Elewacje w dużej mierze wpływają na ostateczny wygląd domu, ale ich rola nie ogranicza się jedynie do wartości estetycznej. Elewacje przede wszystkim chronią ściany przed negatywnym działaniem czynników atmosferycznych, uszkodzeniami mechanicznymi, a także, w różnym stopniu, poprawiają właściwości termoizolacyjne ściany. W artykule tym podpowiadamy, czym charakteryzują się poszczególne rodzaje elewacji, na jakich podłożach można je stosować oraz na co zwracać uwagę przy ich wykonywaniu?
Tynki
(fot. Kubik)
Rodzaj tynku dobiera się do podłoża, czyli materiału i stanu powierzchni ścian, a także warunków, jakim wyprawy będą poddawane podczas eksploatacji. Do warunków tych należą: narażenie na uszkodzenia mechaniczne, nasłonecznienie lub zacienienie, zanieczyszczenia powietrza, wiatry i połączone z deszczem słone bryzy nadmorskie itp.
Zaprawy tynkarskie i ich zastosowanie
Tynki tradycyjne, zwane też grubowarstwowymi, stosuje się do wykańczania ścian jednowarstwowych z betonu komórkowego, ceramiki poryzowanej lub keramzytobetonu oraz ścian trójwarstwowych, w których warstwa osłonowa nie jest gotową elewacją, a więc nie jest wykonana np. z cegieł klinkierowych ani silikatów. Wyprawy grubowarstwowe stosuje się też do renowacji starych tynków oraz jako podkład pod wymagające równego podłoża tynki cienkowarstwowe.
Zaprawę tynkarską można sporządzić na budowie lub kupić gotową. Obecnie na większości budów używa się gotowych zapraw, bo bezpośrednio na placu budowy trudno precyzyjnie dozować składniki (cement, wapno, piasek, woda), a następnie połączyć je z wymaganą starannością, w związku z czym nie udaje się z nich uzyskać tynków takiej jakości jak z zapraw przygotowywanych fabrycznie.
Jakość gotowych zapraw tynkarskich jest kontrolowana laboratoryjnie, dzięki czemu cechy tynku z zaprawy przygotowanej z różnych worków są takie same. Często zaprawy te są fabrycznie wzbogacone domieszkami poprawiającymi ich właściwości, jak przyczepność i urabialność. Tynki z gotowych zapraw można nakładać przy użyciu agregatu, co znacznie ułatwia i przyspiesza pracę.
Gotowe zaprawy są też dostępne w różnych kolorach, podczas gdy te przygotowywane na budowie trzeba barwić przez dodawanie pigmentów do mieszanek z cementem szarym lub białym.
Rodzaje
Tynki cementowe – stosuje się głównie na cokoły i fragmenty ścian szczególnie narażonych na uszkodzenia, na przykład wokół wejść i przy schodach. Wykonuje się też z nich warstwy podkładowe pod tynki cementowo-wapienne lub pod izolację pionową ścian piwnic i fundamentów.
Tynki cementowo-wapienne – łatwiej się je nakłada i mają większą przyczepność do podłoża niż cementowe, ale też mają mniejszą wytrzymałość i są mniej odporne na zawilgocenie. Można je stosować na wszystkich rodzajach ścian murowanych. Tradycyjne tynki cementowo-wapienne są szare, więc dla nadania elewacji koloru trzeba je malować farbami fasadowymi.
Tynki wapienne – stosuje się bardzo rzadko, głównie do renowacji zabytków.
