściwe izolowanie rur pod względem akustycznym i cieplnym, gdyż w przeciwnym razie mogą przenosić hałasy, będzie się też w nich wykraplała para wodna lub nadmierne wychładzało przepływające powietrze. Izolacje takie wykonuje się głównie z otulin z wełny mineralnej zabezpieczonych na zewnątrz powłoką z folii aluminiowej lub siatki. W małych instalacjach wentylacyjnych wykorzystuje się najczęściej rury elastyczne, aluminiowe, które bez konieczności używania kolanek można poprowadzić w dowolny sposób.

 

Regulację intensywności wentylacji umożliwiają anemostaty umieszczane na wlotach i wylotach przewodów wentylacyjnych. Zespół wentylacyjny, do którego doprowadzone są wszystkie przewody, może tworzyć jedno urządzenie z wentylatorem nawiewnym i wywiewnym lub też oddzielnie instalowana jest część wywiewna i nawiewna. Do wentylatora nawiewnego powietrze atmosferyczne doprowadzane jest z tzw. czerpni, której wlot powinien być tak umieszczony, by nie był zasysany kurz, zapachy i inne zanieczyszczenia atmosferyczne. Często po stronie nawiewnej instalowane są filtry oczyszczające doprowadzane powietrze. Natomiast powietrze zużyte usuwane jest do atmosfery przez wyrzutnię wentylacyjną umieszczoną na wylocie wentylatora wywiewnego.

 

Wentylacja nawiewno-wywiewna umożliwia też, w wymienniku nazywanym rekuperatorem, odzyskiwanie ciepła z usuwanego powietrza. Przy takim rozwiązaniu ciepło z odprowadzonego powietrza przekazywane jest w wymienniku krzyżowym lub rurowym do powietrza doprowadzanego do pomieszczeń 4. Dzięki temu, do wnętrza może powrócić 50-70% energii cieplnej, a powietrze wlotowe zostaje wstępnie podgrzane.

Redakcja BudujemyDom

Pozostałe artykuły z tego numeru
Instalacje domowe
Gdy mamy już dach nad głową, a od świata dzielą nas ściany i okna to dopiero połowa sukcesu. Teraz dom trzeba „uzbroić” w potrzebne instalacje. Czym kierować się przy wyborze systemu ogrzewania? Wydatki na ogrzewanie domu to 70-80% całkowitych kosztów jego użytkowania. Decydujący wpływ na ich wysokość mają przede wszystkim ciepłochronność samego budynku oraz...
Instalacje domowe
Ciągle w modzie
Tynk będzie pięknie wyglądał przez wiele lat, jak zostanie dobrze położony (fot. Unibud ) Ciemne tynki nie tylko „przyciągają” ciepło, ale także szybciej tracą intensywność koloru (fot. Starbud) Elewacja musi ochronić zewnętrzne ściany domu. Jest to również największy i najbardziej eksponowany „element”, dobrze zatem, by był wykonany perfekcyjnie oraz z gustem. Ma bowiem przez lata być wizytówką...
Ciągle w modzie
Ubieramy dom
Od elewacji zależy pierwsze wrażenie, jakie zrobi dom... (fot. Jopek) W ścianie trójwarstwowej elewacja powstaje podczas jej wznoszenia (fot. Wienerberger) Klinkier może podkreślić urok tynku… a może odwrotnie? (fot. Cerrad) Zagięte pod kątem prostym płytki ułatwiają wykonanie naroży (fot. Röben) Płytki klinkierowe mogą być gładkie lub chropowate (fot. Ekoklinkier)Wiadomo, że wygląd elewacji jest dominującym wrażeniem przy ocenie „urody”...
Ubieramy dom
Klimatyzator
Misja: obniżyć temperaturę powietrza, ustawić wilgotność, usunąć kurz, roztocza, alergeny oraz zapachy. Dziś domowy klimatyzator może mieć każdy. Wystarczą 2 tys. zł. Zadbaliśmy już o poprawienie architektury i funkcjonalności naszych domów. Zapewniliśmy sobie „zdrową” ilość światła dziennego, wstawiając duże okna. Ładniej wykańczamy wnętrza. Ekonomiczniej grzejemy. W końcu przyszła pora na poprawienie jakości powietrza w...
Klimatyzator
Ciepło od prądu
Kocioł elektryczny zajmuje niewiele miejsca i może być zamontowany w dowolnym pomieszczeniu (fot. Kospel) Schemat instalacji c.o. z akumulatorem ciepłaNietypowym rozwiązaniem jest wodna instalacja grzewcza i kocioł elektryczny. Układ ten, choć nie jest zbyt często stosowany, jest jednak bardzo przydatny w niektórych sytuacjach. Gdy zostanie odpowiednio zaprojektowany i wykonany, nawet koszty eksploatacyjne...
Ciepło od prądu
Dorzuć do pieca
a – brykiety (fot. Drewexpol) i b – pelety (fot. Bio-Pelet Polskie Paliwa Ekologiczne) są coraz częściej stosowane. Mają standardowe wymiary i nie trzeba ich dosuszać Sprasowana słoma idealnie „pasuje” do opalanego nią kotła (fot. Metalerg) Najpopularniejsze są podajniki paliwa w kształcie leja (fot. Ogniwo) Taki kocioł ze stojącym obok zasobnikiem może pracować przez kilka dni bez...
Dorzuć do pieca
Kocioł na miarę
Zbiornik na gaz płynny należy montować na zewnątrz budynku (fot. Progas-Eurogaz) Zbiorniki na olej opałowy (fot. Roth)Wybór kotła to inwestycja długoterminowa, która decyduje nie tylko o komforcie, ale także o kosztach ogrzewania domu. A można zyskać wiele, jeżeli urządzenie będzie odpowiednio dobrane do potrzeb. To zaś oznacza określoną klasę, moc i typ...
Kocioł na miarę
Ogrzewanie pompą ciepła
Porównanie sumarycznych kosztów (inwestycyjnych i eksploatacyjnych) dla różnych systemów ogrzewania po 15 latach eksploatacjiOdwiedziliśmy około setki domów z ogrzewaniem pompą ciepła. Koszty ogrzewania domu i c.w.u. wynoszą zwykle od 1000 zł do 2000 zł na rok. Tanio i wygodnie. Tylko w kilku domach gospodarze narzekają. Jednak ich problemy wynikają zwykle z błędnych decyzji...
Ogrzewanie pompą ciepła
Zmechanizowane narzędzia ogrodowe
Kosiarki spalinowe umożliwiają pracę nawet tam, gdzie nie ma prądu (fot. Victus) Kosiarki samojezdne sprawdzają się na większych powierzchniach Niemal corocznie na rynku sprzętu ogrodniczego pojawiają się nowe wersje z napędem mechanicznym do mniej lub bardziej wyspecjalizowanych prac. Również podstawowy asortyment sprzętu ulega ciągłej modernizacji. Są to głównie drobne ulepszenia, poprawiające...
Zmechanizowane narzędzia ogrodowe
Przestrzeń światłem malowana
Klosze mogą być dużą ozdobą (fot. OBI) (fot. Falko) Do salonu warto kupić dwufunkcyjną lampę podłogową, która delikatnie oświetla pomieszczenie, a dodatkowo służy do oświetlenia kącika do czytania (fot. IKEA) Do oświetlenia blatu w kuchni można wykorzystać paski diodowe (fot. Spotline) Do oświetlenia wnętrza szafy przydadzą się świetlówki mocowane u góry (fot. Estima) Lampy stojące zapewniają w sypialni...
Przestrzeń światłem malowana
Kominkowe klimaty
Kominek z otwartym paleniskiem niewątpliwie ma swój urok, cieszy ciepłem żywego ognia (fot. Koperfam) a – wkład kominkowy; b – kaseta (fot. Tarnava) Tak działa system DGP z wentylatorem a tak system konwekcyjny Kominek z miedzianą weżownicą (fot. Spartherm)Kominek i płonący w nim ogień to symbole ciepła domowego ogniska. Najczęściej budujemy go w salonie, centrum życia rodzinnego i...
Kominkowe klimaty
Jednostka do zadań specjalnych (centralne odkurzanie)
Przykład właściwego rozprowadzenia systemu centralnego odkurzania w domu z poddaszem użytkowym (rys. Husky) Wąż musi być na tyle długi, by swym zasięgiem objął wszystkie zakamarki (fot. Klimawent)W domu o powierzchni 150-200 m2 powstaje ok. 20 kg kurzu rocznie. Odkurzanie, siłą rzeczy, należy więc do codziennych obowiązków. By było skuteczne i jednocześnie jak najmniej...
Jednostka do zadań specjalnych (centralne odkurzanie)
Widno na poddaszu
Kilka okien w różnych miejscach połaci to sposób na dobre oświetlenie poddasza (fot. Velux) Korekta położenia to stała czynność przy osadzaniu okna (fot. Velux) Okna połaciowe w zespoleniu pionowym (fot. Fakro) Obsługa okien umieszczonych dość wysoko jest utrudniona, ale możliwa (fot. Velux)Na poddaszu da się komfortowo mieszkać, o ile – bez wnikania w szczegóły konstrukcyjne...
Widno na poddaszu
Przebudowa kostki
Do doświetlenia łazienki przydadzą się okna dachowe (fot. Velux) Podpierające dach słupy pozwalają na swobodną aranżację poddasza (fot. Knauf)Domy jednorodzinne z lat 60. i 70. – nazywane potocznie „kostkami” – mają najczęściej formę sześcianu z dachem płaskim lub kopertowym i w porównaniu z architekturą obecnie budowanych domów prezentują się niezbyt atrakcyjnie. Zresztą, nie...
Przebudowa kostki
Bliżej nieba...
Deski na podłodze balkonu ułozone z odstępami ułatwiają odpływ wody (fot. DLH Drewno) Zastrzały czynią konstrukcję drewnianego balkonu bardziej stabilną Balkon na żelbetowych wspornikach to bardzo popularna konstrukcja W domach murowanych balkon tworzy zazwyczaj żelbetowa płyta wspornikowa Hydroizolacja chroni konstrukcję przed niszczącym działaniem wody Nowoczesne hydroizolacje łatwo jest ułożyć (fot. Prim) Do drewnianego balkonu najlepiej pasuje taka sama balustrada (fot. Makaoz) Balustrada...
Bliżej nieba...
Salon pod chmurką
Warto, żeby część tarasu znalazła się pod dachem (fot. Adams) Kostka brukowa dobrze sprawdza się na tarasie ziemnym (fot. Utex-Sigma) Betonowe płyty ozdobione kamiennym grysem dobrze się sprawdzą jako nawierzchnia tarasu (fot. Probet Dasag) Betonową powierzchnię tarasu można wykończyć barwnym preparatem fot. Sika) Drewniany taras tworzą legary oparte na słupkach i przykryte poszyciem desek Drewno nie może stykać się z betonem legary można mocować...
Salon pod chmurką
Ujarzmiona ciepła woda
Rzadko spotykanym urządzeniem jest podgrzewacz na paliwo stałe. Warto o nim pamiętać, bo w przyszłości może okazać się najlepszym rozwiązaniem do ogrzewania ciepłej wody (fot. Unirol) Przepływowy, gazowy podgrzewacz wody (fot. Vaillant) Ten mały podgrzewacz przepływowy jest niewiele większy od zamontowanego obok syfonu umywalki (fot. Formaster) Przepływowy podgrzewacz elektryczny z hydrauliczną regulacją temperatury. Na podgrzewaczu widoczne jest pokrętło regulatora (fot. Nibe-Biawar) Elektryczny podgrzewacz przepływowy: a – schemat budowy...
Ujarzmiona ciepła woda
Ujarzmiona ciepła woda
Rzadko spotykanym urządzeniem jest podgrzewacz na paliwo stałe. Warto o nim pamiętać, bo w przyszłości może okazać się najlepszym rozwiązaniem do ogrzewania ciepłej wody (fot. Unirol) Przepływowy, gazowy podgrzewacz wody (fot. Vaillant) Ten mały podgrzewacz przepływowy jest niewiele większy od zamontowanego obok syfonu umywalki (fot. Formaster) Przepływowy podgrzewacz elektryczny z hydrauliczną regulacją temperatury. Na podgrzewaczu widoczne jest pokrętło regulatora (fot. Nibe-Biawar) Elektryczny podgrzewacz przepływowy: a – schemat budowy...
Ujarzmiona ciepła woda
Najnowsze wydanie
Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz