Typowy polski dom jednorodzinny to murowany budynek, którego budowa trwała kilka lat. Inne metody budowania to niewielki procent rynku, ale warto się nad nimi zastanowić. Dom w alternatywnej technologii można postawić nawet w kilka tygodni, a jakość jego wykonania podlega znacznie surowszej kontroli.
Tradycyjne i alternatywne
Wszystkie inne niż murowanie sposoby wznoszenia domów jednorodzinnych określa się zbiorczo jako technologie alternatywne. Podkreśla to ich odmienność od murowania, ale tak naprawdę niewiele mówi, bo mamy tu kilka kompletnie różnych sposobów wznoszenia budynków:
szkielet drewniany, tzw. kanadyjski;
szkielet stalowy;
domy z bali;
tracony szalunek z płyt zrębkowo-cementowych z ociepleniem, wypełniany betonem (beton tworzy rdzeń nośny);
kształtki styropianowe wypełniane mieszanką betonową (kształtki są szalunkiem traconym i ociepleniem);
prefabrykowane, czyli przygotowane w fabryce, ściany z lekkiego betonu na kruszywie keramzytowym, zwykle od razu z ociepleniem ze styropianu (warstwa zewnętrzna).
Ściany z keramzytobetonu zawsze są prefabrykowane. Konstrukcje szkieletowe oraz z bali mogą zaś zostać przygotowane w hali produkcyjnej, na budowie jedynie złożone w całość, ale równie dobrze domy w tej technologii da się wykonać na placu budowy. Natomiast płyty zrębkowo-cementowe i kształtki styropianowe przywozi się na miejsce i z nich składa szalunek.
Zróżnicowanie wewnątrz grupy „alternatywnych” jest ogromne. Jak w ogóle porównywać lekkie, drewniane ściany szkieletowe z takimi, których elementem nośnym jest żelbetowy rdzeń? Bywa też, że materiałowo alternatywna technologia nieznacznie odbiega od pewnych wariantów tradycyjnego murowania. Ściana z keramzytobetonu różni się przecież niewiele od zwykłej wymurowanej z bloczków keramzytobetonowych.
Wyróżnikiem alternatywności jest więc przede wszystkim – odmienny od tradycyjnego murowania – sposób wznoszenia budynku. Nie ma tu drobnowymiarowych elementów, z których, łączonych zaprawą (ewentualnie pianką) wznosimy ściany nośne. Elementy domu, na przykład jako całe ściany, powstają w fabryce, a na placu budowy tylko składamy je w całość. Wówczas mówimy o budynkach prefabrykowanych. W innych technologiach, dom wprawdzie powstaje na budowie z dość niewielkich elementów, lecz metoda jest zupełnie inna od tradycyjnego murowania. Dotyczy to kształtek i szalunków wypełnianych betonem, domów z bali, a także szkieletu drewnianego.
Jarosław Antkiewicz
Instalacje OZE w pytaniach
Z pomp ciepła korzystają w Polsce tysiące użytkowników, którzy przekonali się już, że są one niezawodne, trwałe, praktycznie nie wymagają obsługi i – co najważniejsze – bardzo obniżają koszty ogrzewania i/lub przygotowania ciepłej wody. Mimo tego, zdecydowana większość budujących domy nawet nie próbuje rozważać takiej inwestycji. Powód jest banalny: wiedza na temat tych urządzeń jest wciąż bardzo ograniczona, przy czym – co gorsza – dotyczy to także znacznej części osób zajmujących się zawodowo instalatorstwem i techniką grzewczą. Oto kilka podstawowych informacji dotyczących działania i zastosowania pomp ciepła.
Planowanie ogrodu
Prawie każdy z nas chciałby mieć ogród bezobsługowy i niedrogi (w wykonaniu i utrzymaniu), a zarazem pełen zadbanych roślin, piękny o każdej porze roku i funkcjonalny. Nie łatwo to wszystko pogodzić. Jednak najważniejsze, by urządzić go zgodnie z przemyślanym projektem i wykonać wszystkie prace we właściwej kolejności.
Grzejniki
Czasy, w których wybór grzejnika ograniczał się do kaloryferów z żeliwnych żeberek, które oprócz tego, że grzały, szpeciły wnętrza, dawno minęły. Dziś oferowane grzejniki różnią się mocą, wielkością, konstrukcją, materiałem wykonania, a także designem. Możemy wybrać takie, które pełnią nie tylko funkcje praktyczne, ale także stanowią efektowną dekorację wnętrza.
Oświetlenie zewnętrzne
Właściwie dobrane oświetlenie zewnętrzne nie tylko podkreśli wygląd naszego domu czy ogrodu, ale także ułatwi poruszanie się po zmroku oraz odstraszy potencjalnych włamywaczy. Ważne, aby zastosowane rozwiązania nie powodowały dyskomfortu domowników ani najbliższych sąsiadów, i współgrały z charakterem posesji, wpisując się w jej styl.
Wybór jednostki centralnego odkurzania
Jednostka centralna to najważniejszy element systemu centralnego odkurzania. Nie kupujmy więc pierwszego z brzegu urządzenia. Trzeba wybrać takie, które zapewni efektywne i wygodne sprzątanie, i które bez problemu zmieści się w garażu czy kotłowni.
Osprzęt elektroinstalacyjny
Dawniej na wygląd gniazd i łączników nie zwracano uwagi – miały jedynie spełniać swoje funkcje. Dziś muszą też dobrze wyglądać. Producenci zaskakują więc nowatorskimi rozwiązaniami i różnorodnym wzornictwem osprzętu. Jak odnaleźć się w gąszczu produktów dostępnych na rynku?
Kolektory słoneczne
Zaprzęgnięcie słońca do podgrzewania wody użytkowej to bez wątpienia najpopularniejszy sposób wykorzystania odnawialnych źródeł energii w domach jednorodzinnych. Montaż instalacji solarnej jest inwestycją obarczoną niewielkim ryzykiem, jednak pod warunkiem przemyślanego doboru elementów systemu, przez co należy rozumieć przede wszystkim dopasowanie go do potrzeb mieszkańców.
Dom dla alergika
Według statystyk medycznych, prawie połowa społeczeństwa cierpi na różnego typu alergie. Wraz ze wzrostem zanieczyszczenia środowiska, spożywania modyfikowanej żywności i stosowania coraz większej liczby leków, grupa ta wciąż się powiększa. Najczęściej uczulenia dotyczą dzieci, ale nierzadko borykają się z nimi również dorośli. Aby wykluczyć lub choć zmniejszyć objawy alergii, warto zacząć od własnego domu i urządzić go tak, by przebywanie w nim nie nasilało jej objawów. Podpowiadamy, jakie materiały wybierać, a z jakich bezwzględnie zrezygnować.
Sauna w istniejącym domu
W polskich domach jednorodzinnych sauny spotyka się coraz częściej – są dziś bardzo modne – jednak dawniej należały do rzadkości. W przypadku nowych budynków, uwzględnia się je w projekcie budowlanym. A co zrobić, by urządzić saunę w starym domu?
Konserwacja i przebudowa nawierzchni z kostki
Żeby zachować walory estetyczne ścieżek i podjazdów z kostki brukowej, zazwyczaj wystarczy regularnie poddawać ją prostym zabiegom pielęgnacyjnym. Zdarza się jednak, że przyczyna źle prezentującej się nawierzchni tkwi głębiej i wówczas trzeba zacząć od podstaw.
Wymiana okien
Wymiana okien to trudne i bardzo pracochłonne zadanie. Podpowiadamy, co trzeba przemyśleć i jakie decyzje podjąć przed rozpoczęciem tej operacji. A także co warto wiedzieć o zasadach montażu, aby móc ocenić jakość pracy wykonawców.
Konserwacje i drobne naprawy
Po kilku latach drobne ubytki tynku wewnętrznego, miejscowe uszkodzenia posadzki, czy zapychający się odpływ z umywalki to typowe usterki. Najczęściej fachowcy niechętnie podejmują się wykonania takich drobnych prac. Na szczęście, przy odrobinie wiedzy i zdolności manualnych można je wykonać samemu.
Odprowadzenie ścieków
Czy tego chcemy czy nie, nieustannie produkujemy ścieki, zatem każdy dom musi mieć instalację odprowadzającą je z sanitariatów oraz pralki i zmywarki. Poprawne wykonanie takiej instalacji, choć wymaga fachowej wiedzy i doświadczenia, nie stwarza zwykle wielu problemów. Większy kłopot sprawia często odpowiedź na pytanie, jak pozbyć się wytworzonych ścieków.
Woda w domu
Nie bez powodu siedliska ludzkie lokowano od zawsze w miejscach zapewniających dostęp do wody – bez niej człowiek nie jest w stanie funkcjonować. O zapewnieniu zaopatrzenia w wodę trzeba myśleć już na etapie wyboru działki i przygotowań do budowy, bo jest ono niezbędne do rozpoczęcia robót.
Ściany zewnętrzne i stropy
Ściany zewnętrzne i stropy powinny być wytrzymałe, zapewniać dobrą izolacyjność cieplną i stanowić barierę dla hałasu. Aby uzyskać pożądany efekt, trzeba wybrać odpowiednie materiały i technologię budowy.
Fundamenty
Fundament jest najważniejszym elementem konstrukcyjnym domu. Jego podstawowym zadaniem jest przekazanie na grunt obciążeń budowli. Bardzo istotna jest też druga funkcja – fundament, oddzielając pozostałą część budynku od podłoża, uniemożliwia podciąganie wilgoci z gruntu oraz ogranicza straty ciepła.
Czy warto budować dom energooszczędny?
Od tego numeru BD zaczynamy nowy cykl poradnikowy poświęcony energooszczędnemu budowaniu. Artykuły w formie odpowiedzi na pytania, najczęściej zadawane przez naszych Czytelników, dotyczyć będą zagadnień związanych z budową domów oszczędnych, czyli tanich w eksploatacji, wygodnych i przyjaznych środowisku naturalnemu. Każdy numer będzie wyjaśniał najważniejsze zasady energooszczędnego budowania i rozwiewał wszelkie wątpliwości.
Wykańczanie
Po ułożeniu niezbędnych instalacji i wstawieniu okien, czas na prace wykończeniowe, wymagające równie przemyślanych decyzji i fachowego wykonania. Po nich najprzyjemniejszy etap – urządzanie wnętrz. Choć coraz więcej budujących korzysta z usług architektów wnętrz, to nadal większość z nich samodzielnie próbuje zaaranżować domową przestrzeń. Efekt końcowy zależy od kreatywności, wyczucia smaku i zasobności portfela.
Instalacje
Domowe instalacje pochłaniają sporą część budżetu przeznaczonego na budowę domu. Większość jest niezbędna. Z uwagi na chęć ograniczania wydatków, z części wprawdzie można zrezygnować, ale zanim zapadną takie decyzje warto przekalkulować wszystkie ich zalety oraz oszczędności, jakie mogą generować podczas eksploatacji. Przesadne cięcie wydatków na tym etapie, zwykle oznacza jednak wyższe koszty użytkowania.
Stan surowy
Na etapie planowania stanu surowego domu, trzeba rozstrzygnąć wiele dylematów dotyczących poszczególnych elementów budowli – od fundamentów po dach. Decyzje te będą miały kluczowy wpływ na komfort użytkowania domu.
Formalności
Zanim na plac budowy zostanie wbita pierwsza łopata, musimy podjąć szereg ważnych decyzji. Kluczowy jest wybór działki – jej lokalizacja, wielkość i kształt. Bardzo istotny jest także projekt domu – indywidualny lub z katalogu. Na końcu pozostaje wybór ekipy budowlanej. Jakie dylematy należy rozstrzygnąć na każdym z tych etapów?
Kotły na paliwa stałe
Wśród użytkowników kotłów na paliwa stałe są tacy, którzy szczególną uwagę zwracają na parametr stałopalności urządzenia i komfort obsługi. Wybierają nowoczesne kotły z zasobnikiem na paliwo, automatycznym podajnikiem i elektronicznym regulatorem. Część użytkowników woli jednak kupić tańsze tradycyjne kotły zasypowe, które nie wymagają zasilania elektrycznego i sprawdzają się jako główne albo awaryjne źródło ciepła. O wyborze kotła i jego eksploatacji opowiedzieli nam posiadacze różnych modeli na węgiel, drewno i pellety.
Prawie wykończony spełniający oczekiwania
Delfina i Andrzej, od lat obarczeni wieloma obowiązkami rodzinnymi i zawodowymi, nie byliby w stanie samodzielnie poprowadzić budowy domu. Z tego powodu kupili działkę z niemal wykończonym domem jednorodzinnym. Nowa siedziba, mimo drobnych wad, jest wygodna i funkcjonalna, bo poprzedni właściciel budowali ją dla siebie, a nie z zamiarem sprzedaży.
Oparty o skarpę
Kasia i Maciek odważnie kupili nieuzbrojoną działkę z wysoką skarpą i z ograniczoną powierzchnią przeznaczoną do zabudowy. Postawili na niej dom o nowoczesnej bryle i równie odważnie zgodzili się na zamianę układu funkcyjnego wnętrz, czyli na umieszczenie na parterze sypialni, a na piętrze wspólnej strefy dziennej.
Oparty o skarpę
Kasia i Maciek odważnie kupili nieuzbrojoną działkę z wysoką skarpą i z ograniczoną powierzchnią przeznaczoną do zabudowy. Postawili na niej dom o nowoczesnej bryle i równie odważnie zgodzili się na zamianę układu funkcyjnego wnętrz, czyli na umieszczenie na parterze sypialni, a na piętrze wspólnej strefy dziennej.
